10196

‫‪7‬‬ ‫ر‬

‫   و ام زن‬

‫وا‬

‫‪ 3 7‬زاد‬

‫ﭼﺎپ دوم‬

‫ ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬‫ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪ :‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬‫ ﻃﺮح روي ﺟﻠﺪ ‪ :‬ﺑﺎﻣﺪاد‬‫ ﭼﺎپ اول ‪ :‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬‫ ﭼﺎپ دوم ‪ :‬ﻣﺮداد ‪1388‬‬‫ ﻧﺎﺷﺮ ‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات آذرﺧﺶ‬‫‪Houshang Moinzadeh‬‬ ‫‪B . P : 31‬‬ ‫‪92403 Courbevoie – Cedex‬‬ ‫‪France‬‬ ‫‪[email protected]‬‬ ‫‪www.moinzadeh.com‬‬ ‫‪I.S.B.N : 2-9510883-1-10‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺪا و ﺳﻬﺮاب‬

‫‪5‬‬

‫ﻧﻮﺷﺘﺔ اﺳﺘﺎد ﺷﺠﺎع اﻟﺪﻳﻦ ﺷﻔﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺑﺮ ﭼﺎپ دوم‬

‫‪9‬‬ ‫‪13‬‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺷﺄن ﻧﺰول‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺔ ﭼﺎپ اول‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻳﻜﻢ ‪ :‬دﻳﺪاري ﻏﻴﺮه ﻣﻨﺘﻈﺮه‬

‫‪17‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪27‬‬

‫دﻳﺪار دو ﻣﻮﻫﻮم!‬ ‫دﻳﺪاري ﺑﺎ ﻃﺮاح ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮده‬ ‫ﻫﻤ‪Ĥ‬وردي ﺗﺸﻴﻊ ﺑﺎ اﺳﻼم‬

‫‪47‬‬ ‫‪49‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪79‬‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬اﻧﺘﺨﺎب و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪87‬‬ ‫‪107‬‬

‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‬ ‫اﺻﻐﺮ ﺣﺎن‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي‬

‫‪111‬‬ ‫‪118‬‬ ‫‪129‬‬ ‫‪138‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫ﻣﮋده ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺮان رژﻳﻢ‬

‫‪151‬‬ ‫‪154‬‬ ‫‪157‬‬ ‫‪163‬‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان در روز ﺟﻤﻌﻪ‬ ‫دود ﻛﺒﺎب و آﻳﺖ اﷲ‬ ‫ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ دوم‬

‫‪170‬‬ ‫‪172‬‬ ‫‪176‬‬ ‫‪181‬‬

‫‪99‬‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫دادﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﻋﺒﺮت‬ ‫ﻣﺎم وﻃﻦ‬

‫‪187‬‬ ‫‪193‬‬ ‫‪195‬‬

‫ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري‬ ‫ﭘﻴﺎم ﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻪ‬ ‫ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺑﻴﺪاري‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬

‫‪204‬‬ ‫‪206‬‬ ‫‪212‬‬ ‫‪213‬‬

‫ﺑﺎرﮔﺎه ﻫﺎرون زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻃﺮح ﻗﺘﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‬

‫‪217‬‬ ‫‪220‬‬ ‫‪225‬‬ ‫‪226‬‬

‫ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫واﻛﻨﺶ رژﻳﻢ‬ ‫ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬

‫‪230‬‬ ‫‪232‬‬ ‫‪239‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ‪ :‬ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬ ‫زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاره‬ ‫وﺣﺸﺖ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬

‫‪245‬‬ ‫‪248‬‬ ‫‪253‬‬ ‫‪257‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺎ‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬

‫‪259‬‬ ‫‪274‬‬ ‫‪284‬‬ ‫‪297‬‬

‫ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ‬ ‫ﻧﻮﻳﺪ آزادي‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ :‬ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان و ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن‬ ‫آﻳﻪ ﻫﺎي ﻋﻘﻼﻧﻲ‬

‫‪309‬‬ ‫‪312‬‬ ‫‪323‬‬ ‫‪328‬‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻧﺪا و ﺳﻬﺮاب و ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰاﻧﻲ ﻛﻪ در ﺟﻨﺒﺶ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﻠﺖ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎب »ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﻴﺶ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ و‬ ‫ﻣﻦ آن را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ارﺟﮕﺬاري ﺑﻪ ﺗﻼﺷﻬﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ زﻧﺪه ﻳﺎد »ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ« ﺑﻪ او ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﮔﺮاﻧﻘﺪري ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ آرزوﻳﺶ ﻧﺠﺎت‬ ‫اﻳﺮان از دﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺘﺒﺪاد دﻳﻨﻲ ﺑﻮد و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻓﺮازي ﻣﻠﺖ و‬ ‫ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﻣﻲ اﻧﺪﻳﺸﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﺒﻬﻜﺎران ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺶ او را‬ ‫ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ ﻛﺸﺘﻨﺪ و ﻣﺠﺎل ﻧﺪادﻧﺪ ﻛﻪ آﺛﺎر ﺗﻼﺷﻬﺎي ﺧﻮد و دﻳﮕﺮ ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫دﻻور اﻳﺮان را در اﻳﻦ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ » ﻧﺪا«ﻫﺎ و‬ ‫» ﺳﻬﺮاب«ﻫﺎي ﺟﻮان و ﺻﺪﻫﺎ اﻳﺮاﻧﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻲ ﮔﻤﺎن ﺑﺸﺎرت اﻳﻦ ﺧﻴﺰش ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﻛﻪ ﻣﻲ رود ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ در اﻳﺮان ﭘﺎﻳﺎن دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ روان ﭘﺎك ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و دﻳﮕﺮ ﺟﺎﻧﺒﺎﺧﺘﮕﺎن راه آزادي اﻳﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد و زﻧﺪﮔﻲ اﺑﺪي‬ ‫آﻧﺎن را ﺳﺮﺷﺎر از ﺷﺎدي و ﺷﻌﻒ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﮔﺮاﻣﻲ داﺷﺖ ﻫﻤﺔ آن ﻋﺰﻳﺰاﻧﻲ ﻛﻪ دﻳﺮوز و اﻣﺮوز ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت‬ ‫ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮد ﺟﺎﻧﺸﺎن را از دﺳﺖ داده اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺎپ دوم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ » ﻧﺪا« و‬ ‫» ﺳﻬﺮاب« ﻧﻤﺎد ﺟﺎﻧﺒﺎﺧﺘﮕﺎن ﺟﻨﺒﺶ ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﺮان ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲ دارم‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺎپ ﺳﻮم آن را ﺑﻪ دﻻوراﻧﻲ ارﻣﻐﺎن ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺮوزي ﺑﺮ اﻫﺮﻳﻤﻨﺎن‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ‪ ،‬ﻛﺸﻮر اﻫﻮراﻳﻲ ﻣﺎ را آزاد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﻳﺲ ﻣﺮداد ﻣﺎه ‪ – 1388‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻳﺎد و ﺳﭙﺎس از ﻳﻚ دوﺳﺖ‬ ‫اﺳﺘﺎد ﻏﻔﻮر ﻣﻴﺮزاﻳﻲ ﻳﻜﻲ از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﻧﺎﻣﺪار و ﻣﻨﺘﻘﺪان ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آﺛﺎر ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن را ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺑﻴﻨﺶ اﺳﺘﺎداﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮد در ﻧﺸﺮﻳﻪ وزﻳﻦ»ره آورد«ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻤﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫او ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ زﻧﺪه ﻳﺎد ﺣﺴﻦ ﺷﻬﺒﺎز در ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ‬ ‫ره آورد ﻗﻠﻢ ﻣﻲ زد‪ ،‬ﻣﺪﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻴﻤﺎري از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪه و‬ ‫ﺟﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي اﺳﺘﺎداﻧﺔ اﻳﺸﺎن در اﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ و‬ ‫ارزﺷﻤﻨﺪ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺮدم‪ ،‬اﺳﺘﺎد ﻏﻔﻮر‬ ‫ﻣﻴﺮزاﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮا در ﻧﺸﺮﻳﻪ وزﻳﻦ ره آورد ﻣﻮرد ﻧﻘﺪ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار‬ ‫داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﮕﺎﻫﻬﺎي اﺳﺘﺎداﻧﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ آﻣﻮزﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺘﺎب ﺗﺎزه ام »ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« و ﺗﻘﺪﻳﻢ‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ اي ﺑﻪ اﺳﺘﺎد‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﻧﺎﻣﺔ ﻣﻬﺮ آﻣﻴﺰي ﺑﺮاﻳﻢ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ درﻳﻐﻢ آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﺘﻦ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب و اﻣﺮ روﺷﻨﮕﺮي در اﻳﺮان ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﻧﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ آرزوي ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﺎد ﮔﺮاﻧﻤﺎﻳﻪ‪ ،‬ﺳﭙﺎس ﺑﻴﻜﺮان ﺧﻮد را ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ داﺷﺘﻪ و دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻀﻮرﺷﺎن‬ ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫*‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﺎد ﻏﻘﻮر ﻣﻴﺮزاﻳﻲ‬ ‫‪ 4‬دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪2008‬‬ ‫دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺟﻨﺎب ﻣﻌﻴﻦ زاده‪،‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﻼم و آﮔﺎﻫﻲ از ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻛﺘﺎب»ﻇﻬﻮر« ﺑﻪ دﺳﺘﻢ رﺳﻴﺪ‬ ‫و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪ اي را ﺑﺮاي ﻣﻀﻤﻀﻪ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻳﺎد »داﻧﺘﻪ« اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻲ از ﻛﺎرﻫﺎي ﺷﻤﺎ را ﺷﺶ ﻗﺮن ﭘﻴﺶ اﻧﺠﺎم داد و اﻛﻨﻮن ﺷﻬﺮت ﺟﻬﺎﻧﻲ‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺪان و ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﺮاي‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺠﺪد ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ او ﺳﻤﻴﻨﺎر و ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﻬﺮدار‪،‬‬ ‫ﺷﻬﺮ زادﮔﺎه او ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب ﺗﺎزه اي در ﺑﺎره او ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺎﻳﺰه و‬ ‫اﻓﺘﺨﺎر ﻫﻤﺸﻬﺮي ﺑﻮدن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﺪوارم اﻳﺮان ﻣﺎ در ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺖ ﻳﻜﻢ از اﻳﻦ ﺧﺮاﻓﺎت ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ از ﺧﺪا ﺗﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮاﻧﺶ و اﻣﺎﻣﺎن و ﺳﻮﺷﻴﺎﻧﺖ ﻫﺎﻳﺶ‪ .....‬اﮔﺮ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺤﻤﻴﻖ ﻣﺮدم و ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن ﺷﺎرﻻﺗﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﺑﻲ ﮔﻨﺎﻫﻲ ﻣﺮدم دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫روﺷﻨﮕﺮي ﻫﺎ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎداش او‪ ،‬در زﻣﺎن آزادي‪ ،‬ﻧﺎم ﻧﻴﻚ و اﺣﺘﺮام ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ ﺧﻮدم ﺗﻼﺷﻬﺎي ﻓﺮاوان ﺷﻤﺎ را در اﻳﻦ راه‪ ،‬ﻗﺪر ﻣﻲ داﻧﻢ و‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن ﻫﻤﻪ ﻛﺘﺎب‪ ،‬در اﻳﻦ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﭘﺎ ﺑﺮﺟﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪................................................................................................................................‬‬ ‫‪.........................................................................................................................................‬‬ ‫‪..................‬‬ ‫ﺑﺎ ارادت ﻏﻔﻮر‬

‫‪٨‬‬

‫ﻧﻮﺷﺘﺔ اﺳﺘﺎد ﺷﺠﺎع اﻟﺪﻳﻦ ﺷﻔﺎ‬ ‫ﺑﺮ ﭼﺎپ دوم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻛﺘﺎب » ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﻴﺶ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ و‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع و ﻣﺤﺘﻮاي آن‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮي از ﺟﺎﻧﺐ اﻳﺮاﻧﻴﺎن رو‬ ‫ﺑﻪ رو ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در ﺷﺮاﻳﻄﻲ اﻧﺘﺸﺎر ﭘﻴﺪا ﻛﺮد ﻛﻪ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮ آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﻲ‬ ‫اﺳﺎس را در ﻣﺤﻮر اﺻﻠﻲ ﺑﺎورﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻗﺮار دﻫﻨﺪ و ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ آن اﺳﺘﻮار ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان‬ ‫و ﺑﻨﺎي ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﻟﻎ ﻫﻨﻜﻔﺘﻲ از ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻫﺰﻳﻨﻪ آن‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه اوج اﻳﻦ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻻزم ﺑﻮد اﻳﻦ ﻧﻴﺮﻧﮓ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ ﻣﺮدم ﻧﻴﻚ اﻧﺪﻳﺶ اﻳﺮان از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻗﻀﺎﻳﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر‬ ‫او آﮔﺎه ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻢ ﺑﻴﺶ و ﻛﻢ ﺑﺎ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك روﺷﻦ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ام و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺘﻌﺪد دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه اي‬ ‫در ﻧﻘﺪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺧﺮاﻓﻲ ﻛﻮﺷﻴﺪه اﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻼش ﮔﺴﺘﺮده آﺧﻮﻧﺪان‪،‬‬ ‫اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﻮد و ﺿﺮورت داﺷﺖ ﻛﻪ ﺧﺎرج از ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ و‬ ‫ﻋﻠﻤﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ و‬ ‫ﺟﺴﺎرت و ﻫﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده ﺑﺎ داﻧﺶ‬ ‫وﺳﻴﻊ ﺧﻮد در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي دﻳﻨﻲ و ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬ ‫و ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﺷﻴﻮاﻳﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﻳﻚ ﻗﺼﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻌﻴﻦ زاده ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫رﻣﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺪرج در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي او ﻣﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از‬ ‫آﺛﺎر ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل در ﻻﺑﻼي ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﻈﺮﻳﺎﺗﻲ را‬ ‫اراﺋﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻧﻮ آوري اﺳﺖ و ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺮ ﻳﻜﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻛﺎر اوﺳﺖ‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ » ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻔﻘﻮده« ﻳﺎ »ﻫﻤﺎوردي ﺗﺸﻴﻊ‬ ‫و اﺳﻼم« ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ و ﺗﻌﻤﻖ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ از ﻫﻢ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﭘﺮدازد ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از رواﻳﺎت و اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﺶ‬ ‫دوم ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮد او‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ﻛﺘﺎب در‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﭘﺮورده ﺷﺪه ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺨﺶ دوم ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ را ﻧﻴﺰ در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ‪ :‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه در ﺷﺄان ﻧﺰول ﻛﺘﺎب ﺧﻮد ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ ‪:‬‬ ‫ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان »ﻛﺸﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن«‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬او را ﺑﻪ واﻛﻨﺶ واداﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را در ﭘﺎﺳﺦ آﻧﻬﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‪ .‬او‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﺮاغ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ رود و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن را در‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار ﺧﻮد ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ‬ ‫ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي اﺳﺘﻐﺎﺛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺗﻌﺠﻴﻞ در اﻣﺮ ﻇﻬﻮر‪،‬‬ ‫اراده ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ و دﻋﺎي آﻧﺎن را ﻣﺴﺘﺠﺎب ﻛﻨﺪ و ﻇﻬﻮر ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﺷﻴﻮه اي را ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﻣﻄﺮح ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﺪ و ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد او را ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻌﻴﻦ زاده ﻛﻪ ﺧﻮد ﺧﺪا ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﺶ‬ ‫را ﺧﻮاﻧﺪه و آﻧﻬﺎ را ﺟﺎﻟﺐ داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ رواﻧﻪ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه دﻳﺪار و ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ دو در ﺑﺎره آﻧﻬﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ از ﻛﺘﺎب را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم را در اﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد رواﻳﺎت ﻋﻠﻤﺎي‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺟﺎﻳﻲ از ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر دﻧﻴﺎ و ﺣﺘﻲ در داﺧﻞ اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﻣﻴﮕﻴﺮد و آﻧﺎن را‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺎم در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮرش دﻋﻮت ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ‬ ‫اﻓﺮاد ﺣﺘﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي روﺣﺎﻧﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻜﺎري و ﺷﺮﻛﺖ در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٠‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫داﺳﺘﺎن اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪان ﺑﻪ ﮔﻮش‬ ‫ﻣﺮدم ﺧﻮاﻧﺪه اﻧﺪ از ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان ﺑﻮﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد‪ .‬ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎي ﺟﺬاﺑﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﭼﻴﺮه دﺳﺘﻲ در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ ﮔﺬارد ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻴﺠﺎن‬ ‫ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ اﺳﺖ و ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎي ﻓﻴﻠﻢ ﻋﻈﻴﻢ ده ﻓﺮﻣﺎن و ﻳﺎ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻋﻴﺴﻲ‬ ‫ﻣﺴﻴﺢ و ﺑﻪ ﺻﻠﻴﺐ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪن او را ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺗﺪاﻋﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اوج‬ ‫داﺳﺘﺎن ﭘﺮدازي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻧﺘﻈﺎر اﻳﻦ ﻛﻪ روز و روزﮔﺎري اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻧﻴﺰ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ در آﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ آن ﻣﺎﺟﺮا ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺰ‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻮﺳﻂ آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ رﻳﺸﺶ را ﺗﺮاﺷﻴﺪه و ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﭘﻮﺷﻴﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺸﻴﻊ ﺟﻨﺎزه و ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ و‬ ‫ﺗﺪﻓﻴﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺷﻴﺮﻳﻦ و‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺶ دوم ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﺷﺎره ﻫﺎﻳﻲ دارد ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻴﺠﺎﻧﻬﺎي ﻣﺮدم از آﻏﺎز ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ‬ ‫ﺗﺮس و ﻫﺮاس ﺳﺮان رژﻳﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد و آﻧﻬﺎ را وادار ﺑﻪ ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺑﺎ دﻗﺖ و ﻇﺮاﻓﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﺮدم را در‬ ‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻛﺸﻮر از ﻳﻚ ﺳﻮ و ﺳﺮان رژﻳﻢ را از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﻣﻲ آورد و‬ ‫ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اوﺿﺎع ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬در ﻻﺑﻼي ﻗﺼﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ اﻣﺮ را‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ راه ﭼﺎره رﻫﺎﻳﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان از دﺳﺖ رژﻳﻢ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ‪،‬‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎرزه را ﺑﻪ درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ و از ﭘﺪران و ﻣﺎدران‪،‬‬ ‫ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان و از ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﺮاي رو در روﻳﻲ ﺑﺎ رژﻳﻢ ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻴﺪار و ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او از ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎي ﭘﺸﺖ ﭘﺮده آﮔﺎه ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﭙﺎ ﻣﻲ ﺧﻴﺰﻧﺪ و‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻨﺎ ﻣﻲ اﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻴﺎﻣﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﺪون‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﺴﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﻣﺮدم ﺳﺎﻻري ﺑﺮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‬

‫‪١١‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻴﺮي ﻧﻬﺎﻳﻲ و اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻌﻴﻦ زاده اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ راه ﻧﺠﺎت ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻇﻬﻮر‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺪار ﺷﺪن و آﮔﺎه ﺷﺪن ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻘﻮﻗﻲ را ﻛﻪ از آن ﻣﺤﺮوم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از زﻣﺎﻣﺪاران ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮده و ﭘﻴﺮوز ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺧﻴﺰش ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮي ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ‬ ‫اﻳﺮان ﺑﻮﻳﮋه ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ آﻏﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻌﻴﻦ زاده ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ ﺣﻘﻮق از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤﺖ و‬ ‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ‪ .‬ﺧﻴﺰش ﺧﻮﻧﺒﺎري ﻛﻪ ﻣﻲ رود ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭘﺎﻳﺎن دﻫﺪ و ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﭼﻨﮕﺎل‬ ‫اﺳﺘﺒﺪاد ﻣﺬﻫﺒﻲ آزاد ﺳﺎزد‪ .‬ﺧﻴﺰش ﺑﺎ ﺷﻜﻮﻫﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻣﻠﻞ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺷﮕﻔﺘﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻬﺎل ﻧﻮ ﭘﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮن ﺟﻮاﻧﺎن اﻳﺮان آﺑﻴﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻧﻴﻚ ﺑﺮﺳﺪ و ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺳﺰاوار آﻧﻨﺪ ﺟﺎي‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻴﻦ زاده در اﻣﺮ روﺷﻨﮕﺮي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ از زواﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﻟﻬﻴﺎت را ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻘﺪ ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺎدي از ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﭼﻪ در اﻳﺮان و ﭼﻪ در ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ دارد‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻴﻮه اي ﻛﻪ او در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ در ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﻛﻢ ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺗﺎ ﭼﻨﺪي‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺟﺎي رﻣﺎن ﻓﻠﺴﻔﻲ در ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻮد و ﻣﻌﻴﻦ زاده ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬ ‫ﺷﺶ ﻛﺘﺎب در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻜﺘﺐ رﻣﺎن ﻓﻠﺴﻔﻲ را ﻛﻪ وﻟﺘﺮ ﺳﺮﺷﻨﺎس ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة آن در ادﺑﻴﺎت اروﭘﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬در ادﺑﻴﺎت ﻣﻌﺎﺻﺮ اﻳﺮان راه داده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٢‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺑﺮ ﭼﺎپ دوم‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺪود ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻪ در ﺷﻬﺮﻳﻮر‬ ‫ﻣﺎه ‪ 1387‬ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﮕﺎرش آن ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﻗﺒﻞ از آن ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﺗﺎﺧﻴﺮ اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻮد از ﻃﺮف‬ ‫دوﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎزﻧﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب را ﭘﻴﺶ از اﻧﺘﺸﺎر ﺧﻮاﻧﺪه و ﻧﻈﺮاﺗﺶ را ﺑﺮاﻳﻢ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در آﻏﺎز ﻣﻦ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻇﻬﻮر اﺧﺘﺼﺎص داده و ﻣﺎﺟﺮا را ﭘﺲ‬ ‫از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫دوﺳﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮم ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن آن ﻃﻲ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻧﻮﺷﺖ ‪:‬‬ ‫»داﺳﺘﺎن را ﺧﻮب ﺷﺮوع و درﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪه اﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻪ درد روزﮔﺎر ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺎﺟﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻣﺎﻫﻴﺖ او را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ در‬ ‫رواﻳﺎت آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮح داد و ﻇﻬﻮر او را در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪه اﻳﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر را ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اوﺿﺎع و‬ ‫اﺣﻮال ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي اﻣﺮوز ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺮﺳﻴﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي از زﺣﻤﺎت ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ و راه ﺣﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺮدم اراﺋﻪ‬ ‫ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ«‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن و ﻗﺒﻮل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ﻣﻨﻄﻘﻲ آﻧﻬﺎ و ﻋﻤﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺷﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﻮده و در ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎرم‬ ‫اﺛﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎﻣﺔ اﻳﻦ دوﺳﺖ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ در ﺑﺎره‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ او و ﺳﻴﺮ ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن او و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺶ ﺑﻮﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﺎ آرزوﻫﺎ و آرﻣﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ ﺧﻮد در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻢ و ﺣﺎﺻﻞ آن ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫در ﺑﺨﺶ دوم ﻛﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻛﻨﻮن ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﺎپ دوم‬ ‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻓﺮوﺗﻨﻲ اﻋﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻳﺪة ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬ ‫را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب اﻓﺰوده ام‪ ،‬واﻣﺪار ﺗﻮﺻﻴﻪ اﻳﻦ دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ و ارﺟﻤﻨﺪ ﺧﻮد‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ از ﺑﺮدن ﻧﺎﻣﺶ ﻣﻌﺬورم‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮ‬ ‫ﺳﭙﺎس ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﭼﺎپ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدم ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫روزﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻲ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ و آرزو ﻛﺮده ﺑﻮدم‪ ،‬ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﭘﻮﺷﻴﺪه‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫دوﺳﺘﺎن ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺧﻮاﻧﺪه اﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻳﺎ آرزوي ﻣﻦ ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان و ﺗﻜﻴﻪ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻋﻤﻞ در‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺘﻪ و آرزو ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻜﺎش ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد ﺗﺎ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﻪ آرزوي دﻳﺮﻳﻨﻪ ﺧﻮد ﻛﻪ‬ ‫داﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺗﻴﻚ اﺳﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫آرزوﻫﺎي ﺗﻮام ﺑﺎ ﺗﺨﻴﻞ ﻳﻜﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﻫﺮ ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ وﻗﻮع آن در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آرزو‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻴﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ! ﻣﻮﺿﻮع ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ دﻳﺪه و ﺷﻨﻴﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﺷﺨﺎص آرزوﻫﺎﻳﺸﺎن ﭼﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﻮد و ﭼﻪ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﭘﻮﺷﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻮادث آﻳﻨﺪه را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬از‬ ‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﺷﺨﺎص ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﺻﺪﻫﺎ و ﻫﺰارﻫﺎ‬ ‫آرزو ﻳﺎ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ از آب در ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺎﻫﮕﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻮارد‬ ‫ﻣﻌﺪودي از ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻫﺎ درﺳﺖ در ﻣﻲ آﻳﺪ و ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﭘﻴﺸﮕﻮ ﺷﻬﺮت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺘﻤﺪن‬ ‫ﻏﺮب ﻧﻴﺰ در آﻏﺎز ﻫﺮ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻴﻬﺎي آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺳﺎل آﻳﻨﺪه در رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدم ﺑﻪ ﻛﺘﺎب » ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم‬

‫‪١٤‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زﻣﺎن«‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﺎﻣﻞ دو ﺑﺨﺶ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﭘﺮورده‬ ‫ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر اوﺳﺖ و آﻧﭽﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺨﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﺳﺨﻦ ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر را ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺖ ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻛﺸﻮر و ﻣﻠﺖ‬ ‫ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭘﻴﭻ و ﺧﻢ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ام‪ .‬ﺑﺨﺶ دوم ﻫﻢ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫واﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان و ﺳﺮدﻣﺪاران‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺨﺶ دوم اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان داده‬ ‫ﺷﺪه و ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﻫﻢ ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬ ‫ﭘﻴﺎم ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‪ ،‬در راﺳﺘﺎي در ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮ ﭘﺎﺋﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺒﺸﻲ ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در درون ﻛﺸﻮر آﻏﺎز ﺷﺪه و اداﻣﻪ دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺼﺪم اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان در اﺛﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ! ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻨﻈﻮرم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻗﻮع ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻴﺰﺷﻲ در ﻛﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﻦ و ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﻤﺎن ﺧﻮد‬ ‫آرزوﻳﻲ ﻧﺪارﻳﻢ‪ ،‬ﻓﺮﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﺮ ﺣﺎدﺛﺔ دﻳﮕﺮي‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﻬﻢ‬ ‫اﺳﺖ ﻫﺸﺪار ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻤﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻼش ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﭘﺲ از دوراﻧﻲ ﺑﺲ ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺮدﻣﻨﺪي و‬ ‫ﻫﻮﺷﻴﺎري رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻫﻴﭻ دﺳﺘﻲ از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺑﻪ ﻳﺎري ﻫﻴﭻ ﻣﻠﺘﻲ‬ ‫ﻧﻴﺎﻣﺪه و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﻴﺪار و آﮔﺎه اﻳﺮان ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻳﻚ ﻣﺎه و دو ﻣﺎه‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ و‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﺑﺪون ﺷﻚ ﻧﻴﺰ ﺣﻘﻮق ﺧﻮد را دﻳﺮ‬ ‫ﻳﺎ زود ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آورد‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎزداﺷﺖ و ﺷﻜﻨﺠﻪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻼﺑﻪ ﻛﺸﻴﺪن و ﻛﺸﺘﻦ ﻣﺮدم ﺣﺮﻛﺖ آﻧﻬﺎ را‬

‫‪١٥‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺮﻛﻮب ﻧﻤﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﻛﻪ‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺧﻮن ﻫﺎي رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن آﻣﺮان و ﻋﺎﻣﻼن را ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ دارم روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺳﺮدﻣﺪار‬ ‫رژﻳﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻧﻈﺎﻣﺸﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪،‬‬ ‫دﻳﺮ ﻳﺎ زود آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎرﻧﺪ دﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ‪ .‬ﻛﻨﺎر رﻓﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ از‬ ‫دو ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎرج ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻗﻬﺮ از ارﻳﻜﻪ ﻗﺪرت ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه اي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد و ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ و ﺑﺪون ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي‪ ،‬ﺧﻮد زﻣﺎﻣﺪاران ﭘﻴﺶ ﻗﺪم‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ از ﻋﻮاﻗﺐ ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ‬ ‫ﻣﺮدم در اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻧﺤﻮة ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ و واﮔﺬاري آن ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رﻫﻨﻤﻮدي ﺑﺮاي ﺑﺮوﻧﺮﻓﺖ آﻧﻬﺎ از‬ ‫اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻜﺎش ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ و ﺑﺎ دوراﻧﺪﻳﺸﻲ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﻪ ﺑﻦ ﺑﺴﺖ ﺑﻜﺸﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﭼﺎره ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺪف دﺳﺖ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬اﻫﺪاﻓﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺧﻮد آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻣﻠﻚ و ﻣﻠﺖ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻼح دﻳﻦ و‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ارﻳﻜﻪ ﻗﺪرت‪ ،‬ﺧﺮد ﺗﻮان اﻧﺪﻳﺸﻴﺪن ﺧﻮد را از دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻗﺪرت ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و‬ ‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ درﻳﻎ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺷﺮط ﺑﻼغ ﭘﻨﺪ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ!!‬ ‫ﭘﺎرﻳﺲ‪ ،‬ﻣﺮداد ﻣﺎه ‪ – 1388‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫‪١٦‬‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ زﻧﺪه ﻳﺎد ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎر‬ ‫ﭘﺎﻛﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را در راه ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪن‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﻬﻨﺴﺎل اﻳﺮان و ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم ﻣﻴﻬﻦ‬ ‫ﺧﻮد از دﺳﺖ داد و ﺑﺎ ﺧﻮن ﭘﺎك ﺧﻮد ﻧﺎم و‬ ‫ﻳﺎدش را در ﺗﺎرﻳﺦ ﺣﺮﻛﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺧﺮد ﮔﺮاﻳﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺟﺎوداﻧﻪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺮار ﺑﻮد اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در آﻏﺎز ﺳﺎل ﻧﻮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﺪﻳﻪ‬ ‫ﻧﻮروزي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﻠﻲ اﻧﺘﺸﺎر آن ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ‬ ‫اﻓﺘﺎد‪ .‬در آﻏﺎز ﻣﻦ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ زﻧﺪه ﻳﺎدان اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻋﻠﻲ دﺷﺘﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﻮرش آرﻳﺎﻣﻨﺶ‪ ،‬ﺳﻌﻴﺪي ﺳﻴﺮﺟﺎﻧﻲ و ﻓﺮﻳﺪون ﻓﺮﺧﺰاد ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﺎن اﺳﻼﻣﻲ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﺗﺄﺳﻒ در اوﻟﻴﻦ روز ﺳﺎل ﻧﻮ ‪1387‬ﺧﺒﺮ دردﻧﺎك ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻓﺮﻫﻨﮓ دوﺳﺘﺎن اﻳﺮان را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺣﺲ ﻛﺮدم‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرگ ﻣﺮد اﻳﺮان دوﺳﺖ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻧﺎم او ﻧﻴﺰ‬ ‫در ﻛﻨﺎر ﺑﺰرﮔﺎﻧﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در ﺳﻲ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻨﻴﺎن ﮔﺬاري‬ ‫ﻣﺪرﺳﺔ ﻣﻌﺘﺒﺮي در اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻏﺮور و ﺳﺮﻓﺮازي اﻳﺮاﻧﻴﺎن در اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺷﺪ‪،‬‬ ‫در اﻛﺜﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺮوﻧﻤﺮزي‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﺑﺨﺶ ﭘﮋوﻫﺶ در ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻲ اﻳﺮان و ﺷﻨﺎﺧﺖ اوﺳﺘﺎ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺐ دﻳﻨﻲ ﺟﻬﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﺰرﮔﻲ داﺷﺖ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎك ﻧﮋاد ﻳﻜﻲ از ﺣﺎﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﺰرگ ﻛﻮﺷﻨﺪﮔﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﺧﺮدﮔﺮاﻳﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ﻋﺼﺮ روﺷﻨﺎﻳﻲ در ﻏﺮب ﻣﻴﻜﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ دﻳﻦ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ اﺳﺘﺒﺪاد‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ در اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ روﺷﻦ ﺳﺎزد و اﻳﻦ دو ﻧﻬﺎد را از ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻗﺮون وﺳﻄﺎﻳﻲ ﺑﺎز دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺴﻴﺎري از آﺛﺎر‬ ‫اﻫﻞ ﻗﻠﻢ و اﻧﺪﻳﺸﻪ‪ ،‬در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ زﻳﻮر ﭼﺎپ آراﺳﺘﻪ ﺷﺪ و ادﺑﻴﺎت‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫روﺷﻨﮕﺮي اﻳﺮان ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ روﻧﺪ ﭘﻮﻳﺎي آن اﻓﺘﺨﺎر‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و اﻣﻴﺪ دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻼش ﺑﺰرگ و ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎز اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﺛﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺗﻼش ﻣﺴﺘﻤﺮي ﻛﻪ از ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﺎ اﺑﻦ ﻣﻘﻔﻊ ﺷﺮوع‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ و اﺑﻦ راوﻧﺪي ﻫﺎ‪ ،‬رازي ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻴﺎم ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﻫﺎ و ﺻﺪﻫﺎ و ﻫﺰارﻫﺎ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎﻛﻨﻬﺎد دﻳﮕﺮ آن را ﭘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و اﻣﺮوزه ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﮕﺎن‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ آن را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﺮ ﺑﺎر اﻳﺮان در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﻢ ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺮﻓﺮازي را در‬ ‫داﻣﺎن ﺧﻮد ﭘﺮوراﻧﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﻦ دارﻧﺪ و ﻫﻢ ﻓﺮﻫﻨﮓ دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮوﻣﻨﺪي ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ را ﻛﻪ ﺣﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ‬ ‫ﺑﺎ ﻓﺮوﺗﻨﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻧﺪ ﻧﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ درﻳﻎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از رﻳﺨﺘﻦ‬ ‫ﺧﻮن ﭘﺎك اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮب وﻃﻦ ﺑﻪ ﺧﻨﺠﺮ ﻛﻴﻦ دﺷﻤﻨﺎن اﻳﺮان‪ ،‬ﻧﺎﻣﺸﺎن و‬ ‫ﻳﺎدﺷﺎن از ﭘﺮدة ﺑﺮون ﻧﻴﻔﺘﺪ و ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺘﺸﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻦ ﭘﺎك ﻧﮋاد ﻣﺎ ﻛﻪ در‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﺗﻠﺦ ﻏﺮﺑﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﻛﻨﺎر ﻛﻮﺷﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺳﭙﺎﺳﻲ اﺳﺖ از ﻃﺮف ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ او اﺛﺮي و اﻧﺪﻳﺸﻪ اي ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ و ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده و در ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ دارم ﻛﻪ ﻧﺎم اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﮔﺮاﻧﻘﺪر اﻳﺮان در ﻛﻨﺎر ﺟﺎﻧﺒﺎﺧﺘﮕﺎن ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺸﻌﻠﺪاران ﺣﺮﻛﺖ روﺷﻨﮕﺮي ﻳﻜﺼﺪ ﺳﺎﻟﻪ اﺧﻴﺮ اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ و در ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺟﺎوداﻧﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ و‬ ‫آﻳﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ ﻳﺎد وي را ﮔﺮاﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﺪاﻛﺎر و ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮد اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﭘﺎرﻳﺲ‪ -‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه ‪1387‬‬

‫‪١٨‬‬

‫ﺷﺄن ﻧﺰول اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬ ‫آﻳﺎ اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﺳﺖ؟‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﮔﺮاﻣﻲ وﻋﺪه داده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﭘﺲ از دﻓﺘﺮ» ﺑﺸﺎرت«‪،‬‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﺔ »اﻧﺴﺎن ﺧﺪاﻳﻲ« ﺧﻮد را ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ از اﻧﺠﺎم‬ ‫آن ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آن دﻻﻳﻞ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺧﻠﻒ وﻋﺪه ﺑﺮ ﻣﻦ ﺧﺮده ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫از ﻣﺪت ﻫﺎ ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از دوﺳﺘﺎن ﭼﻪ ﺣﻀﻮري و ﭼﻪ از راه دور ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﺗﺬﻛﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻫﻢ اﻳﺮاد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا در ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﺑﭙﺮدازم ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﺪان رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﺮان ﻧﺪارد‪ .‬ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان و ﺳﻜﻮﻧﺖ دادن اﻣﺎم زﻣﺎن در آن ﭼﺎه را ﻳﺎد آور ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻬﺸﺖ و‬ ‫دوزخ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻴﻨﺪازم؟ واﻗﻌﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻣﺮدم‬ ‫روﺷﻦ و ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻛﺮدن او را از ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﺑﻪ ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان و ﺗﺄﺋﻴﺪ و‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻋﻤﻠﻜﺮد رژﻳﻢ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ اﻣﺎم را ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬ ‫ﻛﻨﻢ؟ و دﻫﻬﺎ ﭘﺮﺳﺶ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‪.‬‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﻳﻞ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺼﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻢ وارد ﻣﻘﻮﻻت راﻳﺞ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ و ﺑﻮﻳﮋه ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫ﺑﺸﻮم‪ .‬دﻟﻴﻞ ﻋﻤﺪة آن ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان‬ ‫ﻣﺎ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ و رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ و ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬ ‫و ﻣﺴﺘﻨﺪي ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺣﻖ ﻣﻄﻠﺐ را ادا ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ در ﻓﺮﻫﻨﮓ و‬ ‫ادﺑﻴﺎت ﻣﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﻨﺎي ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻟﻬﻴﺎت ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﻮﻻت ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ در ﺗﺄﺋﻴﺪ و ﺗﺼﺪﻳﻖ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻗﻠﻢ زده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻋﻠﻤﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬاﻫﺐ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫آن ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ و ﻣﻼ ﺻﺪرا و دﻳﮕﺮان ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬آﺛﺎرﺷﺎن ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﻮﻻت ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ و درك‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ دﻳﮕﺮ ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻳﺮ‬ ‫ﺑﻨﺎي دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺧﻮد آﮔﺎﻫﻲ دارﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪،‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﺗﻼﺷﻲ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد و ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ دﻳﺪم‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﭙﺮدازم‪.‬‬ ‫اﻣﺎ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﺬﻛﺮات دوﺳﺘﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻌﺪ از ﺷﻨﻴﺪن آواي ﻧﺴﻨﺠﻴﺪه‬ ‫اي ﻛﻪ از زﺑﺎن ﺑﻌﻀﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻴﺮون آﻣﺪ ﻛﻪ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان »ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫زﻣﺎن اﺳﺖ!«‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﻋﺠﺎﻟﺘﺎٌ دﺳﺖ از ﺗﻼﺷﻬﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮدارم و ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮔﺬرا ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﺔ ﻛﻨﻮﻧﻲ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﻢ ﺑﻴﻨﺪازم‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺗﺬﻛﺮ را ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﻜﻮت ﻣﺮدم اﻳﺮان در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺬل و ﺑﺨﺸﺶ ﺛﺮوﺗﻬﺎي اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ اي را دﻟﻴﻞ آن ﻧﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﺎﻛﺖ ﻣﻴﻨﺸﻴﻨﺪ و اﺟﺎزه‬ ‫ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮات ﻧﺎم اﻫﻮراﻳﻲ اﻳﺮان را ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ و آن ﭘﻴﺸﻜﺶ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﺸﺎن از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ از ﺣﺪ‬ ‫ﺑﻌﺜﺖ و ﻫﺠﺮت‪ ،‬ﻏﺰوات ﺑﺪر و اﺣﺪ و ﺻﻠﺢ ﺣﺪﻳﺒﻴﻪ و ﺣﻜﻤﻴﺖ ﺧﻼﻓﺖ ﻣﻴﺎن‬ ‫ﻋﻠﻲ و ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻣﺸﺘﻲ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﺠﻌﻮل ﻓﺮاﺗﺮ ﻧﻤﻲ رود‪ ،‬از ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﻋﺒﺮت آﻣﻮز ﻛﺸﻮر اﻳﺮان آﮔﺎه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﺮان ﻧﻪ ﻛﺸﻮر‬ ‫اﺳﻜﻨﺪر ﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﭙﺮاﺗﻮري ﭘﺮ ﺷﻮﻛﺖ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮد‪ ،‬ﻧﻪ ﻛﺸﻮر‬ ‫ﻋﺮب ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺮن در آن ﺣﻜﻮﻣﺖ راﻧﺪﻧﺪ و ﻧﻪ ﻛﺸﻮر اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺳﻨﮓ او را ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ .‬ﺻﺎﺣﺒﺎن واﻗﻌﻲ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﻮزة‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻳﺎوه ﮔﻮﻳﺎن را ﺑﻪ ﺧﺎك ﻣﺎﻟﻴﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ اﻧﺪازة ﺳﻬﻢ ﺧﻮد‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ و ﻣﺎﻟﻚ اﻳﺮان‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ آن را از ﻧﻴﺎﻛﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ارث ﺑﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭽﻜﺲ دﻳﮕﺮ اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ دﻫﻢ؛ ذره اي از ﺳﻬﻢ ﻣﺮا‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺮب ﺗﺒﺎر ﻳﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻋﺮب ﻧﮋاد و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ رﻧﮓ و ﺑﻮ و‬ ‫ﻣﺰة ﻋﺮﺑﻲ دارد ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮن ﭘﺎك اﻳﺮاﻧﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬

‫‪٢٠‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻫﻮراﻳﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﻴﭻ ﻋﺮب و ﻋﺮب زاده اي ﺑﻨﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻦ و ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻫﺮ اﻣﺎم دﻳﮕﺮ‪،‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﺸﻮري ﺑﺮود ﻛﻪ در‬ ‫آﻧﺠﺎ زاده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮر اﻳﺮان‪ ،‬ﻛﺸﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺮب زاده ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر ﺳﺎدات اوﻻد‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي وارداﺗﻲ از ﻫﻨﺪ و ﻋﺮاق و ﺟﺒﻞ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ و دﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮب ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﻛﻮروش و داراﺳﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر اردﺷﻴﺮ و ﺷﺎﻫﭙﻮر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮر ﻳﻌﻘﻮب و ﺑﺎﺑﻚ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﺮان و ﺑﺮادران اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ ﻛﺸﻮر ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﻋﺮب و ﻋﺮب زاده ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻣﺎن را ﺑﻪ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﭘﺪران ﺧﻮد ﺟﺰ ﭼﺎﻫﻲ ﻧﺼﻴﺒﺶ ﻧﺸﺪه ﻫﺒﻪ و او را‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺸﻮر»اﻳﺮان« ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان آﻧﭽﻨﺎن ﻛﺸﻮر ﺑﺰرگ و ﺻﺎﺣﺐ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻌﻨﻮي و ارزش ﺗﺎرﻳﺨﻲ و‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ اي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آﻧﺮا ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺎم ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ آن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺮب زادة ﻣﺠﻌﻮل ﺑﻨﻬﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﻠﻮق‬ ‫ﻣﺮد رﻧﺪي از ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻲ اﺳﺪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ دﻓﺘﺮ و ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻫﻮس داﺷﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺤﺼﻮل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻋﺮب را‬ ‫ﻧﻜﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر او ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻬﻮده ﻓﺮﻳﺎد»ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ« ﺳﺮ ﻧﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﮕﺬارﻧﺪ اﻳﻦ اﻣﺎم در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از آن ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮرش ﻫﻢ اﮔﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دﻋﺎ و اﻟﺘﻤﺎس دارد‪ ،‬اﻳﻞ و ﺗﺒﺎرش اﻳﻦ‬ ‫دﻋﺎ و اﻟﺘﻤﺎس را ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﺎﻳﺐ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮد و دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺧﻮد ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻪ ﻧﺪارﻳﻢ‪.‬‬

‫‪٢١‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﻋﺠﻴﺐ و ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺎﻛﻲ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫و ﻣﻨﺸﺎء و آﻓﺮﻳﻨﻨﺪة ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﺠﺎﻳﺐ و ﺷﮕﻔﺘﻰﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﻮل‬ ‫روزﮔﺎران در ﺻﺤﻨﺔ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﺑﻮﺟﻮد آورده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ و اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺰاره ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻤﺮ او ﻣﻲ ﮔﺬرد و از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﺔ ﺗﻔﻜﺮ و‬ ‫اﻧﺪﻳﺸﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺗﻼش او ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻮده‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺮوز ﻛﻪ ﺑﺎ ﻏﺮور و ﺳﺮﻓﺮازي از ﻳﻚ ﻃﺮف ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ﻛﺸﻴﺪه و در‬ ‫ﭘﻬﻨﺔ ﺑﻴﻜﺮان آن ﺑﻪ ﻛﻨﻜﺎش ﭘﺮداﺧﺘﻪ و از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ درون ذرات‬ ‫رﻳﺰي ﻓﺮو ﺑﺮده ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ از آن ﻃﺮﻳﻖ ﭘﻲ ﺑﻪ ذات ﺧﻮد ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﻫﻨﻮز در ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺧﻮد و ﻣﺎﻫﻴﺖ وﺟﻮد ﺧﻮﻳﺶ راه ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺒﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺷﮕﺮف اﻧﺴﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل و‬ ‫در ﻋﺮﺻﺔ ﭘﻨﺪارﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬ﺗﺼﻮرات و ﺗﻮﻫﻤﺎﺗﻲ را ﺗﺠﺴﻢ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﻬﺎي ﻇﺮﻳﻒ و‬ ‫ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺗﺨﻴﻼﺗﺶ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ و زﻣﺎن و‬ ‫ﻫﺮ آﻧﭽﻪ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﺪ‪ .‬اﺑﺮ و ﺑﺎد و ﻣﻪ و ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻓﻠﻚ را ﺑﻪ اﻧﻘﻴﺎد‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﻫﺮ ﻧﺎ ﺷﺪﻧﻲ را ﺷﺪﻧﻲ ﺳﺎزد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﺔ ذﻫﻨﺶ‪ ،‬ﺗﺨﻴﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻮﻫﻮم ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻫﺪﻳﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬او را ﺑﺮ ﻣﺴﻨﺪ اﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮدي ﻣﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد آرزوي آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﺑﻮدﻧﺶ را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻫﻢ اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺔ ذﻫﻨﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻘﺎم‬ ‫آﻓﺮﻳﻨﻨﺪة ﻫﻤﺔ ﻫﺴﺘﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪ و دﻋﺎﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ ﺳﻮي او‬ ‫ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ و ﺑﺮآورده ﺷﺪن آرزوﻫﺎي ﺧﻮد را از درﮔﺎه او ﺗﻤﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﺎﻳﺖ اﻳﻦ ﻣﻮﻫﻮم ﺧﻴﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ آﻏﺎز ﺷﺪ و ﺑﻪ روزﮔﺎراﻧﻲ ﺑﺲ‬ ‫دراز ﻫﺮ ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻳﻚ اﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮد ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎ و آرزوﻫﺎي ﻣﺮدﻣﺎﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﻔﺖ در ﺗﻮﺑﺮة ذات او رﻳﺨﺘﻪ‬

‫‪٢٣‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫و او را ﺧﺪاي ﺧﻮد ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻨﺪارﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﺧﺪا در‬ ‫ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻛﺮه ﺧﺎﻛﻲ ﺑﻪ ﺟﻮﻻن اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ را ﺻﺤﻨﻪ‬ ‫ﮔﺮدان ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺧﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻲ از ﻋﻘﻼي دور‬ ‫اﻧﺪﻳﺶ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭼﺎره ﺟﻮﻳﻲ و ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬از ﻣﻴﺎن آﻧﺎن‬ ‫ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻫﻴﭻ اﺣﺪي ﺟﺰ‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺑﻪ داﻣﺎن او ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻮدﻧﺶ را ﻫﻤﻪ آرزو ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫آرزوﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت »آرزو« ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺔ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﺔ ذﻫﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ آرزو داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد آن ﺧﺪاي ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﭼﻮن ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫» ﺧﺪا را آﻓﺮﻳﺪﻧﺪ «ﺗﺎ ﻧﻤﺎد آرزوﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺧﺪا اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ ﺑﺮ‬ ‫آورده ﻧﺸﺪ و اﻋﺘﺒﺎر ﺧﺪاﻳﻲ او ﻧﻴﺰ رو ﺑﻪ اﻓﻮل ﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻛﻪ داران او ﺑﻪ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﻤﺎد دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﻧﺎم »ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد« ﺑﻪ‬ ‫ﺻﺤﻨﻪ آوردﻧﺪ و او را ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا ﻛﺎر ﺳﺎز زﻧﺪﮔﻲ دو روزة اﻧﺴﺎن ﻗﻠﻤﺪاد‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﻋﺪه ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺮآورده ﻧﺸﺪه از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا را او اﺟﺎﺑﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ » ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺎم ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﻫﺮ ﻛﺪام ﻳﻚ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد در ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻳﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا‪ ،‬از‬ ‫ﻳﻚ ﺳﻮ ﻣﺪد رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﻓﺮو ﻣﺎﻧﺪه در ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﺳﻮي‬ ‫دﻳﮕﺮ در رﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻳﺎر و ﻳﺎور اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ‬ ‫او ﺑﺮ ﺧﻼف ﺧﺪا ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﺑﻪ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ و دوران ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﺣﻮاﻟﻪ‬ ‫داده اﺳﺖ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮاٌ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت و در دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ اﻧﺴﺎن اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺮ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﻫﻮم دﻳﮕﺮ ﺣﻮاﻟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﺎري ﺑﻪ ﺧﺪا داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫داﺷﺖ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪة ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪة ﻣﻌﺮﻛﻪ داران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪،‬‬ ‫ﭘﺪﻳﺪه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور ﺑﺴﻴﺎري ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺎ آن روﺷﻦ‬ ‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻧﻮاب او ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬روﺷﻦ‬

‫‪٢٤‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻀﻮر ﺧﻮد را از اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ و‬ ‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫*‬ ‫ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻌﻀﻲ از اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺣﻮادﺛﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺟﺮأت اﺑﺮاز آن را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ آن را ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ دوش ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎرﻫﺎي ﮔﺮان را ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺣﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻤﺮﺷﺎن زﻳﺮ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎ ﺧﻢ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎرﺷﺎن را ﺑﻪ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻬﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﻣﻼ ﻛﺮدن آن ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺪي از ﻓﺸﺎر آن‬ ‫ﺑﻜﺎﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻣﻼ ﻛﺮدن ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﭼﻪ رواﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺎر ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺧﻮدم را ﺳﺒﻚ ﻣﻲ ﺳﺎزم‪.‬‬ ‫ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺣﻮادث اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻦ رخ داده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ آﻧﺮا ﺑﺎور ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﺣﻖ‬ ‫ﻫﻢ دارد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬آن را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪،‬‬ ‫دﺳﺖ ﻛﻢ در ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺚ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻻﺑﻼي ﺳﻄﻮر اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ آﻣﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﻟﺬﺗﻲ از ﻣﻴﻮه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن دﺳﺘﭽﻴﻦ‬ ‫ﻛﺮده ام ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﻫﻢ از روزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي دﻳﺪﮔﺎن آﻧﻬﺎ ﮔﺸﻮده ام‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﺗﻠﺦ و ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺑﺎ ﺗﻌﻤﻖ در‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور ﻣﻲ رﺳﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻓﻜﺎر و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺧﻮد را در ﻣﻌﺮض دﻳﺪ و داوري دﻳﮕﺮان ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﻮدي‬ ‫ﻧﺼﻴﺐ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻨﺸﺄ ﺗﻐﻴﻴﺮات و ﺗﺤﻮﻻت ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﺸﺮي ﻧﻴﺰ واﻣﺪار اﻳﻦ اﻓﺮاد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ آﻧﺎن را ﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ واﻛﻨﺶ ﻫﺎي دﻳﮕﺮان‪ ،‬ﺑﺎ ﺟﺴﺎرت‬

‫‪٢٥‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺎ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي داﻧﺎﺗﺮ و ﺧﺮدﻣﻨﺪﺗﺮ اﻳﻦ ﻧﻈﺮات ﺗﺼﺤﻴﺢ و ﺗﻜﻤﻴﻞ ﮔﺮدد و ﺑﻪ درد‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن دﻫﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن و اوﺿﺎع زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﺨﻮرد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن ﻋﻤﻮﻣﻴﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و از‬ ‫ﻃﺮف ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ راﺣﺖ ﺗﺮ ﺷﻨﻴﺪه و ﻳﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪ ،‬آﻧﻬﺎ را در ﻗﺎﻟﺐ ﻗﺼﻪ ﻣﻲ‬ ‫رﻳﺰﻧﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻜﺎﻳﺖ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از اﻳﻦ روش‪،‬‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﻲ را ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺷﻨﻴﺪن آن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن‬ ‫و ﻧﺴﻞ ﻫﺎي آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺘﻢ ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻜﺎﻳﺖ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز از اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﭘﻴﺎم رﺳﺎﻧﻲ ﺧﻮد راﺿﻲ ﺑﻮده ام‪.‬‬ ‫اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺮا ﺧﻮاﻧﺪه و در ﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﻓﻜﺮ ﻛﺮده‬ ‫و ﺑﺴﻴﺎري ﻧﻴﺰ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﻣﻄﺮح و ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ‬ ‫ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‬ ‫دﻳﺪاري ﻏﻴﺮه ﻣﻨﺘﻈﺮه‬

‫‪-1‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺷﺒﻬﺎي ﺑﺎراﻧﻲ ﻓﺼﻞ ﭘﺎﺋﻴﺰ دﻳﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮد ﭘﻴﺮي ﺳﺮ راﻫﻢ ﺳﺒﺰ ﺷﺪ و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻫﻞ اﻧﺖ اﻟﺴﻴﺪ ‪...‬؟‬‫ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر و ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ﻧﻌﻢ! اﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﺮاس و وﺣﺸﺖ از اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺐ ﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻪ‬ ‫آﻧﻬﻢ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﻣﺮا ﻣﻮرد ﺧﻄﺎب ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺘﺎب اﻓﺰودم ‪:‬‬ ‫و ﻟﻜﻨﻲ ﻻ ﺗﻜﻠﻢ اﻟﻠﻐﻪ اﻟﻌﺮﺑﻴﻪ‪).‬وﻟﻲ ﻣﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ(‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻋﺮف! اﻋﺮف! )ﻣﻲ داﻧﻢ! ﻣﻲ داﻧﻢ!( و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺑﺎ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ دري و ﺑﻪ ﻟﻬﺠﻪ ﻫﻤﺰﺑﺎﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﻲ و ﺗﺎﺟﻴﻜﻲ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ‪.‬‬‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﻦ!؟‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻠﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ!‬ ‫ﺑﺎ دﻗﺖ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﺣﻴﺮت ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺮاﻧﺪاز او ﺷﺪم‪ .‬ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻗﺪي ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ ،‬ﺟﺜﻪ اي ﺑﺎرﻳﻚ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻲ ﺗﻴﺮه داﺷﺖ‪ .‬ﻋﻤﺎﻣﻪ اي‬ ‫زرد رﻧﮓ و ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺎﻫﺶ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻋﺒﺎﻳﻲ از ﭘﺸﻢ‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﺘﺮ و ﭘﻴﺮاﻫﻨﻲ ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻤﺎم ﻗﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺮب ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻦ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﻮرﺟﻴﻨﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ دوش اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﻧﻌﻠﻴﻦ ﻣﻨﺪرﺳﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه رﻧﮓ زرد آن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫ﺗﺄﻣﻠﻲ در ﺷﻜﻞ و ﻗﻴﺎﻓﺔ اﻳﻦ ﻏﺮﻳﺒﻪ و ﻃﺮز ﺑﺮﺧﻮردش ﺑﺎ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮ‬ ‫وﺣﺸﺘﻢ اﻓﺰود‪ .‬ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ از او دور ﺷﻮم‪ ،‬اﻣﺎ ﻃﺮف ﺑﺎزوﻳﻢ را‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻦ ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺗﻮ راه درازي ﻃﻲ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺻﺤﺒﺖ‬‫ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻗﺼﺪم ﻫﻢ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﻮ و ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﺗﻮﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎش از ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﻣﻦ زﻳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﺔ او‪ ،‬ﺣﺲ ﻛﻨﺠﻜﺎوﻳﻢ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻛﺮدم ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺒﻴﻨﻢ او ﻛﻴﺴﺖ؟ اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ و از ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ؟‬ ‫زﻳﺮا ﻧﻪ ﻟﺒﺎس و ﺷﻜﻞ و ﻗﻴﺎﻓﻪ اش ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻛﻦ‬ ‫ﭘﺎرﻳﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ ﻃﺮز ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن او ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ از‬ ‫اﻳﻦ ﺷﻬﺮ و ﻣﺮدﻣﺎن آن دارد‪ .‬از اﻳﻨﺮو از رﻓﺘﻦ و دور ﺷﺪن از او ﻣﻨﺼﺮف‬ ‫ﺷﺪم و ﺑﻪ آراﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪:‬‬ ‫ ﺗﻮ ﻛﻴﺴﺘﻲ؟ اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ؟‬‫ﺑﻲ درﻧﮓ و ﺑﺪون ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺄﻣﻠﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‬ ‫اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻢ و ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺗﻮ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ام‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺨﻨﺶ را ﻓﻬﻤﻴﺪم‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري و اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫ﺷﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻢ ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪:‬‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ؟!‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻢ و ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺗﻮ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ام‪.‬‬ ‫ﻫﺮ دو ﺟﻤﻠﻪ او‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺶ و ﺑﺮاي دﻳﺪن ﻣﻦ آﻣﺪﻧﺶ‬ ‫ﺣﻴﺮﺗﻢ را دو ﭼﻨﺪان ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم دارد ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﻣﻲ ﮔﺬارد‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻦ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﭼﻴﺰي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ و ﺷﻴﻮة دﻳﺪار او ﺑﺎ ﻣﻦ ﺟﻮر در ﻧﻤﻲ آﻣﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫راﺑﻄﻪ» ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« درﺳﺖ ﺣﺎﻟﺖ» ﺟﻦ و ﺑﺴﻢ اﷲ«را دارد‪ .‬ﻣﻦ ﭘﺲ‬

‫‪٢٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از وﻗﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ در ﻛﺸﻮرم اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ اﻣﺎﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﺔ ﺣﻴﺎت ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﻗﻮل ﻋﻠﻤﺎي‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﻛﺮده و ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻪ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ دﻫﻬﺎ‬ ‫و ﺻﺪﻫﺎ دﻟﻴﻞ و ﺳﻨﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺮ ﻧﺎﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮدن او اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎل‪ ،‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ دو ﺟﻤﻠﻪ را از زﺑﺎن او ﺷﻨﻴﺪم ﺑﺎ ﻛﻨﺠﻜﺎوي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﻌﺎﻟﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻴﺪ!؟‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻠﻲ ﺑﺮادر! ﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪ ،‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻼد ﻛﻔﺮ اﺳﺖ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ!؟‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺑﺮادر! ﻣﺮا از زﻳﺮ اﻳﻦ ﺑﺎران ﻟﻌﻨﺘﻲ ﻧﺠﺎت ﺑﺪه ﺗﺎ ﺗﻮ را از ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭼﻴﺰ آﮔﺎه ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﺎه‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن اﻧﺪاﺧﺖ و اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﻃﺎﻗﺖ ﺗﺤﻤﻞ اﻳﻦ ﺑﺎران را ﻧﺪارم‪.‬‬ ‫دﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻫﺘﻞ ﺑﺒﺮم ﻛﻪ ﺷﺐ را‬ ‫در آﻧﺠﺎ ﺑﮕﺬراﻧﻲ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺴﺮور ﺷﺪ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﻫﺘﻞ ﭼﻪ ﺟﻮر ﺟﺎﻳﻲ اﺳﺖ؟‬‫وﻗﺘﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻮﺿﻴﺢ دادم ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻄﻮر راﺿﻲ ﻣﻲ ﺷﻮي ﻣﺮا در ﻳﻚ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﻧﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻨﻬﺎ رﻫﺎ ﻛﻨﻲ؟‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ او‪ ،‬ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺐ ﺑﺮدن او‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﺘﻞ ﺻﻼح ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﭘﺮس و ﺟﻮ‬ ‫ﻛﺮدن از او‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﺳﭙﻮرت و ﻛﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻴﭻ‬ ‫ﻫﺘﻠﻲ ﺑﺪون ﭘﺎﺳﭙﻮرت و ﻳﺎ ﻛﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻪ او اﻃﺎق اﺟﺎره ﻧﻤﻲ داد‪ .‬از‬ ‫اﻳﻨﺮو ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم او را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﻣﺠﺮدم ﺑﺒﺮم ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ او‬ ‫زﻳﺮ ﻳﻚ ﺳﻘﻒ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺐ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺖ ﺑﻮد‪ .‬در ﻛﺎر ﺧﻮد ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻢ! در ﮔﻴﺮ و دار اﻳﻦ‬ ‫اﻓﻜﺎر ﺑﻮدم ﻛﻪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻧﮕﺮان ﻣﺒﺎش‪ .‬ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ات ﺑﺒﺮ ﺗﺎ ﻣﻴﻬﻤﺎن ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ‬‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻲ را ﻫﻢ ﻣﻜﻦ و ﻫﻤﺎن ﻫﻨﮕﺎم از درون ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﺧﻮد ﻳﻚ ﻛﻴﺴﻪ ﭘﺮ‬

‫‪٣٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از ﺳﻜﺔ ﻃﻼ ﺑﻴﺮون آورد و ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺳﻜﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻲ ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﻻزم دارﻳﻢ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻲ‪.‬‬ ‫ﻟﺒﺨﻨﺪي زدم و ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﮕﺮان ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻧﮕﺮان دﻧﺒﺎﻟﺔ‬ ‫ﻗﻀﻴﻪ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﻌﺪ از دﻗﺎﻳﻘﻲ‪ ،‬ﺑﺎدا ﺑﺎدي ﮔﻔﺘﻢ و از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ام ﺑﺮوﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺤﺎل از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﻮد او و ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﻳﺶ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺧﻴﺲ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﺗﺮس اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻣﺒﺎدا ﺳﺮﻣﺎ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻳﻜﺮاﺳﺖ او را ﺑﻪ ﺣﻤﺎم‬ ‫ﺑﺮدم‪ .‬وان ﺣﻤﺎم را ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﭘﺮ از آب ﮔﺮم ﻛﺮدم و ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﻳﺶ را ﺑﻴﺮون آوردم‬ ‫و از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﻪ درون وان ﺑﺮود‪ .‬ﺻﺎﺑﻮن و ﻟﻴﻔﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ دادم ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻟﺒﺎس زﻳﺮ و ﭘﻴﮋاﻣﻪ اي اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﺣﻤﺎم ﺑﻪ ﺗﻦ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﻓﻜﺮم رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻤﺎم ﻛﺮدن او ﺑﺪون‬ ‫ﻛﻤﻚ ﻣﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻃﺮز اﺳﺘﻔﺎده از وان‬ ‫ﺣﻤﺎم و دوش و ﻟﻴﻒ و ﺻﺎﺑﻮن را ﺑﺪاﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮادري‪ ،‬او را ﺷﺴﺘﺸﻮ دادم‪ ،‬ﺧﺸﻚ ﻛﺮدم و ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﺎﻧﺪم‪ .‬ﭘﺲ از ﺷﺎﻧﻪ‬ ‫زدن ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ و ادوﻛﻠﻦ زدن ﺑﻪ رﻳﺶ اﻧﺒﻮﻫﺶ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﺮدم‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻪ و ﻏﺬاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻳﺨﭽﺎل داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻲ‬ ‫ﻧﻬﺎدم و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻟﻴﻮان ﺷﻴﺮ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ آوردم و از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﻔﺮه‬ ‫ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ و ﻃﻌﺎﻣﻲ ﻣﻴﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد‪ ،‬ﺳﺮ ﺳﻔﺮه آﻣﺪ و ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺴﻢ اﷲ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﻟﻴﻮان ﺷﻴﺮ را‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ و ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ آن را ﻧﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺷﺘﻬﺎي ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﻏﺬاﻳﻲ‬ ‫را ﻛﻪ در ﺳﻔﺮه ﺑﻮد ﻣﻴﻞ ﻛﺮد‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ از ﻣﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻏﺬاي ﺧﻮﺑﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺶ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﺗﺸﻜﺮ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ دو دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺎﻟﻴﺪ و‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺮ وﻓﻖ ﻣﺮاد ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﻣﻲ روﻳﻢ ﺳﺮ اﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﻣﻦ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﻋﺒﺎرت»ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟« ﺣﻴﺮت ﻛﺮده ﺑﻮدم‪،‬‬

‫‪٣١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرﺗﺎن از ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد ﭼﻴﺴﺖ؟ و در ﭘﻲ آن ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ از ﻛﺠﺎ ﻣﻲ آﺋﻴﺪ؟ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﮔﻮﺷﺔ ﺟﻬﺎن و ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻦ آﻣﺪه اﻳﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻋﺮض ﻛﺮدم؛ ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪،‬‬ ‫اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﻪ اﻣﺮ‬ ‫ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻋﺪل و داد را در زﻣﻴﻦ ﺑﮕﺴﺘﺮاﻧﻢ‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﻋﺪل و داد را ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﺑﻪ ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي و ﺑﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ در زﻣﻴﻦ آﻏﺎز و ﺑﺮ ﻗﺮار ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺴﺘﺮش دﻫﻴﺪ؟‬ ‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ از ﻳﺎران ﻣﻮﻣﻦ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺟﺪم اﻣﻴﺮ‬ ‫اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ و ﺑﺎ ﻛﺸﺘﺎر ﻛﺎﻓﺮان و ﻣﺸﺮﻛﺎن و ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺎ ﺑﺎوري ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ از ﮔﺬر اﻳﺎم و ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮﻟﻲ ﻛﻪ‬ ‫در ﺟﻬﺎن رخ داده اﺳﺖ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻛﺪام ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮل؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻣﺮوزه دﻳﮕﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و ﻗﻤﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺟﻨﮓ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫اﺳﺐ و ﺷﺘﺮ و ﻗﺎﻃﺮ ﻧﻴﺰ در اﻳﺎب و ذﻫﺎب ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﻲ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﭼﻪ اﺳﻠﺤﻪ اي ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي‬ ‫ﺳﻔﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮓ و ﻣﺴﻠﺴﻞ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮپ و ﺗﺎﻧﮓ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻮﺷﻚ و ﺧﻤﭙﺎره‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ و ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﻗﻄﺎر و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺳﻔﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﻳﻦ وﺳﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و‬ ‫ﻗﻤﻪ اﺳﺖ؟ ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﻗﻄﺎر و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ ﻋﺰﻳﺰم! اﻣﺮوزه ﺳﻼﺣﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺟﻨﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و ﻗﻤﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻼﺣﻬﺎ دﻣﺎر از روزﮔﺎر ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ دﺳﺖ از ﭘﺎ ﺧﻄﺎ ﻛﻨﻨﺪ در ﻣﻲ آورﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﻗﻄﺎر و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﺣﻴﻮان ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺷﻤﻪ اي از ﻛﺎر ﻛﺮد اﻳﻦ ﺳﻼﺣﻬﺎ و وﺳﺎﺋﻞ ﺣﻤﻞ و‬ ‫ﻧﻘﻞ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳﺎده ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم‪.‬‬ ‫او ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ و ﺣﻴﺮت ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪٣٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻋﺠﺐ! ﻋﺠﺐ! ﻣﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻌﺠﺒﻢ‬ ‫در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺧﺪا ﻫﻢ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻄﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬ ‫ﺷﺮح ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ از اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﺳﻼح ﻫﺎي آﺗﺸﻴﻦ داده ﺑﻮدم‪،‬‬ ‫ﺗﺮس و وﺣﺸﺘﻲ ﺑﻪ دل ﭘﻴﺮ ﻣﺮد اﻧﺪاﺧﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ آﺛﺎر آن را در‬ ‫ﺳﻴﻤﺎي او دﻳﺪم‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ و ﺑﻲ‬‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻃﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻇﺎﻫﺮاٌ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺘﺎن ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ دﻧﺒﺎﻟﺔ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﻨﺎب ﭘﻮﺳﻴﺪه‬ ‫ﺧﺪا ﺑﻪ اﻳﻦ ﭼﺎه ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎي او اﻋﺘﻤﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻻﺑﺪ  داﻧﻴﺪ ﻛﻪ در‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺧﺪا آوردﻧﺪ و ﺑﺎﺑﺎ ﻛﻜﺶ ﻫﻢ‬ ‫ﻧﮕﺰﻳﺪ‪ .‬ﺣﺘﻤﺎٌ ﻗﺼﺔ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ را ﺷﻨﻴﺪه اﻳﺪ؟ از ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺎﻧﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﺧﺒﺮ دارﻳﺪ؟ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬روزﮔﺎرﺷﺎن آن ﻃﻮر ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎل ﺑﺒﻴﻦ ﺑﺮ‬ ‫روزﮔﺎر ﺷﻤﺎ ﻛﻪ اﻣﺎم ﻫﺴﺘﻴﺪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم ﻛﻪ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ دو ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ)ﻋﻴﺴﻲ و ﻣﺎﻧﻲ( را‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﺎد آوري ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ زﻳﺎد ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻢ؟ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻦ ﭼﻴﺴﺖ؟ اﺻﻼٌ ﭼﺮا ﻣﻦ‬‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ وارد اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﺸﻮم؟ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ آﻧﻬﺎ را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ و‬ ‫ﻧﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ دارم؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ وارد اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﻧﺪﻛﻲ‬ ‫درﺑﺎرة ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﺻﻮﻻٌ ﻋﻠﺖ وﺟﻮدي ﺳﺮﻛﺎر‬ ‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺪت ﺷﻤﺎ را زﻧﺪه و ﭘﻨﻬﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ؟ ﻣﻬﻤﺘﺮ از‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪت ﻛﺠﺎ ﺑﻮدﻳﺪ؟ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ؟و ‪.....‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻲ‬ ‫ﻣﻴﻞ ﻧﻴﺴﺘﻢ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻜﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻳﻚ روزي ﻣﺎﺟﺮاي‬ ‫واﻗﻌﻲ ﺣﻀﻮر ﻣﻦ در ﺑﺎور ﻣﺮدم روﺷﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٣٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫او ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫دﻻﻳﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺬر ﻣﺮا در ذﻫﻦ ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﭘﺎﺷﻴﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﻣﻦ در اذﻫﺎن اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻣﺘﻮﻟﺪ و در ﺑﺎور آﻧﻬﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و ﺑﻪ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎدﺷﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ روزي ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﻧﻈﺮﺗﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ در ذﻫﻦ و ﺑﺎور‬ ‫ﻣﺮدم ﺷﻴﻌﻪ وﺟﻮد دارﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻛﻪ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﻤﺎ ﺑﺎور ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﻠﻴﺎردﻫﺎ‬ ‫اﻧﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺻﺤﺒﺖ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺜﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎره اش ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺮت ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪ » :‬اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ اﺳﺖ؟«‪ .‬ﺣﺎل ﻛﻪ ﺧﻮد ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺎرج از ذﻫﻦ و ﺑﺎور ﺷﻴﻌﻴﺎن وﺟﻮد ﻧﺪارﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮا ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫روﺷﻦ ﻧﺸﺪه‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ داﺳﺘﺎن ﺗﻮﻟﺪ و ﻏﻴﺒﺖ و ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ را‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻋﻘﻴﺪه اش را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﻤﺎ و ﺣﻴﺎت دراز ﻣﺪت‬ ‫و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮرﺗﺎن را از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ آﻧﭽﻪ در ﺑﺎرة داﺳﺘﺎن ﺗﻮﻟﺪ و ﻏﻴﺒﺖ و ﻇﻬﻮر او در‬ ‫ﻛﺘﺐ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم و اﻓﺰودم ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺬاﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺬاﻫﺒﻲ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان آﻧﻬﺎ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‬ ‫را وارث و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ داﻧﻨﺪ و ﻓﺮزﻧﺪان او از ﻓﺎﻃﻤﻪ دﺧﺘﺮ‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ را اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺬاﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز ﺑﻪ ﺷﻌﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ و از‬ ‫درون آﻧﻬﺎ دﻫﻬﺎ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﮕﺮ ﺳﻪ ﻣﺬﻫﺐ زﻳﺪﻳﻪ‪ ،‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ و اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮﻳﻪ‪.‬‬ ‫زﻳﺪﻳﻪ و اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از اﺳﻢ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺮوان‬ ‫زﻳﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ و اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ دو ﻣﺬﻫﺐ ﭼﻮن در ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭘﺎﻳﺪار‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ دوازده اﻣﺎﻣﻲ ﭘﺲ از ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدن‬

‫‪٣٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫او ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺴﻞ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ از ﻃﺮف اوﻻد‬ ‫ذﻛﻮر او ﻳﻚ روزي ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ ﻋﻘﻴﻢ ﺑﻮدن و ﻧﺪاﺷﺘﻦ اوﻻد‪،‬‬ ‫ﺑﻮﻳﮋه اوﻻد ذﻛﻮر‪ ،‬ﭼﺮاغ زاد و وﻟﺪ ﻳﻚ دودﻣﺎن ﺧﺎﻣﻮش ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬ ‫ﭼﺮاغ دودﻣﺎن ﻋﻠﻲ در ﻧﺴﻞ ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي در اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺮدﻣﺪاران اﻳﻦ ﺷﻌﺒﻪ از ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص وﻛﻼي اﻣﺎﻣﺎن‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ از ﻣﺮدم ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ در آﻣﺪ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﺪادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣ‪‬ﺮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و ﻧﺪاﺷﺘﻦ اوﻻد و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از‬ ‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻋﺴﻜﺮي ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آﻏﺎز‬ ‫داﺳﺘﺎن اﻣﺎﻣﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از ﺑﺮادرش ﺣﺴﻴﻦ‬ ‫ﺑﻦ ﻋﻠﻲ روي آوردﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣ‪‬ﺮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺑﻪ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮادر‬ ‫اﻣﺎم ﻣﺘﻮﻓﻲ ﮔﺮوﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﺳﻮم ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺮدﮔﻲ ﭘﻴﺸﻜﺎر ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪،‬‬ ‫دروﻏﻲ ﺳﺎز ﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻣﺎﻣﺸﺎن ﻓﺮزﻧﺪ ذﻛﻮري داﺷﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﭘﺪر‬ ‫از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﺻﺪﻣﻪ اي ﺑﻪ ﺟﺎن او ﻧﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫دو ﮔﺮوه ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﮔﺮوه ﺳﻮم ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ وﻛﻼي ﺧﺎص اﻣﺎﻣﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻏﺎﻳﺐ ﺟﻠﻮه دادن‬ ‫اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﻴﺎت ﺧﻮد اداﻣﻪ داد‪ .‬زﻳﺮا ﺑﺎ ﻧﺒﻮدن اﻣﺎم‪ ،‬ﺳﻬﻢ آﻧﻬﺎ از‬ ‫وﺟﻮﻫﺎت درﻳﺎﻓﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺴﺎب ﭘﺲ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺑﻪ ﺗﻼش اﻓﺘﺎدﻧﺪ و روز ﺑﻪ روز ﺑﺮ روﻧﻖ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ اﻓﺰودﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ اﺷﺎره ﻛﺮدم‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ آن ﻛﻪ ﺗﺎ زﻣﺎن‬ ‫ﻓﻮت ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪ ،‬ﻧﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺸﺎن ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪراﻧﺶ ﺻﺎﺣﺐ اوﻻد ذﻛﻮر‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻓﺮزﻧﺪ او ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬ﻣﺎ اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫دوازده اﻣﺎﻣﻲ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺷﻴﻌﻪ ﭼﻬﺎرده‪ ،‬ﭘﺎﻧﺰده‪ ،‬ﺷﺎﻧﺰده‪ ،‬ﻫﻔﺪه و‪ ...‬اﻣﺎﻣﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺷﻌﺒﻪ از‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻋﻘﻴﻢ ﺑﻮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ دو اﻣﺘﻴﺎز ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ دو‬

‫‪٣٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫را ﻣﺪﻳﻮن ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدن اﻳﻦ اﻣﺎم اﺳﺖ‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺪد ‪ 12‬ﻛﻪ از‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﻳﻚ ﻋﺪد ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ و داراي ﻧﻴﻤﭽﻪ ﺗﻘﺪﺳﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﺘﻢ ﺷﺪ‪ .‬دوم اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻛﺮدن ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي روزﻧﺔ دﻳﮕﺮي در‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران آن ﮔﺸﻮده ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﺤﻤﻴﻖ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﺑﻬﺮه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬آن ﻫﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻣﻬﺪي‬ ‫ﻣﻮﻋﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي را ﭼﻬﺎر رﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮاب ﺧﺎص اداره ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ رﺳﻮاﻳﻲ ﻣﻌﺮﻛﺔ اﻳﻦ ﻧﻮاب ﻫﻤﺔ آﻓﺎق را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﻮاب‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﻤﭽﺸﻤﻲ آﻧﻬﺎ ادﻋﺎي ﺑﺎب ﺑﻮدن ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﻳﺐ ﭼﻬﺎرم اﻣﺎم‬ ‫دوازدﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﺑﺎ اراﺋﻪ ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ ) دﺳﺖ ﺧﻄﻲ( از اﻣﺎم ﻧﺎﺑﻮده و ﻧﺎ دﻳﺪه‪،‬‬ ‫او را ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﻋﺮب و ﻋﺠﻤﻲ ﺑﻪ داﻣﺎن او‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ و ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﻧﻮاب او ﺑﺮﻣﻼ ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر رﻧﺪان دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺪا‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻛﺮدن » ﻧﻮاب ﻋﺎﻣﻪ« دﻛﺎن دﻳﮕﺮي ﮔﺸﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻧﺎم اﻣﺎم ﻏﺎﻳﺐ ﺳﺮ ﻛﻴﺴﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق از اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬راﺳﺘﻲ! ﻋﻘﻴﺪة ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺴﺮي ﺑﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺎور ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ؛ ﺑﻠﻲ!‬ ‫ﻣﻦ ﭘﺴﺮ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ در‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺎم ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪ ذﻛﻮر ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﻓﺮزﻧﺪ اﻧﺎﺛﻲ ﻫﻢ از ﺗﺨﻤﺔ او ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪراﻧﺶ در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺮدم و ﺑﺨﺼﻮص ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن در آن روزﮔﺎران‬ ‫از ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻫﻢ ﺧﺒﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ وي ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﻮد ﺑﻲ ﺷﻚ از‬ ‫ﻛﺴﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ درﺳﺖ ﮔﻔﺘﻴﺪ‪ .‬ﻣﻮرﺧﻴﻦ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻓﻮت ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻋﺴﻜﺮي ﻛﻪ او را ﺑﻲ اوﻻد ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻨﻴﺰاﻧﻲ را ﻛﻪ در ﺧﺎﻧﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺪت زﻳﺎدي ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دادﻧﺪ ﺗﺎ اﮔﺮ ﻓﺮزﻧﺪي از آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﻪ‬ ‫روﺷﻦ ﮔﺮدد‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﺔ اﻳﻦ دﻗﺖ ﺧﺎص ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻛﻨﻴﺰان‬

‫‪٣٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫او ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ اﻣﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ارث ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮادر و ﻣﺎدرش ﻣﺎل و اﻣﻼك او را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬رواﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻴﺎن ﻣﺎدر و ﺑﺮادر او ﻧﻴﺰ در ﺣﻀﻮر ﺧﻠﻴﻔﻪ و ﻗﺎﺿﻲ ﺷﺮع ﺑﮕﻮ‬ ‫ﻣﮕﻮﻫﺎي ﺗﻨﺪ و ﺗﻴﺰي رد و ﺑﺪل ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭘﺲ از ﺳﭙﺮي ﺷﺪن دو‬ ‫ﺳﺎل از ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻠﻴﻔﻪ وﻗﺖ‪ ،‬داراﻳﻲ او ﺑﻪ ﺗﺴﺎوي‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺎدر او »ﺣﺪﻳﺚ«و ﺑﺮادرش »ﺟﻌﻔﺮ«ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮕﻔﺘﻲ ﻗﻀﻴﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي در‬ ‫ﺳﺎﻣﺮا ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪ .‬ﻣﺎدر او ﻛﻪ زن اﻣﺎم دﻫﻢ)ﻋﻠﻲ اﻟﻨﻘﻲ(و ﻣﺎدر اﻣﺎم ﻳﺎزدﻫﻢ‬ ‫)ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي( اﺳﺖ و ﻗﺎﻋﺪﺗﺎٌ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻔﺖ راﺳﺘﮕﻮﻳﻲ آراﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺧﻠﻴﻔﺔ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ و ﻗﺎﺿﻲ ﺷﺮع ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪش ﺻﺎﺣﺐ اوﻻد ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪ دﻳﮕﺮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﻨﻘﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﻛﻪ ﺑﺮادر اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﮔﻮاﻫﻲ را ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﮔﻮاﻫﻲ آن دو را ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ دروغ‬ ‫ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ را ﻗﺒﻮل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺄﺋﻴﺪ‬ ‫دروغ ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم دﻫﻢ‪ ،‬ﺟﻌﻔﺮ را » ﻛﺬاب« ﻟﻘﺐ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺎي ﺧﻮﺷﻮﻗﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺟﺮأت ﻧﻜﺮد ﻛﻪ ﻟﻔﻆ‬ ‫» ﻛﺬاب«را ﺑﻪ ﻣﺎدر اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻧﺴﺒﺖ دﻫﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﮔﺮ ﻣﺎدر اﻣﺎم ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻛﺬاب ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺷﻚ از ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎدري ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﻣﻌﺼﻮم ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﮔﻮاﻫﺎن را ﻛﺬاب ﻣﻲ‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﮔﻮاه دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻟﻘﺐ را ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺟﺎي ﺑﺤﺚ اﺳﺖ!‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ دادﻳﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺴﻴﺎري‬ ‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ روﺷﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬ ‫ﻋﺸﺮي رواﻳﺖ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ام‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ‬ ‫رﺳﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ ﭘﺲ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻢ؟ در ﻛﺠﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم و‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻗﺮار دارم؟ و اﮔﺮ ﻣﻦ از ﺻﺤﻨﻪ اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻴﺮون ﺑﺮوم‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﭼﻴﺰ ﻋﻤﺪة دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ؟‬

‫‪٣٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺨﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرگ و ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺘﻲ از زﺑﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﻲ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ ﺧﻄﻮر ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ .‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻬﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺧﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ از واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ و‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻛﻪ از آن ﺑﺮاي ﺑﺎزار ﮔﺮﻣﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و‬ ‫ﺟﻠﺐ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﺮدم اﺳﺘﻔﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺬرﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ﻇﻬﻮر‬ ‫اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪان ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺮوان ﺳﺎده دل و ﺧﻮﺷﺒﺎور اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ را‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮد ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻛﻮﺗﺎه او در‬ ‫درون ﻣﻦ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﺨﻨﺎﻧﻢ را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻢ و ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ دادم‪:‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎز ﺑﺮاي ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ و ﻣﺮوﺟﻴﻦ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮد و ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﻮدﺷﺎن‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ ﮔﺮدد‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﻛﺎر ﻓﻮق ﻣﻬﻢ‬ ‫و اﻟﻌﺎده اي اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن ﻳﺎزده اﻣﺎم ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬ ‫ﻋﺸﺮي‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﺴﻴﻦ ﻛﻪ آن ﻫﻢ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬ ‫ﻋﺸﺮي ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﺴﺐ آﺑﺮوﻳﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺣﺎدﺛﺔ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ارزﺷﻲ ﺑﺮاي اﻣﺎﻣﺎن و اﻋﺘﺒﺎري ﺑﺮاي‬ ‫اﻳﻦ ﺷﻌﺒﻪ از ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ)ﺻﺎدق( ﺗﻨﻬﺎ اﻣﺎﻣﻲ اﺳﺖ از ﻣﻴﺎن‬ ‫اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺟﺎزة اﺑﻮ ﺟﻌﻔﺮ‪ ،‬ﻣﻨﺼﻮر دواﻧﻘﻲ ﺧﻠﻴﻔﺔ دوم ﻋﺒﺎﺳﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮد و اﺣﺎدﻳﺜﻲ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﭘﺪر و اﺟﺪادش‬ ‫ﺑﺮاي ﮔﺮد آورﻧﺪﮔﺎن ﺣﺪﻳﺚ رواﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻴﺰ او را ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﮔﺬار ﻧﻈﺮي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺟﻌﻔﺮي ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬ ‫ﻓﻮت ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺎﻓﻲ در ﺑﺎرة اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﻓﻮت ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺳﺨﻨﻲ‬ ‫در ﺑﺎره ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﺼﻮر اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺗﺎ روز‬

‫‪٣٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻗﻴﺎﻣﺖ در ﺧﺎﻧﺪان اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ از اوﻻدان اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮدن از اﻓﺴﺎﻧﺔ ﻣﻬﺪوﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ ﻏﺎﻳﺐ‪ ،‬وﻟﻲ زﻧﺪه‬ ‫ﺑﻮدن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺧﻮد‪ ،‬ﭘﻠﻲ زدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻬﺪوﻳﺖ و اﻣﺎم ﺑﻪ اﺻﻄﻼح دوازدﻫﻢ‬ ‫ﺧﻮد را ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﺔ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻓﺮض ﻣﺤﺎل ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺿﺮورﺗﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﺎري و ﻧﮕﻬﺪاري اﺳﺖ‪ ،‬از ﻣﺎدرش ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﻲ‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎزه ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻄﻮر ﻣﺎدر او اﺟﺎزه داد ﻓﺮزﻧﺪش را در ﺳﻨﻴﻦ‬ ‫ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎري داﺷﺖ از او ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي از ﺗﺮس دﺷﻤﻨﺎن ﻛﻪ ﻗﺎﻋﺪﺗﺎٌ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬ ‫ﺧﻠﻔﺎي ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪش را ﻣﺨﻔﻲ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﻲ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪام ﺗﺮس؟ ﺗﺎ آن روزﻫﺎ ﻫﺮ ﻳﺎزده اﻣﺎم‪ ،‬ﺧﻮش و ﺧﺮم ﭼﻪ در زﻣﺎن‬ ‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﭼﻪ در دوران ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ آﺳﻮده و ﻣﺮﻓﻪ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺛﺮوت ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻠﻔﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪي ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻫﺪﻳﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺬراﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻠﻔﺎ رواﺑﻄﺔ ﺣﺴﻨﻪ اي داﺷﺘﻨﺪ و ﺟﺰ‬ ‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺑﺎ ﻋﻤﻮزادﮔﺎن ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻲ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ از ﺗﺮس ﺧﻠﻴﻔﻪ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪش را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ! ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻋﻘﻠﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﻧﺪارد‪ ،‬ﺟﺰ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‪ ،‬دﻛﺎﻧﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ راه و روش ﺧﻮد را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻛﺔ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻧﺪاﺷﺘﻦ اﻣﺎم زﻧﺪه ﺗﻌﻄﻴﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﻣﻲ‬ ‫ﭘﺮﺳﻨﺪ ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻳﺎم از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﮔﺮدد؟ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫دﻛﺎﻧﺪاران ﺷﻴﻌﻪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا از ﻧﻈﺮ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﭼﻪ ﺣﻜﻤﺘﻲ ﻛﻮدك ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ را‬ ‫از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ؟ او ﻛﻪ ﻗﺎدر ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻘﻮل از اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ؟ ﺗﺎزه اﮔﺮ ﻫﻢ ﺧﺪا‬

‫‪٣٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻳﻚ روزي ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻣﻨﺠﻲ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ داﺷﺖ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﻣﺘﻮﺳﻞ ﮔﺮدد‪ ،‬ﭼﺮا ﻳﻚ روش ﻋﻘﻞ ﭘﺴﻨﺪي ﺑﺮ ﻧﮕﺰﻳﺪه اﺳﺖ؟‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻴﭻ ﺟﻮاب ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ از ﺣﻜﻤﺖ ﺧﺪا ﺑﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺟﻮاب ﻣﻲ ﺷﻨﻮﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ از ﺣﻜﻤﺖ ﺧﺪا ﺑﻲ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﺠﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺮاي ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‬ ‫ﺣﻜﻤﺘﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪:‬‬ ‫ﻧﻮاب ﭼﻬﺎر ﮔﺎﻧﺔ اﻣﺎم اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را ﺑﻪ ﻣﺎ داده اﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻤﺎم ﻓﻠﺴﻔﻪ‬ ‫ﺑﺎﻓﻴﻬﺎ و ﻗﺼﻪ ﺳﺮاﻳﻴﻬﺎ در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻧﺎﻳﺐ ﺧﺎص او‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻗﺪم را در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﺮداﺷﺖ و ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﻏﺎﻳﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﭘﻲ او ﻧﺎﻳﺐ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺮي‪ ،‬ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ از اﻣﺎم ﺑﻴﺮون داد ﻛﻪ‬ ‫اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ در آﻳﻨﺪه ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﻛﺎﻧﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﺄﺋﻴﺪ ادﻋﺎي ﺧﻮد‪،‬‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ اراﺋﻪ داده اﻧﺪ‪ ،‬رواﻳﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻣﺎﻣﺎن ﻧﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ رواﻳﺎت ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻣﺎﻣﺎن ﺧﻮد را ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻏﻴﺐ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ادﻋﺎ‬ ‫دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺸﺎن ﺣﻮادث و اﺗﻔﺎﻗﺎت دﻫﻬﺎ ﺳﺎل آﻳﻨﺪه را ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪ!!‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﻲ اﺳﺖ؛ وﻗﺘﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﺎ آن ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ‬ ‫ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ زﻣﺎن رﺣﻠﺘﺶ ﻛﻲ ﻓﺮا ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ اﻣﺎم اول و ﺳﺮ دودﻣﺎن اﻣﺎﻣﺎن‪ ،‬ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ اﺑﻦ ﻣﻠﺠﻢ در اﻗﺎﻣﺔ‬ ‫ﻧﻤﺎز ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ زﻫﺮ آﻟﻮدش آﻣﺎده ﻛﺸﺘﻦ اوﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺣﺴﻦ‬ ‫اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﻫﻤﺴﺮش ﻣﺮﺟﺎﻧﻪ ﻃﻌﺎم او را زﻫﺮ آﻟﻮد ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرواﻧﻲ ﻛﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ‬ ‫ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻲ ﺑﺮد ﻛﻪ ﺳﺮش را ﮔﻮش ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻮش ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﭘﺴﺮش اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻗﺒﻞ‬

‫‪٤٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از او ﺧﻮاﻫﺪ ﻣ‪‬ﺮد و او را ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮن اﻧﮕﻮر ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﺔ او را ﺑﻪ زﻫﺮ‬ ‫آﻟﻮده ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬از ﻛﺠﺎ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﺒﺮ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺗﺨﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﻣﺘﻮﻟﺪ‬ ‫و اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﭼﻨﻴﻦ و ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟!‬ ‫آﻳﺎ اﮔﺮ ﻳﻚ اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﻓﻬﻢ و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻧﮕﺎه‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻌﻠﻲ ﺑﻮدن ﺗﻤﺎم رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻣﺎﻣﺎن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاﻳﺶ آﺷﻜﺎر‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺷﻮد؟ آﻳﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺳﺎده و ﺣﺘﻲ ﺧﻮﺷﺒﺎور ﻧﻤﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ؛ اﻳﻦ ﺣﻀﺮات‬ ‫اﻣﺎﻣﺎن ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺣﺘﻲ ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﺑﻌﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﭘﺲ از ﺧﻮد را ﭘﻴﺶ‬ ‫ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺳﺎده دﻟﻴﻞ ﻗﺎﻃﻌﻲ ﺑﺮاي دروﻏﮕﻮﻳﻲ‬ ‫ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ و ﺟﻌﻠﻲ ﺑﻮدن رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ از اﻣﺎﻣﺎن در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻘﻞ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺸﻴﺪن ﭘﺎي ﺧﺪا ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻌﻠﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﭘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ درﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ او را ﻗﺒﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﻳﺎ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ادﻳﺎن ﺗﻮﺣﻴﺪي و دﻳﻦ اﺳﻼم او را در اوج داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاي ﻣﻘﺘﺪري ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارد ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎري ﺑﺰﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺻﻔﺎت داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ او ﻣﻐﺎﻳﺮت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼٌ ﺑﭽﻪ اي را در ﺳﻨﻴﻦ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﮕﻲ از ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ او را ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺼﺪ‬ ‫ﺧﺪا از اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﺸﺎن دادن ﻣﻌﺠﺰه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻨﺮﻧﻤﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺼﺪ ﺧﺪا از اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎر ﻧﺸﺎن دادن ﺗﻮان و ﻗﺪرﺗﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻋﻤﺎل ﻓﻘﻂ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬ ‫و ﺿﻌﻒ او را ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪا زﺣﻤﺖ ﻧﮕﻬﺪاري از ﺑﭽﻪ اي را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺑﭽﺔ دﻳﮕﺮي‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ‬ ‫ﺧﺪا زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ؟ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ در زﻣﺎن ﻧﻴﺎز‪ ،‬اﻣﺎﻣﻲ دم‬ ‫دﺳﺘﺶ ﺣﺎﺿﺮ و آﻣﺎده داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺳﺮ وﻗﺖ ﻇﺎﻫﺮش ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ‬

‫‪٤١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﺮف ﭘﻮچ و ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان در ﺷﺶ روز ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻲ را از ﻫﻴﭻ ﻣﻲ آﻓﺮﻳﻨﺪ‪ ،‬آﻓﺮﻳﺪن ﻳﻚ اﻣﺎم ﻳﺎ اﻣﺎﻣﺰاده ﺑﺮاي او‬ ‫ﻛﺎر ﭼﻨﺪان دﺷﻮاري ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻗﺼﺪ ﺧﺪا اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از ﺗﺨﻢ و‬ ‫ﺗﺮﻛﺔ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻛﺴﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺠﻲ ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﻲ اﻳﻦ ﺧﺪا ﺷﻚ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن ﭘﺪران اﻳﻦ اﻣﺎم ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺨﻢ دو زرده اي ﺑﺮاي ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن او ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺣﺘﻤﺎٌ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪي از آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺠﻲ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻮﺿﻮع وﺟﻮد و ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري اﺳﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ از ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻞ ﺑﻠﻲ! اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻘﺎﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﺔ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻫﻢ وﺟﻮد دارد و آن ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺳﻘﻒ ﺧﺎﻧﺔ ﻣﻦ‬ ‫ﺣﻀﻮر دارﻳﺪ‪ .‬رو در روي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻳﺪ و ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﺎل ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪ ،‬ﺧﻮد ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻛﻪ اﺻﻮﻻٌ ﭼﺮا و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ؟ آﻳﺎ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ دﺳﺖ از اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎٌ ﺑﻲ ﺛﻤﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮدارﻳﺪ!؟‬ ‫ﺧﻨﺪه اي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ و ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد ﻫﻢ اﻳﻨﻄﻮر‬ ‫ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮده اي و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎرم ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼٌ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻦ در ﺑﺎور اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺷﻴﻌﻴﺎن‬ ‫وﺟﻮد دارم‪ .‬آﻧﻬﺎ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺑﻪ ﺣﻮزة اﻳﻤﺎن آﻧﻬﺎ وارد ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ از داﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻮدن و ﻏﻴﺒﺖ و‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻃﻼع ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي آن ﮔﺮوه از ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻣﺴﺄﻟﺔ‬ ‫ﻣﻦ ﻳﻚ ﺑﺎور ﻣﻮﻫﻮم و ﺧﺮاﻓﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر دﭼﺎر ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﺷﺪم‪ .‬ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪي‬ ‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺳﺨﻨﺎن اﺧﻴﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬او ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ او ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد او ﻫﻢ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ اوﻻدي ﻧﺒﻮده‪ .‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺴﻲ ﻛﻪ وﺟﻮد‬

‫‪٤٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺪارد ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ؟ وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ را ﺑﺎ او ﻣﻄﺮح ﻛﺮدم‪ ،‬ﺗﺒﺴﻤﻲ‬ ‫ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ ﻧﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد و ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﺑﻮدن‬‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮاﻣﻮش ﻣﻜﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻴﻨﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارم‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ذﻫﻨﻲ وﺟﻮد دارم‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬در اﻳﻨﺼﻮرت ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در اذﻫﺎن ﻇﻬﻮرﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ در اﻧﻈﺎر‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﭼﻴﺰي ﻳﺎ ﻛﺴﻲ در ذﻫﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺷﻮد آن را‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي در ﻇﺎﻫﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭼﻄﻮر؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺻﺪ ﻧﻔﺮ را ﻛﻪ ﻓﻴﻞ ﻳﺎ ﻓﻨﺠﺎن را ﻧﺪﻳﺪه اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ و ﺷﺮﺣﻲ از ﺑﻮدن و ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﻓﻴﻞ ﻳﺎ ﻓﻨﺠﺎن ﺑﺮاﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻋﻜﺲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻜﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﻋﻴﻦ ﺷﺎن را ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺷﻚ ﺷﻤﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﻋﻜﺲ و ﻣﺠﺴﻤﺔ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻓﻴﻞ و ﻓﻨﺠﺎن ﺧﻮاﻫﻴﺪ‬ ‫داﺷﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻓﻴﻞ و ﻓﻨﺠﺎنِ ﻧﺪﻳﺪه‪ ،‬در ذﻫﻦ ﻣﻮﻣﻨﻴﻦ‬ ‫ﺟﺎ دارد‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ را ﺑﺎ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ و‬ ‫ﺷﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻘﺒﻮﻻﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺪﻻل ﻣﻨﻄﻘﻲ وي را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻢ از‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ‪ ،‬دﻫﻬﺎ ﺗﻦ ادﻋﺎي اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻛﺮده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺪام‬ ‫در ذﻫﻨﻢ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺣﺮف او درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ وي‬ ‫در ﺣﻀﻮر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﺣﻀﻮر او ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺣﻀﻮر ذﻫﻨﻲ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻋﻴﻨﻲ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ و‬ ‫ﮔﻮش‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ و دﻳﮕﺮ ﺣﻮاس ﺧﻮد اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدم‪.‬‬ ‫ﻣﻦ او را ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﺑﺮدم‪ ،‬ﺷﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﺎﻧﺪم‪ ،‬ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ‬ ‫زدم‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻏﺬا ﺧﻮردﻳﻢ و اﻛﻨﻮن ﺑﺎ او ﻣﺸﻐﻮل ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬او از ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻳﺎراﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در رﻛﺎﺑﺶ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‬ ‫و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺟﺎﻣﺔ ﻋﻤﻞ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٤٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آن ﺷﺐ ﺗﺎ دم دﻣﺎي ﺻﺒﺢ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻣﺎ در اﻃﺮاف ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت دور ﻣﻲ زد ﻛﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺮح دادم‪ .‬دﻳﺮ وﻗﺖ ﺑﻮد و ﻫﺮ دو‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬رﺧﺘﺨﻮاﺑﻲ ﺑﺮاي او ﭘﻬﻦ ﻛﺮدم و ﺗﻨﻬﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻓﺮدا ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺗﻜﻠﻴﻔﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻋﺠﻮﺑﺔ ﺗﺎرﻳﺦ ﭼﻴﺴﺖ؟‪.‬‬ ‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻳﺮ ﺧﻮاﺑﻴﺪن‪ ،‬دﻳﺮﺗﺮ از ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻴﺪار ﺷﺪم‪،‬‬ ‫اﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮاب ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻣﻴﻬﻤﺎن‬ ‫ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه ام ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ اي ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺗﻬﻴﻪ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻣﺪﺗﻲ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬ ‫از آن ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ رﻓﺘﻢ و ﺑﺎ ﻛﻨﺎر زدن ﭘﺮده و ﺗﺎﺑﺎﻧﺪن روﺷﻨﺎﻳﻲ روز ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ‪،‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻴﺪار ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻼﻣﻲ ﻛﺮدم و ﻋﻠﻴﻜﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬و او در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در‬ ‫رﺧﺘﺨﻮاب ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﻣﻲ ﻣﺎﻟﻴﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ زﻳﺎد ﺧﻮاﺑﻴﺪم‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟و ﺑﻌﺪ اﻓﺰود‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮدم و‬‫رﺧﺘﺨﻮاب ﻧﻴﺰ ﮔﺮم و ﻧﺮم ﺑﻮد‪ .‬او را ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﺑﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ آﺑﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ و‬ ‫ﺻﻮرت ﺧﻮد و ﺷﺎﻧﻪ اي ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎي ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﺖ ﺑﺰن‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮد ﻛﻪ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق او ﺳﺮ ﻣﻴﺰ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ و ﺑﺎ اﺷﺘﻬﺎي ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫آﻧﭽﻪ از ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ و ﺧﻮردﻧﻲ روي ﻣﻴﺰ ﭼﻴﺪه ﺑﻮدم ﺻﺮف ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻫﺮ‬ ‫ﻳﻚ روي ﻣﺒﻠﻲ ﻓﺮو رﻓﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺷﺐ ﻗﺒﻞ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺘﻤﺎن را ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ آﻏﺎز ﻛﺮدم ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﺪف از ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ در درﺟﻪ اول اﻧﺘﻘﺎم ﮔﻴﺮي از ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻼﻓﺖ اﻳﻦ دو ﺧﺎﻧﺪان ﻗﺮﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭼﻴﺪه ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ از ﻧﺴﻞ اﻳﻦ دو ﺧﺎﻧﺪان ﻫﻨﻮز ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﮔﺮ ﻫﻢ ﺗﻌﺪادي از ﺗﺨﻢ و ﺗﺮﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﻨﻮز زﻧﺪه‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺒﺎرﺷﺎن ﺑﻪ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺴﻲ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﮔﻨﺎه ﭘﺪران ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺠﺎزات ﻛﺮد‪.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺑﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ‬ ‫اﺟﺮا در آﻳﺪ‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺎ ﺧﻼﻓﺖ ﻋﻠﻮي اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ‬

‫‪٤٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻌﺪ از دوران ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ رﺟﻌﺖ ﭘﺪراﻧﺘﺎن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اداره ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﻌﺘﺒﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ» رﺟﻌﺖ « از اﻣﻮري اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ در ﻣﺸﻴﺖ اﻟﻬﻲ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ از روز ﺧﻠﻘﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز‬ ‫ﻫﻴﭻ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻏﺒﺎر ﻣﺮگ ﺑﺮ ﭼﻬﺮه اش ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﺎز ﻧﮕﺸﺘﻪ‬ ‫و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﺺ ﺻﺮﻳﺢ ﻗﺮآن‪ ،‬ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﻫﻢ ﺑﺎز ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﺨﻦ ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮد را از اﻋﻘﺎب او ﻣﻲ ﺷﻤﺎرﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺮي ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ در ﻗﺮآن ﺑﻪ آن اﺷﺎره اي ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ رﺟﻌﺖ ﻫﻢ اﺗﻔﺎق ﻧﺨﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ و ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورم‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ را‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﻋﺎﻗﻞ و ﺑﺎ ﺷﻌﻮري ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﺸﺎن از دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻗﺮآن و ﺳﻨﺖ ﻧﻴﺰ آﻧﻘﺪر ﻧﺎ ﭼﻴﺰ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺣﺘﻲ‬ ‫ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺪﻳﻬﻲ و ﭘﻴﺶ ﭘﺎ اﻓﺘﺎده ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ در ﻏﻴﺎب ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮد اﻣﺎم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در‬ ‫ﻧﺒﻮدن اﻣﺎم زﻧﺪه‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻨﻬﺎن ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﻧﮕﻬﺪارد‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮد ﻃﻲ آﻳﻪ اي ﺧﺒﺮ ﻣﻲ داد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬ ‫ﺑﺮاي دﻫﻬﺎ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﭘﻴﺶ ﭘﺎ اﻓﺘﺎده آﻳﻪ ﻧﺎزل ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻧﻪ در ﺑﺎره اﻣﺎﻣﺖ و ﻧﻪ در ﻣﻮرد اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﺷﺎره اي در‬ ‫ﻗﺮآن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺣﺎدﻳﺜﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره رواﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻘﻂ در‬ ‫ﻛﺘﺐ ﺷﻴﻌﻴﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ‬ ‫اﺣﺎدﻳﺚ را ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ و ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ آﻧﻬﺎ را دروغ ﮔﻮﻳﺎن و راﻓﻀﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد ﻧﻴﺰ ﺗﺎ آن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺪون‬ ‫اﺳﻼم آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در زﻣﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﺗﻤﺎم دوراﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻠﻔﺎي‬ ‫راﺷﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﻮي‪ ،‬ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻲ‪ ،‬ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ و ﻏﻴﺮه ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻲ از ﻋﺪل و‬ ‫داد ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در زﻣﺎن ﺧﻼﻓﺖ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‪ ،‬ﺳﺮ دودﻣﺎن‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻴﺰ ﺧﺒﺮي از ﻋﺪل و داد ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﺧﻠﻔﺎي اﺳﻼم ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ از ﺑﺴﺘﮕﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬

‫‪٤٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﻼم و از ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻗﺮﻳﺶ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮر ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﺣﻜﺎم‬ ‫و ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ اداره ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﺛﺮي از ﻋﺪل و داد دﻳﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎن در ﭘﻲ آن‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي از اﺳﻼم و اﺣﻜﺎم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ آن ﺧﻼص‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺘﻤﺪن ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﺮﻓﻲ و‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد را ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﭘﺲ از ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ و اﻧﺪي ﺳﺎل ﺷﻤﺎ آﻣﺪه اﻳﺪ و ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ! ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻛﺪام ﻳﻚ از دردﻫﺎي ﺑﻲ‬ ‫درﻣﺎن ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﻲ و ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را درﻣﺎن ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻛﺸﺖ و‬ ‫ﻛﺸﺘﺎري ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺧﻮد راه ﺑﻴﻨﺪازﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﺎﻳﺪه اي‬ ‫دارد؟ ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻗﺮﻳﺶ ﻛﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﮔﻠﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن زدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﻮدي ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﭘﻴﺮو دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﻮدﻧﺪ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ؟ ﻛﺪام ﻋﺪل و دادي را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻧﺪ؟ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ دﻣﺎر از روزﮔﺎر ﻣﺮدم در آوردﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﺘﻲ ﻋﺮب ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﻤﺒﺎرﮔﻲ‪ ،‬زﻧﺒﺎرﮔﻲ و ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﺑﭙﺮدازﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻳﺎ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﭘﺲ از ﺳﭙﺮي ﻛﺮدن ﺗﻴﺮه روزي ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺧﻮد ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ دارد؟ ﺷﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮرﺗﺎن ﭘﺮ از ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و درد‬ ‫و رﻧﺞ اﺳﺖ؟ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺎ ارزﺷﻲ ارﻣﻐﺎن ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه ﻛﻪ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ و در ﺑﺎرة ﻣﻨﺶ او ﺗ‪Ĥ‬ﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬او را ﻳﻚ آدم ﺳﺎده‪،‬‬ ‫ﻋﺎﻣﻲ و ﺑﻲ ﺧﺒﺮ از ﺗﺤﻮﻻت دﻧﻴﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻳﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﺼﻮرم‬ ‫اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ در ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺳﺎﻟﮕﻲ از ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺟﺪا و در ﺟﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬او ﻧﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ دﻳﺪه‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ و ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺘﻪ و ﻧﻪ در ﻣﺤﻀﺮ‬ ‫اﺳﺘﺎدي ﺗﻠﻤﺬ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮاﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﮔﻮﻳﺎ ﻋﺎﻃﻞ و ﺑﺎﻃﻞ ﻳﺎ در‬ ‫ﭼﺎه ﺑﻮده و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺷﻴﺦ اﺣﻤﺪ اﺣﺴﺎﻳﻲ ﻫﻔﺖ ﺧﻂ‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ »ﻫﻮرﻗﻠﻴﺎﻳﻲ«‬ ‫وﻗﺘﺶ را ﺑﻪ ﺑﻄﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﮔﺬراﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﻮاب ﺧﺎص او ﻧﻴﺰ آﻧﻘﺪر درﮔﻴﺮ ﺟﻤﻊ آوري ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﺑﻪ‬ ‫اﺳﻢ او ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ وﻗﺖ و ﺣﻮﺻﻠﺔ آﻣﻮزش دادن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻨﻜﻪ او ﺗﺎ ﺳﻦ ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ آﻣﻮزﺷﻲ دﻳﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ از‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ اﻳﻦ و آن ﻣﻄﻠﺒﻲ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺰرگ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﻛﻼس درس و ﻣﻜﺘﺐ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ‬ ‫ﻧﺪارد ﻛﻪ او را آﻣﻮزش داده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اوﺻﺎف ﺟﺎي ﺷﮕﻔﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع آﮔﺎﻫﻲ از روﻧﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه از او ﺑﻪ دﺳﺖ آوردم‪.‬‬

‫دﻳﺪار دو ﻣﻮﻫﻮم!‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺣﺮف ﻫﺎي ﺗﻮ را‬ ‫ﻛﺎﻣﻼٌ درك ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺧﻮدم ﻫﻢ اﺻﻼٌ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺧﺒﺮ ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ روزي ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ و اﻧﺪي ﺳﺎل ﻣﻦ ﺑﺪون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻫﺪف در ﺗﺎرﻳﻜﻲ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ ذﻫﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﺧﻮدم راﺣﺖ و آﺳﻮده و ﺑﻲ‬ ‫ﺧﻴﺎل ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﻛﻪ ﺣﻮاﺳﻢ را ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از ﻣﺮدم داد و ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ»ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪،‬‬ ‫ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«‪ .‬ﻣﻦ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﻫﻢ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدم و‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻨﻈﻮر آﻧﻬﺎ را ﻧﻤﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﻪ ﺟﻴﻎ و‬ ‫داد آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺷﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﻴﺶ ﻣﻦ‬ ‫آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﺠﻠﻪ ﻛﻦ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﺣﻀﺎرت ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻫﻢ اﺳﻢ ﺧﺪا را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﺧﺪا ﭼﻴﺴﺖ و‬ ‫ﻛﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﻛﺎره اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺎري دارد؟‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺴﻢ‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﭘﺪر ﻓﺮﺿﻲ ﻣﻦ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي اﻳﻦ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ را‬ ‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﻣﻌﻴﺖ او ﺑﻪ دﻳﺪار ﺧﺪا رﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ وارد ﺑﺎرﮔﺎه و ﻣﺤﻞ ﺟﻠﻮس ﺧﺪا ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ دﻗﺖ ﺧﺎﺻﻲ‬

‫‪٤٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺮا ﺑﺮاﻧﺪاز ﻛﺮد و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ و ﻗﻴﺎﻓﻪ و ﺳﺮ و وﺿﻌﻢ دﻗﻴﻖ ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ‬ ‫از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎﺳﺖ؟‬‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻠﻲ!‬ ‫ﺧﺪا ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﻨﺪه ﺑﻪ درد ﻇﻬﻮر ﺑﺨﻮرد؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﺮي ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ اﮔﺮ ﻗﺪري ﺑﻪ ﺳﺮ و وﺿﻊ او ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ‪.‬‬‫ﺧﺪا ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﺮدﻳﺪ ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎور ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ! وﻟﻲ ﺣﺘﻤﺎٌ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﻜﻦ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﺣﺎل و‬‫اﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻪ او دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻇﻬﻮرش ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﺘﻤﺎٌ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺪا ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ وﻗﺖ ﻇﻬﻮرت ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ؟‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻦ ﺑﺎرﻫﺎ ﻛﻠﻤﺔ ﻇﻬﻮر را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫آن ﭼﻴﺴﺖ و ﻏﺮض از ﻇﻬﻮر ﭼﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و اﺻﻮﻻٌ ﺑﻪ ﭼﻪ دردي ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫از اﻳﻨﺮو ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ ﻧﻪ!‬‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻇﻬﻮر را ﻧﻤﻲ داﻧﻲ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر اﺳﺖ!‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﺗﻮ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻚ روزي ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻲ‪ ،‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﻀﺮت ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ‪،‬‬ ‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻛﺴﻲ در ﺑﺎرة ﻇﻬﻮر ﺑﺎ او ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ او در‬ ‫ﻃﻮل ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻚ و ﺗﻨﻬﺎ در ﺗﺎرﻳﻜﺨﺎﻧﻪ ذﻫﻦ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻮده‪،‬‬ ‫ﻧﻪ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻪ و ﻧﻪ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮت ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ و‬ ‫ﻣﺪرﺳﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ و اﺳﺘﺎدي ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ او را ﺗﻌﻠﻴﻢ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫‪٤٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﺳﺮي ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭼﻄﻮر ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮدِي آﻏﺎز و ﺑﻪ ﺳﺮ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪ؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺴﻲ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر را ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎور دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي او ﺷﺮح دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ او را اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻳﺎم ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ در‬ ‫زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وي ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻴﺎ و درﺳﺖ ﻛﻦ! ﺑﻌﺪ از ﻗﺮﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺔ ﻋﻠﻤﺎي‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ زﺣﻤﺖ ﻧﮕﻬﺪاري اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن را ﻛﺸﻴﺪه ام‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر او‬ ‫ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺸﺎن درس ﻇﻬﻮر ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﺎره اي ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ ارادة ﺧﺪا ﺑﺮ ﻇﻬﻮر او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن را ﺑﺮاﻳﺶ روﺷﻦ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﻛﻪ ﭘﺎك از ﺑﻲ اﻃﻼﻋﻲ ﻣﻦ از ﺟﺮﻳﺎن ﻇﻬﻮر ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬ ‫ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻋﻘﻠﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻗﺪ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن او را ﺑﺮدار و ﺑﺒﺮ و‬‫ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر او را ﺳﺮ ﻫﻢ‬ ‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎر ﺗﺎ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر را ﺗﻤﺎم و ﻛﻤﺎل ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن او را ﺑﺮﮔﺮدان ﭘﻴﺶ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻜﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬ ‫ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﻟﺒﻴﻚ دﺳﺖ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺖ و از ﭘﻴﺶ ﺧﺪا ﺑﻴﺮون آﻣﺪﻳﻢ‪.‬‬

‫دﻳﺪاري ﺑﺎ ﻃﺮاح ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻌﻴﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن و ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از راوﻳﺎن ﻣﺸﻬﻮر داﺳﺘﺎن اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن و ﻃﺮاح ﻇﻬﻮر اوﺳﺖ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻣﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﻛﻔﻦ ﭘﻮﺳﻴﺪة ﺧﻮد از زﻳﺮ‬ ‫ﺧﺮوارﻫﺎ ﺧﺎك ﺑﻴﺮون آﻣﺪ‪ .‬ﻣﻼي ﭘﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻦ ﻛﻪ دﻧﻴﺎ ﺑﻪ آﺧﺮ رﺳﻴﺪه و‬ ‫روز ﻗﻴﺎﻣﺖ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن آﻳﺎﺗﻲ از ﻗﺮآن‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٤٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻪ از ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ وﺣﺸﺖ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﻪ ﺧﻨﺪه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻼ‪ ،‬ﻫﻨﻮز روز ﻗﻴﺎﻣﺖ آﻏﺎز ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه اﻳﻢ ﺗﺎ از زﺑﺎن‬ ‫ﺗﻮ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر او را ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ و ﺣﻴﺮت ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﻛﺪام داﺳﺘﺎن! ﻛﺪام اﻣﺎم زﻣﺎن!؟‬‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ ﺣﻴﺮت ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻴﺎﻟﺶ از ﺟﺎﻧﺐ ﻓﺮا رﺳﻴﺪن واﻗﻌﺔ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ آﺳﻮده ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻔﺲ راﺣﺘﻲ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻓﺮزﻧﺪ! آﻧﭽﻪ ﻣﻦ در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ام‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي‬‫ﭘﻴﺶ اﺳﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن وي و ﻗﻀﻴﺔ ﻇﻬﻮر او زﻳﺮ ﺧﺎك ﻣﺮگ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺪﻳﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﭼﺸﻢ و ذﻫﻦ و ﺗﻦ و روان ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺪﻓﻮن ﺷﺪه و ﻣﻦ ﭼﻴﺰي‬ ‫از آن را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﻤﻲ آورم‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺘﺐ ﻣﻦ رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ اﻳﻦ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎ در‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻮن ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد؟ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺄﺧﺬ و ﺳﻨﺪ ﻣﻌﺘﺒﺮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ ،‬از‬ ‫اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ از زﺑﺎن ﺧﻮدﺗﺎن اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺖ و ﺳﻌﻲ ﻛﺮد ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎز ﮔﺮدد و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورد‪.‬‬ ‫ﺳﻜﻮت او ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﺑﺎزﮔﺸﺖ او ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮد‪ .‬از‬ ‫اﻳﻨﺮو ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻣﻼﻃﻔﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ آﻳﺎ دوران ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻲ آورﻳﺪ؟ آﻳﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬‫ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار را ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ ﺧﺎﻃﺮﺗﺎن ﻫﺴﺖ؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﺎن دادن ﺳﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫دﻗﻴﻘﺎٌ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﻤﻲ آورم‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن ﭼﻨﺪ ورد و ﻓﻮت ﻛﺮدﻧﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﻠﺴﻲ‬

‫‪٥٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺣﺎﻻ ﭼﻄﻮر؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻛﻢ ﻛﻢ دارد ﺑﻪ ﻳﺎدم ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ‬ ‫ﻣﻦ ﺧﻮد را در زﻣﺎن ﺷﺎه ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺻﻔﻮي ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن او ﺑﻪ ﺷﻴﺦ‬ ‫اﻻﺳﻼﻣﻲ ﻣﻨﺼﻮب ﺷﺪم‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻘﺎم ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ اﺛﺮي از ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﺑﮕﺬارم‪ ،‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺟﻤﻊ آوري و ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎﺗﻲ‬ ‫ﻛﺮدم ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در‬ ‫ﺿﻤﻦ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﺔ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را از زﺑﺎن اﺋﻤﻪ و ﺑﻪ رواﻳﺖ‬ ‫اﺷﺨﺎص ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻘﻞ و در ﺟﻠﺪ ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار ﺑﻪ رﺷﺘﺔ ﺗﺤﺮﻳﺮ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪه ام‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺤﻮة ﻇﻬﻮر را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺷﺮح ﺑﺪﻫﻲ؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﻫﻮش و ﺣﻮاس ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﺎ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن را در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن‬‫دراز ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻗﺰﻟﺒﺎﺷﺎن ﺻﻔﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ و‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬دﻟﻴﻞ ﻋﻤﺪة اﻳﻦ اﻣﺮ آن ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺷﺎه اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺻﻔﻮي و در ﭘﻲ او دﻳﮕﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﭼﻮن ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ زﻳﺮ ﺑﺎر ﺧﻼﻓﺖ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﺮان را ﻧﻴﺰ در ﺟﺮﮔﺔ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻲ ﺷﻤﺮد ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از ﺧﻼﻓﺖ آﻧﻬﺎ ﺟﺪا ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻮن ﭼﻴﺰ‬ ‫ﭼﻨﺪاﻧﻲ از ﺷﻴﻌﻪ و ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ دﻋﻮت از ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ در ﺟﺒﻞ ﻋﺎﻣﻞ و ﺣﻠﻪ و ﻛﻮﻓﻪ و ﺑﺤﺮﻳﻦ و اﺣﺴﺎء ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺻﻮل ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و ﻓﻘﻪ آن اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻼﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻳﻚ ﻃﺮف ﺑﺎ‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ از ﺑﻲ اﻃﻼﻋﻲ ﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي از ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ﻛﻮﺑﻴﺪن ﻣﻴﺦ ﺗﺸﻴﻊ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﺘﺰﻟﺰل ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪ ﺳﺎﻟﺔ ﺧﻮد‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺟﻌﻠﻲ زدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ‬

‫‪٥١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﻌﻠﻴﺎت آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺨﺘﺺ اﻣﺎم زﻣﺎن و در ﻏﻴﺎب اﻳﺸﺎن ﺑﺮ ﻋﻬﺪة‬ ‫ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ و از ﻃﺮﻳﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن واﮔﺬار ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي از‬ ‫دﺳﺖ ﻧﺪادن اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‪ ،‬از ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي دﺳﺖ ﺧﻂ ﻫﺎ و ﻓﺮاﻣﻴﻨﻲ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﺎه ﻃﻬﻤﺎﺳﺐ اول ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺛﺎﻧﻲ )ﺷﻴﺦ ﻧﻮر اﻟﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ‬ ‫ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺎﻟﻲ ﻛﺮﻛﻲ ﻋﺎﻣﻠﻲ( ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺮان دﻋﻮت ﺷﺪه ﺑﻮد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ » ﺗﻮ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺳﺰاوارﺗﺮي‪ .‬ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ و ﻣﻦ ﻓﻘﻂ‬‫ﻛﺎرﮔﺰار ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﻪ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ ﺗﻮ ﻗﻴﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﻢ!!«‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎ ﺻﺪور ﺣﻜﻤﻲ ﻋﺎم اﺣﻜﺎم اﻳﻦ ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼم را واﺟﺐ‬ ‫اﻻﻃﺎﻋﻪ اﻋﻼم ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﻜﻢ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ او را ﻧﺎﻳﺐ اﻻﻣﺎم ﺗﻮﺻﻴﻒ و‬ ‫دﺳﺘﻮر زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ارﻛﺎن ﻧﻈﺎم ﺧﻮد ﺻﺎدر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪:‬‬ ‫» ﻣﺎ ﻣﻘﺮر ﻓﺮﻣﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺳﺎدات ﻋﻈﺎم و اﻛﺎﺑﺮ و اﺷﺮاف ﻓﺨﺎم و اﻣﺮاء و‬ ‫وزراء و ﺳﺎﻳﺮ ارﻛﺎن دوﻟﺖ ﻗﺪﺳﻲ ﺻﻔﺎت ﻣﻮﻣﻲ اﻟﻴﻪ)ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ(را ﻣﻘﺘﺪا و‬ ‫ﭘﻴﺸﻮاي ﺧﻮد داﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬در ﺟﻤﻊ اﻣﻮر اﻃﺎﻋﺖ و اﻧﻘﻴﺎد ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪه‪،‬‬ ‫آﻧﭽﻪ اﻣﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺪان ﻣﺎﻣﻮر و آﻧﭽﻪ ﻧﻬﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺪان ﻣﻨﻬﻲ ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ را‬ ‫از ﻣﺘﺼﺪﻳﺎن اﻣﻮر ﺷﺮﻋﻴﻪ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺤﺮوﺳﻪ و ﻋﺴﺎﻛﺮ ﻣﻨﺼﻮره ﻋﺰل ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﺰول و ﻫﺮ ﻛﺲ را ﻛﻪ ﻧﺼﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻨﺼﻮب داﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬در ﻋﺰل و ﻧﺼﺐ‬ ‫ﻣﺰﺑﻮرﻳﻦ ﺑﻪ ﺳﻨﺪ دﻳﮕﺮي ﻣﺤﺘﺎج ﻧﺪاﻧﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫ﭘﺲ از ﻗﺮﻧﻬﺎ در ﺗﻨﮕﻨﺎ و در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮدن‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از آن ﻛﻤﺎل ﺑﻬﺮه را ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫در زﻣﺎن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﻋﻠﻤﺎ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ در ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﺷﺮﻳﻚ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫وﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮي ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ در زﻣﺎن ﺳﻠﺴﻠﺔ ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎدي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺿﺮب ﺷﻤﺸﻴﺮ‬ ‫ﻗﺰﻟﺒﺎﺷﺎن ﻟﺒﺎس ﺗﺸﻴﻊ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻫﻢ ﺑﺎ ﻗﺼﻪ ﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎدام اﻟﻌﻤﺮي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي‪ ،‬ﻧﻮاب‬

‫‪٥٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻋﺎﻣﺸﺎن ﻋﻬﺪه دار آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺳﻴﻄﺮة ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﭼﻘﺪر ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ‪ ،‬اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫داﺷﺘﻴﺪ؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻋﺘﻘﺎد ﻣﺎ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ ،‬ﻓﺮع ﻗﻀﻴﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﺻﻞ‬ ‫ﻗﻀﻴﺔ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻗﺒﻮﻻﻧﺪ و در ارﻛﺎن ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﺟﺎ داد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻣﺎ در ﻣﻮرد اﺻﻞ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻳﻢ و‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎور داﺷﺘﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻛﻪ آن ﻓﺮع ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻳﻚ ﭘﺮﺳﺶ اﺳﺎﺳﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﻴﻞ‬ ‫دارﻳﻢ ﭘﺎﺳﺦ آن را از زﺑﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ؛ آن اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‬ ‫اوﻻدي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ داﺷﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺧﻨﺪة ﺗﻠﺨﻲ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ از دﻳﺪ ﻋﻘﻞ و ﺑﻴﻨﺶ ﺧﺮد‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﮕﻮﻳﻢ ﺧﻴﺮ! اﻳﺸﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺑﭽﻪ دار ﺑﻮدن او را ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ از ﻧﻈﺮ ﺑﺎور اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ؛ ﺑﻠﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﭘﺴﺮي داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻳﻚ ﺣﺪﻳﺚ‬ ‫از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻧﺎﻣﺶ را ﻣﺤﻤﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ در ﺣﻮزة اﻳﻤﺎن‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﻛﺎر ﻧﺸﺪﻧﻲ را ادﻋﺎ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﻜﺎﻓﺘﻦ درﻳﺎ‪ ،‬زاﻳﺶ از ﻣﺎدر ﺑﺎﻛﺮه‪ ،‬ﺷﻖ اﻟﻘﻤﺮ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺑﺎردار ﺷﺪن از‬ ‫ﻣﺮد ﻋﻘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از دﻳﺪ اﻳﻤﺎﻧﻲ از ﻳﻚ ﺣﻮزه آب ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ و ﺑﺎورﻣﻨﺪان ﺑﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ اﻳﻤﺎن ﻣﻲ آورﻧﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻣﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ‬ ‫ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺎوراﻧﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﻠﻲ ﻋﻮام ﻓﺮﻳﺒﻲ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬دروغ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ ﻛﺬاب ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻌﻠﻲ ﺳﺎﺧﺖ و رواﻳﺎت‬ ‫ﻧﺎدرﺳﺖ ﻧﻘﻞ ﻛﺮد و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺣﺮﺑﺔ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ و‬ ‫ارﻋﺎب و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﺎي ﻣﺮگ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻻﻧﺪن آن دروغ ﭘﻴﺶ رﻓﺖ‪ .‬دوم‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺤﺒﻴﺐ و ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﺗﻄﻤﻴﻊ ﻃﺮف را ﻣﺠﺎب ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺳﻮم‪ ،‬از ﺟﻬﻞ و ﻧﺎداﻧﻲ‬

‫‪٥٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫و اﻳﻤﺎن ﻛﻮر ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮ ﺧﻮﺷﺒﺎوري و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻨﺒﻠﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﺮوي از ﻳﻚ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲ ﮔﺮوﻧﺪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد‪.‬‬ ‫در زﻣﺎن ﺻﻔﻮﻳﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﻫﺮ ﺳﺔ اﻳﻦ اﺑﺰار را در دﺳﺖ داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﺳﺮ ﺧﻮد و دودﻣﺎﻧﺶ را ﺑﺮ ﺑﺎد ﻣﻲ داد‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ ﭘﺎداﺷﻲ ﺑﻪ ﺣﺪ وﻓﻮر درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮد ﻣﺎ ﻋﻠﻤﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻫﺒﺮان و ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎن ﺷﺮﻳﻌﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﻗﺒﻮل ﻛﻨﺪ‪ .‬در آﻧﻮﻗﺖ ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﺎ ﺑﺮاﻳﺶ ﺣﺠﺖ ﺷﻤﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻣﺮ ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي را از‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺮف ﺣﺮف ﻣﺎ و ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻨﻄﻖ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻗﺰﻟﺒﺎﺷﺎن‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺴﻲ‬ ‫ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﭙﺮﺳﺪ ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺮدي ﻋﻘﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟ ﻃﺮح اﻳﻦ ﺳﺌﻮال‪،‬‬ ‫ﻛﻔﺮ ﻣﻄﻠﻖ و ﮔﻨﺎه ﻛﺒﻴﺮه ﺑﻮد و ﻃﺮف ﺑﻴﺪرﻧﮓ ﻣﻬﺪور اﻟﺪم ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﺎ ﮔﺮدﻧﺶ را ﻣﻲ زدﻧﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﺎم ﺧﻮران ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي ﻣﻲ ﺳﭙﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﺑﺪﻧﺶ را ﺧﺎم ﺧﺎم ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ دال ﺑﺮ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد‬ ‫آورده اي ﭼﻪ ﺻﻴﻐﻪ اي ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺐ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫در ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ ﺑﻌﺪي ﺧﻮد‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻇﻬﻮر و ﭼﻨﻴﻦ و ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﻣﮕﺮ ﺧﻮد ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻣﺪﻋﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫اﺳﻼم ﺑﻪ ﻣﻘﺎم اﻣﺎﻣﺖ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ؟ وﻗﺘﻲ ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ» از ﻏﻴﺐ ﺧﺒﺮ ﻧﺪارد«‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪان دﺧﺘﺮي‬ ‫اﻳﺸﺎن آن ﻃﻮر ﻣﺜﻞ ﺑﻠﺒﻞ از ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﻳﻨﺪه ﺧﺒﺮ ﻣﻲ دادﻧﺪ و زﻳﺮ و ﺑﻢ‬ ‫ﺣﺮﻛﺎت اﻣﺎم زﻣﺎن را در زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر دور ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺳﺮي ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ دادم ﻓﻜﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﺮدم ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﺳﺘﺪﻻل ﺷﻤﺎ در ﺑﺎرة‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﺳﺖ‪ .‬در ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ اﻫﻢ آن ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻓﻘﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫‪٥٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻏﻠﻮ در ﺑﺎرة ﻋﻈﻤﺖ و اﻫﻤﻴﺖ ﻣﺪرﺳﻪ او و‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در ﻣﺪرﺳﻪ وي درس ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﻧﻪ اي ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫آورده ﺑﻮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺷﺎﮔﺮد ﻫﺮ رواﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺴﺎزﻳﻢ و ﺑﻪ ﺧﻮرد ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از آن ﻧﺒﻮدﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺮ ﻣﺎ اﻳﺮاد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ از اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‬ ‫ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻨﻬﻤﻪ رواﻳﺖ ﻧﻘﻞ ﻛﺮد؟ زﻳﺮا اﮔﺮ ﺳﺎﻋﺎت ﺧﻮاب و ﺧﻮرد و‬ ‫ﺧﻮراك و وﺿﻮ و ﻧﻤﺎز و دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪ و رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ اﻣﻮر اﻣﻮال و اﻣﻼك و‬ ‫ﺧﺪم و ﺣﺸﻢ و ﺣﺮﻣﺴﺮاي ﭘﺮ روﻧﻖ وي را ﻫﻢ در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻤﺮ او ﺑﺮاي‬ ‫اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد رواﻳﺖ ﻛﻪ از او ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻜﺎﻓﻮ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﻀﺮت ﺻﺪﻫﺎ ﺣﺪﻳﺚ از ﺧﻮد و از ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻧﺶ در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻧﻘﻞ ﻛﺮده ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻣﻮر ﻏﻴﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ وي در‬ ‫زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺶ ﺣﺘﻲ ﺧﺒﺮ از ﺳﺎﻋﺎت ﺑﻌﺪ ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ اﻣﻮر ﻏﻴﺐ ﺑﻮد و آﻳﻨﺪه را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﺒﺮ از ﻣﺮگ ﻓﺮزﻧﺪش ﻣﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫آﺑﺮو رﻳﺰي او در ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎﻣﺖ ﻧﺸﻮد و ﺳﺒﺐ ﻧﮕﺮدد ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﻮﻳﻢ ﺑﺮاي‬ ‫رﻓﻊ و رﺟﻮع اﺷﺘﺒﺎه او و ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺸﺪن ﻣﻮﺿﻮع اﻣﺎﻣﺖ‪ ،‬ﮔﻨﺎه آن را ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدن ﺧﺪا ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﻢ‪ .‬و ﺑﺎ اﺑﺪاع»ﺑﺪاء« داﻣﺎن ﺧﺪاي داﻧﺎي ﻣﻄﻠﻖ ﺧﻮد را‬ ‫آﻟﻮده ﺑﻪ ﻧﺪاﻧﻢ ﻛﺎري و ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎزﻳﻢ و ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ‪:‬‬ ‫»ﺧﺪا از ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺧﻮد در ﺑﺎرة اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﺎز ﮔﺸﺖ«‪.‬‬ ‫ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ در ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ادﻋﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم از ﻃﺮف‬ ‫ﺧﺪا ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ادﻋﺎ‪ ،‬وﻗﺘﻲ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﻛﻪ از ﻃﺮف‬ ‫ﺧﺪا ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻌﺪ از ﭘﺪر اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪ .‬ﻣﻌﻨﻲ آن اﻳﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺧﺪا ﻫﻢ از آﻳﻨﺪه ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮد و ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻗﺒﻞ از ﭘﺪرش‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻣ‪‬ﺮد‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺮ ﻣﺎ اﻳﺮاد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻧﺪاﺷﺖ و اﻳﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺪون آﮔﺎﻫﻲ از آﻳﻨﺪه‪ ،‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ را ﺑﻪ وﻟﻴﻌﻬﺪي ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﻣ‪‬ﺮدن او ﻧﻴﺰ ﺧﻮد وي ﻓﺮزﻧﺪ دﻳﮕﺮش ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ را در ﻣﻴﺎن‬

‫‪٥٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺘﻌﺪدش ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪا‪.‬‬ ‫از اﻳﻨﺮو ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻲ ﺧﺒﺮي او از آﻳﻨﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﺣﺎدﻳﺜﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﻀﺮت در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻘﻞ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ و ﺟﻌﻠﻲ و ﻓﺎﻗﺪ ارزش و اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ و در‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺘﺨﺎب اﻣﺎم ﻫﻢ از ﻃﺮف ﺧﺪا ﻳﻚ دروغ ﻣﺤﺾ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﻳﻚ از اﻳﻦ‬ ‫ﺣﻀﺮات ﻣﻄﺎﺑﻖ آداب و رﺳﻮم اﻋﺮاب‪ ،‬ﭘﺴﺮ ارﺷﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺻﻲ‬ ‫ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن آﻧﺎن را اﻣﺎم و ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺧﺪا ﻗﻠﻤﺪاد‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ‪ ،‬آﻳﺎ‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد آورده اﻳﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻓﺎﻳﺪه اي ﺑﺮاي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺨﺼﻮص ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ دارد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ؛ ﭘﺪﻳﺪة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر دور و ﺑﻪ‬ ‫ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬از آﺋﻴﻦ ﻣﺠﻮس ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ دﻳﻦ ﻳﻬﻮد و‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﻧﺼﺎرا و ﺣﺘﻲ در ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺗﺴﻨﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮدي‬ ‫دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ از اﻳﻦ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﻋﻘﺐ ﻧﻴﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎم دوازدﻫﻢ را ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ او را ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺧﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ ﭘﻴﺮواﻧﻤﺎن‬ ‫ﻗﺒﻮﻻﻧﺪﻳﻢ‪.‬‬ ‫در اﺳﻼم ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر ﻋﻤﺮ اﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب ﭘﺲ‬ ‫از ﻣﺮگ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻋﻼﻗﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن داﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻛﺮد‬ ‫ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﻧﻤ‪‬ﺮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ و روزي ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﺮﻛﺲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ او را ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ دﻫﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﻬﺪﻳﮕﺮي ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ اﺑﻮﺑﻜﺮ روﺑﺮو ﺷﺪ و ﺧﻄﺎب‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻤﺮ و دﻳﮕﺮان ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ »ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻨﺪه و رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﻮده و ﻣﺜﻞ ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻤﺮش ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬‫رﺳﻴﺪه و ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﺮ اﺑﺪي ﻣﺨﺼﻮص ﺧﺪاﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا«‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺻﺪر اﺳﻼم ﺑﻪ‬

‫‪٥٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻣﻠﻘﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﺔ ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮوان او ﭘﺲ از ﻣﺮﮔﺶ‪ ،‬ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ او ﻧﻤ‪‬ﺮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﻛﻮه‬ ‫رﺿﻮي اﻗﺎﻣﺖ دارد و در آﻳﻨﺪه ﺑﺮاي دﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﻫﻢ دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد دﻳﮕﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﮕﻲ اﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪﻧﺪ و ﻓﺮاﻣﻮش ﮔﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺖ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻜﻼت ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﻪ ﻋﺪد ﻳﺎزده ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻧﺲ ﺑﺰرﮔﺘﺮش اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم ﻳﺎزدﻫﻢ‪،‬‬ ‫ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي اوﻻدي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ از اﻳﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﺑﺎ ادﻋﺎي وﺟﻮد ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪة ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪،‬‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﻪ دوازده رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ و اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ از ﺷﻴﻌﻴﺎن را دوازده اﻣﺎﻣﻲ‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ و ﺧﺘﻢ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺧﻮد را ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد‬ ‫و اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن رﺧﺖ ﻏﻴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻲ ﻛﻪ وﺟﻮد‬ ‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﺔ اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﺪون ﺣﻀﻮر او اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ در اداﻣﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺮس و‬ ‫ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ دردﻫﺎ و رﻧﺞ ﻫﺎي ﺑﻲ درﻣﺎن او را درﻣﺎن ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻳﻜﻲ از‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻨﺠﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن در ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺪ و ﺣﺪود ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﻓﻘﻂ ﻋﻨﻮان ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ دارﻳﻢ ﻛﻪ روزي ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻋﺪل و داد را در ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﮕﺴﺘﺮاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ ﻳﻚ اﻳﺪة ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب و ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ آن را ﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎور ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ آرزو و اﻣﻴﺪ‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺸﻜﻞ از آﻧﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻗﺼﺔ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺷﻴﻌﻴﺎن در ﺷﺮاﻳﻄﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺮداﮔﺮدﺷﺎن ﭘﺮ از اﻫﻞ‬ ‫ﺗﺴﻨﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮان ﻓﻠﺴﻔﺔ ﻣﻜﺘﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻋﻘﻠﻲ‬ ‫و ﺷﺮﻋﻲ ﻗﺒﻮل ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ اوﻟﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻋﺴﻜﺮي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ او ﻓﺮزﻧﺪ ذﻛﻮر و اﻧﺎث ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻨﺤﺎل‪ ،‬ﻋﺪه اي دﺳﺖ ﺑﺴﺎﺧﺘﻦ ﺟﻌﻠﻴﺎﺗﻲ در ﺑﺎرة ازدواج و ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪ او‬

‫‪٥٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫زدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﻫﻴﭻ آدم ﺻﺎﺣﺐ درك و ﺷﻌﻮري ﺟﻮر در ﻧﻤﻲ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺣﻀﻮر ﻧﻮاب ﺧﺎص اﻳﺸﺎن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ در ﻳﻚ ﻣﺤﺪودة ﺧﺎص‪ ،‬ﺟﺰ ﺟﻤﻊ آوري ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم و ﻧﺬورات‬ ‫ﻛﺎر دﻳﮕﺮي اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻴﺪادﻧﺪ و ﻫﻴﭽﻜﺲ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ ﺧﻮد راه ﻧﻤﻲ دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻲ ﺣﺘﻲ ﺑﺮاي راﺳﺖ و رﻳﺲ ﻛﺮدن آﻳﻨﺪه ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻋﻘﻼي ﻗﻮم ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﻣﺸﻮرت ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲ ﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ دﺳﺘﺸﺎن رو ﺷﻮد‪ ،‬دروﻏﺸﺎن ﻓﺎش ﮔﺮدد و آﺑﺮوﻳﺸﺎن ﺑﺮﻳﺰد‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ‪ ،‬ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮاب ﺑﻲ اﻧﺼﺎف و ﺑﺪ‬ ‫ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم ﺧﻮد را ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻫﻲ‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻫﻮاي ﺧﻮب و ﻣﻄﺒﻮع ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮد‪ .‬او را ﺑﻪ ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﺔ‬ ‫ﺳﺎﻣﺮه ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ؛ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﭘﻨﺠﺴﺎﻟﻪ در ﺗﻪ ﭼﺎه ﭼﻄﻮر‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ از او ﭘﺮﺳﺘﺎري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ﭼﻪ ﻛﺴﻲ در ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﺧﻮرد و ﺧﻮراك و ﭘﻮﺷﺎك و ﻏﻴﺮه ﻣﻲ ﺑﺮد؟ و ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻮدن و زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن در ﭼﺎه را ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ و ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ اﻣﺎم در ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮاب ﺧﺎص‬ ‫ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم دوازدﻫﻢ از ﻧﻄﻔﺔ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و از ﻣﺎدري از ﻣﻴﺎن‬ ‫زﻧﺎن ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎ ﻧﺎم ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﺘﻮﻟﺪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺑﭽﺔ دﻳﮕﺮي رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﻣﺜﻞ ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻳﻚ روزي ﺑﻤﻴﺮد‪ .‬ﺣﺪود ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺪون ﺧﻮرد و‬ ‫ﺧﻮراك و وﺳﺎﺋﻞ ﺿﺮوري زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﭽﻪ اي را زﻧﺪه‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ و ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﻫﻢ ﻋﻤﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ»ﻃﺒﻴﻌﻲ«ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﭘﺪران او ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ‬ ‫در ﻧﺎز و ﻧﻌﻤﺖ و رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﺪران اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎء ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﻳﺎزده ﺗﻦ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ در‬ ‫ﺟﻮاﻧﻲ و ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻟﻲ ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم در ﺗﻪ ﭼﺎه ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺸﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻮدن در ﭼﺎه ﺑﻪ ﺗﻦ و ﺟﺎن اﻳﺸﺎن وارد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻨﻬﻤﻪ اﻳﺎم‬ ‫زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٥٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﺮا اﻳﻦ اﻣﺎم را‬ ‫در ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﻣﺴﻜﻦ داده ﺑﻮدﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﺟﺎي ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري او‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﺑﺪاع ﻛﻨﻨﺪة اﻳﻦ دروغ‪،‬‬ ‫ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ روﻏﻦ ﻓﺮوش ﺑﻮد‪ .‬در آن زﻣﺎن رﺳﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ روﻏﻦ ﻓﺮوﺷﻬﺎ‬ ‫روﻏﻦ را در داﺧﻞ ﺧﻴﻚ ﻣﻲ رﻳﺨﺘﻨﺪ و در ﺳﺮداﺑﻪ ﻫﺎي ﮔﻮدي ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻٌ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﭼﺎه ﺑﻪ آب ﻣﻲ رﺳﻴﺪ و ﻣﺤﻞ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﺧﻨﻜﻲ ﺑﻮد اﻧﺒﺎر ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ از ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺤﻞ اﺧﺘﻔﺎي ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﺮدﺳﺎل ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻋﺴﻜﺮي را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮش ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻴﻚ ﻫﺎي روﻏﻦ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﺮداﺑﻪ اي ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ روﻏﻦ ﻫﺎﻳﺶ را در آﻧﺠﺎ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺰ او و ﻓﺮزﻧﺪش‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ آن دو ﺑﺮاي ﺟﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﺧﻴﻚ ﻫﺎي روﻏﻦ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻧﺪ روزاﻧﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮداﺑﻪ ﺑﺮوﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد‬ ‫اﻳﻦ رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎ را ﻣﻲ ﺷﺪ دﻟﻴﻞ دﻳﺪن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ وﻗﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از ﭘﺮداﺧﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن وﺟﻮﻫﺎت‪ ،‬از او و‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪش ﻛﻪ ‪ 45‬ﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ وﺟﻮﻫﺎت ﻣﺎ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﺑﻪ ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻣﺎم ﻣﻲ رﺳﺪ؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪» :‬ﻣﺎ اﻳﻦ وﺟﻮﻫﺎت را ﺑﺮاي ﭘﻨﻬﺎن ﻣﺎﻧﺪن از دﻳﺪ‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻠﻴﻔﻪ در ﺧﻴﻚ روﻏﻦ ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ و ﺗﺤﻮﻳﻞ اﻣﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺲ از روﺷﻦ ﻛﺮدن ﻋﻠﺖ ﻣﺴﻜﻦ دادن اﻣﺎم زﻣﺎن در‬ ‫ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪:‬‬ ‫ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ در زﻣﺎن ﻣﺮﮔﺶ ﻳﺎ ﺑﭽﺔ ﺧﻠﻔﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻠﻴﺪ در ﺳﺮداﺑﺔ اﻣﺎم را ﺑﻪ دﺳﺘﺶ ﺑﺴﭙﺎرد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺴﻲ آﻣﺎدﮔﻲ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ ﺳﺮ ﻗﻔﻠﻲ اﻳﻦ دﻛﺎن را ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﭼﻨﺪ روز ﭘﻴﺶ از‬ ‫ﻣﺮﮔﺶ دﻛﺎن را ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻛﻨﺪ و اﻣﺎم دوازدﻫﻢ را ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ .‬او‬ ‫ﺑﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ»ﺗﻮﻗﻴﻊ« ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ادﻋﺎي دﻳﺪار اﻣﺎم را‬ ‫ﺑﻜﻨﺪ دروﻏﮕﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد در اﻳﻦ دﻛﺎن را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﻛﺮده‬

‫‪٥٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﻳﻦ ﺑﺎب و‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﭼﺮاغ دﻛﺎن ﻧﻮاب ﺧﺎص‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺑﺎز ﻛﺮدن دﻛﺎن ﻧﻮاب‬ ‫ﻋﺎم را ﻛﺮده اﻧﺪ؛ دﻛﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﭘﺮ روﻧﻖ ﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻧﻮاب ﺧﺎص ﮔﺸﻮده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻗﺮار داﺷﺖ و ﺷﻤﻪ اي از‬ ‫آﻧﺮا ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ .‬در زﻣﺎن ﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﮔﻮﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ و ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ و‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮع آﻧﭽﻨﺎن درﻫﻢ و ﺑﺮﻫﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﺎره اي‬ ‫ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﺔ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ و ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻮده ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ و دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ زده ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﭼﺮا؟ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ :‬اوﻻٌ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﺰﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﻋﺎﻟﻤﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري‬ ‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻣﻮرد ﻧﻔﻲ و اﻧﻜﺎر ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﻨﺎي‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺻﺪﻣﻪ وارد ﺷﻮد‪ .‬دوم اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﻗﺘﺪاري ﻛﻪ در‬ ‫ﻣﻘﺎم ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ داﺷﺘﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮي در آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬از ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻻ ﻗﺒﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺑﻲ ﺳﻮاد و ﺑﺪﺗﺮ از‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﻦ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﭼﻨﺎن‬ ‫دﻣﺎري از روزﮔﺎرم در ﻣﻲ آوردﻧﺪ ﻛﻪ آن ﺳﺮش ﻧﺎ ﭘﻴﺪا ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ‬ ‫راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮا ﺗﻜﻔﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﺗﻜﻔﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺰار ﻗﺴﻢ و آﻳﻪ ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺷﺪ از ﺷﺮ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي آن ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ و ﭼﻬﺎر اﻣﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﺳﺮان ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺣﻨﻔﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻜﻲ‪ ،‬ﺷﺎﻓﻌﻲ و ﺣﻨﺒﻠﻲ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ آﻧﺮا ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﺗﻤﺎم اﺣﺎدﻳﺚ و‬ ‫رواﻳﺎت را از ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق و دﻳﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﺪان ﻫﺎ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل از اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق را‬ ‫ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎن در ﻛﺘﺒﺸﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﻋﻮض ﻳﺎ اﺻﻼح ﻛﺮد‪،‬‬ ‫زﻳﺮا در آن ﺻﻮرت اﻋﺘﺒﺎر اﻣﺎﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٦٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﺑﻪ ﻋﻠﺖ در اﻗﻠﻴﺖ ﺑﻮدن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮدن‬ ‫ﺗﻌﺪاد اﻣﺎﻣﺎن و ﺑﻴﻜﺎره ﺑﻮدن اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﺮاي اداﻣﺔ ﻛﺎر اﻳﻦ‬ ‫ﺷﻌﺒﻪ از ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ و رواﻳﺖ دروﻏﻴﻦ ﺟﻌﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻮب و ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﻪ‬ ‫وﺿﻊ اﻣﺎﻣﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻌﻞ‬ ‫اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت دورﻏﻴﻦ ﺑﺮاي اﻣﺜﺎل اﻣﺎم ﻋﻠﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪،‬‬ ‫اﻣﺎم زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ‪ ،‬اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق و دﻳﮕﺮان ﻛﻪ ﻏﻴﺮ از‬ ‫ﻧﺎم اﻣﺎﻣﻲ اﻣﺘﻴﺎز دﻳﮕﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺗﺎﻓﺘﺔ ﺟﺪا ﺑﺎﻓﺘﻪ از ﻋﻤﻮزادﮔﺎﻧﺸﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺟﻠﻮه دادﻧﺪ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﺎن در ﻫﻴﭻ‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ اي ﺻﺎﺣﺐ راي و دراﻳﺖ و داﻧﺸﻲ‪ ،‬ﺣﺘﻲ داﻧﺶ ﻓﻘﻬﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻛﺜﺮ اﻋﺮاب ﺑﺎ ﺛﺮوﺗﻲ ﻛﻪ از ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﻮدﺷﺎن ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﭘﺮ از ﺗﺠﻤﻞ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺧﻮش ﮔﺬراﻧﻲ ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭘﻴﺮواﻧﺸﺎن ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺘﻲ درد اﺳﻼم و‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺷﺮح ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﻜﺘﺔ‬ ‫روﺷﻨﻲ دال ﺑﺮ دﻟﺴﻮزي اﻳﻦ ﻋﺪه ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ‬ ‫را ﻫﻤﺔ ﻣﻮرﺧﻴﻦ و ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﻲ ﻃﺮف زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ اش ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دوران ﺣﻴﺎﺗﺶ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﻋﻠﺖ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ و اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ را ﻛﻪ‬ ‫در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر و ﭘﺲ از آن ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮد‪ .‬ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن ﻣﻬﻴﺞ و ﭘﺮ از ﺣﻮادث ﺧﻮﻧﻴﻦ و ﻣﺮﮔﺒﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺎره ﻇﻬﻮر ﺑﺴﻴﺎر ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻧﻜﺘﺔ ﻣﻬﻢ آن اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ‪:‬‬ ‫ اوﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ‬‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف ﺗﻤﺎم ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎرة‬ ‫او راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺻﻼح و ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ‬

‫‪٦١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺴﻲ ﺑﺎ اﻧﺪك ﺗﺄﻣﻠﻲ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر را ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮر از‬ ‫ﻇﻬﻮر اداﻣﺔ دﻋﻮاي ﻛﻬﻨﺔ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻗﺮﻳﺶ ﻣﺎﺑﻴﻦ اوﻻد ﻋﺒﺪ ﻣﻨﺎف اﺳﺖ‪ .‬ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫زﻣﺎن ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻣﻲ آورد ﻛﻪ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﻏﺼﺐ ﺷﺪة ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد) اﻫﻞ‬ ‫ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم(‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ»ﻋﻠﻲ« را از ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻳﺸﺎن‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺴﺮت ﺧﻼﻓﺖ را ﻛﻪ در دل ﺗﻚ ﺗﻚ ﭘﺪراﻧﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد و ﺑﺎ آن ﺣﺴﺮت ﺑﻪ ﮔﻮر رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮآورده ﺳﺎزد و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫و ﻣﻄﺎﺑﻖ رواﻳﺎت ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻫﻢ ﭼﻮن ﭘﺪران و‬ ‫ﻫﻤﺔ دﺷﻤﻨﺎن ﭘﺪراﻧﺶ ﻗﺮﻧﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﺠﺒﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را از ﻧﻮ زﻧﺪه ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺣﻀﺮت ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ و ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫و ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ دوﻣﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻛﺸﺖ و‬‫ﻛﺸﺘﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت راه ﻣﻲ اﻧﺪازد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻲ و‬ ‫ﻏﻴﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻨﺪة ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫داﺳﺘﺎن اﻳﻦ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم ﻧﭙﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺠﺰ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ »ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪاٌ رﺳﻮل اﷲ و ﻋﻠﻲ وﻟﻲ اﷲ« اﻗﺮار ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در‬ ‫رواﻳﺎت آﻣﺪه اﺳﺖ؛»ﺣﻀﺮت دو ﺳﻮم ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻣﻲ ﻛُﺸﺪ«‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺎري ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﻏﻴﺮ اﺳﻼم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ و ﻓﻘﻂ ﻋﻤﻠﻴﺎت‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﺣﻮل و ﺣﻮش دﻧﻴﺎي اﺳﻼم ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺟﻬﺎن را ﻛﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن ﺑﻴﺶ از‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻧﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺒﻨﺪ و‬ ‫ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﭘﺪران ﻣﺪﻋﻲ اﻣﺎﻣﺖ اﻳﺸﺎن ﺑﺎور ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬از دم ﺗﻴﻎ ﺑﮕﺬراﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﺑﻪ ادﻋﺎي ﺧﺎﻧﺪان اﻳﺸﺎن ﻓﺮود آورﻧﺪ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ ﻣﺴﺄﻟﺔ اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻣﻄﺮح ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺮوي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن از اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ اﻧﺴﺎن ﭘﻴﺮو ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﻣﻲ ﮔﺰارﻧﺪ‪ ،‬روزه‬

‫‪٦٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺞ ﻣﻲ روﻧﺪ‪ ،‬ذﻛﺎت ﻣﻲ ﭘﺮدازﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺮآن ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺧﺪا را ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻜﺘﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و دﻳﻦ‬ ‫اﺳﻼم را ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﻃﺮف اﻣﺎﻣﺎن ﻋﻨﻮان‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ؛ وﮔﺮﻧﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻬﺪوراﻟﺪم ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ اﺳﺖ‪ ،‬رﻓﺘﺎر اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺎم ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﺎن اﺳﻼم اﺳﺖ‪ .‬در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ و ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺰار‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ رود و ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ ‪:‬‬ ‫ اﻳﻦ دو ﺗﻨﻲ ﻛﻪ در دو ﻃﺮف ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم دﻓﻦ ﺷﺪه اﻧﺪ ﭼﻪ‬‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ ﺷﻨﻮد ﻛﻪ دو ﻧﻔﺮ از اﺻﺤﺎب و ﻣﻮﻧﺴﺎن او ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻪ و ﭘﺪر زن او) اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬ﺣﻀﺮت ﺑﺮ ﺧﻼف ﺣﻜﻢ ﺻﺮﻳﺢ‬ ‫اﺳﻼم ﻛﻪ ﻧﺒﺶ ﻗﺒﺮ را ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﻗﺒﺮ آن دو را‬ ‫ﺑﺸﻜﺎﻓﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ ﺷﻜﺎﻓﻨﺪ و ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪن آن دو ﺗﺮ و ﺗﺎزه و ﻧﭙﻮﺳﻴﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﻪ روز آﻧﻬﺎ را از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲ آورد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز آن دو را از‬ ‫ﻗﺒﺮ ﺧﺎرج و ﺑﺎ ﻛﻔﻦ ﺑﺮ درﺧﺖ ﭘﻮﺳﻴﺪه و ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺮ دار ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﺤﺎل‬ ‫آن درﺧﺖ ﺧﺸﻚ ﺳﺒﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد!!‬ ‫ﺳﭙﺲ آن دو را از درﺧﺖ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻲ آورد و زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم را‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ و ﻫﻤﺔ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻳﺖ‬ ‫را ﺑﻪ ﮔﺮدن آن دو ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬از ﻫﻤﺔ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻫﺮ‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻇﻠﻤﻲ از آﻧﻬﺎ دﻳﺪه ﻗﺼﺎص ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻗﺼﺎص ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دوﺑﺎره‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ درﺧﺖ آوﻳﺰان ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و اﻣﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ؛ آﺗﺸﻲ از زﻣﻴﻦ ﺑﻴﺮون‬ ‫آﻣﺪه آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ درﺧﺖ ﺑﺴﻮزاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺑﺎد دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﺷﺎن را‬ ‫ﺑﻪ آب درﻳﺎ ﺑﭙﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻨﺎم»ﻣﻔﻀﻞ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻛﻮﻓﻲ« از اﻣﺎم‬ ‫ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﺬاب آﺧﺮ آﻧﻬﺎﺳﺖ؟ﺣﻀﺮت ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ‪:‬‬ ‫ ﻧﻪ! ﻧﻪ! اي ﻣﻔﻀﻞ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮداي ﻗﻴﺎﻣﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا‪،‬‬‫اﻣﻴﺮاﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ‪ ،‬ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و ﺳﺎﻳﺮ اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﻧﻴﺰ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ را ﻗﺼﺎص ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﺋﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را در‬

‫‪٦٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻫﺮ ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ‪ -‬ﻫﺰار ﺑﺎر‪ -‬ﻣﻲ ﻛُﺸﻨﺪ ﺑﺎز ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ ﺻﻮرت اول ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎز ﻋﺬاب ﺑﻜﺸﻨﺪ!!‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻬﺖ و ﺣﻴﺮت ﻣﺮا از ﺷﻨﻴﺪن‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮد در ﭼﻬﺮه ام ﻣﻲ دﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻇﻬﻮر آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺨﺸﻲ از‬ ‫آﻧﭽﻪ در ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار ﻧﻮﺷﺘﻪ ام ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻢ ‪:‬‬ ‫»‪....‬ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻟﺸﻜﺮي ﺑﻪ دﻣﺸﻖ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ‬‫)ﭘﺴﺮ زﺷﺖ روي اﺑﻮﺳﻔﻴﺎن(را دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻛﻨﺪ و ﺳﺮش را روي ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺒﺮد‪.‬‬ ‫آﻧﮕﺎه ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺎ دوازده ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺻﺪﻳﻖ و ﻫﻔﺘﺎد دو ﻧﻔﺮ ﺷﻬﺪاي ﻛﺮﺑﻼ آﺷﻜﺎر‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ اﻣﻴﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺧﻴﻤﻪ اي در ﻧﺠﻒ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻲ‬ ‫دارد و ﺑﺮ ﭼﻬﺎر ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺘﻮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻪ اش در ﻧﺠﻒ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻪ در‬ ‫ﺣﺠﺮ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ‪ ،‬ﭘﺎﻳﻪ اي در ﺻﻔﺎ و ﭘﺎﻳﻪ دﻳﮕﺮش در زﻣﻴﻦ ﻣﺪﻳﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎ اﻧﺼﺎر و ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻨﻲ ﻛﻪ در رﻛﺎب وي ﺑﻮدﻧﺪ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ او و ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻫﺮ اﻣﺎﻣﻲ ﺗﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي را زﻧﺪه و ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ اﺋﻤﻪ ﺟﻠﻮي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﻳﻜﺎﻳﻚ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫واﻟﻴﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻣﺎ را از وﻃﻦ ﺑﻴﺮون راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺒﺲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻤﻮم ﻧﻤﻮدﻧﺪ و‬ ‫ﻛﺸﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ وﻗﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ‪:‬‬ ‫ اي ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ رﺳﻴﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ از آن ﺑﻪ ﺟﺪ ﺷﻤﺎ‬‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا از اوﻟﻲ و دوﻣﻲ)اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( در ﺑﺎرة‬ ‫ﻏﺼﺐ ﻣﻠﻚ ﺧﻮد»ﻓﺪك« ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻀﺮت ﻓﺎﻃﻤﻪ در‬ ‫ﺑﺎرة ﺑﻴﻌﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻋﻠﻲ و آﺗﺶ زدن درب ﺧﺎﻧﻪ و ﺷﻼق ﺧﻮردن ﺑﺎزوﻳﺶ‬ ‫و ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم »ﻣﺤﺴﻦ!« ﺷﺸﻤﺎﻫﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬ ‫او اﻣﻴﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ و ﺳﭙﺲ ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ دادﺧﻮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻔﻀﻞ ﻋﺮض ﻛﺮد آﻗﺎ)ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق اﺳﺖ(آﻧﮕﺎه ﭼﻪ ﻣﻴﺸﻮد؟‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد ‪ :‬ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ ﻋﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؛»ﺧﺪاﻳﺎ! آن روزي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫وﻋﺪه ﻓﺮﻣﻮدي از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻇﻠﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ اﻧﺘﻘﺎم ﺑﮕﻴﺮي! اﻳﻨﻚ ﺑﻪ‬ ‫وﻋﺪة ﺧﻮد وﻓﺎ ﻛﻦ«‪ .‬در اﻳﻦ وﻗﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻫﻔﺖ آﺳﻤﺎن و ﺣﺎﻣﻠﻴﻦ ﻋﺮش‬

‫‪٦٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻟﻬﻲ و ﺳﺎﻛﻨﺎن ﻫﻮا و اﻫﻞ دﻧﻴﺎ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻃﺒﻘﺎت زﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ و ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ ﮔﺮﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﺪا ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ!!‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻋﻠﻲ و ﺣﺴﻴﻦ و ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻳﺰﻳﺪ زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﻗﻮاي‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ ﺧﻮد در ﺻﻔﻴﻦ و ﻛﺮﺑﻼ ﺻﻒ آراﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻗﻮاي ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻳﺰﻳﺪ ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ و ﻋﻠﻲ و ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺎﺗﺢ ﮔﺮدﻧﺪ!!‬ ‫ﻣﻬﺪي)اﻣﺎم زﻣﺎن(‪ ،‬ﺣﻤﻴﺮا )ﻋﺎﻳﺸﻪ(ام اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻤﺴﺮ رﺳﻮل ﺧﺪا و‬ ‫دﺧﺘﺮ اﺑﻮﺑﻜﺮ را دو ﺑﺎره زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺣﺪ ﺷﺮﻋﻲ)ﺷﻼق(را در ﺑﺎرة او اﺟﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻧﻪ از آن ﺟﻬﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا ﺷﺒﻲ در ﺑﻴﺎﺑﺎن ﺑﺎ ﺻﻔﻮان ﺟﻮان‬ ‫ﻋﺮب ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺪ رﻓﺘﺎري ﺑﺎ ﻓﺎﻃﻤﻪ دﺧﺘﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ در‬ ‫ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺤﻤﺪ و اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺤﻤﺪ از ﻣﺎرﻳﻪ ﻗﺒﻄﻲ را زﻧﺎزاده‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮده اﺳﺖ‪» .‬اﻣﺎم ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎر ﻗﻴﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﭼﻨﺪان از‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن را ﻣﻲ ﻛُﺸﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ راﺿﻲ ﮔﺮدد!!«‬ ‫اﻣﺎم ﻗﺎﺋﻢ ﻫﺮ ﺟﻨﺒﻨﺪه ﺣﺮام ﮔﻮﺷﺘﻲ را ﻣﻲ ﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﻧﺴﻠﺸﺎن از زﻣﻴﻦ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﺳﺮ اﻧﺠﺎم ﺑﻌﺪ از ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﺑﻲ ﺣﺴﺎب ﭘﺲ از ‪ 19‬ﺳﺎل‬ ‫»ﺳﻠﻄﻨﺖ« ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ او را ﺷﺴﺘﺸﻮ داده و ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﻧﮕﺸﺘﺮي ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﻣﻲ دﻫﺪ!!‬ ‫ﭘﺲ از ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم‬ ‫»ﻣﻨﺘﺼﺮ« زﻣﺎم اﻣﻮر را در دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و آﻧﻘﺪر ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﺑﺮواﻧﺶ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮ روي ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﻣﻲ اﻓﺘﺪ و ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از او ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم»ﺳﻔﺎح« ﻗﺪرت را در‬ ‫دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﺳﻴﺼﺪ و ﻧﻪ ﺳﺎل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎز ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار ﺳﺎل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‬ ‫از ﻣﺤﻤﺪ دوﺑﺎره ﻋﻠﻲ رﺟﻌﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻲ رﺳﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺪت ﭼﻬﻞ و ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺳﺎل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬رﺟﻌﺖ و دور ﺗﺴﻠﺴﻞ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ در ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻤﺎﻛﺎن اداﻣﻪ دارد و زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ آن ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.«.....‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺑﻪ‬

‫‪٦٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺘﻢ و در درون ﺧﻮد اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﻪ ﺣﻼﺟﻲ ﻛﺸﻴﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎري ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دو ﺗﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﺳﺘﺒﺮ‬ ‫دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ دو ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﻼم‬ ‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﻀﻮر آن دو ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺖ و روﻧﻖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ دو ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ اﺳﻼم ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ دو ﺗﻦ از‬ ‫ﻳﺎران ﺷﺎﺧﺺ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬در ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﮔﺴﺘﺮش اﺳﻼم ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﻮد در ﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪم‪ .‬ﻳﺎدم آﻣﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﻮرﺧﻴﻦ و‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫اﺑﻮﺑﻜﺮ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ اﻧﺴﺎن آزاده اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ ،‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻗﺮﻳﺸﻴﺎن ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ دﻋﻮت او ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ‬ ‫اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ در دﻋﻮت ﻣﺤﻤﺪ رخ داد‪ ،‬زﻳﺮا‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺮب ﺑﻮد‪ ،‬در ﻋﻴﻦ‬ ‫ﺣﺎل ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﻤﻜﻨﻴﻨﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﻤﺪ داﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻳﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ‬ ‫و ﺑﺎ ارزش ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻦ ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺧﻮد ﺑﻪ اﺳﻼم ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ‬ ‫ازﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﺳﺮﺷﻨﺎس ﻋﺮب را ﺑﻪ اﻳﻦ دﻳﻦ ﻣﻠﺤﻖ ﻛﺮد‪ .‬از ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﻌﺮوف ﺗﺮﻳﻨﺸﺎن ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﻋﻔﺎن‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن ﺑﻦ ﻋﻮف‪ ،‬ﻃﻠﺤﻪ ﺑﻦ‬ ‫ﻋﺒﻴﺪاﷲ‪ ،‬زﺑﻴﺮ ﺑﻦ اﻟﻌﻮام‪ ،‬ﺳﻌﺪ ﺑﻦ اﺑﻲ وﻗﺎص ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪن اﺑﻮﺑﻜﺮ و‬ ‫دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺤﻤﺪ اﻋﺘﺒﺎر و وزﻧﻲ ﺑﻪ او داد ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ از آن ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‪ .‬دوﻣﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ او ﺑﻪ دﻋﻮت ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه‬ ‫ﺑﺮاﻳﺶ ارزش داﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻤﺮ اﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺷﺠﺎع و ﻣﺪﺑﺮ‬ ‫و ﻣﺤﺘﺮم ﻋﺮب ﺑﻮد‪ .‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ اﺳﻼم ﺑﻪ اﻧﺪازة ﻋﻤﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‬ ‫را ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻧﻜﺮد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﺮ ﻧﻴﺎز داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ اﺑﻮﺑﻜﺮ و دوﺳﺘﺎﻧﺶ و ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﻪ دﻋﻮت ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﻨﺎي اﺳﺘﻘﺮار اﺳﻼم در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮد و ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ آﻧﻬﺎ ﺟﺰو ﻋﺸﺮة ﻣﺒﺸﺮه در آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺑﻪ آﻧﺎن وﻋﺪة ﺑﻬﺸﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٦٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻓﻮت ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬ ‫اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻋﺮب از دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻣﺸﺎور ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد او ﻋﻤﺮ ﻧﺒﻮد و اﮔﺮ ﺟﻨﮓ ﻫﺎي رده ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ‬ ‫دو ﺗﻦ ﺑﻪ راه ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺎد‪ ،‬اﺳﻼم ﺑﻌﺪ از ﻓﻮت ﭘﻴﻐﻤﺒﺮش ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮد و اﻣﺮوز‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻲ از اﻳﻦ دﻳﻦ در ﺟﻬﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ از ﺟﻨﮕﻬﺎي‬ ‫رده و ﺑﺮﮔﺸﺖ دوﺑﺎرة اﻋﺮاب ﺑﻪ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺑﻮﺑﻜﺮ و‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﺎٌ ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﺣﻤﻼت ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﺳﭙﺲ ﻋﻤﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻳﺎران دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻛﻪ از ﺷﺨﺼﻴﺖ آﻧﻬﺎ دارﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺮوز ﻣﺎ دﻳﻨﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﻼم در ﺟﻬﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ اﺳﻼم ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻴﺨﻮﺧﻴﺖ و‬ ‫اﺣﺘﺸﺎم و اﺣﺘﺮام اﺑﻮﺑﻜﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮ و دﻻوري‬ ‫ﺷﺨﺺ ﻋﻤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﻼم در اﺛﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻋﻤﺮ ﭘﺎ از ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب ﺑﻴﺮون ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدم ﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻮدن ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬واﻣﺪار ﻋﻤﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ .‬ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺣﺘﻲ در زﻣﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻴﻊ و ﭘﻴﺮو ﻣﺤﺾ او ﻧﺒﻮد‪ .‬او ﺧﻮش ﻓﻜﺮ‬ ‫و ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و داراي اﺳﺘﻘﻼل رأي ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻴﻮﻃﻲ در ﻛﺘﺎب »اﺗﻔﺎق« ﺧﻮد‬ ‫ﻓﺼﻠﻲ دارد ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان»آﻧﭽﻪ در ﻗﺮان ﺑﻪ زﺑﺎن و رأي اﺻﺤﺎب ﻧﺎزل ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ« ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ آن ﺑﻪ ﻋﻤﺮ اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ .‬او از ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻧﻘﻞ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪»:‬ﻛﺎن ﻋﻤﺮ ﻳﺮي اﻟﺮأي ﻓﻴﻨﺰل ﺑﻪ ﻗﺮآن«‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻤﺮ ﻧﻈﺮي اﺑﺮاز‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ آﻳﺎﺗﻲ ﻣﻮاﻓﻖ آن ﻧﺎزل ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﻗﻀﺎوت در ﺑﺎرة ﻋﻤﺮ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺛﺮوت دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺻﺤﺎﺑﻪ را ﺑﺎ او ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺛﺮوت اﻣﺜﺎل ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﻦ‬ ‫ﻋﻮف‪ ،‬زﺑﻴﺮ ﺑﻦ ﻋﻮام‪ ،‬ﺳﻌﺪ اﺑﻲ وﻗﺎص‪ ،‬ﻃﻠﺤﻪ‪ ،‬زﻳﺪ اﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻟﺪ اﺑﻦ وﻟﻴﺪ‬ ‫و ﻏﻴﺮه را‪ .‬وﻗﺘﻲ ﭘﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺛﺮوت اﻳﻦ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ و زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﺳﺎده ﻋﻤﺮ را ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ در ﻣﻴﺎن‬ ‫ﻳﺎران ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﭼﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻤﺘﺎز و ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٦٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫او ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺘﺪرﺗﺮﻳﻦ ﺧﻠﻴﻔﻪ اﺳﻼم و ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻋﻨﻮان» اﻣﻴﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ«را ﺑﻪ او دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻮرﺧﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ ﺳﺮاﭘﺎي ﻟﺒﺎس او از ﻋﻤﺎﻣﻪ اش ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻛﻔﺶ ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻴﺶ از ‪14‬‬ ‫درﻫﻢ ارزش ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ در ﺑﺎرة‬ ‫او ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ » او ﻣﺮد ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ و اﻣﻴﻨﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺠﻲ را راﺳﺖ ﻛﺮد‪ ،‬درد را درﻣﺎن‬‫ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﻨﺖ را ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺖ و ﻓﺘﻨﻪ را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺎك ﺟﺎﻣﻪ رﻓﺖ و‬ ‫اﻧﺪك ﻋﻴﺐ‪ ،‬ﺧﻴﺮ ﺧﻼﻓﺖ را درﻳﺎﻓﺖ و از ﺷﺮ آن ﭘﻴﺸﻲ ﺟﺴﺖ‪ .‬ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺑﺠﺎي آورد و ﺑﺮ اداي ﺣﻘﺶ ﺗﻘﻮي ورزﻳﺪ«‬ ‫)ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ‪ ،‬ﺧﻄﺒﺔ ‪ ، 219‬ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﻴﺾ اﻻﺳﻼم ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ‪.(712‬‬

‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﭽﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺎرة ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ و‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬در ﻛﻞ و ﺟﺰء آن ﻫﻴﭻ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ و ﺣﺘﻲ دﻳﻦ اﺳﻼم‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر او ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺼﻮﺻﻲ و‬ ‫ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻋﻮاي ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻗﺮﻳﺶ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و آﻗﺎﻳﻲ‬ ‫دﻧﻴﺎي اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻟﻴﺮي و‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي ﮔﺴﺘﺮده را ﻓﺘﺢ و اداره ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻳﺎد آور ﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ‬ ‫در ﭘﻴﺶ ﻋﻨﻮان ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را ﺷﺨﺼﺎٌ ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻏﻴﺐ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻴﻬﻮده را ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎﻣﺎن در‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ ﺣﺪﻳﺚ و رواﻳﺖ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﺟﻌﻠﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﺎد ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﻮرد ﻣﺮدم داده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ دﻗﺖ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﻓﺎﻧﺘﺰي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و‬ ‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﺑﭽﺔ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه ﻛﻪ از ﻃﺮف ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺑﺴﺘﮕﺎن و‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن دﻳﺪه ﻧﺸﺪه ﺑﺎ داﺳﺘﺎﻧﺴﺮاﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﻼﻳﺎن ﺑﻪ درﺟﻪ اي از ﻗﺪرت و‬ ‫اﻗﺘﺪار ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ از ﻫﻴﭻ ﺑﻨﻲ آدﻣﻲ در ﻃﻮل ﺣﻴﺎت اﻧﺴﺎﻧﻲ دﻳﺪه ﻧﺸﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬او ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺟﺪش ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ اﻓﺮاد ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻪ ﺑﺎ‬

‫‪٦٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻃﻲ اﻻرض ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎري راه ﻣﻲ اﻧﺪازد‬ ‫ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﺣﺘﻲ ﻣﻮر و ﻣﻠﺦ را ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺟﺜﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰ و ﺗﻮان اﻧﺪﻛﺸﺎن ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‬ ‫آﻧﻄﻮر ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻧﻤﻮد و از ﺻﺤﻨﺔ ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻴﺮون ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺎم‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎ ﭼﻪ اﻗﺘﺪاري ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎي ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻼق‬ ‫ﻣﻲ ﺑﻨﺪد‪ ،‬آﺗﺶ ﻣﻲ زﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد و در ﻳﻚ روز ﻫﺰار ﺑﺎر زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و‬ ‫ﻣﻲ ﻣﻴﺮاﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎن ﺑﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘِﺔ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺧﺪا در دوزخ ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران ﻣﻲ آورد‪ .‬ﺟﺎﻟﺒﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﻣ‪‬ﺮده و ﺧﺎك ﺷﺪه را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﺳﺐ و ﺷﺘﺮ و ﻗﺎﻃﺮ و‬ ‫اﻻغ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را ﻛﻪ ﻫﺰار و ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺳﻘﻂ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ وﺟﻮد آﻧﻬﺎ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدن ﺧﻮد را ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺎره ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ذﻫﻦ‬ ‫اﻧﺴﺎن ﺧﻄﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﻋﻠﺘﻲ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺪام ﻫﻨﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﺎرج از ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﻟﻬﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺎر‬ ‫ﻧﺸﺪﻧﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ! در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم در ﻗﺮآﻧﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﻫﻴﭻ ﻛﺎر ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده اي را ﻧﺪارد!‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع دﻳﮕﺮي ﻛﻪ از ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻧﻘﻞ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺶ ﻗﺒﺮ ﻋﺎﻳﺸﻪ و زﻧﺪه‬ ‫ﻛﺮدن او و ﺣﺪ زدن اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﻧﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﻮﮔﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪ و ﺗﻨﻬﺎ زن‬ ‫ﺑﺎﻛﺮه اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮي اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺎره ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻧﻮ در ﻗﺮآن‬ ‫آﻳﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪه و ﺟﺴﺪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ در ﺧﺎﻧﻪ اش ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ‬ ‫اﮔﺮ ﺟﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻮدم و در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن رﺟﻌﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪،‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﻛﺎري ﺑﻪ او ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ ﻣﺮد! ﺗﻮ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺟﺮأﺗﻲ ﺑﻪ ﺧﻮدت اﺟﺎزه داده اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﻣﻦ‬‫ﻛﻪ او را» ام اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ« ﻟﻘﺐ داده ام‪ ،‬ﺑﻲ اﺣﺘﺮاﻣﻲ ﺑﻜﻨﻲ؟ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ‬ ‫اﺟﺎزه داده ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﺻﺤﺎب ﻣﺮا ﻛﻪ از زﻣﺮة ﻋﺸﺮه ﻣﺒﺸﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از‬ ‫ﻗﺒﺮﺷﺎن ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎوري و اﻳﻦ ﻃﻮر ﺑﺎ ﺑﻲ ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ رﻓﺘﺎر ﻛﻨﻲ؟ ﻣﮕﺮ‬ ‫ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻣﺜﺎل اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ و ﭘﺪراﻧﺖ ﺟﺰ ﺷﺘﺮ ﭼﺮاﻧﻲ و‬ ‫ﺳﻘﺎﮔﺮي ﺑﺘﺨﺎﻧﺔ ﻛﻌﺒﻪ ﻛﺎري از دﺳﺘﺘﺎن ﺑﺮ ﻧﻤﻲ آﻣﺪ؟‬

‫‪٦٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﻤﺎ و ﭘﺪراﻧﺘﺎن اﮔﺮ اﺳﻢ و رﺳﻤﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬در اﺛﺮ ﺗﻼﺷﻬﺎي اﻣﺜﺎل‬ ‫اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ ﺑﻮده؟ از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺻﻼٌ ﺗﻮ را ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻪ در ﺑﺎرة اﺳﻼم و‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻳﻦ ﻣﻦ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﻨﻲ؟‪......‬‬ ‫اﻧﺴﺎن وﻗﺘﻲ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻣﻲ ﺷﻨﻮد ﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ و‬ ‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ دﺧﺘﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﭘﺲ از ﻫﺰار‬ ‫و ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﻫﻨﻮز ﭼﺸﻤﺶ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻠﻚ ﻓﺪك اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا اﻟﺘﻤﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﻘﺎم او را از دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﻛﻪ او را از ارث‬ ‫ﻣﺤﺮوم ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬در ﺗﻪ دل ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭼﺮا دﺧﺘﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫اﺳﻼم را ﺣﺘﻲ در ﻳﻚ داﺳﺘﺎن ﻏﻴﺮ واﻗﻌﻲ اﻳﻦ ﻃﻮر ﻃﺎﻟﺐ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل و‬ ‫ﻣﻠﻚ و اﻣﻼك ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻛﻮدن و اﺑﻠﻪ ﺑﻲ‬ ‫آﻧﻜﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﭼﻘﺪر اﻳﻦ زن را ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ادﻋﺎ‬ ‫ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ او ﻳﻜﻲ از ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ زﻧﺎن ﻋﺎﻟﻢ اﺳﻼم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺒﺮﺗﺎن و ﻣﻨﺘﻈﺮ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﺘﻢ ﻣﺠﻠﺲ را ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲ دﻳﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺪاﻳﺶ‬ ‫ﻣﻲ ﻟﺮزﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻣﺮا ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻴﺪ؟ آﻳﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ دروﻏﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻣﺎﻣﺎن ﺟﻌﻞ ﻛﺮده ام‪،‬‬ ‫آﻣﺮزﻳﺪه ﺷﻮم؟ ﻣﺮدم ﭼﻪ! آﻳﺎ ﻣﺮدم دﺳﺖ از ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﻳﻦ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫داﺷﺖ؟ آﻳﺎ ﺗﻮﺑﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ در ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺧﺪا ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬ ‫ﺳﺌﻮال ﭘﺸﺖ ﺳﺌﻮال ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﮔﺮﻳﻪ و زاري از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﺮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﺮد! ﻣﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻌﻠﻴﺎت اﻣﺜﺎل ﺗﻮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد اﻧﺴﺎن‬‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه و ﭼﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻲ دودﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﺮ ﺑﺎد رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺟﻌﻠﻲ ﺗﻮ و اﻣﺜﺎل ﺗﻮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﺑﭽﻪ ﻳﺘﻴﻢ‪ ،‬زﻧﺎن‬ ‫ﺑﻲ ﺷﻮﻫﺮ و ﻣﺎدران ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻌﻠﻴﺎت ﺷﻤﺎ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻪ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎده و ﭼﻪ آﺳﻴﺐ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ وارد‬

‫‪٧٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻲ آﻣﺮزﻳﺪه ﺷﻮي؟ ﺑﻪ ﻛﺪام دﻟﻴﻞ و ﻣﻨﻄﻘﻲ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻛﻪ ﺧﺪا ﺗﻮ را ﺑﺒﺨﺸﺪ؟ از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ‬ ‫ﻣﻬﻤﻼت ﺗﻮ و ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎﻳﺖ ﺟﺎن و ﻣﺎل و ﻧﺎﻣﻮس ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا وﻛﺎﻟﺖ داده اﻧﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮﻓﺸﺎن ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﺨﺸﺪ؟‬ ‫ﺗﻮ و اﻣﺜﺎل ﺗﻮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ از ﻣﺮدم ﻃﻠﺐ ﺑﺨﺸﺶ ﺑﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺑﻪ ﻛﺮدن و‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺧﺪا‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ او را ﺑﺮ ﺳﺮ رﺣﻢ آورﻳﺪ ﻛﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺷﻤﺎ‬ ‫را ﺑﺒﺨﺸﺎﻳﺪ! ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و ﺳﺘﻢ دﻳﺪﮔﺎن اﺻﻼٌ ﻣﻄﺮح‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ و ﺑﺎ اﺷﺎرة اﻧﮕﺸﺖ او‪ ،‬ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ ﺳﺎز ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮد و ﺧﺎك در آﻣﺪ و‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﺧﻮد ﻓﺮو رﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ دﻧﻴﺎﻳﻲ از ﻏﻢ و اﻧﺪوه‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺘﻢ‬ ‫ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﺪا ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮده‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدن ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ و اﻧﺪوﻫﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﺮدل و ﺟﺎﻧﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻜﻮت ﭘﻨﺎه ﺑﺮد ﺗﺎ ﻣﮕﺮ در ﺳﻜﻮت و ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر او ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﺪ و در دﻧﻴﺎي‬ ‫درون ﺧﻮد ﻋﻠﺘﻲ ﻣﻌﻘﻮل و دﻟﻴﻠﻲ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺳﻜﻮت او اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪم‪.‬‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﻠﻞ و اﺳﺒﺎب اﻳﻦ ﺣﻮادث ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪.‬‬ ‫در ﺗﻤﺎم ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺧﻮد و‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺑﺎ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﺮح ﻣﻲ داد‪ ،‬ﻣﻦ در ﻻﺑﻼي ﺳﺨﻨﺎن ﺷﮕﻔﺘﻲ ﺑﺮ‬ ‫اﻧﮕﻴﺰ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﻧﻜﺘﻪ ﺗﺎرﻳﻚ و ﻣﺒﻬﻤﻲ ﻣﻲ دﻳﺪم ﻛﻪ درك و ﻓﻬﻢ آن ﺑﺮاﻳﻢ‬ ‫روﺷﻦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺧﻼف ﺑﺴﻴﺎري از اﻫﻞ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت‬

‫‪٧١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺒﻬﻢ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ در ﻣﻲ ﮔﺬرﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮده و‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻣﺒﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻲ رﺳﺪ ﺗﺎ از ﺗﻪ و ﺗﻮي آن ﺳﺮ در‬ ‫ﻧﻴﺎورم‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ راﺣﺖ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور را از زﺑﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮم رﺳﻴﺪ ﻧﻜﺘﺔ ﺗﺎرﻳﻜﻲ در اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ را» ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮدة« داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺎم ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﺎﻓﺘﻦ‬ ‫آن در ﻫﻤﺎن ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﻜﻮت ﻛﺮده ﺑﻮد ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﭘﺮداﺧﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻣﻦ ﭼﻨﺪان ﺑﻪ درازا ﻧﻜﺸﻴﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬ ‫رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ام‪ .‬آن را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻓﻬﻴﻢ و ﺟﻮﻳﻨﺪﮔﺎن‬ ‫داﻧﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﺮد و ﺑﻴﻨﺶ ﺧﻮد ﺑﺮرﺳﻲ اش ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ آﻳﺎ ﻳﺎﻓﺘﺔ ﻣﻦ ﺑﺎ‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟ و اﮔﺮ آري‪ ،‬ﻓﺮزاﻧﮕﺎن و اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان اﻳﺮاﻧﻲ آن را‬ ‫ﺑﺎ داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ و ﺑﺎ اﺗﻜﺎء ﺑﺮ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك ﻣﻮﺟﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﻦ ﺑﺪاﻧﻬﺎ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي آﻳﻨﺪﮔﺎن ﺗﺸﺮﻳﺢ و ﺗﻔﺴﻴﺮ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﮕﺎن از ﻣﺎﻫﻴﺖ آن اﻃﻼع ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬درﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺮا‬ ‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮد ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﺔ ﺧﻮد را ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺎ آﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺮآن آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ‪:‬‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم در ﺑﺎرة وﺣﻲ و ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻗﺮآن‪ ،‬ﻃﻲ‬ ‫آﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد آورده اﺳﺖ ‪ » :‬ﺑﮕﻮ اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺟﻦ و اﻧﺲ ﻣﺘﻔﻖ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺮآن ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ« )اﺳﺮاء آﻳﻪ‪» .(88‬آﻳﺎ ﻛﺎﻓﺮان ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺮآن را‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﮕﻮ اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮد و ﻫﻢ از ﻫﺮﻛﺲ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﻤﻚ ﺑﻄﻠﺒﻴﺪ و ﻳﻚ ﺳﻮره ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮآن ﺑﻴﺎورﻳﺪ«)ﻳﻮﻧﺲ آﻳﻪ‪» .(38‬‬ ‫آﻳﺎ ﻛﺎﻓﺮان ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺮآن وﺣﻲ اﻟﻬﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮد او ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﻪ و ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺪا ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﮕﻮ اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻓﺼﺤﺎي ﻋﺮب ﺑﺪون وﺣﻲ ﺧﺪا ده ﺳﻮره ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺮآن ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬ ‫ﻫﺮﮔﺎه ﻛﺎﻓﺮان ﺟﻮاب ﻧﺪادﻧﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺷﻤﺎ ﻣﻮﻣﻨﺎن ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ازﻟﻲ ﺧﺪا ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ«)ﻫﻮد آﻳﻪ ‪ 13‬و‪ » .(14‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ را‬

‫‪٧٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﻜﻲ اﺳﺖ در ﻗﺮآﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻨﺪة ﺧﻮد ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻴﺎورﻳﺪ‬ ‫ﻳﻚ ﺳﻮره ﺑﻪ ﻣﺜﻞ آن و ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ﮔﻮاﻫﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻮﺋﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻧﻜﺮدﻧﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺲ ﻃﻌﻦ ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻧﺰﻧﻴﺪ‬ ‫و ﺑﺘﺮﺳﻴﺪ از آﺗﺸﻲ‪)«...‬ﺑﻘﺮه آﻳﻪ ‪ 23‬و‪(24‬‬ ‫در اﻳﻦ ادﻋﺎﻫﺎ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺧﻄﺎب ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻪ اﻋﺮاب اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ و‬ ‫ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزي اﻋﺮاب ﺑﺮ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬آن را ﻋﻤﻮﻣﻴﺖ دادﻧﺪ و ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم و ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در زﻣﺎن ﺧﻮد ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺒﺪاﷲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﺳﺮح ﻛﺎﺗﺐ‬ ‫ﻗﺮآن ﻛﻪ ﻛﻠﻤﺎت ﻗﺮآن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ داد و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻮ ادﻋﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ» ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ و آﻧﭽﻪ را او ﻣﻲ آورد ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻴﺎورم«‪ .‬او‬ ‫ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ»آﻳﺔ ‪ 93‬ﺳﻮرة اﻧﻌﺎم«ﺑﺮاﻳﺶ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ‪:‬‬ ‫»ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺳﺘﻤﻜﺎرﺗﺮ از آن ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دروغ ﺑﺮ ﺧﺪا اﻓﺘﺮا زده‬ ‫ﻳﺎ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ او وﺣﻲ ﺷﺪه‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي ﺑﻪ او وﺣﻲ ﻧﺸﺪه و‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻦ ﺷﺒﻴﻪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺎزل ﻛﺮده ﻧﺎزل ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد«‪.‬‬ ‫اﺑﻮﺗﻤﺎﻣﻪ»ﻣﺴﻴﻠﻤﻪ« ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در ﺳﺎل دﻫﻢ ﻫﺠﺮي ادﻋﺎي ﻧﺒﻮت ﻛﺮد و‬ ‫ﺑﺎ زﻧﻲ ادﻳﺐ و ﻋﺎرف و ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم» ﺳﺠﺎح« ﻛﻪ او ﻧﻴﺰ ﻣﺪﻋﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي ﺑﻮد‬ ‫ازدواج ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻗﺮآن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ اﺑﻮ اﺳﺤﺎق‬ ‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻧﻈﺎم ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﻗﺮآن‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ»ﻗﺮآن ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﻛﻪ در واﻗﻊ ﻣﻴﺘﻮان ﻧﻈﻴﺮي ﺑﺮاي آن اراﺋﻪ داد«‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﻓﻮت ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎ زﺑﺎن ﻋﺮب آﺷﻨﺎ و‬ ‫ﺑﺪان ﺗﺴﻠﻂ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ادﻋﺎي ﻣﺤﻤﺪ از ﻃﺮف ﻓﺮزاﻧﮕﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﻏﻠﻮ آﻣﻴﺰ‬ ‫ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻗﺼﺪ ﺧﻮد را ﻋﻨﻮان ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ادﻋﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ارزﻧﺪه اي اراﺋﻪ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ آﻳﺎت ﻗﺮآن‬ ‫ﻛﻮس ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﻲ زد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺳﺮ و ﮔﺮدن ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻓﺼﺎﺣﺖ‪ ،‬ﺑﻼﻏﺖ و ﺑﺪاﻋﺖ از ﻗﺮآن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ آﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ اﺑﻦ‬ ‫ﻣﻘﻔﻊ‪ ،‬زﻛﺮﻳﺎي رازي‪ ،‬اﺑﻦ راوﻧﺪي‪ ،‬اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي)ﻋﺮب( و ﻣﻨﺼﻮر ﺣﻼج و‬

‫‪٧٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻏﻴﺮه اﺷﺎره ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ از ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬ ‫زﻛﺮﻳﺎي رازي ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻛﺘﺎب )ﺳﻠﻤﺎن رﺷﺪي و ﺣﻘﻴﻘﺖ در ادﺑﻴﺎت‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﺔ‬ ‫دﻛﺘﺮ ﺻﺎدق ﺟﻼل اﻟﻌﻈﻢ‪ ،‬اﺳﺘﺎد ﻓﻠﺴﻔﺔ داﻧﺸﮕﺎه دﻣﺸﻖ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﺔ»ﺗﺮاب ﺣﻖ‬ ‫ﺷﻨﺎس«( را در اﻳﻨﺠﺎ ذﻛﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ‪:‬‬ ‫ رازي در ﺑﺮاﺑﺮ اﻋﺠﺎز ﻗﺮآن ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺷﺪﻳﺪاٌ اﻧﺘﻘﺎدي و ﮔﺰﻧﺪه و‬‫رﻳﺸﺨﻨﺪ آﻣﻴﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬در ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد از ﺑﺮﻫﺎن ﻋﻘﻠﻲ و دﻟﻴﻞ ﺣﺴﻲ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪:‬‬ ‫» ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ‪ ،‬اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻗﺮآن ﻣﻌﺠﺰه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺷﮕﻔﺘﻲ‬ ‫آور اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﭘﺮ اﺳﺖ از ﺗﻨﺎﻗﺾ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي اﺳﺖ از اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺑﺎﺳﺘﺎن و ﺧﺮاﻓﺎت‪ ....‬ادﻋﺎي ﺷﻤﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺠﺰه وﺟﻮد دارد و ﻫﻢ‬ ‫اﻛﻨﻮن ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺖ و ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻗﺮآن و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ‪ :‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﻨﻜﺮ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺑﻴﺎورد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻤﺎ از ﻣﺎﻧﻨﺪ آن‪ ،‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎي ﻛﻼم ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺰار ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آن را از ﻛﻼم‬ ‫ﺳﺨﻨﻮران ﺑﻠﻴﻎ و ﻓﺼﻴﺢ و ﺷﺎﻋﺮان ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻴﻢ ﻛﻪ اﻟﻔﺎﻇﺸﺎن از‬ ‫ﻗﺮآن روان ﺗﺮ و ﻣﻌﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ ﻓﺸﺮده ﺗﺮ و ﺑﻴﺎﻧﺸﺎن رﺳﺎﺗﺮ و ﺷﻜﻞ آﻫﻨﮕﻴﻦ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و اﮔﺮ اﻳﻦ ﺷﻤﺎ را ﻗﺎﻧﻊ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫از ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ اﮔﺮ ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺠﺰه اي ﻻزم ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺘﺎب ﻫﺎي اﺻﻮل‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﻪ و ﻫﻴﺄت را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺮﻛﺎت اﻓﻼك و ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻣﻲ اﻧﺠﺎﻣﺪ در‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﻨﻄﻖ و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺪن ﻣﺴﺘﻔﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺮﺟﻴﺢ دارد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر رود ﺗﺎ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺳﻮدي دارﻧﺪ و ﻧﻪ زﻳﺎﻧﻲ و ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮده اي از رازي ﺳﺮ ﺑﻪ ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺄوﻳﻞ ﺧﺮاﻓﺎت ﻧﺎﺗﻮان اﺳﺖ ﭼﻪ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺰ اﻳﻦ‬ ‫ادﻋﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺠﺰه اﺳﺖ؟ در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮردي اﮔﺮ ﺣﺮﻳﻒ ﻫﻤﭽﻨﺎن از ادﻋﺎي‬ ‫ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﺪارد ﻣﺎ او را ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﭘﺮدازﻳﺶ واﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﺖ ﻧﺎداﻧﻲ‬ ‫ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﻗﺮآن ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬از ﺷﻌﺮ ﺧﻮب و ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎي‬

‫‪٧٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻠﻴﻎ و رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﺑﺪﻳﻊ ﻛﻪ از ﻗﺮآن ﺷﻴﻮاﺗﺮ‪ ،‬روان ﺗﺮ و آﻫﻨﮕﻴﻦ ﺗﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺗﺮي ﺳﺨﻦ در ذات ﺧﻮﻳﺶ‪ .‬اﻣﺎ ادﻋﺎي ﺑﺮﺗﺮي ﺳﺨﻦ ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ» ﻛﻼم ﺑﺮ ﻛﺘﺎب«ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﺑﺴﻴﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﺳﻮدﻫﺎي ﻓﺮاوان‬ ‫اﺳﺖ‪....‬در ﻗﺮآن ﻫﻴﭽﻴﻚ از اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮﻳﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮي ﺻﺮﻓﺎٌ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ اﺳﺖ و ﻗﺮآن از اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.«.....‬‬ ‫از دﻳﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﻗﺮآن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ‬ ‫اﺑﻦ ﻣﻘﻔﻊ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪ .‬او ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزاﻧﮕﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻗﺮآن‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ او ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﺔ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎي ﻧﮕﺎرﺷﻲ در‬ ‫ﺷﻜﻞ و ﺷﻴﻮة آﻫﻨﮓ و ﻧﺜﺮ ﻣﻄﻨﻄﻦ و ﺑﻠﻴﻎ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻧﻈﺮ ﻧﻘﺪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت و آﻣﻮزﺷﻬﺎي ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮ داﺷﺖ‪ .‬او در ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺎم» اﻟﺪره اﻟﻴﺘﻴﻤﻪ«) ﻣﺮوارﻳﺪ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ(ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش در‬ ‫آورده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ ‪:‬‬ ‫ » ﺑﺴﻢ اﻟﻨﻮر اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‪....‬و ﻣ‪‬ﺴﺒﺢ و ﻣﻘﺪس اﻟﻨﻮر اﻟﺬي ‪«....‬‬‫)ﺑﻪ ﻧﺎم روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺨﺸﺎﻳﻨﺪة ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ ...‬و ﻣﻨﺰه ﻛﻨﻨﺪه و ﺗﻘﺪس ﮔﺮ‪ ،‬ﻧﻮري ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺲ آن را ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ ﻫﺮﮔﺰ راه ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﻧﺒﺮد و ﻫﺮ ﻛﺲ در او‬ ‫ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ روا داﺷﺖ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﭘﺲ از او ﻳﻘﻴﻦ ﻧﻨﻤﻮد‪)...‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از‬ ‫اﻟﺮد ﻋﻠﻲ اﻟﺰﻧﺪﻳﻖ اﻟﻠﻌﻴﻦ اﺑﻦ اﻟﻤﻘﻔﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻌﻨﻪ اﷲ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻗﺎﺳﻢ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﻴﻢ(‬

‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻓﺮزاﻧﮕﺎن اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬اﺑﻦ رواﻧﺪي اﺳﺖ‪ .‬او در ﺑﺎرة ﻗﺮآن‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪ »:‬ﻣﺤﺎل ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻴﻠﻪ اي از اﻋﺮاب ﺷﻴﻮاﺗﺮ از ﻗﺒﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﺮﺧﻲ از اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺷﻴﻮاﺗﺮ از ﺑﺮﺧﻲ از اﻓﺮاد ﻗﺒﻴﻠﺔ دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ...‬ﮔﻴﺮم ﻛﻪ او)ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎ ﻗﺮآﻧﺶ( ﺷﻴﻮاﺗﺮ از ﻫﻤﺔ اﻋﺮاب ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻏﻴﺮ‬ ‫اﻋﺮاب ﻛﻪ زﺑﺎﻧﺶ را ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﻌﺠﺰه و دﻟﻴﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ آورد؟«‪).‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از‬ ‫ﻣﻦ ﺗﺎرﻳﺦ اﻻﺣﺎد ﻓﻲ اﻻﺳﻼم دﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﺪوي(‪...‬‬

‫اﺑﻦ راوﻧﺪي اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ اﻋﺠﺎز ﻗﺮآن را ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﻞ و ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ رد ﻛﺮده ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ» در ﺳﺨﻦ اﻛﺜﻢ ﺑﻦ ﺻﻴﻘﻲ ﺑﻬﺘﺮ از‪ -‬اﻧﺎ‬ ‫أﻋﻄﻴﻨﺎك اﻟﻜﻮﺛﺮ‪ -‬ﻗﺮآن ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻴﻢ«‪.‬‬ ‫اﺑﻦ راوﻧﺪي در ﻛﺘﺎب اﻟﺬاﻣﻎ ﻗﺮآن را ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻛﺸﻴﺪه و در اﻟﺰﻣﺮد‬

‫‪٧٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان را ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻛﺘﺎب اﻟﺘﺎج ﺧﻮد را در ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﺑﺎ ﻗﺮآن‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي )ﻋﺮب( ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان» اﻟﻔﺼﻮل و‬ ‫اﻟﻐﺎﻳﺎت ﻓﻲ ﻣﺤﺎذاه اﻟﺴﻮر و اﻻﻳﺎت« )ﻓﺼﻞ ﻫﺎ و ﻫﺪﻓﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻮره ﻫﺎ و‬ ‫آﻳﺎت(‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﺑﺎ ﻗﺮآن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ از ﻋﻬﺪه ﺑﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ اي از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﺎﺧﺰري ﻧﻮﻳﺴﻨﺪة ﺗﺎرﻳﺦ ادﺑﻴﺎت ﺛﺒﺖ ﻛﺮده ﻛﻪ‬ ‫اﻣﺮوزه در دﺳﺘﺮس ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﺘﻦ ﺧﻮد را ﭼﻨﺎن ﺧﻮب ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش در آورده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﻨﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ رﻳﺸﺨﻨﺪ آﻣﻴﺰ ﺑﻮدن آن ﭘﻲ ﺑﺮد‪ .‬ﻛﺴﻲ ﺑﻪ اﺑﻮاﻟﻌﻼء‬ ‫ﻣﻌﺮي ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎٌ زﻳﺒﺎﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ ﻗﺮآن را ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي ﭘﺎﺳﺦ داد‪ » :‬ﺑﮕﺬار ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل آن را در ﻣﺤﺮاﺑﻬﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﺻﻴﻘﻞ زﻧﻨﺪ آﻧﻮﻗﺖ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫در ﺑﺎرة اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب دﻳﮕﺮ او ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎم»رﺳﺎﻟﻪ اﻟﻐﻔﺮان«ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ»آﻣﺮزش« ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﻨﺰ در ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ‬ ‫ﻗﺮآن ﺳﺮوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺑﺎرة ﻣﻨﺼﻮر ﺣﻼج ﻧﻴﺰ آورده اﻧﺪ ﻛﻪ روزي ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﺘﻨﻲ‬ ‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻤﺮو ﻣﻜﻲ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ‪ :‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﺣﻼج ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﻗﺮآن ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻋﻤﺮو ﻣﻜﻲ او را ﻧﻔﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬رواﻳﺖ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ از ﻋﻤﺮو ﻣﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ‪:‬‬ ‫روزي آﻳﻪ اي از ﻗﺮآن‪ ،‬ﻛﺘﺎب ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪم‪ ،‬ﺣﻼج ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ » ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آن ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻛﻨﻢ‪«...‬‬‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻫﻞ داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺴﻠﻂ‬ ‫دارﻧﺪ و در ﺑﺎرة ﻗﺮآن ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫آﻳﺎت ﻗﺮآن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺧﺎرج از ﻗﺮاﺋﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﻼوت آن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺘﺔ‬ ‫ﺧﻮب و ﺳﻠﻴﺲ و روان اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺘﻮﻧﻲ ﺷﺒﻴﻪ آن ﻛﺎر ﭼﻨﺪان ﻣﺸﻜﻠﻲ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ ﻧﻈﺮ ﻣﺤﻤﺪ از آﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬اﻋﺮاب ﺑﻲ‬

‫‪٧٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﻮاد و ﺟﺎﻫﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺮدم ﻣﺘﻤﺪن و آﺷﻨﺎ ﺑﻪ اﺳﻠﻮب ﻧﮕﺎرش و‬ ‫ادب و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻔﺰاﺋﻴﻢ ﻛﻪ اﺳﻼم‬ ‫ﻣﺤﻤﺪي‪ ،‬ﺧﺎرج از ﻓﻘﻪ و ﺣﺪﻳﺚ و ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﻛﻼم و ‪ ....‬ﻫﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در‬ ‫ﻗﺮآن آﻣﺪه‪ .‬ﺧﺎرج از ﻗﺮآن ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم اﻓﺰوده ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺮاوﺷﺎت ﻓﻜﺮي‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﺘﻤﺪﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮآن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪة ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻮازﻳﻦ ﻳﻚ‬ ‫دﻳﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو از ﻳﻚ ﺳﻮ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺳﻨﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﺸﺎن ﺑﺎز ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮدار او ﺣﺪﻳﺚ ﺳﺎزي‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﺳﻼﻣﻲ را ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﺣﺪﻳﺚ راه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺪوﻳﻦ ﻓﻘﻪ و اﺻﻮل و ﻛﻼم و ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻏﻴﺮه اﻳﻦ دﻳﻦ ﺑﺪوي و‬ ‫ﺳﺎده را ﺟﻼ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﻲ ﻫﻤﺎوردي ﻓﺮزاﻧﮕﺎن ﺑﺎ ادﻋﺎي ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫راه رﻓﺘﻨﺪ و ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎدرﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﻗﺮآن و ﺑﻬﺘﺮ از آن را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي ﻗﺮآن ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و آن را از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻣﻜﺘﺒﻲ ﺣﻼﺟﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم ﻓﺨﺮ رازي ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﺗﻔﺤﺺ در دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻛﺘﺎب ﻗﺮآن ﺑﺎ ﻏﺮور و ﺗﻜﺒﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫»ﻣﺤﻤﺪ ﺗﺎزي ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺖ و ﻣﺤﻤﺪ رازي ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻮﻳﺪ«‪.‬‬‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻬﺸﺎن ﺑﻪ دروﻧﻤﺎﻳﺔ ﻗﺮآن ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮاي آن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸﻴﺪن ﻗﺮآن ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻓﺮزاﻧﮕﺎن ﻣﻠﻠﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﺑﻮدﻧﺪ و آﺋﻴﻨﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺗﺮ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮ و اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺗﺮ از اﺳﻼم را ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺮآن ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ آن را ﻗﺼﻪ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ از ادﻳﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ و ارزش و اﻋﺘﺒﺎر ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار دﻳﮕﺮش ﺑﺎزﺗﺎب ﺣﻮادث و‬ ‫اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ ﺳﺎل دوران ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي ﻣﺤﻤﺪ رخ‬ ‫داده اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﺪي از آن ﻧﻴﺰ اﺣﻜﺎم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از‬

‫‪٧٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آداب و ﻋﺎدات و رﺳﻢ و رﺳﻮم و ﺳﻨﻦ اﻋﺮاب ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻛﻪ آن ﻫﻢ اﻗﺘﺒﺎس از ادﻳﺎن زرﺗﺸﺘﻲ و ﻣﺰدﻛﻲ و ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬ ‫ﻫﻤﻪ از آﺋﻴﻦ ﻣﺎﻧﻮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﻣﺎﻧﻲ ﻋﻴﻨﺎٌ در‬ ‫ﻗﺮآن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﻲ اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﭼﻴﺰ دﻧﺪان ﮔﻴﺮي ﺟﺰ ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﻲ دﻳﻦ‬ ‫ﻳﻬﻮد ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺬاق اﻋﺮاب ﺳﺎزﮔﺎرﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫اﺳﻼم اﻳﻨﻬﻤﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و در ﺟﻬﺎن ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه؟ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮش اﺳﻼم ﭼﻪ از ﻃﺮف اﻋﺮاب ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺮب و ﭼﻪ از ﻃﺮف‬ ‫ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي اﺳﻼم ﻧﺪارد‪ .‬ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺨﻦ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم در‬ ‫زﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ در ﻣﻴﺎن اﻋﺮاب ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ ﻣﻌﻨﻮي ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل‬ ‫واﻗﻊ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﺔ ﺳﻴﺰده ﺳﺎل دﻋﻮت ﻣﺤﻤﺪ در ﻣﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﺪري ﻧﺎ ﭼﻴﺰ‬ ‫ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻬﺎﺟﺮت او ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ آزاد )ﻧﻪ ﺑﺮده و ﻛﻨﻴﺰ( ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮد او ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺘﺎن دﺳﺖ ﺷﻤﺎرش ﻛﺮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﺔ‬ ‫روﺷﻦ آن ﻋﺸﺮة ﻣﺒﺸﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺎن ده ﻧﻔﺮ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻋﺪة ﺑﻬﺸﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ در ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ و ﺷﻤﺸﻴﺮ دو ﻗﺒﻴﻠﻪ اوس و ﺧﺰرج ﻏﺎرﺗﮕﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺎروان زﻧﻲ ﻛﻪ ﻏﺰوات ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺴﺖ دﻳﻦ ﺧﻮد را در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺧﺎرج از ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺮب ﻧﻴﺰ اﺳﻼم ﻧﻪ ﺑﺎ دﻋﻮت‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر و ﻓﺘﺢ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎ ﻧﻀﺞ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎز ﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮد و اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ دروﻧﻤﺎﻳﻪ‬ ‫اﺳﻼم )ﻗﺮآن(ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ دﻳﻦ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫از ﻳﻬﻮد ﻣﻲ ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ رﮔﻪ اي از ﺣﻘﻴﻘﺖ و اﻟﻮﻫﻴﺖ و رﻧﮓ و ﺑﻮي‬ ‫ﻣﻌﻨﻮي در آن ﻧﻤﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻓﺮﻗﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻣﺤﺪودة دﻳﻦ اﺳﻼم ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ از آن رﻫﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻮاردي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرﺧﻴﻦ و ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم ذﻛﺮ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ و ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ‬

‫‪٧٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺬاﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻋﺮﻓﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮﻓﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي رد ﮔﻢ‬ ‫ﻛﺮدن ﻳﻚ ﭘﺴﻮﻧﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺪان اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎوردي ﺗﺸﻴﻊ ﺑﺎ اﺳﻼم‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ ﺧﻮد را ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و رﺳﻮل ﻧﺎ دﻳﺪه اي ﻣﻌﺮﻓﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد ﺑﻪ ﻧﺎم » اﷲ اﻛﺒﺮ«‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﺪا‪ .‬او ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻛﺎﻣﻞ و‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼف اﻧﺒﻴﺎء دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺄﺋﻴﺪ ادﻋﺎي ﻧﺒﻮت ﺧﻮد‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ دﻳﺪار و‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺧﺪا را ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺰار و ﻳﻚ دروغ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺧﺪا ﻧﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺎي ﻓﺮﺷﺘﺔ‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ وﺣﻲ او را ﺑﻪ ﻧﺎم ﮔﺒﺮاﺋﻴﻞ ﻳﻬﻮد ﻛﻪ در زﺑﺎن ﻋﺮب ﺑﻪ ﺟﺒﺮاﺋﻴﻞ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﻧﺒﻮت ﺧﻮد ﺑﺎز ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺎ دﻳﺪة ﺧﻮد را ﻗﺎدر ﻣﻄﻠﻖ و داﻧﺎي ﻣﻄﻠﻖ و‪ ......‬ﻗﻠﻤﺪاد‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺻﻔﺖ ﻫﺎي ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ او داده ﺑﻮد‪ ،‬در ﻋﻤﻞ و‬ ‫در دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ و ﺣﺘﻲ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت ﺧﻮد او ﻛﺎر ﺑﺮدي ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ در‬ ‫روز ﻗﻴﺎﻣﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﺎ ﻣﺘﺠﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ در ﻃﻮل دوران ﻧﺒﻮت ﺧﻮد‪ ،‬دﺳﺖ ﻫﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ زد و ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻳﺎران‬ ‫ﺷﻤﺸﻴﺮ زن و ﺑﺎ ﻣﺸﻮرت ﺻﺤﺎﺑﺔ ﺧﻮد‪ ،‬دﻳﻦ اﺳﻼم و ﺧﺪاي آن» اﷲ اﻛﺒﺮ«را‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺮﺳﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪ و ﺑﻪ اﻋﺮاب ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﻃﺮف ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﺷﺘﺔ ﺣﺎﻣﻞ وﺣﻲ ﺣ‪‬ﺴﻦ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﺑﺮاي او داﺷﺖ‪ ،‬و آن اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﻗﺼﺪ ﻋﻨﻮان ﻛﺮدن ﻣﻄﻠﺒﻲ‬ ‫داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﺔ را ﺑﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ دﻳﺪار او‪،‬‬ ‫ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را وﺣﻲ اﻟﻬﻲ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ آوردن و ﺑﺮدن ﺧﺪا ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻘﺪور ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻣﻮﺳﻲ ﻛﻠﻴﻢ اﷲ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻳﺪ‬ ‫ﺑﻴﻀﺎﻳﺶ ﺟﺰ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ادﻋﺎي دﻳﺪار ﺧﺪا را ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻬﻢ آﺛﺎر او را ﻧﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﺧﺪا را‪ .‬ﺗﺎزه در ﻫﻤﻴﻦ دﻳﺪارﻫﺎي دم ﺑﻪ دم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎري از اﻋﺮاب‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ و ﻧﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ وي اﻳﺮاد‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬

‫‪٧٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ ﻳﺎ ﻣﺤﻤﺪ! اﻳﻦ ﭘﻴﺎم آورﻧﺪه ﻛﻴﺴﺖ؟ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ ﻃﻮر ﻓﺮز و ﻗﺒﺮاق ﻫﺮ‬‫ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻮ ﻃﻠﺐ ﻣﻴﻜﻨﻲ‪ ،‬از آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺘﻢ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬آﻳﻪ ﻧﺎزل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫و ﻣﻲ رود؟ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻤﻴﻦ اﻳﺮادات ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ دﻫﺎن‬ ‫ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ آورﻧﺪة وﺣﻲ ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز ﺑﺮ ﺗﻌﺪادﺷﺎن اﻓﺰوده ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻢ‬ ‫ﺻﺎدر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻣﻨﻜﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﻛﺎﻓﺮ ﺷﺪه و ﻣﻬﺪور اﻟﺪم‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﮔﻨﺎه ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ را ﻫﻢ در ردﻳﻒ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ ﺧﺪا ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺧﺪاي ﻣﺤﻤﺪ و ﭘﻴﺎم آورش ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺧﻮد وي ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻮرد ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از او ﻫﻢ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺪا و ﻓﺮﺷﺘﺔ او ﺑﻪ دﺳﺖ ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﻣﺘﻜﻠﻤﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫اﻓﺘﺎد و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ و رﺟﻮع اﺑﻬﺎﻣﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮرد آن‬ ‫دو ﻧﺎ دﻳﺪه )ﺧﺪا و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ( ﻗﻠﻤﻔﺮﺳﺎﻳﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آن ﻛﻪ راه ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ ﺗﺸﻴﻊ ﻛﻪ اﺳﺎﺳﺎٌ در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ اﺳﻼم و در‬ ‫روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ آن ﻗﺪم ﺑﺮ ﻣﻲ داﺷﺖ‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاران اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺗﺸﻴﻊ‪ ،‬ﺑﺎ اﻓﺰودن دو اﺻﻞ)اﻣﺎﻣﺖ و ﻋﺪل( ﺑﻪ اﺻﻮل ﺳﻪ ﮔﺎﻧﺔ اﺳﻼم)ﺗﻮﺣﻴﺪ و‬ ‫ﻧﺒﻮت و ﻣﻌﺎد(‪ ،‬ﺣﺴﺎب ﻣﻜﺘﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﺗﺎ ﺣﺪودي از اﺳﻼم ﺟﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫درﺳﺖ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬آﻧﺎن را ﺧﺎرج از دﻳﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ راﻓﻀﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ‪ ،‬ﺳﺮ ﺑﺰرگ ﺗﻀﺎد ﻣﻜﺘﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺖ اﺳﻼم در اﺑﺪاع ﭘﺪﻳﺪة‬ ‫»اﻣﺎم زﻣﺎن« ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎ آن را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان»ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮده«‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺷﺮح ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﷲ اﻛﺒﺮ ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻫﺴﺖ؟‬ ‫اﻳﻨﻬﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻏﺎز ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﺗﻮﺳﻂ اﻋﺮاب از‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ و ﭘﺲ از او ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ از ﻋﻠﻤﺎ و ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ اﺳﻼم‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﻴﺰ ﺑﻲ ﺟﻮاب ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻛﻠﻨﺠﺎر و ﻛﺸﻤﻜﺶ در اداﻣﺔ اﻣﺎﻣﺖ‬

‫‪٨٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎ ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺎﻧﺪن اﻣﺎم ﻳﺎزدﻫﻢ ﺧﻮد روﺑﺮو ﺷﺪ‪ .‬دﺳﺖ ﺑﻪ اﺑﺪاع اﻣﺎم‬ ‫» ﻧﺎ دﻳﺪه«و» ﻏﺎﻳﺐ از ﻧﻈﺮ« زد‪ .‬ﺳﭙﺲ او را ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎ از اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻫﺴﺖ؟‬ ‫ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻋﻘﻞ ﭘﺴﻨﺪي در‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ را ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ ﻗﺮار داده و‬ ‫ﭘﺮﺳﺸﮕﺮان را ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻪ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺣﻮاﻟﻪ دادﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺎﺑﺎوران ﺳﻤﺞ‬ ‫ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در زﻣﺎن اﻗﺘﺪار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﭘﺲ از او ﺧﻠﻔﺎي اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد را ﺑﻪ ﻛﻔﺮ ﮔﻮﻳﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺟﺰاي اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻤﺎ و ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ را ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﺸﮕﺮان ﺷﻴﻌﻪ دادﻧﺪ و ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن را اﺧﺘﺮاع ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﻢ ﭼﺸﻤﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ‬ ‫ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ آن ﻛﻨﻨﺪ» اﻣﺎم زﻣﺎن«را در ﻣﻘﺎﺑﻞ» اﷲ اﻛﺒﺮ«دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺒﺘﻜﺮان اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ رﻧﺪي ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺣﺴﺎب ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻼٌ از‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪي ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﺗﺄﻣﻞ‬ ‫و ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ در ﻣﻮرد اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در‬ ‫ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ اﻣﺎم‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ» اﷲ اﻛﺒﺮ« ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﻧﺎدﻳﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ از‬ ‫ﻛﺴﻲ زاده ﻧﺸﺪه و ﻛﺴﻲ ﻫﻢ از او زاده ﻧﺸﺪه و ﻧﻤﻲ ﺷﻮد! ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا از‬ ‫ﻧﻈﺮﻫﺎ ﻧﺎﭘﻴﺪاﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺜﻞ او ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﻀﻮر دارد! ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻠﻴﻦ ﺑﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺘﻮﺳﻞ‬ ‫ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺎﺟﺎت ﺧﻮد ﻣﻲ رﺳﻨﺪ! ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺧﺪا ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬از‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ! اﮔﺮ ﺧﺪا ﺑﻴﻤﺎران را ﺷﻔﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻛﻮر را‬ ‫ﺑﻴﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺪا را ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﻣﻲ ﺳﺎزد و‪ ....‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎرﻫﺎ را‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه و روش ﻣﺘﺪاول ﺧﺪا ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺟﺎري ﺑﻮده‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ‬ ‫دﻫﺪ! آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪا روز ﻗﻴﺎﻣﺖ دارد‪ .‬در آن روز‬

‫‪٨١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫دادﮔﺎه ﻋﺪﻟﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران را ﺑﻪ ﺟﺰا ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و ﺛﻮاﺑﻜﺎران را‬ ‫ﭘﺎداش دﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن در زﻣﺎن‬ ‫ﻇﻬﻮرش ﻫﻤﺎن ﻛﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎي آﺧﺮت اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬در‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ و در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺧﻮد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ از زﺑﺎن ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ و در ﻛﺘﺎب ﺑﺤﺎر اﻻﻧﻮار ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف وﻋﺪة ﺧﺪا ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد و ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ او‬ ‫ﻋﻘﻴﺪه ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻋﺬاب ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬او ﻧﻴﺰ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪان ﺧﻮد و ﻛﺴﺎﻧﻲ را‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ او و ﭘﺪراﻧﺶ اﻳﻤﺎن ﻧﻴﺎورده اﻧﺪ ﻋﺬاب ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺧﺪا ﻛﻪ در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن را‬ ‫زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻨﺎه و ﺛﻮاﺑﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺟﺰا و ﭘﺎداش ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن در زﻣﺎن ﻇﻬﻮرش در‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ‬ ‫دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻋﻤﺎل و ﻛﺮدارﺷﺎن رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺟﺰا ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و‬ ‫ﭘﺪراﻧﺶ را ﭘﺎداش ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺪﻫﺪ!!‬ ‫از زﺑﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ را ﭘﺲ از ﻫﺰار و‬ ‫ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﻣﺮدم را واﻣﻲ دارد ﻛﻪ آن دو را ﻗﺼﺎص ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ‬ ‫دﻫﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺴﻮزاﻧﺪ و ﺑﻪ ﺑﺎد دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﺷﺎن را ﺑﻪ آب‬ ‫ﺑﺮﻳﺰد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ آﺗﺶ و ﺑﺎد ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ!!‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ و ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮرش ﻣﻲ رﺳﻨﺪ و ﺑﺎ او ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ دو ﺗﻦ از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬ ‫ﻣﻘﺮب ﺧﺪا ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ او ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ در ﺟﻨﮓ ﺑﺪر‬ ‫ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﺗﺎ در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ رواﻳﺖ از ﻗﻮل ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ اﺑﻦ ﻣﻠﺠﻢ در اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او اﻳﺴﺘﺎده اﺳﺖ ﻛﻪ او را ﺑﻜﺸﺪ‪،‬‬ ‫ﺧﺒﺮ داﺷﺖ و داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اوﻟﻮاﻟﻌﺰم ﻧﻴﺰ در زﻣﺎن‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬از آﺳﻤﺎن ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﺪ و ﭘﺸﺖ ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻤﺎز ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ ﺗﺎ‬

‫‪٨٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در رﻛﺎب او ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺼﺎي ﻣﻮﺳﻲ و اﻧﮕﺸﺘﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎن و ﻏﻴﺮه از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺐ ﻫﻤﺔ اﻧﺒﻴﺎء ﻧﻴﺰ در اﺧﺘﻴﺎر اوﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻜﺘﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ دﻳﮕﺮ در ﺑﺎره اﻣﺎم زﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن‬ ‫در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﻛﺘﺎب ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺷﺪه اي ﺑﺎ ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﺪ آورد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬ ‫)ﻗﺮآن و اﻧﺠﻴﻞ و ﺗﻮرات( ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺎ آوردن ﻛﺘﺎب‬ ‫ﺗﺎزه اي‪ ،‬ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪة ﺗﻮرات و اﻧﺠﻴﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺎ ﻛﺘﺎب ﺗﺎزه اي ﺑﺮ ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﻣﻘﺪس ادﻳﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﺧﺪا ﻧﺎزل ﺷﺪه اﻧﺪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫داﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ را ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻣﻲ ﻧﻬﻴﻢ و ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺪاﻧﻬﺎ ﻧﮕﺎه‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺎ ﺧﻮد آﮔﺎه داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﺔ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺎﻃﻴﺮي ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺗﺪاﻋﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺟﻬﺎن را ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﺘﻌﺪد ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻣﺬﻛﺮ و ﻣﻮﻧﺚ‬ ‫اداره ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﻳﻚ» ﺧﺪاي ﺧﺪاﻳﺎن« ﻫﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﺎر ﺧﺪاﻳﻲ ﺧﺪاﻳﺎن‬ ‫ﺑﻲ ﺷﻤﺎر ﻧﻈﺎرت داﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎره اش داده اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﺪاي اﺳﻼم‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺪاي ﺧﺎص ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺎم ﺧﺪا ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت)ﺳﻬﻞ اﻧﮕﺎراﻧﺔ(‪ »،‬اﷲ اﻛﺒﺮ« ﻛﻪ در واﻗﻊ ﻫﻤﺎن‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ »ﺧﺪاي ﺧﺪاﻳﺎن« ﻳﺎ »ﺧﺪاي ﺑﺰرﮔﺘﺮ« را ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺑﺨﺸﻲ از‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺧﺪاﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺪار ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي از ﺧﺪاي‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻢ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﺳﺮ و ﮔﺮدن ﻫﻢ از او ﻣﻘﺘﺪرﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ او زروان‪» ،‬زﻣﺎن ﺑﻲ ﻛﺮان« ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻫﻤﺎن ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ آرام آرام‬ ‫در ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻫﻮراﻣﺰدا ﺧﺪاي آﺋﻴﻦ زرﺗﺸﺖ ﻧﺸﺴﺖ؟ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ زرﺗﺸﺘﻴﺎن ﺧﺒﺮ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻫﻮرا ﻣﺰدا‪ ،‬زروان را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫اﻣﺮوزه ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺧﺒﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺠﺎي اﷲ اﻛﺒﺮ ﺑﻪ »اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن« ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ او را ﻣﻲ ﺳﺘﺎﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ؟!‪...‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺣﻮزة ﺧﺪاﻳﻲ ﺧﻮد اﺳﺘﻘﻼل دارد‪ .‬ﺧﺪاي ﺧﺪاﻳﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ و ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﺪاﻳﻲ او ﺑﺎ ﻧﺎم »اﻣﺎم زﻣﺎن« ﻧﺪارد و‬ ‫اﺟﺎزه داده اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٨٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در واﻗﻊ ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﺘﻌﺪد‪ ،‬ﭼﻪ ﺧﺪاي ﻋﺮﻓﺎن)وﺣﺪت‬ ‫وﺟﻮدي( و ﭼﻪ ﺧﺪاي ﺷﻴﻌﻴﺎن) اﻣﺎم زﻣﺎن( ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻦ» اﷲ‬ ‫اﻛﺒﺮ« اﺳﻼم‪ ،‬ﺧﺪاي اﺑﺪاﻋﻲ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت ﺧﻮد ﺑﺮاي آﻳﺎت اﻟﻬﻲ اش در ﻣﻴﺎن‬ ‫اﻋﺮاب ﻫﻤﺎورد ﻣﻲ ﻃﻠﺒﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣ‪‬ﺮدن او رﻧﺪان‬ ‫ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ دﺳﺖ او را ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺧﻮاﻧﺪه‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﻗﺮآﻧﺶ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﺧﺪاي او ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺒﺤﺚ را ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ و داوري را‬ ‫ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻓﻬﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺗﺸﻴﻊ و ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺮﻓﺎن ﺑﺮ آﻣﺪه از ﻣﻴﺎن ﺧﻴﻞ ﻣﺬاﻫﺐ و‬ ‫ﻣﻜﺎﺗﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﺎن و ﺧﺮدﻣﻨﺪان اﻳﺮاﻧﻲ و دﻳﮕﺮ ﻣﻠﻞ در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ دﻳﻦ‬ ‫اﺳﻼم ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ آورده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز زﻣﺎن درازي از ﭘﻴﺪاﻳﺶ‬ ‫اﺳﻼم ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﺎن ﺟﻮاﻣﻊ و ﺧﺮدﻣﻨﺪان اﻗﻮام ﺑﻪ ﺑﺎزﺷﻜﺎﻓﻲ‬ ‫اﺳﻼم ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﭘﻴﻜﺮة اﻳﻦ دﻳﻦ ﻋﺮﺑﻲ را از زواﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﺑﺪاﻋﺎت ﺑﺪﻳﻊ ﺧﻮد‪ ،‬از اﺳﻼم‪ ،‬ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻓﺮﻗﻪ و ﻣﻜﺘﺐ و‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﻼم‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺎﻃﻦ در ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎ‬ ‫آن ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﺑﺪاﻋﺎت آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺑﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ ﺳﺎل آن را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن وي آﻧﺮا ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﺗﺤﻔﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺗﺸﻴﻊ و ﻋﺮﻓﺎن ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ دو ﻓﺮﻗﺔ ﺑﺎ دو ﺗﻔﻜﺮ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ اﺳﻼم‬ ‫ﺗﺸﺎﺑﻬﺎت ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺎ ﻫﻢ دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﺑﺎ اﺑﺪاع اﻣﺎﻣﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫رﺳﺎﻟﺖ ﺣﺴﺎب ﺧﻮد را از ﻛﻠﻴﺖ اﺳﻼم ﺟﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺮﻓﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺑﺪاع‬ ‫ﻗﻄﺐ و ﻣﺮﺷﺪ و ﭘﻴﺮ ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﺣﺴﺎب ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي ﺑﺎز ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﺮﻓﺎن‪ ،‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ وﺣﺪت وﺟﻮد ﺷﺪه و داﺳﺘﺎن‬ ‫ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا را ﻛﻪ در اﺳﻼم دو ﻣﻘﻮﻟﺔ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻓﻨﺎ و ﺑﻘﺎ ﻓﻲ اﷲ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻌﺎد روز ﻗﻴﺎﻣﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎده و ﻣﻨﻜﺮ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ و روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ )ﻧﺒﻮت( ﻧﻴﺰ‬

‫‪٨٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻗﻄﺐ و ﻣﺮﺷﺪ و ﭘﻴﺮ را ﻋﻠﻢ ﻛﺮده و ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻨﻜﺮ ﺳﻪ اﺻﻞ اﺳﺎﺳﻲ‬ ‫اﺳﻼم)ﺗﻮﺣﻴﺪ و ﻧﺒﻮت و ﻣﻌﺎد(ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻧﻴﺰ ﻃﺮﻳﻘﺖ را‬ ‫ﻣﻄﺮح ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻜﺘﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﺎﻣﻼٌ ﻣﺴﺘﻘﻞ از اﺳﻼم‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﺗﺸﻴﻊ ﻛﻪ در ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﺎﻓﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺮﻓﺎ‪ ،‬ﻳﺪ ﻃﻮﻻﻧﻲ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و از ﺟﺮأت و ﺟﺴﺎرت ﻋﺎرﻓﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﺔ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن را ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻇﻬﻮر او ﻫﻤﺔ‬ ‫وﻋﺪه و وﻋﻴﺪﻫﺎي اﷲ اﻛﺒﺮ اﺳﻼم را در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬ ‫ﺑﮕﺬارد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺬاب آﺧﺮت ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺪا‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺗﺸﻴﻊ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪان اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻋﺮﻓﺎن ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻜﺘﺐ ﺗﻠﻄﻴﻒ ﺷﺪة ﻣﻌﻨﻮي اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ در‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻬﻮدﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻫﻤﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻋﺬاب ﻫﺎي اﻟﻬﻲ اﺳﻼم ﺑﺪﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد را ﺑﻪ دوﺳﺘﻲ و ﺻﻠﺢ و ﺻﻔﺎ ﻓﺮا ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺸﻴﻊ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ‬ ‫ادﻋﺎ و ﻧﻴﺮﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼٌ از ﺑﺪﻧﻪ اﺳﻼم ﺟﺪاﻳﻲ ﺑﮕﻴﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮﺗﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮد را ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺬاب دادن آﻧﻬﺎ ﻣﻲ داﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﺸﻴﻊ و ﻋﺮﻓﺎن ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ واﺑﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮع ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري رﻧﺪاﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﻌﻴﺎن در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬ ‫ﺧﺎص ﺗﻘﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻫﻞ ﻋﺮﻓﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻛﺸﻴﺪن ﭘﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﻋﻠﻲ‬ ‫و ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ و ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﻄﺐ و ﭘﻴﺮ و ﻣﺮﺷﺪ اﻋﻼي ﻓﺮﻗﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺘﺒﺸﺎن را از ﮔﺰﻧﺪ ﻣﺘﺸﺮﻋﻴﻦ ﻣﺘﻌﺼﺐ در اﻣﺎن ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﭼﻨﺪ واﻗﻌﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﻓﺮﻗﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺧﻮد‬ ‫را ﻋﻤﻼٌ ﺑﺮﻣﻼ ﺳﺎزﻧﺪ و اﺳﺘﻘﻼل ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮد را آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎر ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮم اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻨﻜﻪ وﻗﺘﻲ ﻓﺮزﻧﺪان ﻗﻠﻨﺪر‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺻﻔﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و اﻗﺘﺪار رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺮﻓﺎن را‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻎ و ﺗﺮوﻳﺞ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ داﻣﺎن ﺗﺸﻴﻊ آوﻳﺨﺘﻨﺪ و ﻓﺮﺻﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ‬ ‫ﻋﺮﻓﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻪ ﻫﺪر دادﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻣﺎم‬

‫‪٨٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫زﻣﺎﻧﺸﺎن ﻗﺪرﺗﻲ ﻫﻤﻄﺮاز اﷲ اﻛﺒﺮ داده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻗﺪرت ﻧﻤﺎﻳﻲ در ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻴﭻ اﻣﺘﻴﺎزي ﺑﺮاي ﻋﺮﻓﺎن ﻛﻪ ﺗﺸﻴﻊ را ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺎر ﻧﻴﺎورد‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎﺻﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﻤﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﻣﻜﺘﺐ‬ ‫ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮف‪ ،‬ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﻋﺎرﻓﺎن و‬ ‫ﺻﻮﻓﻴﺎن دﺳﺖ زدﻧﺪ و ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪة آﺑﺮو و ﺣﻴﺜﻴﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺑﺎد دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﺣﺼﻞ اﻳﻨﻜﻪ در ﻳﻚ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن‪ ،‬ﺗﺸﻴﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺗﺼﻮف ﺑﻪ اﻗﺘﺪار رﺳﻴﺪ‬ ‫و ﺗﻮاﻧﺴﺖ زﻳﺮ ﭘﺎي ﺧﻮد را در اﻳﺮان اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺑﺒﺨﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ و ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻮض ﻗﺪرداﻧﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮﻫﺒﺘﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺮﻓﺎن ﻧﺼﻴﺒﺶ ﺷﺪه ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﻋﺮب ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮف را در ﻣﻴﺎن ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻼش آﻧﻬﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺼﻮف در ﺿﻌﻴﻒ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮد ﻗﺮار‬ ‫دارد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ دارد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﺮا ﺗﺸﻴﻊ ﭘﺲ از ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن‪ ،‬ﻣﻜﺘﺐ ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻼٌ از‬ ‫اﺳﻼم ﺟﺪا ﻧﻜﺮد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﻮر ﺷﻴﻌﻪ ﺷﺪة اﻳﺮان ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺗﺮك ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ دﭼﺎر ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﻘﻮط‬ ‫اﻣﻮﻳﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن رخ داد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ اﻋﺮاب‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺪﺗﺮ از اﻣﻮﻳﺎن‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺮوان اﻫﻞ ﺳﻨﺖ اﻳﺮان را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺗﺸﻴﻊ واداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ رﻳﺶ و ﻗﻴﭽﻲ را ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻼﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ دﻳﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ورود ﺳﻴﻞ آﺳﺎي‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﺔ ﻋﺮب ﺑﻪ اﻳﺮان‪ ،‬در ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﭘﺎﺷﻨﻪ اي ﭼﺮﺧﻴﺪ ﻛﻪ در‬ ‫زﻣﺎن ﺳﻨﻲ ﮔﺮي اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﻲ ﭼﺮﺧﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﻋﺮب ﻫﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر در ﻟﺒﺎس ﺳﺎدات‪،‬‬ ‫اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ از در و دﻳﻮار ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﻳﻦ ﻏﻨﻴﻤﺖ‬ ‫)اﺳﻼم داده( را ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ دوران ﻋ‪‬ﻤﺮ اﺑﻦ ﺧﻄﺎب‬ ‫و ﭘﻲ آﻣﺪﮔﺎن او ﻛﻪ اﻋﺮاب ﺑﻪ اﻳﺮان ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٨٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻌﺪ از دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪،‬‬ ‫در ﻣﻌﻴﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺘﻢ ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻴﻢ‪ .‬ﺧﺪا در ﺗﺎﻻر ﻋﻈﻴﻢ و ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻜﻮه ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ زده و ﻣﺸﻐﻮل ﻗﺪم زدن و در اﻧﺘﻈﺎر ﺑﺎز ﮔﺸﺖ ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ در آﺳﺘﺎﻧﺔ ﺗﺎﻻر‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﻋﺒﻮدﻳﺖ ﺧﻮد را‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﺑﺪارد‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ از او ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎدم‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﺘﺎب‪ ،‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻦ! ﭼﻪ ﻛﺮدﻳﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ را دﻳﺪﻳﺪ؟ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر را ﺷﻨﻴﺪ؟‬‫ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را در ﺑﺎره ﺧﻮدش داﻧﺴﺖ؟ و ‪....‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﻣﺎﺟﺮاي دﻳﺪار ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﺪا ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﻳﺸﺎن ﻣﻲ داﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺤﻜﻢ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬ ‫ ﺧﻮب! ﺷﻨﻴﺪي ﻛﻪ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻲ؟ ﭼﻪ وﻇﻴﻔﻪ اي داري؟ و ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬‫ﺑﻜﻨﻲ؟و اﻓﺰود‪ ،‬آﻳﺎ آﻣﺎدة ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻲ؟‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺗﺤﻜﻢ آﻣﻴﺰ ﺧﺪا ﺳﺨﺖ ﺗﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺘﻲ ﺟﺴﺎرت ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم و در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎر اﻟﻬﺎ! ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺎن‬‫اﻳﻦ ﻣﻼي ﭘﻴﺮ را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر و اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬آﮔﺎه ﺷﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮﻣﻦ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ در ﻓﺎﺟﻌﻪ اي ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض از آن ﻧﻮﻋﻲ‬ ‫دﺷﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ و ﻧﻘﺸﻲ در آن اﻳﻔﺎء ﻧﻤﺎﻳﻢ‪.‬‬ ‫در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش‬ ‫ﻋﺪل و داد ﻧﺪارد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ اﻳﻦ ﻣﻼ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﻦ‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر و اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮت از ﻛﺴﺎﻧﻲ‬

‫‪٨٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور اﻳﻦ ﻣﻼ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﭘﺪران ﻣﺮا ﻏﺼﺐ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﻋﻠﺘﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﺑﺰﻧﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻔﻌﻲ ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻧﺪارد؟‬ ‫ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ را از ﺧﻮاب راﺣﺖ ﻣﺮگ ﺑﻴﺪار ﻛﻨﻢ و آﻧﻬﺎ را‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻖ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ را ﻏﺼﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺻﺤﺖ و ﺳﻘﻢ‬ ‫آن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺑﺮاي ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺠﺎزات ﻛﻨﻢ؟ ﻣﻦ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻼ از ﺟﺮﻳﺎن ﻇﻬﻮر داد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ در اﻳﻦ اﻣﺮ‬ ‫ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﻮرد ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ اﻟﻬﻲ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮم‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺷﻨﻴﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺨﻲ را ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ و‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ ﻧﻬﻴﺐ زد ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ! ﻓﺮﻳﺎد ﺧﺸﻤﻨﺎﻛﻲ ﻛﻪ از‬ ‫ﺷﺪت ﺳﻬﻤﻨﺎﻛﻲ آن ﺗﻤﺎم ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺎﻻرش ﺑﻪ ﻟﺮزه‬ ‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬و ﻣﻦ از ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻫﻮش رﻓﺘﻢ‪.‬‬ ‫در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ و دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﭼﻄﻮر ﺟﺮأت ﻛﺮدي ﺑﻪ اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮد ﻧﻪ ﺑﮕﻮﻳﻲ؟ ﻣﮕﺮ داﺳﺘﺎن‬‫ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ ﺷﻴﻄﺎن را ﻧﺸﻨﻴﺪه اي؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از آن واﻗﻌﻪ‪ ،‬او‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻃﺎﻗﺖ و ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻤﺮد ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﻧﺪارد؟‬ ‫ﺑﺎ درﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬او ﺳﺌﻮاﻟﻲ ﻛﺮد و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و ﺑﺎ ﻧﻴﺖ‬ ‫ﭘﺎك ﭘﺎﺳﺦ دادم‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﺮا ﺗﻘﻴﻪ ﻧﻜﺮدي؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻘﻴﻪ از اﺻﻮل‬ ‫اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺪران ﺗﻮﺳﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻠﻲ! اﻣﺎ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا! ﺑﺎ ﺧﺪا ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺗﻘﻴﻪ ﻛﺮد و ﺑﻪ او ﻫﻢ‬ ‫دروغ ﮔﻔﺖ!‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﺮا ﻧﻪ؟ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ادﻋﺎي اﻣﺎﻣﺖ ﭘﺪران ﺗﻮ ﺳﻜﻮت ﻛﺮده و در اﻣﺮ ﺗﻘﻴﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻤﺎ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﻫﻢ ﺗﻘﻴﻪ ﻛﺮد؟‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ و‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪا ﻧﻴﺰ اﻳﺮادي ﺑﻪ اﻣﺮ ﺗﻘﻴﻪ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺣﻴﺮت ﻛﺮدم‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان‬ ‫ﻛﺮد! ﻓﺮﺷﺘﻪ اﻣﻴﻦ و ﻣﻘﺮب ﺧﺪا ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﺪا دروغ‬

‫‪٨٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﮕﻮ ﺗﺎ ﺧﻮدت را از ﻣﺨﻤﺼﻪ ﻧﺠﺎت دﻫﻲ! و در اداﻣﻪ اﻓﺰود‪:‬‬ ‫ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ)ﺻﺎدق(‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺗﻘﻴﻪ رﺿﺎﻳﺖ‬ ‫ﺧﺪا را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ آﺑﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻦ ﭘﺎﺷﻴﺪ و ﻣﻦ از ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در آﻣﺪم و‬ ‫از ﻧﻮ ﺧﻮد را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ دﻳﺪم‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺗﻮﺟﻬﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻃﺮف ﺳﺮ ﻋﻘﻞ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬ ‫ﺟﺒﺮ ﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ د ﻳﮕﺮ ﻣﺸﻜﻞ ﭼﻨﺪ ا ﻧﻲ ﺑﺎ ا و ﻧﺪ اﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬ ‫ ﭘﺲ آﻣﺎده اي ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻲ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺎراﻟﻬﺎ! ﻣﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ آﻣﺎدة اﺟﺮاي اواﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﺑﻮده و ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﺟﺴﺎرت ﻛﺮده و ﻣﻄﻠﺒﻲ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪم و ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺷﺪم‪ ،‬از ﺑﺎب ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻴﻢ ﻧﺒﻮد و ﻗﺼﺪ ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ از اواﻣﺮ اﻟﻬﻲ‬ ‫را ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اي ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻮدم ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺪاي ﺑﺰرگ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻢ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰﺗﺎن‬ ‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را ارﺣﻢ اﻟﺮاﺣﻤﻴﻦ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ دﻳﺪن ﻓﺠﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ در ﻣﻘﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻨﻜﺮ ﺻﻔﺎت واﻻي ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر‬ ‫ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﺑﻲ ﺣﺪي ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫رﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺪاﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ آﺳﻴﺐ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰان ﻇﻬﻮر ﭼﻨﺎن اﻗﺘﺪاري ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺧﻮد داده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻮس ﺑﺮاﺑﺮي ﺑﺎ ﺧﺪا را ﻣﻲ زﻧﺪ! ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﻢ در‬ ‫راﺳﺘﺎي ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺑﭙﺬﻳﺮم ﻛﻪ ﺑﻨﺪه اي از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﻫﻢ ﻧﺰد او ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺎ ﺟﺎي‬ ‫ﭘﺎي ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬

‫‪٨٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان و ﻧﻪ اوﻟﻴﺎء و ﻧﻪ ﺣﺘﻲ‬ ‫ﺳﻼﻃﻴﻦ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ادﻋﺎي ﺧﺪاﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻗﺪر اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﺪرت ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ‪ .‬از دﻳﺪ ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن داراي ﭼﻨﻴﻦ اﻗﺘﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺮاي او در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﺮﮔﺔ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﺎن ﺧﺎرج اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺮاي ﺧﺪا ﺷﺮﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫و ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﻴﺖ او ﻣﺸﺮك ﺷﺪه و ﻛﺎﻓﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﮔﺮ ارادة ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻣﻴﻞ در اﺟﺮاي آن آﻣﺎده ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ‪ ،‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺖ و ﺑﻌﺪ‬ ‫رو ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﺮد و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻳﻦ ﺑﻨﺪة ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ؟ آﻳﺎ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺣﺮف ﻫﺎي او‬‫ﻣﻮاﻓﻘﻲ؟ آﻳﺎ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎوري ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮد ﻗﺼﺪ‬ ‫دارﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺷﺮﻳﻚ و رﻗﻴﺐ ﺑﺴﺎزﻧﺪ؟‪...‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﺮﻓﻬﺎي اﻳﻦ ﺑﻨﺪة ﻣﻮﻣﻦ و ﺧﺪاﭘﺮﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼٌ درﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻬﺎي ﺧﻮد ﻫﻤﺔ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻨﺪة راﺳﺘﮕﻮ ﺑﻪ ﻋﺮض‬ ‫ﻣﺒﺎرك رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻨﻴﺪم و ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎورم ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﺳﮕﺮﻣﻪ ﻫﺎﻳﺶ را در ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﺎ اﻋﺘﺮاض ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻗﺒﻼٌ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﮕﻔﺘﻪ اﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﻣﺎ را از ﻧﻴﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﺔ آﮔﺎه‬ ‫ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ اﻳﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺎ از ﻛﺠﺎ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي دارﻧﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ اﻫﺪاﻓﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎراﻟﻬﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎ آن ﭼﻨﺎن از ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻇﻬﻮر دم ﺑﻪ دم‬ ‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻪ رﺣﻢ و ﺷﻔﻘﺖ آﻣﺪه ﺑﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻧﻘﺸﺔ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺮﺿﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺣﺎﺟﺎت‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ ﺧﻮد را ﺑﺮآورده ﺳﺎزﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺎ ﺳﻜﻮت ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ و ﺗﺄﺋﻴﺪ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮف ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﺪ و اﻧﺪازه ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬او ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر در ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻖ‬

‫‪٩٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫و ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﺎ در ﻃﻮل و ﻋﺮض ﺗﺎﻻر ﺑﺎرﮔﺎﻫﺶ ﻗﺪم زد و زﻳﺮ ﻟﺐ‬ ‫ﺑﻪ آراﻣﻲ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮدش ﻧﺠﻮا ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ رو در‬ ‫روي ﻣﻦ و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻳﺴﺘﺎد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺎ دو دوزه ﺑﺎزي اﻳﻦ‬‫ﺷﻴﺎدان ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺰ و ﺟﻞ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‬ ‫اﻃﺎﻋﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﺧﺪا ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد از ﭘﺎﺳﺦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ راﺿﻲ ﻧﺸﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ و در اﻧﺘﻈﺎر ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﺎرة ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ اﻳﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻇﻬﻮر را ﻋﻮض ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻏﻴﺮ از آﻧﭽﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫و ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا در آورﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ»اﺣﺴﻨﺖ«‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﻣﺮا ﺗﺄﺋﻴﺪ‬ ‫ﻛﺮد و ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ وﻟﻲ ﭼﻄﻮر؟‬‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﻴﺰ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻦ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻼﻳﺎن ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺳﺎز در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ او در ﻣﻜﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﺷﻬﺮ ﻣﻜﻪ ﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻧﻪ ﻫﻴﭻ اﺣﺪ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي‬ ‫ﻛﻪ ﺧﺪﺷﻪ اي ﺑﻪ ﺳﻴﺎدت ﺣﻜﻮﻣﺖ آل ﺳﻌﻮد ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﮔﺮوﻫﻲ ﺗﺤﺖ ﻟﻮاي ﻣﻬﺪوﻳﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام و ﺧﺎﻧﻪ ﻛﻌﺒﻪ را ﻫﻢ اﺷﻐﺎل ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﺒﺪاﻟﻌﺰﻳﺰ‬ ‫ﭼﻨﺎن دﻣﺎري از روزﮔﺎر آﻧﻬﺎ در آوردﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺻﺪ ﺳﺎل دﻳﮕﺮ ﻛﺴﻲ‬ ‫ﺟﺮأت ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را در ﺣﺮﻳﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬ ‫ﺳﺮآﻏﺎز ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ آﻣﺪه‪ ،‬ﻳﻚ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل‬ ‫اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ‬ ‫و ﺑﺎ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ از ﻳﺎران ﺧﻮد ﻗﻴﺎﻣﺶ را آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ از روﻧﺪ‬ ‫ﭘﻮﻳﺎي ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺸﺮ ﺑﻲ اﻃﻼع ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ در ﻫﻤﺔ زﻣﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺑﺎ‬

‫‪٩١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و ﺗﻴﺮ و ﻛﻤﺎن اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺟﻨﮕﻬﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺮوك ﺷﺪه و‬ ‫از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺷﺘﺮ و اﺳﺐ و‬ ‫ﻗﺎﻃﺮ و اﻻغ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺗﺨﻴﻞ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻳﻚ ﻗﻴﺎم واﻗﻌﻲ و‬ ‫ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اﻳﻦ روزﮔﺎران‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف دروغ‬ ‫ﭘﺮدازي ﻫﺎي ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ دﺷﻤﻨﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ در ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎم از ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ آﻧﺎن را زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﻴﺎ رﺟﻌﺖ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻫﻴﭻ ﺑﻨﺪة دﻳﮕﺮي ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ زﻧﺪه ﻛﺮدن ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن و‬ ‫رﺟﻌﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دﻧﻴﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺴﻲ داراي ﭼﻨﻴﻦ اﻗﺘﺪاري ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ‪ ،‬در داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺷﺮﻳﻚ ﺧﺪا ﻳﺎ ﻣﺜﻞ ﺧﺪا‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻣﺎ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻛﺴﻲ را در اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﺎ‬ ‫ﺷﺮﻳﻚ ﺧﻮد ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬او اﮔﺮ اﻳﻦ ﻫﻨﺮ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺪون ﻛﻤﻚ ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎي ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ را زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن در دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ دادﮔﺎه‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮد ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاي ﺑﺰرگ ﻣﺎ ﻳﺎ ﭼﻨﻴﻦ اﺧﺘﻴﺎراﺗﻲ ﺑﻪ او‬ ‫ﺗﻔﻮﻳﺾ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ! وﮔﺮﻧﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻮﺿﻮﻋﻴﺖ‬ ‫ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ آن ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻗﺼﻪ اي ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺮاي او‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺮي ﻣﺤﺎل اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻫﺰار ﺳﺎل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮﺷﺒﺎور و ﺳﺎده دل ﺧﻮد را واﻣﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺪام ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬ ‫» ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«‪.‬ﺑﺮاي اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﻇﻬﻮري ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ آن ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎ ﻣﻤﻜﻦ و ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮ ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﮔﺮم‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﻌﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺮدم اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬

‫‪٩٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ اﮔﺮ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ‬‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻏﻴﺮ از‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ اﻧﺠﺎم داد؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ ﺧﺪا ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ و‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺣﺘﻤﺎٌ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻜﻪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ دﻳﮕﺮ و در ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻇﻬﻮر ﻧﻴﺰ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﺪا در ﻣﻮرد ﻣﺤﻞ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫رأي داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرﺗﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻤﺎن‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر واﻧﻤﻮد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت ﺧﻮد ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ؟ آﻧﻬﺎ را در‬ ‫داﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ؟‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ درﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﺪا ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎز ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻤﻜﻢ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎراﻟﻬﺎ! ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاي ﺑﺰرگ و داﻧﺎي ﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ اﻣﺮ‬‫و ﻧﻬﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اﻓﺘﺮاﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻪ ﺳﺎﺣﺖ ﻣﻘﺪس اﻟﻬﻲ زده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ‬ ‫اﻓﺘﺮاﻫﺎ ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﻗﺮآن آﻣﺪه ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻧﺴﺒﺖ داده اﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه‬ ‫و ﻣﺮدم ﻫﻢ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﺗﻜﺎن‬ ‫ﻣﻲ داد ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻓﺎﻳﺪة اﻳﻦ ﻛﺎر ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻮﺿﻮع اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ او‬ ‫ﮔﺮه ﺧﻮرده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ روزي ﻛﻪ اﻳﻦ ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﻧﮕﻴﺮد‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ول ﻛﻦ‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ را ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد و‬ ‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﺟﺎﻧﺐ او‪ ،‬روز ﺑﻪ روز ﺑﻴﭽﺎره ﺗﺮ و‬ ‫ﺑﺪﺑﺨﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻻزم اﺳﺖ اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﺎن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ آﻧﻬﺎ در ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ‪،‬‬

‫‪٩٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻳﺎ آن را ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎور ﻧﺪارم و ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ و‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت دﺳﺘﺸﺎن ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم رو ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺟﻮر و‬ ‫ﺟﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﺟﺎﻧﺐ او ﻣﺪﻋﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر ﺟﺎن و‬ ‫ﻣﺎل ﻣﺮدم ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﻧﮕﺎﻫﻲ از ﺳﺮ ﻣﻬﺮ ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻧﺪاﺧﺖ و ﺳﭙﺲ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ دوﺧﺖ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻧﻈﺮ ﺗﻮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻳﻚ‬ ‫روزي ﺧﺪاي ﺑﺰرگ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻗﺼﺔ ﻛﻬﻨﻪ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوز ﺑﻪ‬ ‫دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﻗﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮاب‬ ‫ﻋﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدﺷﺎن‪ ،‬ﻋﻬﺪه دار ﺣﻜﻮﻣﺖ»ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن«‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳﺎده وﻗﺘﻲ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ او ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻫﻨﺪ و ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ادﻋﺎﻫﺎي آﻧﺎن از ﺑﻴﺦ و ﺑ‪‬ﻦ دروغ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫آن ﺻﻮرت اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎن داد‪ ،‬ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺎ آﮔﺎه ﺷﺪن از واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮد ﺗﻜﻠﻴﻔﺸﺎن را ﺑﺎ آﻧﻬﺎ روﺷﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز دور ﺑﻮدن از ﻣﺴﺎﺋﻞ‪ ،‬ﺗﺎزه ﺷﺴﺖ اش ﺧﺒﺮدار‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ او ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﺬرد‪ .‬از اﻳﻨﺮو آن ﺷﺐ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ در‬ ‫ﻣﺤﻀﺮ او ﺑﻮدﻳﻢ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫دﻳﺮ ﻫﻨﮕﺎم او ﻣﺎ را ﻣﺮﺧﺺ ﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﭙﺮدازد و ﻗﺮار ﺷﺪ‬ ‫روز ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺿﻮع را از ﻧﻮ ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻫﻤﺮاه ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺑﻪ دﻳﺪار ﺧﺪا رﻓﺘﻴﻢ و‬ ‫از ﻧﻮ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ او در ﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﮔﻮش ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﭙﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻈﺮات‬ ‫ﻣﺎ را در ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪي ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺑﺎ دور اﻧﺪﻳﺸﻲ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪ و‬

‫‪٩٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﻴﻮه ﻛﺎر و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﻠﻲ ﺑﺎ اراﺋﺔ ﻧﻈﺮات ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﺔ ﺧﺪا ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ اش ﻣﻐﺎﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻣﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬در اﺟﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ‬ ‫از ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺪادي از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﻘﺮب ﻣﺎ ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬ ‫ﺷﺮﻛﺖ و ﻧﻈﺎره ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت اﻟﻬﻲ و ﺳﭙﺎس از ﻣﺮاﺣﻢ اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﺒﻞ دوﺧﺘﻢ و ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر اﺷﺎرة او ﺑﺮاي ﺧﺮوج از ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬در ﭼﻬﺮة ﺧﺪا ﻛﻪ در ﺳﻜﻮت ﻋﻤﻴﻘﻲ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻨﺪة‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﻧﻤﻮدار ﺷﺪ و ﻫﻤﺎﻧﮕﺎه ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ رو ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ راﺳﺘﻲ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ! ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺷﻤﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺎﻟﺐ و‬‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ در اﺟﺮاي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺧﻮب ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻣﻔﻴﺪي ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻜﻨﺪ‪ .‬ﻣﻴﻞ دارﻳﻢ ﺑﺎ او ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻧﻈﺮش را ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺿﺮري ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﮕﻔﺘﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ اﻳﻦ ﺑﻨﺪه ﺧﻮب ﺧﺪا ﻛﻴﺴﺖ؟‬‫ﺧﺪا ﺧﻨﺪة دﻳﮕﺮي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻮ او را ﺧﻮب ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪ .‬ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﺎ‬ ‫او ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ داﺷﺘﻪ اي‪ .‬ﻣﻨﻈﻮرم ﻫﻤﺎن ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺸﺖ و‬ ‫دوزخ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻛﺸﻴﺪ و ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﺮدن ﻣﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال ﺑﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻟﻴﻞ و ﻣﻨﻄﻖ و اﺳﺘﺪﻻل‪ ،‬ﺑﺸﺎرت ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ زادﮔﺎﻫﻤﺎن‬ ‫را داده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي او را ﺗﻮ ﻫﻢ ﺣﺘﻤﺎٌ ﺧﻮاﻧﺪه اي! ﭼﻮن ﺷﻨﻴﺪه اﻳﻢ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﻘﺮب ﻣﺎ ﻧﺴﺨﻪ اي از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي او را در ﻧﻬﺎﻧﮕﺎه اﻗﺎﻣﺘﮕﺎه‬ ‫ﺧﻮد دارﻧﺪ و ﻫﺮ وﻗﺖ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺷﺎن از اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺧﺪاﻳﻲ ﻣﺎ ﺳﺮ ﻣﻴﺮود‪،‬‬ ‫اﻳﻦ دﻓﺎﺗﺮ را ﻣﻲ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻈﺮات‬ ‫او‪ ،‬ﺳﺮ و ﮔﻮﺷﺸﺎن ﻣﻲ ﺟﻨﺒﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ او را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ و ﺑﺎ او‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻮرت ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﻄﺮح ﺷﺪ و ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ‬ ‫و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺮد ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻜﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬

‫‪٩٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را ﺑﺎ ﻧﻈﺮات اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﺪ و در ﭘﻴﺸﺒﺮد آن ﺷﻤﺎ را‬ ‫ﻳﺎري دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از اوﺿﺎع آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻲ اﻃﻼع‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ» ﺑﺎﺑﺎ« ﺳﺎﻟﻬﺎ در ﺑﺤﺮ ﻋﻤﻴﻖ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ و اﻣﻮر‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻏﻮﻃﻪ ﻣﻲ ﺧﻮرد و ﮔﻮﻫﺮﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ارزﺷﻲ ﻫﻢ از آن‬ ‫ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‪ ،‬او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﻣﻔﻴﺪ و‬ ‫ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت‪ ،‬ﺧﺪا از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫آﻳﺎ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻲ؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻪ در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﭘﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺧﺪا ﺑﺮده و‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪة ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ و ﺧﺪا‪ ،‬در ﻧﻈﺮش ﻣﺠﺴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫داد ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎراﻟﻬﺎ! ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه را‬‫ﺧﻮاﻧﺪه و ﺑﺎرﻫﺎ او را ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻛﺮده ام‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي او را ﺧﻮاﻧﺪه و اﻳﻨﻄﻮر ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻈﺮات او‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫راﺳﺖ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ! ﻛﺸﻴﺪن ﭘﺎي اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﺮي ﺑﻪ روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮ ﺧﻴﺰد‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫راﺣﺖ ﺗﺮ و ﺳﺎده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻳﺎري ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد او ﻫﻢ از ﺟﻤﻠﺔ دردﻛﺸﺎن ﻗﺼﺔ ﻣﻮﻫﻮم اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ و ﭘﻴﻪ‬ ‫ﻧﻮاب اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺗﻦ و ﺟﺎن او ﻫﻢ ﺧﻮرده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ آﻓﺮﻳﻦ ﻫﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﺪة‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ اﻧﺴﺎن را در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﻻزم دﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ‬ ‫اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺟﺎي ﭘﺎي ﻳﻚ اﻧﺴﺎن‪ ،‬آن ﻫﻢ ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫در ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﻋﻮض ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺮار ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از‬ ‫دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺎرﮔﺎه اﻟﻬﻲ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن اﻓﺰود‪ :‬آﺧﺮﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﺪا ﻫﻨﻮز در ﮔﻮﺷﻢ ﻃﻨﻴﻦ اﻧﺪاز‬

‫‪٩٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اﻣﻴﺪوارم ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از اﻓﻜﺎر و اﻳﺪه ﻫﺎي‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﺔ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﺪارش ﻣﻴﺮوي‪ ،‬اﻳﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﺰرگ را از ﺟﻠﻮي‬ ‫ﭘﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﺮداري و ﺑﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﺔ و ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻲ اﺳﺎس ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫دﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن در اداﻣﺔ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﭼﻪ ﻛﺮده و ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫اﻳﻦ را دﻳﺪم ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻪ درود ﻣﺎ ﺑﺮ او ﺑﺎد! ﺑﺎ ﭼﻪ ﺳﺘﺎﻳﺸﻲ از‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﻳﺎد آوري آﺛﺎرﺗﺎن ﺧﻨﺪه ﺑﺮ ﻟﺒﺎﻧﺶ ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﺎٌ دو ﺑﺎر ﺧﺪا را دﻳﺪم‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ از ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺎدي ﺗﻮام‬ ‫ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﻳﺎد ﻛﺮد ﺷﻤﺎ ﺑﻮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ در اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫دﻳﺪارﺗﺎن ﺑﻮدم و اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻳﺎري ﺷﻤﺎ از اﻳﻦ ﻣﺨﻤﺼﺔ ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي ﭘﺎي‬ ‫ﻣﻦ ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺑﺎﺑﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ دﻗﺖ و ﺗﻌﻤﻖ در ﺟﺮﻳﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻮد‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎﻟﻴﺪم‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص از اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي اﻋﺘﺮاض آﻣﻴﺰ ﻣﻦ در ﻋﺮش اﻟﻬﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺪا در آﻣﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﺧﺪا‪ ،‬ﻛﺮوﺑﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻣﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮا در ﭘﻨﻬﺎﻧﮕﺎه اﻗﺎﻣﺘﮕﺎه ﺧﻮد دارﻧﺪ و آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻫﺮ وﻗﺖ از دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻤﻜﺎري ارﺣﻢ اﻟﺮاﺣﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻲ اﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻪ ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ در اﻳﻦ ﮔﻮﺷﺔ ﺧﻠﻮت ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻢ‬ ‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮدم و ﻫﻢ ﻧﮕﺮان‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺗﻼش ﻫﺎي ﻣﻦ ﺗﺎ اﻳﻦ روز ﺑﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﮕﺮان ﺑﻮدم ﻛﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ و ارادة ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ و ﺧﻮاﺳﺖ اﻟﻬﻲ ﻣﻠﺰم ﺷﺪه ﺑﻮدم‬ ‫ﻛﺎرﺳﺎز ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻀﻼت ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﺸﺮي ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﻛﺎري ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺮا ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻫﻢ ﻧﮕﺮاﻧﻢ ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ام ﻫﻢ اﻳﻦ‬

‫‪٩٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﻮم‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮد را ﻧﺰد ﺧﺪا از دﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ داد‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﻢ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﺪر‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫در ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﻤﺮ ﺑﺸﺮ و در ﺣﻮزة دﻳﺎﻧﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻳﻜﺼﺪ و ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻫﺰار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺒﻲ ادﻋﺎي رﺳﺎﻟﺖ و ﻧﺒﻮت ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ اﺛﺮ‬ ‫ﻣﺜﺒﺘﻲ در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻨﻲ آدم ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﻗﺪم ﻣﻔﻴﺪي ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﺸﺮي ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺣﺎدﺛﻪ اي در اﻳﻦ ﺣﻮزه در ﺷﺮف ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ‬ ‫رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ دروغ ﻫﺎي ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﺧﻂ ﺑﻄﻼن ﺑﻜﺸﺪ‪،‬‬ ‫آن ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ادﻋﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي و ﻧﻪ داﻋﻴﺔ ﻧﺒﻮت داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﻠﻮص ﻧﻴﺖ و دﻟﺴﻮزي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد آﻣﺎدة‬ ‫ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ در‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر درﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ از‬ ‫زﺑﺎن ﺧﺪا ﺑﺮاﻳﻢ ﻧﻘﻞ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭘﺲ از ﺗﺮك ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا‪ ،‬ﺟﻠﺴﺔ ﻣﺸﻮرت‬ ‫و ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﻘﺮب ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﺷﻤﺎ را از آرﺷﻴﻮ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ اﻟﻬﻲ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ آوردﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬ ‫ﺧﻄﻴﺐ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮم و ﮔﻴﺮاي ﺧﻮد ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﻬﺎ ﻛﺮد و‬ ‫ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺗﻤﺎم ﮔﻮش ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ آﻧﻬﺎ ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎزﺧﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﺷﺪ و‬ ‫ﻫﻤﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫دﻻﻳﻞ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻧﻈﺮات ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ و ﻣﺘﻔﻖ‬ ‫ﻧﻈﺮ دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﺗﺪوﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و اﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ دارد ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﻛﻠﻲ در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ و ﺑﺎ ﺻﻼﺣﺪﻳﺪ ﺷﻤﺎ آن را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎه اﻟﻬﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ و اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻓﺮﻣﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﺔ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﺮا ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮد‬

‫‪٩٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺎﺟﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آﻣﺪن ﻣﻦ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭼﻄﻮر ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺷﺐ ﺑﺎراﻧﻲ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‬ ‫ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﻦ آﻣﺪﻳﺪ؟ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻨﺪه اي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻣﺮا ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﺮﺷﺘﺔ‬ ‫ﺟﻮان و ﺗﺎزه ﻛﺎر ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﻫﻤﺮاه اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي زﻣﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎن ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻣﺘﺮو‬ ‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎن آﻣﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻧﺮﺳﻴﺪﻳﺪ و ﻣﺎ ﺑﻼﺗﻜﻠﻴﻒ ﺑﻴﺮون اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﻧﺰدﻳﻚ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻫﻴﭻ ﺳﺮ ﭘﻨﺎﻫﻲ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﺷﺘﺔ اﻋﺰاﻣﻲ از دﻳﺮ ﻛﺮد ﺷﻤﺎ ﻧﮕﺮان ﺷﺪ و ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ دﺳﺘﻮر ﺑﻪ‬ ‫آﺳﻤﺎن ﭘﺮواز ﻛﺮد‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ او ﻫﻨﮕﺎم رﻓﺘﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫داده ﺑﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ در ﻏﻴﺎب او آﻣﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫اﻧﺪﻛﻲ ﭘﺲ از رﻓﺘﻦ او ﺳﺮﻛﺎر از ﻣﺘﺮو ﺧﺎرج ﺷﺪﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ زﻳﺎدي ﻫﻤﺰﻣﺎن از اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪم ﺑﻪ‬ ‫دﻧﺒﺎﻟﺘﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ در ﻣﻜﺎن ﺧﻠﻮﺗﻲ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺳﺮ ﺻﺤﺒﺖ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎز‬ ‫ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮد دﻟﻴﻞ ﺧﻴﺲ ﺑﻮدن ﻣﻦ و ﻏﻴﺮه ﻋﺎدي ﺑﻮدن ﻧﺤﻮة دﻳﺪارم‪.‬‬ ‫او راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه‬ ‫ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻨﺰﻟﻢ ﻣﻲ رﺳﻴﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻛﻪ در ﻣﺘﺮو اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬دﻳﺮﺗﺮ از ﻣﻮﻋﺪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدم‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺎﺟﺮاي ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺣﻀﻮر‬ ‫ﻣﻦ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده و ﭘﺎي ﻣﺮا ﻧﻴﺰ ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ او ﻛﻪ رو ﺑﻪ‬ ‫روي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺘﻢ‪ .‬در اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﻮدم ﻛﻪ در اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺎزي ﻛﻪ ﺑﻲ ﺷﻚ ﭘﺮ از ﻫﻴﺠﺎن و ﺷﮕﻔﺘﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺎر را از ﻛﺠﺎ و‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ آﻏﺎز ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻇﻬﻮر ﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي‬ ‫ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﻮﻻت ﻋﻘﻠﻲ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬

‫‪٩٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﺳﺎن ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﺟﺮاي آن را ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﺧﺪا ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪان ﻋﻤﻠﻲ‬ ‫ﻧﻤﻴﺪﻳﺪم‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﺧﺪا ﻫﻢ اﻋﺘﻤﺎد ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪.‬‬ ‫و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ او را در ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎزي و دﻳﻦ ﺳﺎزﻳﻬﺎي او ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﺿﻤﻦ ﻛﻨﻜﺎﺷﻬﺎي ﺧﻮد در ﻋﻠﻞ و اﺳﺒﺎب وﺟﻮد ﺧﺪا‪،‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﭘﺎﻳﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﻣﻮﻫﻮم او ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻣﻲ رﺳﻴﺪم‬ ‫ﻛﻪ وﺟﻮد ﺧﺪا ﻧﺎ ﻣﻤﻜﻦ و از ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد و دادﻫﻬﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻗﺒﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﺤﺎل‪ ،‬ﺻﺪﻫﺎ ﺑﺎر آرزو ﻛﺮده ﺑﻮدم» اي ﻛﺎش ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻋﺘﻘﺎدي ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﻨﻢ‪ .‬از دﻳﺪ ﻣﻦ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد و اﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻲ ﺧﺎﻟﻘﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻘﻞ و‬ ‫ﺧﺮد و اراده داﺷﺖ‪ ،‬روزﮔﺎر ﺑﺸﺮ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪ .‬اﻳﻨﻬﻤﻪ ﺟﻨﮓ و‬ ‫ﺟﺪال و ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم او در زﻣﻴﻦ ﺟﺎري ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻮدن ﺧﺪا را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮﻳﻨﺶ ﺑﺮاي ﺛﻮاﺑﻜﺎران و آﺗﺶ‬ ‫دوزﺧﺶ ﺑﺮاي ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران آرزو ﻧﻤﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺪا را ﺑﺮاي ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ ﻋﺪاﻟﺖ‬ ‫اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ اش ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺑﻮدم‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺘﻲ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮد ﺧﻮاه و ﺳﻮدﺟﻮ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان و اﻧﺒﻴﺎء و اوﻟﻴﺎء و در ﭘﻲ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﻢ‬ ‫و ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻧﻴﻔﺘﺪ ﺗﺎ ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺔ ﻣﻮﺟﻮدات ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻴﺎت ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬اي ﻛﺎش ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ او را ﺑﺮاي ﺳﻴﺮ‬ ‫ﻛﺮدن ﺷﻜﻢ ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻔﺎ دادن ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﺑﺮاي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﺮدن ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺸﺮ و ﺑﺮاي ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ و ﺛﺮوت اﻧﺪوزي و ﺳﺮوري ﻛﺮدن ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﺮ ﺑﻌﻀﻲ‬ ‫ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻮدن ﺧﺪاﻳﻲ را آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم او‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن او از ﻃﺮف ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دروغ ادﻋﺎي‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﺟﺎﻧﺐ او را دارﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻃﺎﻟﺐ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ داﻧﺎﻳﻲ و‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﺧﻴﺮ ﻣﺤﺾ ﺧﻮد ﻫﻤﺔ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﺑﻪ راه راﺳﺖ و درﺳﺖ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﻴﻦ و ﻧﻔﺮت‪ ،‬ﻣﻬﺮ و ﻋﻄﻮﻓﺖ را در دل آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻳﺰد و ﻫﻤﺔ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ‬ ‫را ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻜﺒﺨﺘﻲ ﺳﻮق دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪١٠٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻦ ﺑﻮدن ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاﻳﻲ را آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدم و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ آرزو‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاﻳﻲ ﻧﺒﻮده و ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ از‬ ‫درون ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﻮﻧﺪ و ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻨﺪ و ﻛﺎري ﻛﻪ ﻳﻚ ﺧﺪاي‬ ‫ﻣﺘﻌﺎل ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺖ ﺧﻮﻳﺶ و ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺮدﺷﺎن اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ‪ ،‬اﻓﺴﻮس ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آرزوﻫﺎي ﻣﻦ در ﺣﺪ آرزوﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ وﺻﻮل‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺗﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ‬ ‫روز و روزﮔﺎري از ﻣﻴﺎن اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬راه دراز و ﻃﻮﻻﻧﻲ در‬ ‫ﭘﻴﺶ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺪون ﺷﻚ آن روز ﻓﺮا ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ و ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ آرزو‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻦ و اﻣﺜﺎل ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻮر ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮد‪ ،‬دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻔﻜﺮات ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ در اﻧﺪﻳﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻧﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮم ﻫﺠﻮم ﻣﻲ آورد‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻌﻄﻮف‬ ‫ﻛﺮدم‪ .‬ﻣﻦ از ﺧﻴﻠﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺮاي دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻌﺎدت ﺑﺸﺮي‪ ،‬اوﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬وﻳﺮان‬ ‫ﻛﺮدن و دور رﻳﺨﺘﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﻛﻬﻨﻪ و ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا در‬ ‫ﻋﻤﻖ ذﻫﻦ ﺑﺸﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اوﻟﻮﻳﺖ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺧﻮد‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺮ ﭼﻴﺪن ﺧﺮاﻓﺎﺗﻲ ﺑﻮدم و ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎﺳﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﺰرﮔﻲ از ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺸﺮﻳﺖ را ﺑﻪ ﺳﻜﻮن و رﻛﻮد ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﭘﺪﻳﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮع ﺧﻮب آن‪ ،‬ﺛﻤﺮي ﺟﺰ ﻋﺎﻃﻞ و‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﺎي ﻧﻮع ﺑﺪ آن ﺑﻪ ﻣﻴﺎن‬ ‫آﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮاب ﻋﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدﻣﻲ را ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻴﺴﺖ؟ ﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ‬ ‫دﻟﻴﻠﻲ ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺎﻣﻲ را ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ؟ ﻧﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﭼﺮا اﻳﻦ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻏﺎﻳﺐ اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟ ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻮدن ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﮔﺸﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻗﻠﻤﺪاد‬

‫‪١٠١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺎﻣﻲ ﻫﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﺧﺪا ﺑﺎﻟﺸﺨﺼﻪ‬ ‫ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﺣﻞ ﻛﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﺑﺸﺮ ﻛﻪ از ﺧﺪا ﻧﺎ اﻣﻴﺪ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻳﺎري ﺧﻮاﺳﺘﻦ از ﻣﻮﺟﻮد دﻳﮕﺮي ﺑﺎﺷﺪ؟‬

‫ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﻣﻲ آﻣﺪ ﻛﻪ راﺳﺘﻲ! ﺣﻀﻮر‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻘﺘﺪري ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ‬ ‫دﺳﺖ از ﺧﺪاي آﺳﻤﺎن ﻧﺸﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ﺗﻮﺟﻪ اش را ﺑﻪ ﺳﻮي‬ ‫اﻓﺮادي از درون ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﻛﺮده اﺳﺖ!؟ آﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ روزﻧﺔ‬ ‫ﺑﺎرﻳﻚ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺑﺮﮔﺸﺖ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ از ﺧﺪا و از ﻣﺎوراء اﻟﻄﺒﻴﻌﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد اﻧﺴﺎن و ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻧﻴﺴﺖ!؟ آﻳﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ زادة اﻧﺴﺎن‪ ،‬دﻟﻴﻞ ﮔﺮاﻳﺶ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ از ﺧﺪا ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲ ﺷﻮد؟ آﻳﺎ» ﺳﺒﺤﺎﻧﻲ ﻣﺎ اﻋﻈﻢ ﺷﺄﻧﻲ« ﺑﺎﻳﺰﻳﺪ؛‬ ‫» اﻧﺎاﻟﺤﻖ« ﺣﻼج؛ » ﻟﻴﺲ ﻓﻲ ﺟﺒﺘﻲ ﺳﻮي اﷲ« اﺑﻮ ﺳﻌﻴﺪ و » ﺷﻤﺲ‬ ‫ﻣﻦ و ﺧﺪاي ﻣﻦ« ﻣﻮﻻﻧﺎ‪ ،‬در ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﺧﺪاﻳﻲ در‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺠﻠﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ؟ و اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎور‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ دارﻳﻢ دﺳﺖ از ﺧﺪاي‬ ‫ﺳﻨﺘﻲ ﺑﺮدارﻳﻢ و ادﻳﺎن او را و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻧﺶ را ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻳﻢ؟ و دﻫﻬﺎ‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻣﺪام ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ ﻣﻲ آﻣﺪ و ﻣﻲ رﻓﺖ و ﺑﻴﺶ از‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ ﻣﻲ اﻓﺰود‪...‬‬

‫ﺳﻜﻮت ﺗﻮام ﺑﺎ ﻛﻠﻨﺠﺎرﻫﺎي ﻓﻜﺮﻳﻢ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﺪت ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ دوﺧﺘﻪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﻨﻴﺪن ﻧﻈﺮم‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اي؟ ﮔﻮﻳﺎ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻫﻢ در اﻳﻦ ﻛﺎر ﺳﺮاﭘﺎ وﻫﻢ و ﺧﻴﺎل در ﻣﺎﻧﺪه اﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر اﺳﺖ؟‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ او‪ ،‬از دﻧﻴﺎي ﻓﻜﺮ و ﺧﻴﺎل ﺑﻴﺮون آﻣﺪم و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ در‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻓﻜﺮي ﺧﻮد ﺑﺎ او ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﺔ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﭼﻪ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ در اﻳﻦ راه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎ را ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻣﻴﺰان و‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻳﺎري ﺧﺪا و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻧﻴﺰ آﮔﺎه ﺷﻮم‪ .‬از اوﺿﺎع و اﺣﻮال اﻣﺮوز دﻧﻴﺎ و‬

‫‪١٠٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در زﻣﻴﻨﺔ ﻧﻴﺎزي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي دارﻳﻢ ﺑﺮاﻳﺶ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ آﻣﺎدﮔﻲ دارﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ‬ ‫و ﻣﺸﺎرﻛﺖ دﻳﮕﺮان‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻪ اﻳﺮادي دارد؟ ﭼﺮا ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺳﺎن اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع‪،‬‬ ‫ﻻزم اﺳﺖ اﻳﻦ ﺗﻤﺎﺳﻬﺎ ﺑﮕﻮﻧﻪ اي اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻟﻄﻤﻪ اي ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻣﺎ ﻧﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ و ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﻛﻤﻜﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري از ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺎ ﺣﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﺮادي ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻤﺎ را ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﭼﺮﻣﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮداﺷﺖ و از‬ ‫درون آن ﻛﻴﺴﺔ ﻛﻮﭼﻜﻲ را ﺑﻴﺮون آورد و ﮔﺮه آن را ﮔﺸﻮد و از ﻣﻴﺎن ﭼﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮي ﻛﻪ در آن ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ را ﺟﺪا ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ آﺗﺶ داري؟‬‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬آﺗﺶ ﺑﺮاي ﭼﻪ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ ﭘﺮ ﺑﺎل ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﺳﺖ‪ .‬او اﻳﻦ ﭘﺮﻫﺎ را در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻦ‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ او داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ را آﺗﺶ ﺑﺰﻧﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫دﻳﺪارم ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻃﺮز ﺗﻤﺎس ﺧﻨﺪه ام ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﺻﺒﺮ ﻛﻦ ﺗﺎ ﻃﻌﺎﻣﻲ و ﺷﺮاﺑﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ آﻣﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﻤﺎن‬ ‫ﺑﺸﻮد و ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺿﻤﻦ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﺑﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎﻓﻲ در ﺑﺎرة ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫ﺑﺎ او ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻬﻴﺔ ﻏﺬا ﭘﺮداﺧﺘﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎزار رﻓﺘﻢ و ﭼﻨﺪ ﺑﻄﺮ ﺷﺮاب ﻧﺎب ﺧﺮﻳﺪم و ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﻣﻴﺰ ﻣﻔﺼﻠﻲ ﺑﺎ ﺗﻨﻘﻼت‬ ‫ﭼﻴﺪم و آﻣﺎدة ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺷﺪم‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻛﺒﺮﻳﺖ ﻳﻜﻲ از ﭘﺮﻫﺎي ﻓﺮﺷﺘﻪ اﻣﻴﻦ را آﺗﺶ زدﻳﻢ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻫﻤﺔ آن‬ ‫ﭘﺮ ﻧﺴﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻣﺜﻞ ﺟﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﻼم و‬ ‫درود ﮔﻔﺖ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺗﻌﺎرف ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ راﺳﺖ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪١٠٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﺎﻣﻲ ﺑﺮداﺷﺖ و آن را ﻟﺒﺮﻳﺰ از ﺷﺮاب ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺎن ﻣﺎ ﭘﺲ از‬ ‫ﭼﺸﻴﺪن ﺷﺮاب‪ ،‬ﭼﻮن آن را ﻣﻄﺒﻮع ﻳﺎﻓﺖ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﻧﻮش ﺗﻤﺎم ﺟﺎم را ﻳﻚ‬ ‫ﺟﺮﻋﻪ ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪ و ﻟﺒﺎن آﻟﻮده ﺑﻪ ﺷﺮاﺑﺶ را ﺑﺎ آﺳﺘﻴﻦ ﺧﻮد ﭘﺎك و رو ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺷﺮاب ﺧﻮب ﺑﻪ ﺳﻔﺮه ﻧﻬﺎده اي‪ .‬ﺑﺎر ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺷﺮاب دﻋﻮت ﻛﺮدي‪ ،‬ﺷﺮاﺑﺖ ﻣﻄﺒﻮع ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﻦ آﻣﺪ و ﻋﻄﺶ داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻦ از‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺷﺮاب ارزان ﻗﻴﻤﺖ ﺧﻮد ﺟﺎﻣﻲ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ دادم‪ .‬او ﭘﺲ از‬ ‫ﻧﻮﺷﻴﺪن آن ﺑﻪ ﻣﻦ اﻳﺮاد ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا ﻧﺎم ﻣﻘﺪس ﺷﺮاب را ﺑﺮ اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺎﺑﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎده ام؟ ﺳﭙﺲ از ﻛﻮزة ﺷﺮاﺑﻲ ﻛﻪ در ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﺧﻮد داﺷﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻫﺪﻳﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻏﻢ و ﻏﺼﻪ ﻫﺎي آن روز ﻣﺮا از دل و ﺟﺎﻧﻢ ﺑﻴﺮون رﻳﺨﺖ‬ ‫و ﻣﺰة آن ﺷﺮاب ﻫﻨﻮز ﻫﻢ درﺧﺎﻃﺮم ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ آﻣﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي آوردن ﻏﺬا ﺑﻪ‬ ‫آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ و ﺑﺎ دﻳﺲ ﻫﺎي ﭘﺮ از ﺑﺮﻧﺞ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ زﻋﻔﺮان ﺧﺮاﺳﺎن و دو‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﺧﻮرﺷﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺨﺘﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ و آﻧﻬﺎ را روي ﻣﻴﺰ ﭼﻴﺪم‪ .‬در ﻣﻌﻴﺖ‬ ‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎﻧﻢ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ وارد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺑﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻟﺬت ﻏﺬاﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ دﺳﺖ ﭘﺨﺖ ﻣﺮا ﻣﻲ ﺧﻮرد و‬ ‫ﻣﺪام »ﺑﻪ ﺑﻪ« ﻣﻲ ﮔﻔﺖ و از ﻣﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺧﻮﺷﻤﺰه ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﺗﺎ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﭘﺎﻳﺎن ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻗﻬﻮه‪ ،‬در ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺤﻴﻂ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﺔ ﺧﺪا‪ ،‬از ﻋﻠﺖ اﺣﻀﺎر ﺧﻮد ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن را ﺑﻪ اﻃﻼع او رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻣﺎﺟﺮا را ازﻣﻦ ﺟﻮﻳﺎ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻮاردي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﻛﻤﻚ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺣﺪ و ﺣﺪود اﺧﺘﻴﺎرات ﻣﺎ‬ ‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده اي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ و در ﻛﺠﺎ و‬ ‫در ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻴﻢ؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺎﺳﺦ داد ‪ :‬ﺷﻤﺎ در ﺣﺪي ﻛﻪ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺎر ﻓﻮق اﻟﻌﺎده اي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﻛﺎر ﺳﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ‬

‫‪١٠٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﺧﺘﻴﺎراﺗﻲ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ واﮔﺬار‬ ‫ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻧﺶ اﻋﻄﺎ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ در ﺑﺎرة اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ داد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻤﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ‬ ‫اﺑﺮاز ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻤﻼٌ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫در اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﺷﺮح دادم و ﮔﻔﺘﻢ ﻗﺼﺪم در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ آﻣﺎدة ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ از ﻧﻈﺮات آﻧﻬﺎ آﮔﺎه ﺷﻮم و ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮﻣﻼ ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺸﻮد ﭘﺲ از ﺗﻤﺎس‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮع ﮔﻔﺘﮕﻮ از ﺣﺎﻓﻈﺔ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﭘﺎك ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺪم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎس ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﺣﻴﺎﻧﺎٌ ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ آﻧﺎن اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب آﻧﻬﺎ وارد ﺷﻮﻳﻢ و در ﺧﻮاب ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ و‬ ‫آﻧﺎن را ﺑﺮاي ﻫﻤﻜﺎري دﻋﻮت ﻛﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬آري ﻫﺮ دو ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫اورادي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻠﻔﻦ و ﻳﺎ ﺣﻀﻮري ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ و‬ ‫ﭘﺲ از ﻗﻄﻊ ﺗﻤﺎس‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺷﻤﺎ از ﺧﺎﻃﺮة آﻧﻬﺎ ﭘﺎك ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻃﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻫﺮ ﻛﺴﻲ در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﺔ دﻧﻴﺎ وارد ﺷﻮﻳﺪ و ﺑﺎ آﻧﺎن‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي‬ ‫ﻛﻪ ﻗﺼﺪ اﺟﺮاي آن را دارﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﻳﻢ ﺷﺮح دﻫﻴﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻫﻨﻮز ﻃﺮح ﺧﻮد را آﻣﺎده ﻧﻜﺮده ام‪ .‬ﭘﻴﺶ از آن ﻻزم ﻣﻲ داﻧﻢ‬ ‫ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ از ﺑﻌﻀﻲ اﻓﺮاد‪ ،‬اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آﻧﺎن ﺑﺮاﻳﻢ روﺷﻦ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺗﻤﺎس ﻫﺎ و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻤﺔ ﺟﻮاﻧﺐ اﻣﺮ ﻃﺮح ﺧﻮد‬ ‫را ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺷﺮح ﺧﻮاﻫﻢ داد‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻫﺮ وﻗﺖ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دﻳﺪار‬ ‫ﻣﻦ داﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺒﺮم ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺳﭙﺎس از ﻃﻌﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻬﻴﻪ دﻳﺪه‬ ‫ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٠٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎ رﻓﺘﻦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاﻳﻤﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ ﺷﺎﻧﺲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ دارﻳﻢ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ آري‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻫﻴﭽﻜﺲ دﻳﮕﺮي از ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻧﺪﻛﻲ ﺧﻮش ﺷﺎﻧﺲ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎٌ ﻣﻮﻓﻖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٠٦‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎﻳﺎران‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪-2‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از رﻓﺘﻦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬اﺳﺎﻣﻲ اﻓﺮادي را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ از وﺟﻮدﺷﺎن در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﻬﺮه ﺑﺮد و ﻳﺎ از ﻧﻈﺮاﺗﺸﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ ،‬ﻳﺎداﺷﺖ ﻛﺮدم‪ .‬ﺗﺎ در‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮم‪.‬‬ ‫در ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ده ﻧﻔﺮ ﺗﻠﻔﻨﻲ و ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ ﻧﻴﺰ در‬ ‫ﺧﻮاب ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﻃﻮل ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﻮﻣﻦ و ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ و‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ دﻟﻴﻞ و ﺑﻬﺎﻧﻪ اي از اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎر ﻃﻔﺮه رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻓﺮدي ﻛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻼس درس ﻗﺮآن داﻳﺮ‬ ‫ﻛﺮده و ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻧﻴﺰ در ﻳﻜﻲ از ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻬﺎ درﺑﺎرة ﻣﺰاﻳﺎي ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﭘﺎﺳﺦ دﻋﻮت ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪم در ﻣﻌﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ‬‫ﻛﻨﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻌﺪ از ﻫﺰار‬ ‫و ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻗﺮار ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻠﻴﺖ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو در اﻳﻦ‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ از اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺧﺎرج ﺑﺸﻮم‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ او ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ از ﻃﺮﻓﺪاران‬ ‫ﭘﺮ و ﭘﺎ ﻗﺮص اﺳﻼم ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي و اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﺧﻮد وي‪ ،‬اﻳﺸﺎن‬ ‫در ﺳﻔﺮﻫﺎي ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ اش ﺑﻪ اﻳﺮان‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺑﺎر ﻳﻜﻲ در ﺑﺪو ورود و دﻳﮕﺮي‬ ‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ زﻳﺎرت ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ رود‪ .‬ﻋﻜﺴﻬﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬ ‫ﻳﺎدﮔﺎري او از زﻳﺎرت ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬زﻳﻨﺖ ﺑﺨﺶ ﺳﺎﻟﻦ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﺧﺎﻧﻪ و دﻓﺘﺮ‬ ‫ﻛﺎرش ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ از او دﻋﻮت ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬در آﻏﺎز‬ ‫از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻇﻬﺎر‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺘﺤﺎﻧﺎت ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬ ‫آﻧﻬﺎ را در درﺳﺸﺎن ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ ،‬از ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‬ ‫اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻇﻬﻮرﺷﺎن را ﺑﻪ ﺑﻌﺪ از اﻣﺘﺤﺎﻧﺎت ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻣﻮﻛﻮل ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻧﺎم ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ از زﺑﺎﻧﺶ ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺪ و ﺗﻨﻬﺎ راه ﭼﺎرة‬ ‫ﻧﺠﺎت ﺑﺸﺮﻳﺖ را ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ از او دﻋﻮت ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎرش ﺑﺴﺎز و ﺑﻔﺮوش اﺳﺖ و ﺑﺎ وام ﺑﺎﻧﻜﻲ‬ ‫ﭼﻨﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻔﺮوﺷﺪ و وام ﺑﺎﻧﻚ را‬ ‫ﻧﭙﺮدازد‪ ،‬ورﺷﻜﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﻮزش ﺧﻮاﺳﺖ و ﻗﻮل داد ﭘﺲ از ﻓﺮوش‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و راﺳﺖ و رﻳﺲ ﻛﺮدن ﻛﺎرﻫﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﺿﻤﻦ اﻟﺘﻤﺎس دﻋﺎ‪ ،‬ﻳﺎد آور ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزي ﺣﺠﺖ‬ ‫اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻦ اﻳﺸﺎن ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ارزان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺒﻚ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺴﺎزد ﺗﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺴﻜﻦ از ﻛﻔﺎر ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ و ﻣﺜﻞ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻲ ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﭙﺮ ﻧﺸﻴﻦ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ ﭼﻜﻴﺪة ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از‬ ‫آﻧﺎن را ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺗﺼﻮرم‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر او ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻇﻬﻮر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬

‫‪١٠٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي از ﺷﺮﻛﺖ در آن ﻃﻔﺮه رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻠﻞ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫رﺳﻴﺪم‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ آن ﻛﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﺔ ﺑﺮاي ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎﺳﺒﻜﺎران و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺎزارﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﻜﻪ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺮدم آﻧﻬﺎ را ﺣﺎﺟﻲ ﺧﻄﺎب ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﺮ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺧﻮد را ﻛﻼه‬ ‫ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻗﺎﻣﺖ در ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﺮﻓﻪ و آزاد ﺟﻬﺎن در اﻋﺘﻘﺎدات‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﻪ داﻣﺎن ﻣﻮﻫﻮﻣﺎﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﻴﻦ اﺷﺨﺎص ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺖ »اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ درد‬ ‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻣﻴﺨﻮرد ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و ﺟﻮر و ﺟﻔﺎي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮرش ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺑﻴﺎورد‪ ،‬در ﻛﺸﻮرﻫﺎي‬ ‫ﻏﺮﺑﻲ‪ ،‬دوﻟﺘﻬﺎﻳﺸﺎن ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ ﺧﻮد و ﺣﺘﻲ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬دﻳﻮاﻧﮕﻲ اﺳﺖ آدم اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎي ﻧﻘﺪ را رﻫﺎ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬ ‫ﺣﻠﻮاي ﻧﺴﻴﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮود«‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از دو ﻣﻮﺿﻮع ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻲ‬ ‫اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﺮدﻳﺪه‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺑﻪ اﺻﻄﻼح اوﻻد اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر )ﺧﻤﻴﻨﻲ(‪ ،‬دﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم آورد‪.‬‬ ‫ﭼﻪ دروﻏﻬﺎﻳﻲ ﮔﻔﺖ و ﭼﻪ ﺟﻨﺎﻳﺎﺗﻲ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻣﺎر ﮔﺰﻳﺪه ﺣﻖ‬ ‫دارﻧﺪ از ﺷﺮﻛﺖ در ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ رﻳﺶ و ﻗﻴﭽﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن دﺳﺖ ﻓﺮدي از‬ ‫اوﻻد اﺋﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮدداري ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻖ ﻣﺴﺄﻟﻪ و ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در زﻳﺮ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬

‫‪١١٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ و ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز ﻧﺎﻣﺪار اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ او ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز‬ ‫ﻛﺸﻮرﻣﺎن در دوران ﻏﺮﺑﺖ و ﺑﺎ ﻧﺸﺮﻳﺔ»ﻃﺎﻏﻮت« و ﺳﭙﺲ»اﺻﻐﺮ آﻗﺎ« آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻧﻴﺰ ﺑﺨﺖ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ و دوﺳﺘﻲ ﺑﺎ او را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪.‬‬ ‫ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ اش زدم‪ .‬ﺧﻮدش ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﺮداﺷﺖ و ﭘﺲ از ﺗﻌﺎرﻓﺎت‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و اﺣﻮال ﭘﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺳﺌﻮال ﻛﺮدم ‪:‬‬ ‫ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺷﻤﺎ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﺮاي ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ‬ ‫ﻧﺪارﻳﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ! از ﺑﺲ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﻤﺪ آﻗﺎ در ﺳﻔﺮ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه ام‪ .‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﺻﺒﺎﺣﻲ در ﻛﻨﺎر رود ﺗﺎﻳﻤﺰ اﻃﺮاق ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ آب ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺮﻛﺖ اﻳﻦ رودﺧﺎﻧﺔ ﻣﻌﺠﺰه ﮔﺮ ﭼﺎره ﺳﺎز دردﻫﺎي ﭘﻴﺮي ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻴﻒ ﺷﺪ!‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺮاي ﭼﻪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻼﻗﻪ دارد ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻛﻲ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن وارد‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺑﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪي ﭘﺲ از ﻣﻜﺜﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺷﺎﻫﺰاده رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ!‬ ‫ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻃﺮف در ﭼﻪ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﻲ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ از‬ ‫ﭘﻴﺮان ﻗﻮم اﺳﺖ ﻳﺎ از ﺟﻮاﻧﺎن ﻗﺒﻴﻠﻪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬از ﭘﻴﺮان‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬آن رﻓﻴﻖ ﻣﺎن ﻛﻪ ﺣﺮﻓﺶ را ﻣﻲ زدﻳﻢ ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ!‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻗﻴﺎﻣﺶ ﺗﺤﺖ ﻧﺎم اﺳﻼم اﺳﺖ؟‬

‫‪١١١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬آري‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻛﺒﺮ ﮔﻨﺠﻲ ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ! و اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدم‪ :‬ﻫﺎدي ﺧﺎن ﻣﺴﺎﺑﻘﺔ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺌﻮاﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻲ ﺟﻮاب آن را ﭘﻴﺪ ﻛﻨﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺒﻴﻦ! ﻣﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ راﺣﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺟﻮاب‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺌﻮاﻟﻲ ﻫﺎ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﭘﻴﺮ ﺷﺪه ام‪ ،‬ﻛﺎرم ﻛﻤﻲ ﻣﺸﻜﻞ‬ ‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدم ﺟﻮاب را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ از ﻫﻮش و ﺣﻮاﺳﻢ ﻧﺎ‬ ‫اﻣﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮم و اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫ ﻧﻜﻨﺪ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ از ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﺗﺎرﻳﺨﻲ اﺳﺖ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻬﻤﻴﺪم! ﻛﺎوه آﻫﻨﮕﺮ اﺳﺖ؟ ﻧﺎدر ﻗﻠﻲ اﻓﺸﺎر اﺳﺖ؟ رﺿﺎ ﺷﺎه‬ ‫اﺳﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ!‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻻﺑﺪ ﻳﻌﻘﻮب ﻟﻴﺚ ﺻﻔﺎري اﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﺎﺑﻚ ﺧﺮﻣﺪﻳﻦ؟‬ ‫ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي ول ﻛﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻫﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮش ﻣﻲ‬ ‫رﺳﻴﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﻲ آورد ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻫﺎدي ﺧﺎن ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﻴﺴﺖ‬ ‫ﺳﺌﻮال‪ ،‬اﮔﺮ ﺻﺪ ﺳﺌﻮال ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ﻧﺎم ﻛﺴﻲ را ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ ﺣﺪس ﺑﺰﻧﻲ‪ .‬اﺟﺎزه ﺑﺪه ﺧﻮدم اﻳﺸﺎن را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻫﺮ ﻃﻮر ﻣﻴﻞ ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻲ دادي ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺳﺌﻮال دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻮل ﺗﻠﻔﻦ ﺗﻮ‬ ‫زﻳﺎد ﻧﺸﻮد ﺧﻮدت ﺑﮕﻮ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﻮ را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻳﺎ ﺣﺮف ﻣﺮا ﻧﺸﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﻨﻴﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻲ از‬ ‫ﻃﺮف ﻣﻦ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻨﺪه ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ؟!‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬درﺳﺖ ﺷﻨﻴﺪي‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪١١٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻦ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ اي ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺳﻜﻮت ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﻧﺒﻮد اﻳﻦ دوﺳﺖ ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز ﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻓﻜﺮي ﻓﺮو رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬او ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ او ﺷﻮﺧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﭼﻨﻴﻦ راﺑﻄﻪ اي ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎل وﻗﺘﻲ ﺻﺪاي او را از ﻧﻮ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻨﺪه و ﺷﻮﺧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ رﻓﻴﻖ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ داري ﻣﺎ را دﺳﺖ ﻣﻲ اﻧﺪازي؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻣﻦ ﺷﻮﺧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻋﻴﻦ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ روي ﻣﺒﻞ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از ﻧﻮ ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﭘﺲ ﻻﺑﺪ ﺧﻮدت را دﺳﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اي‪.‬‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از دو ﺷﺐ ﭘﻴﺶ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل‪،‬‬ ‫ﺑﺎرﻫﺎ در اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﺑﺎ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ! ﺗﺮدﻳﺪ داﺷﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ او ﻣﺮا ﺑﺎ دﻻﻳﻞ‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ ﻗﺎﻧﻊ ﻛﺮده ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻠﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪن ﺗﻮ ﺷﺪه ﺑﺮاﻳﻢ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻲ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اوﻟﻴﻦ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﻗﺎﻧﻊ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ اوﺿﺎع‬ ‫واﻧﻔﺴﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻛﻪ در ﻫﻤﺔ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ،‬ﭘﻠﻴﺲ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺨﻔﻲ و آﺷﻜﺎر آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﻮاﻣﻞ اﻟﻘﺎﺋﺪه و دار و دﺳﺘﺔ ﻣﻼ ﻋﻤﺮ و ﺑﻦ‬ ‫ﻻدن ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻲ ﺷﺒﻴﻪ آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺪون ﭘﺎﺳﭙﻮرت و ﺑﺪون‬ ‫ﺑﺮگ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‪ ،‬در ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎي ﺷﺐ در ﺷﻬﺮك ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻠﻮي راﻫﻢ ﺳﺒﺰ ﺷﺪه و ﻣﺮا ﺑﺎ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن ﻣﻮرد ﺧﻄﺎب ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي از ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﺑﺎرﻫﺎ در ورود و ﺧﺮوج ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ ﺑﺎ‬ ‫داﺷﺘﻦ ﭘﺎﺳﭙﻮرت و وﻳﺰاي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻮرد ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اي ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ؟‬ ‫از ﺳﻜﻮت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﺎ اوﻟﻴﻦ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ‬ ‫اراﺋﻪ دادم‪ ،‬ﺗﻴﺮم ﺑﻪ ﻫﺪف ﺧﻮرده و ﻫﺎدي ﺧﺎن را ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻞ واداﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﺰﻳﺰم‪ ،‬ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ ﺻﺒﺮ ﻛﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ‬

‫‪١١٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از ﻓﺮزﻧﺪش ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻄﺮي ودﻛﺎ را از ﺟﺎ ﻳﺨﻲ ﻳﺨﭽﺎل ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورد و ﻳﻚ‬ ‫ﭘﻴﻚ ﭘﺮ ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﺮﻳﺰد و ﺑﻴﺎورد و ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺗﻮ آن ﭼﻨﺎن ﻣﺮا ﮔﻴﺞ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻳﻜﻲ دو ﭘﻴﻚ ﻧﺰﻧﻢ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺣﻮاﺳﻢ را ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻟﺤﻈﻪ اي ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺷﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ و ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﺷﺪ اوﻟﻴﻦ ﭘﻴﻚ ﻣﻲ اش را ﺑﺎﻻ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ دﻟﻴﻞ دﻳﮕﺮي ﻫﻢ داري ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﺑﮕﻮﻳﻲ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ دارد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻣﺎل زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺪﻳﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫از ﻓﺮط ﻛﻬﻨﮕﻲ دل آدم را ﻛﺒﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ از ﻣﺎل دﻧﻴﺎ آﻧﭽﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد آورده اﺳﺖ‪ ،‬دو ﻛﻴﺴﺔ ﭘﺮ از ﺳﻜﻪ ﻫﺎي ﻃﻼي اﻳﺎم ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺳﻜﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻗﺪﻣﺘﺸﺎن ﻗﺎﻋﺪﺗﺎٌ ﺑﺎﻳﺪ دﻫﻬﺎ ﻫﺰار دﻻر‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ در ﺧﻮرﺟﻴﻦ او ﻳﻚ ﻟﻨﮕﻪ ﻛﻔﺶ ﻛﻬﻨﺔ ﺑﭽﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻔﺶ ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺮﺑﻼ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫او اﻳﻦ ﻟﻨﮕﻪ ﻛﻔﺶ را ﺳﻨﺪ ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و دﻟﻴﻞ اﻧﺘﻘﺎم ﮔﻴﺮي از ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ‬ ‫واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻴﺴﺔ دﻳﮕﺮي ﻫﻢ در ﺧﻮرﺟﻴﻦ اوﺳﺖ ﻛﻪ در آن‬ ‫ﻣﻘﺪاري ﻧﺎن ﺧﺸﻚ ﻛﭙﻚ زده و ﻣﻘﺪاري ﺧﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪة ﺧﻮراﻛﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮاب ﺧﺎص اﻳﺸﺎن در ﺳﺮداﺑﻪ ﺳﺎﻣﺮه در اﺧﺘﻴﺎرﺷﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي دوﻣﻴﻦ ﭘﻴﻚ را ﻃﻠﺒﻴﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ارﻣﻐﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻋﺰﻳﺰم‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻮدت ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﺴﺘﻲ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﻦ ﻣﻲ‬ ‫داﻧﻲ ﻛﻪ آﻳﺎ داﺳﺘﺎن اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاي ﻧﺎ ﻛﺮده اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻜﻲ‬ ‫از آدﻣﻬﺎي رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي از اﻳﺮان ﺑﻪ ﺧﺎرج‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ! ﻣﺜﻞ ﺑﻘﻴﺔ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ دم ﺑﻪ دم ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎرج ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﻣﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﺎ را ﻓﺮﻳﺐ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ‪ .‬ﺧﻮدم ﻫﻢ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ام‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻃﺮف ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﺳﻨﺨﻴﺘﻲ ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺼﺪ و‬ ‫ﻏﺮﺿﺶ ﻫﻢ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدن آﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١١٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﻦ ﺗﺎ ﺣﺪودي از ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻧﺎﺷﻲ از‬ ‫ﻧﺎﺑﺎورﻳﺶ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺧﻮب ﺑﺎﺑﺎ آﻧﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار آدﻣﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﻮ آﻣﺪه؟‬‫ﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮ و او وﺟﻮد دارد؟ اﺻﻼٌ ﭼﺮا ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻠﻔﻦ زده اي؟‬ ‫در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از او ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر او ‪ 313‬ﻧﻔﺮ از ﭘﻴﺮواﻧﺶ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ او ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﺸﺎن ﻋﻼﻗﻤﻨﺪﻧﺪ ﺗﻌﺪادي از اﻳﻦ ﭘﻴﺮوان‬ ‫را ﺷﺨﺼﺎٌ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ او را در ﮔﺮدآوري اﻳﻦ ﻳﺎران‬ ‫ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺳﺨﻨﻢ را ﻗﻄﻊ ﻛﺮد و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺧﻮب اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ و‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ دارد؟ ﻣﺎ ﻛﻪ از ﭘﻴﺮوان اﻳﻦ ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻣﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد و ﺑﻌﻀﻲ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺪا او را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺣﻮاﻟﻪ داده‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺎ‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر او ﻳﺎر و ﻳﺎورش ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺗﺎ اﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن ﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬ ‫ﻛﻪ از ﺷﻤﺎ دارم و اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻓﺪاران ﺳﺮ ﺳﺨﺖ ﻋﺪل و داد‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺷﻤﺎ را ﺑﺮاي اﻣﺎم ﺷﺮح دادم و ﺣﻀﺮت ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺷﻤﺎ‬ ‫را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ‪ 313‬ﻧﻔﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن‬ ‫را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻛﻪ ﻳﻮاش ﻳﻮاش ﺳﺮ ﻧﺦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺧﻨﺪة ﺑﻠﻨﺪي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻋﺰﻳﺰ ﺟﺎن‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل و اﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ دارم‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﻪ درد‬‫ﺷﻤﺸﻴﺮ زدن ﻣﻲ ﺧﻮرم؟ ﺑﻌﺪش ﻫﻢ ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﭘﺲ از ﺗﺠﺮﺑﺔ اﻣﺎم راﺣﻞ‬ ‫ﻛﻪ از ﻫﻤﺎن ﻛﺸﻮري ﻛﻪ ﺗﻮ در آن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ‪ ،‬از زﻳﺮ درﺧﺖ ﺳﻴﺐ‬ ‫ﻣﻌﺮوف ﻇﻬﻮر ﻛﺮد و اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ و ﻓﻼﻛﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ آورد‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ ﻃﻨﺎب ﭘﻮﺳﻴﺪه دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻪ ﺗﻪ ﭼﺎه آﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻳﻢ؟ دﻳﺮوز اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ را‬

‫‪١١٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آوردﻳﻢ و ﻫﻨﻮز از ﺷﻜﺮ ﺧﻮردن ﺧﻮد ﭘﺸﻴﻤﺎن ﻧﺸﺪه‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺸﻮﻳﻢ و‬ ‫اﻣﺮوز اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻴﺎورﻳﻢ؟‬ ‫ﻳﺎدت ﻫﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم راﺣﻞ زﻳﺮ آن درﺧﺖ ﺳﻴﺐ‪ ،‬ﭼﻪ وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺎ داد؟ ﭼﻘﺪر از ﻋﺪل و داد و آزادي و ﻣﺴﺎوات ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺳﺨﻦ راﻧﺪ؟ آن‬ ‫روزﻫﺎ‪ ،‬او ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻃﺎﻳﻔﺔ ﻧﺴﻨﺎس آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎ و ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻓﺮﻳﺐ‬ ‫داد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﺴﻨﺪ ﻗﺪرت ﻧﺸﺴﺖ دﻳﺪﻳﻢ ﭼﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﻜﺮد؟ ﻳﺎران و‬ ‫ﭘﻴﺮواﻧﺶ ﭼﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺣﺎل ﺗﻮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ‬ ‫دﻋﻮت ﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﺻﺮاﺣﺘﺎٌ در ﻛﺘﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮار آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در‬ ‫زﻣﺎن ﻇﻬﻮرش آﻧﻘﺪر آدم ﻣﻲ ﻛﺸﺪ ﻛﻪ ﺧﻮن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن ﺗﺎ زﻳﺮ ﺷﻜﻢ اﺳﺐ‬ ‫ﺷﺮﻳﻔﺸﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﻨﻴﺪه اي ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ وﻗﺘﻲ اﻃﺮاﻓﻴﺎﻧﺶ از اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ او ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ » ﻳﺎ اﺑﻦ رﺳﻮل اﷲ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺸﺖ و‬ ‫ﻛﺸﺘﺎر ﺑﺮاي ﭼﻴﺴﺖ؟«‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻲ در ﺟﻮاب ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ؟‬ ‫ﻛﻔﺶ ﻛﻬﻨﺔ ﺑﭽﻪ اي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻛﻔﺸﻲ ﻛﻪ آن را ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﺄﺋﻴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺶ ﭘﻴﺶ ﺗﻮ آورده اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ‪:‬‬ ‫» ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ ﻛﻪ ﺧﻮن ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن ﻗﺼﺎص ﺧﻮن ﺻﺎﺣﺐ‬‫اﻳﻦ ﻛﻔﺶ ﻧﻴﺴﺖ«‪.‬‬ ‫ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﺗﻮ از ﻣﻦ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ ﺑﺮوم؟‬‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺗﻮ ﻛﻪ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر او را ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻲ‪ .‬ﻇﻬﻮر اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺎم ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺪارد‪ .‬او ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻧﺘﻘﺎم ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ را از ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﭘﺪراﻧﺶ را از ﺧﻼﻓﺖ ﻣﺤﺮوم ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬او‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن و ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺳﺎده دﻻن اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎر‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮي را ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻳﻚ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎﺷﺪ در ﻇﻬﻮر او ﻗﻴﺪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻇﻬﻮر او ﻇﻬﻮري‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺧﻼﻓﺖ ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻠﻔﺎي‬ ‫راﺷﺪﻳﻦ و اﻣﻮي و ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮي ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮﺳﺪ و در ﺑﻪ ﻫﻤﺎن‬

‫‪١١٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺑﮕﺮدد ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻋﻤﻮ زادﮔﺎن او ﻣﻲ ﭼﺮﺧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪي اﻓﺰود ‪ :‬آن ﺑﺪﺑﺨﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺐ و روز اﻟﻈﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻤﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺪاﻧﻨﺪ و اﮔﺮ ﺧﺮدﻣﻨﺪان‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر او را ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﮕﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮ ﻣﻼ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آرزوي ﻇﻬﻮر او را ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﻋﺎ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت از ﭼﺎﻫﻲ ﻛﻪ از‪ 1200‬ﺳﺎل ﭘﻴﺶ اﻗﺎﻣﺖ ﮔﺰﻳﺪه ﺑﻴﺮون ﻧﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪاز ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻨﻄﻘﻲ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل واﻗﻊ ﺑﻴﻨﺎﻧﺔ‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪي ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دور از وﻃﻦ ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻴﻢ ﺑﮕﻮﻧﻪ اي‬ ‫ﻛﺸﻮر و ﻣﻠﺘﻤﺎن را از دﺳﺖ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﺎن ﻗﺮون وﺳﻄﺎﻳﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن وﺳﻴﻠﻪ اي ﺑﺸﻮد و ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻬﻞ و‬ ‫ﺟﻨﻮن را ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﻣﻨﻄﻖ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺿﺮري ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺖ ﺧﻮد را و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﻴﺎزﻣﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫رﻫﺎﻳﻲ ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ آزاد ﺳﺎزي اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺘﻴﻢ و‬ ‫ﺳﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮرد‪ .‬ﺑﮕﺬار اﻳﻦ ﺑﺎر ﻫﻢ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‬ ‫ﻛﺎرﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻣﻤﻠﻜﺘﻤﺎن ﺳﺎﻣﺎن ﻧﮕﺮﻓﺖ‪،‬‬ ‫دﺳﺖ ﻛﻢ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺮدم ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن روﺷﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﻈﻬﻮر و اﻟﻈﻬﻮر ﻫﻢ از‬ ‫زﺑﺎن ﻣﺮدم ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﺎ اﻣﻴﺪت ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﻬﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻫﻢ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺠﺎت ﻣﺮدم ﺗﻴﺮه ﺑﺨﺖ اﻳﺮان ﻣﺮا ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﻜﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻢ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻲ داﻧﻢ ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺐ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺠﺎﻳﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫راه ﻧﺠﺎت اﻳﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺖ و ﻗﻴﺎم ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان اﺳﺖ‪ .‬ﻗﻴﺎﻣﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و اﻳﻦ ﻳﺎ آن اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژي ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻴﺎﻣﻲ را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدي ﻣﺮا ﻫﻢ ﺧﺒﺮ ﻛﻦ ﺗﺎ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﻴﺦ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ‬ ‫ﻋﻄﺎر‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﺮ ﺳﺎﻟﻲ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮم و ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ آن ﻗﻴﺎم ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻣﻐﻮﻻن زﻣﺎن ﺑﺮوم‪ .‬ﻣﻦ در رﻛﺎب ﻫﻴﭻ آﺧﻮﻧﺪ و اﻣﺎم و اﻣﺎم زاده اي ﻧﻪ‬

‫‪١١٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻢ زد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﻠﻢ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻢ زد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آزادﻳﺨﻮاﻫﺎن‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻢ ﻗﻠﻢ ﺧﻮاﻫﻢ زد و ﻫﻢ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺷﺎﻋﺮ و ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز ﺑﻠﻨﺪ آوازة اﻳﺮاﻧﻲ را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺪام ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺄﺛﺮ ﺗﻜﺎن ﻣﻲ داد و از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎر دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه ﺗﺄﺳﻒ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ داد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن از اﻳﻨﻜﻪ در ﺟﻠﺐ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻃﻠﺒﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ روﺑﺮو ﮔﺮدﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﻪ آﻗﺎي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻣﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻳﺸﺎن دارﻳﻢ و اﮔﺮ ﻇﻬﻮر‬‫ﺧﻮد را ﺷﺮوع ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺧﻮد ﻣﺎ را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺿﻤﻦ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺳﭙﺎس ﺧﻮد از راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﺎ او وداع ﻛﺮدم ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر ﻇﻬﻮر را ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎٌ‬ ‫ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ او ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي در ﺿﻤﻦ ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻈﻲ و ﺧﺪا ﻗﻮت‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ راﺳﺘﻲ ﭼﺮا ﺑﻪ ﺳﺮاغ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ روي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬‫ﻛﻪ ﭘﻴﺶ و ﭘﺲ آن اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻢ اﺳﻼم را‬ ‫داﺷﺖ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و دﻣﻜﺮاﺳﻲ رﺳﻴﺪ! ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎب‬ ‫دﻧﺪان اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ آدم ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ و ﺗﻮ‪ .‬از او ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻪ اش‬ ‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري ﻛﺮدم و ﺑﺪرود ﮔﻔﺘﻢ‪.‬‬

‫اﺻﻐﺮ ﺧﺎن‬ ‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﺴﺎن‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد؟ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺗﻮﺻﻴﺔ‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي و ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﻨﮓ اﺳﻼم‬ ‫ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي را ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﭼﻨﻴﻦ آدﻣﻬﺎﻳﻲ ﭼﻨﺪان‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﺮاﻧﻴﺎن از وﻃﻦ ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ‬ ‫ﻛﻪ در ﺳﺎﺣﻞ اﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ و از ﻣﺰاﻳﺎي آزادي و دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ‬

‫‪١١٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺳﻴﺎه ﺑﺨﺖ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺮﺗﺐ ﻧﺴﺨﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ ﻣﻲ ﭘﻴﭽﻨﺪ‪ .‬ﺑﻲ آن‬ ‫ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ اﮔﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ ﺧﻮب اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻮدﺷﺎن در ﺧﺎرج ﺗﺸﺮﻳﻒ‬ ‫دارﻧﺪ و ﭼﺮا ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﺑﻪ وﻃﻦ ﺗﺎ زﻳﺮ ﺳﺎﻳﺔ ﻋﺪل و داد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﺷﻤﺎرة ﺗﻠﻔﻦ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮادي را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدش در ﺣﺮﻛﺖ اﻧﻘﻼب‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻘﺸﻲ داﺷﺘﻪ و ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻤﻲ از آن ﺑﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪.‬‬ ‫او ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان اﻧﻘﻼب اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز ﺑﻬﺮه ﺑﺮدن از ﻣﺰاﻳﺎي‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ آن را ﺑﺎ اﻧﻘﻼب ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وي را ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﻌﻀﻲ ﻓﻀﻮﻟﻴﻬﺎ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و آب ﺧﻨﻚ ﺑﻪ ﺧﻮردش دادﻧﺪ ﺗﺎ از ﻧﻮ ﺑﻪ راه‬ ‫راﺳﺖ ﻫﺪاﻳﺖ و ﭘﺲ از آن از زﻧﺪان آزاد ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻌﺮﻛﺔ زﻧﺪاﻧﻲ‬ ‫ﺑﻮدن اﻳﻦ ﺟﻨﺎب روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬او را ﺑﺎ ﺳﻼم و ﺻﻠﻮات ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎرج ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺎزار اﺳﻼم ﺑﺎزي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻧﻴﺰ روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﺪ‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﻳﻦ ﺟﻨﺎب ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺟﺎن ﺑﻪ در ﺑﺮده ﻫﺎ در ﻏﺮب زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﺸﻢ و دﻟﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻤﺎٌ ﭘﺴﻮﻧﺪ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ او ﺑﻪ دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ‬ ‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮش از ﻧﻮع اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺘﻤﺎٌ‬ ‫ﭘﺴﻮﻧﺪ اﺳﻼم ﻋﺰﻳﺰ را ﺑﻪ دﻣﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﺑﺎ آزادي‬ ‫ﺧﻮاﻫﻲ و دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ او ﺳﺎزﮔﺎري ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻧﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ او زدم و ﺷﺨﺼﻲ ﺗﻠﻔﻦ را ﺑﺮداﺷﺖ و ﺿﻤﻦ ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﺳﻼم ﺑﻪ ﺳﺒﻚ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﻛﻲ ﻛﺎر دارﻳﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬از ﻓﺮاﻧﺴﻪ زﻧﮓ ﻣﻴﺰﻧﻢ و ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎ آﻗﺎي ﻓﻼﻧﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ دﻓﺘﺮ رواﺑﻂ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻳﺸﺎن ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ وﻗﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ اي‬ ‫ﻃﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﺮ و ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ و ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻫﺎي اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎي آﻳﻨﺪه ﭘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻗﺼﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن را ﻧﺪارم‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﻴﺎﻣﻲ دارم ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﺷﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬

‫‪١١٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻗﺎ ﺳﺮ ﻧﻤﺎزﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺎﻣﺘﺎن را ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺸﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ اﺳﺖ و ﻣﻦ اﺟﺎزه ﻧﺪارم آن را ﺟﺰ ﺑﻪ ﺧﻮد او‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﻃﺮف ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﮔﻔﺖ ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﮔﻮﺷﻲ را‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﺧﻮد آﻗﺎ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻧﻤﺎزش ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﭘﺎي ﺗﻠﻔﻦ آﻣﺪ و ﭘﺲ از ﺳﻼم و ﻋﻠﻴﻚ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻟﻄﻔﺎٌ ﭘﻴﺎﻣﺘﺎن را ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ اﺗﺎق دﻳﮕﺮ و ﻳﺎ از ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ در اﻃﺮاﻓﺘﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ اﺗﺎق دﻳﮕﺮ ﺑﺮوﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻣﺎ را‬ ‫ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﺮادي ﻧﺪارد‪ .‬ﮔﻮﺷﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ دوم ﺑﺮوم‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﮕﺬارﻳﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻦ ﺻﺪاي ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﮔﻮﺷﻲ دوم را ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ اﻛﻨﻮن ﺑﺎ ﺧﻴﺎل راﺣﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬در اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﺑﺰرﮔﻮاري ﺣﻀﻮر دارد ﻛﻪ از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻛﻨﻢ و ﺟﻮﻳﺎ ﺷﻮم ﻛﻪ آﻳﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﺪ در ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻘﺪس ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫در ﻛﻨﺎر اﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ؟‬ ‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺗﺄﻣﻠﻲ ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﻧﻬﻀﺖ و ﻫﺪف و‬ ‫ﻣﻨﻈﻮرﺷﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺪﻓﺸﺎن ﻫﻢ اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﺳﻤﺸﺎن را ﺑﭙﺮﺳﻢ؟‬ ‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺗﺮدﻳﺪي ﻛﻨﻢ ﮔﻔﺘﻢ آري‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‬ ‫اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻨﺪي ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬درﺳﺖ ﻧﺸﻨﻴﺪم! ﮔﻔﺘﻴﺪ ﻛﻲ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‪.‬‬ ‫ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و او ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ و ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﺗﻮام ﺑﺎ‬ ‫ﻧﮕﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪١٢٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎﺳﺖ؟ درﺳﺖ ﺷﻨﻴﺪم؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬آري‪ ،‬اﻳﺸﺎن رو در روي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻧﺪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺳﻜﻮت از ﻧﻮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻓﺮاﻧﺴﻪ‬ ‫ﺗﺸﺮﻳﻒ دارﻧﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻠﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬دارﻳﺪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﺻﻼٌ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ! اﮔﺮ ﺷﻮﺧﻲ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻧﻤﻲ زدم‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﺷﻮﺧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭘﺎرﻳﺲ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در ﻛﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﻛﻪ ﻇﻬﻮر در ﻛﺪام ﺷﻬﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﺎدﻓﺎٌ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ در آﻏﺎز از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ‬ ‫ﺗﺸﺮﻳﻒ آورده اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ دادﻧﺪ ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪم‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻮﻣﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺨﺺ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از‬ ‫دﻻﻳﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ ﺗﺸﺮﻳﻒ آورده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻢ‬ ‫اﻛﻨﻮن اﻳﺸﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺪارك ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻇﻬﻮر و اﻧﺘﺨﺎب ﻳﺎران ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫در ﻣﻮﻗﻊ ﻇﻬﻮر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﺮاﻫﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻳﺎراﻧﺶ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫او ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻦ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺮدﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ از ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﺪ در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن در‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﻇﻬﻮر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺐ از ﻧﻮ ﺑﻪ ﺳﻜﻮت ﭘﻨﺎه ﺑﺮد و ﭘﺲ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ در رﻛﺎب ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺑﺎﺷﻢ ﻳﺎ‬‫ﻧﻪ‪ .‬ﭼﻮن اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﻦ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد‬

‫‪١٢١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺸﻮرت ﻛﻨﻢ و ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ را ﺑﭙﺮﺳﻢ‪ .‬زﻳﺮا ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﻨﺪه در ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫دارم ﻛﻪ اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻧﻮع واﻛﻨﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ روﻧﺪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ اﺛﺮ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻧﻬﻀﺖ اﻳﺸﺎن‬ ‫ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎور و اﻳﻤﺎن ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﻛﺎر در ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺑﺨﺼﻮص در اﺻﻮل آن ﻣﺜﻞ اﻣﺎﻣﺖ‪ ،‬ﻧﻪ از ﻛﺴﻲ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻣﻲ ﻛﺸﻴﻢ و ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ در ﻧﻤﺎز و دﻋﺎﻫﺎي ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن را از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻤﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﺴﺘﺠﺎب ﺷﺪه‬ ‫و ﺣﻀﺮت آﻣﺎدة ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻮرت ﻛﺮدن و از دﻳﮕﺮان ﻛﺴﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ‬ ‫ﻧﻤﻮدن‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﺻﻞ ﻇﻬﻮر ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻋﺘﺮاض ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ! اﺻﻼٌ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ! ﺧﻮد ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از ﻣﻨﺘﻈﺮان ﭘﺮ‬ ‫و ﭘﺎ ﻗﺮص ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻢ آرزوﻳﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ در‬ ‫ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻦ ﻇﻬﻮر ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ‬ ‫ﻫﻢ در ﻗﻴﺎم ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدم و در رﺳﻴﺪن اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ از ﻫﻴﭻ ﺗﻼﺷﻲ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﺮدم‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬اﻛﻨﻮن وﺿﻊ ﻓﺮق ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در ﻳﺪ ﻗﺪرت ﻃﺎﻏﻮت‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬در دﺳﺖ ﺳﺎدات ﺷﺮﻳﻒ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ زﻋﺎﻣﺖ ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫زﻣﺎن در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻮادﮔﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﻒ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﻻزم‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﺎت را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻴﺎل آﺳﻮده ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻓﺮﻣﺎ ﺑﺸﻮﻧﺪ و ﻣﺎ از ﻓﻴﺾ ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﻧﻈﺮﺗﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﻓﻌﻼٌ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻧﻜﻨﻨﺪٍ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ اﻳﻨﻄﻮر ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻮﻣﻦ و آﺷﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در ﻣﻮرد زﻣﺎن ﻇﻬﻮرﺷﺎن‬

‫‪١٢٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ اراده ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ روزاﻧﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻧﻔﺮ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان‬ ‫ﻓﺮﻳﺎد» ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ و ﺗﻤﻨﺎي ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬ ‫او ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮاٌ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺒﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻗﺼﺪ ﻣﻦ اﻳﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ در رواﻳﺎت ﻇﻬﻮر ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺧﺪا ﻫﻢ‬ ‫اﻣﺮ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داد‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻟﻲ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ؛ اﮔﺮ ارادة ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﺸﺎن اﻳﻨﺠﺎ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻧﻤﻲ آوردﻧﺪ و از ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ در‬ ‫ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﻦ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﻜﻮت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫اﻟﺘﺰام رﻛﺎب اﻣﺎم زﻣﺎن دارم‪ ،‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﺸﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪم‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻦ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل زﻧﺪان ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي آزاد‬ ‫ﺟﻬﺎن آﻣﺪه ام و دارم ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻧﻔﺲ ﻣﻲ ﻛﺸﻢ‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ در‬ ‫دﺳﺖ دارم ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﺎ ﺗﻤﺎم اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺮﮔﺮدم و ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ام دﻳﺪار و وداع ﻛﻨﻢ و از ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪم آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﺮاي اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺮ ﺷﺮﻋﻲ اﺟﺎزه ﺑﮕﻴﺮم‪ .‬ﺧﻮاﻫﺶ دارم ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻋﺮﺿﺸﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و‬ ‫ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ؛ اﮔﺮ ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ اﻓﺘﺎد و ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻦ ﻫﻢ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﻤﺎل ﻣﻴﻞ در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻬﺎي وي را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ و از ﻃﻔﺮه رﻓﺘﻦ او ﺑﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫ردﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﮕﻮ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻮﻣﻦ! ﺗﻮ ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬اﺳﺘﺮاﺣﺖ در ﺑﻼد ﻛﻔﺮ را‬‫از ﻳﻚ ﻃﺮف‪ ،‬دﻳﺪن ﺧﺎﻧﻮاده را از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻲ؟ ﺑﺪﺗﺮ از‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺗﻮ در ﻳﻚ اﻣﺮ ﺷﺮﻋﻲ اﺟﺎزه ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻳﻚ ﺷﻴﺦ را ﺑﺮ ﺣﻜﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪١٢٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ارﺟﺢ ﻣﻲ ﺷﻤﺎري!؟ ﺗﻮ ﭼﻪ ﺟﻮر ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ؟‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ .‬او ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎﺗﺘﻲ را از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬از ﺗﺮس اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ ﻟﺒﻴﻚ ﻧﮕﻔﺘﻦ ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺮ اﻣﺎم ﺧﻮد‪ ،‬ﮔﻨﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﺶ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ‬ ‫ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ او ﺗﻔﺎوت داﺷﺖ‪ .‬در واﻗﻊ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﻜﻨﻮﻧﺎت‬ ‫ﻗﻠﺒﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن آورد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ؛ ﻣﻦ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ﺧﻮد از دﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﺳﺨﺘﻲ ﻛﺸﻴﺪه‪ ،‬زﻧﺪان و ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺷﺪه ام‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي آزاد ﺷﺪن از زﻧﺪان و ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻫﻢ ﻛﻠﻲ ﺗﻌﻬﺪ و ﺿﻤﺎﻧﺖ ﺳﭙﺮده ام‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﮔﺮ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻢ در ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻢ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﻛﺎري ﺟﺎن ﺧﺎﻧﻮاده ام را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺮا از اﻳﺮان ﺧﺎرج ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻴﺎل ﻣﻦ از‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ آﻧﻬﺎ آﺳﻮده ﺷﻮد‪ ،‬از ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﻳﻚ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﺧﻮاﻫﻢ آﻣﺪ‪،‬‬ ‫وﮔﺮﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن و ﻫﻴﭻ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي دو ﺑﺎره ﺧﻄﺮ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫او در دﻧﺒﺎﻟﺔ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ اﻓﺰود‪ :‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺒﻲ ﻛﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺮز رﻓﺘﺎر ﺣﻜﻮﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ‬ ‫اﻳﺮادي ﺑﻪ اﻋﻤﺎل آﻧﻬﺎ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ﻏﻴﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺷﺎن را ﺑﺮ ﻣﻼ ﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫رﻓﺘﺎري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻲ آورﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻢ‪،‬‬ ‫ﻻﺑﺪ اﻣﺎم ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در زﻧﺪان ﻫﺎي اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﺬرد؟ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺣﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻳﺎران دﻳﺮوز ﺧﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﻀﺮات اﻳﺮاد داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻼﻫﺎﻳﻲ آوردﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدﻧﺶ ﻣﻮ ﺑﺮ ﺗﻦ آدم ﺳﻴﺦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا اﻳﻤﺎن دارﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ دﺳﺘﻮرات ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار‬ ‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻧﻪ ﺑﺮاي اواﻣﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺗﺮه ﺧﺮد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﻦ ﻳﻚ وﺟﺒﻲ ﭼﻪ‬ ‫ﻛﺎري ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻳﻘﻴﻦ دارم‪ ،‬اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﻬﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻬﺎرده ﻣﻌﺼﻮم ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﺎ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ ﻗﺎدر ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻗﻴﺎم‬

‫‪١٢٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﺮ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ را از ﺳﺮ ﺧﻮد ﻛﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻛﺒﺮ آﻗﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ او ﻛﻴﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻣﻦ اﮔﺮ ﺟﺎي اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدم ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎي ﻇﻬﻮر ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه اﻟﻬﻲ و از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻲ ﻛﺮدم؛ ﺑﻪ ﺟﺎي‬ ‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﻛﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ آن ﺑﺮاي ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺮﺿﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻃﺎﻋﻮن و وﺑﺎ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮض ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ و آﻧﻬﺎ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارد و ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﺮدم درد ﻛﺸﻴﺪه و‬ ‫رﻧﺞ دﻳﺪة اﻳﺮان را از دﺳﺖ آﻧﻬﺎ و ﺣﻜﻮﻣﺘﺸﺎن ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﺑﻪ ﺣﺮف ﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ و ﻫﻴﺠﺎن‬ ‫زدة ﻃﺮف ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻧﻤﻲ داﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺣﺪس زد ﻛﻪ او ﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ اﻣﺎم‬ ‫ﺑﻮدﻧﺶ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺣﻖ را ﺑﻪ اﻳﻦ آﻗﺎ ﻣﻲ داد‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻄﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ﻛﻤﻴﻨﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد آﮔﺎه ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي اﺻﻐﺮ ﺣﺎن ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدم و‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﺎ را ﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ را ﺑﺎ او‬ ‫ﺻﻼح ﻧﺪﻳﺪم‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از وي ﮔﻔﺘﻢ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ ﺑﺎره‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻴﻢ و اﮔﺮ ﻻزم ﺷﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎس ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺸﻜﺮ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ او ﺑﻮده اﻳﻢ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻋﺮض ادب و اﺣﺘﺮام ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ و ﺣﻘﻴﺮاﻧﺔ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻦ ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮدن از وﻇﺎﻳﻒ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ام ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺪﻓﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ راﻫﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻘﺎم اﻣﺎﻣﺖ اﻳﺸﺎن ﻫﻢ ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ ﺗﻜﺮار ﻧﮕﺮدد و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﺎي‬ ‫اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺷﺮﻣﻨﺪه اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﻣﻦ و ﻳﺎراﻧﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﺔ ﻏﺮب‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺪون ﺣﻀﻮر‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻓﺎﺳﺪ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن اﺻﻼح ﻃﻠﺐ در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﭘﻴﺎده ﻛﻨﻴﻢ و‬

‫‪١٢٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﻼم ﻋﺰﻳﺰ را از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ اي ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎرش ﺷﺪه ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ و ﺑﺎﻧﮓ اﷲ‬ ‫اﻛﺒﺮ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن آﺧﺮﻳﻦ ﺟﻤﻼت اﺻﻐﺮ ﺣﺎن ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻮ دار و ﺷﻨﻴﺪﻧﻲ ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺘﻤﺎن را ﺑﺎ او ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪﻳﻢ و ﺗﻠﻔﻦ را ﻗﻄﻊ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ در ﺳﻜﻮت و‬ ‫آراﻣﺶ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي او ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ و در ﺳﺎﺣﻞ اﻣﻦ ﺑﻮدن ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ او ﻟﺒﻴﻚ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن آﻧﺎن دﭼﺎر ﻳﺄس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﺷﺪ‪.‬‬ ‫از ﻳﻚ ﻃﺮف او را ﺑﻪ ﻇﻬﻮري ﻓﺮا ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد وي ﭼﻨﺪان‬ ‫رﻏﺒﺘﻲ ﺑﻪ آن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل او را در‬ ‫ﭘﺸﺖ ﭘﺮدة ﭘﻨﺪار ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ روزي ﻇﺎﻫﺮش ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ‬ ‫اﻃﺎﻋﺖ اﻣﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ راه دوﻣﻲ ﺑﺮاﻳﺶ در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﺮد؟ او ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت‪ ،‬ﻓﻜﺮش ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﻛﻮدك ﻣﻌﺼﻮم‬ ‫و ﺑﻴﮕﻨﺎه ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﻣﻦ دوﺧﺖ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ‬‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟ دﻳﺪي ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫در ﻇﻬﻮر ﻣﻦ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻧﺪادﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ؟‬ ‫دﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ و ﻋﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ از ﺳﻨﻴﻦ ﻛﻮدﻛﻲ)ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﮕﻲ(در ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻛﻨﻮن‬ ‫ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن رواﻳﺎت ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﻴﺮواﻧﺶ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ در‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺮش ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮرد و ﺑﺎ ﮔﻮش ﺧﻮد ﺷﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻋﻼﻗﻪ‬ ‫اي ﺑﻪ ﻳﺎري او ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺪام ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ زﻧﻨﺪ» ﻋﺠﻞ‬ ‫اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﻳﻒ« در واﻗﻊ ﻗﺼﺪﺷﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻣﺎم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻜﻨﺪ! اﻣﺎ ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎر آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و از آﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري‬ ‫ﻧﻄﻠﺒﺪ! ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم رﻏﺒﺖ آﻧﺎن ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در اﻣﺮ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬

‫‪١٢٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻼﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻃﻨﺎب ﭘﻮﺳﻴﺪة ﺷﺮع ﺑﻪ ﭼﺎه ﻏﻔﻠﺖ ﻓﺮو روﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﺎد دو واﻗﻌﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺷﺒﻴﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺮوز در ﺷﺮف وﻗﻮع اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ آن دﻋﻮت ﭘﻲ‬ ‫در ﭘﻲ اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ از اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻃﻲ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد از او ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﺮود ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ اﻫﺎﻟﻲ اﻳﻦ وﻻﻳﺖ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺰﻳﺪ‬ ‫ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ در ﭘﻲ دﻋﻮت ﻛﻮﻓﻴﺎن ﺷﺎل و ﻛﻼه ﻛﺮد و دار و ﻧﺪار ﺧﻮد را‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺷﺘﺮان ﮔﺬاﺷﺖ و ﺑﺎ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻫﺰاران آرزو در ﺳﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﭘﺮوراﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﻮﻓﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪ .‬او در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻋﻤﻮ زادة ﺧﻮد ﻣﺴﻠﻢ‬ ‫اﺑﻦ ﻋﻘﻴﻞ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻴﻌﺖ ﺑﺎ ﻛﻮﻓﻴﺎن ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺑﻪ آن وﻻﻳﺖ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن راه ﺧﺒﺮ ﺧﻠﻒ وﻋﺪة ﻛﻮﻓﻴﺎن و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺴﻠﻢ اﺑﻦ ﻋﻘﻴﻞ‬ ‫را ﺑﻪ او دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﻳﻦ اﻣﺎم ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮردة ﻛﻮﻓﻴﺎن‪ ،‬ﺑﻪ اﺻﺮار ﺑﺮادران‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ﻛﻪ در ﭘﻲ اﻧﺘﻘﺎم ﻗﺘﻞ ﺑﺮادر ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راه ﺧﻮد اداﻣﻪ داد‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻴﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻮي ﻛﺒﺎب ﻫﻤﺮاه او آﻣﺪه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آرام آرام در ﻣﻨﺎزل ﻣﺨﺘﻠﻒ از اﻃﺮاف او ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در‬ ‫دﺷﺖ ﻛﺮﺑﻼ ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در رﻛﺎب اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ از ﻣﺪﻳﻨﻪ و ﻣﻜﻪ راه اﻓﺘﺎده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬او را ﺗﺮك ﻛﺮده و ﺟﺰ ﺑﺮادران و ﺑﺮادر زادﮔﺎن و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﻧﺰدﻳﻜﺶ ﻛﺲ‬ ‫دﻳﮕﺮي در ﻛﻨﺎر او ﻧﺒﻮد‪ .‬در ﻛﺮﺑﻼ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮد و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ و دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺒﻴﺪاﷲ ﺑﻦ زﻳﺎد ﺣﺎﻛﻢ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ آﻧﻬﺎ رﺣﻢ ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدان ﻫﻤﺮاه ﺣﺴﻴﻦ را ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻮد ﺑﻪ ﻗﺘﻞ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ و ﺳﺮ ﺑﺮﻳﺪه آﻧﺎن را ﺑﺮ ﻧﻴﺰه ﻓﺮو ﻛﺮد و ﻫﻤﺮاه زﻧﺎن ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺑﻪ ﺷﺎم‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﺣﺎدﺛﻪ دﻋﻮت از زﻳﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﺟﻮان ﺗﺮ و ﻫﻢ ﺷﺠﺎع‬ ‫ﺗﺮ از ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ از او ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﺮود ﺗﺎ ﺑﺎ وي‬ ‫ﺑﻴﻌﺖ و ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺧﻠﻴﻔﻪ وﻗﺖ ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﺎ او ﺑﻴﻌﺖ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﺳﭙﺎه ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺑﺮاي ﺳﺮﻛﻮﺑﻲ اش ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻴﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‬

‫‪١٢٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻪ اوﺿﺎع را وﺧﻴﻢ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎي واﻫﻲ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻧﻈﺮ زﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻴﺨﻴﻦ )اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( از او ﻛﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺪان ﻧﺒﺮد او را ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ‬ ‫از ﻳﺎران وﻓﺎدارش ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻫﻤﺎن رﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺟﺪش‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ دو ﺣﺎدﺛﺔ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم را در ﻧﻈﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬ ‫ﻛﺮدم‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن دوﺧﺘﻢ و ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫دﻳﺪم ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻧﻴﺰ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﭘﺪران او اﺳﺖ‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻳﺐ‬ ‫دﻋﻮت ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﺧﻮرده اﺳﺖ ﻛﻪ از وي ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﺮﺳﺪ و ﭘﺪراﻧﺶ را ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ!‬ ‫ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮﻳﺐ دادن ﻣﺮدم‪ ،‬ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺎن‬ ‫ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ در ﻛﺘﺎب ﻫﺎي آﻧﻬﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪،‬‬ ‫وﮔﺮﻧﻪ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮاران ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻛﺎر ﻛﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ از آﻧﻬﺎ ﻧﺪﻳﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺎد » ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ« ﻳﺎ » اﻟﻈﻬﻮر‬ ‫اﻟﻈﻬﻮر« ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻨﺎن ﻗﺪرﺗﻲ دارد ﻛﻪ ﻧﻴﺎز‬ ‫ﺑﻪ ﻳﺎري دﻳﮕﺮان ﻧﺪارد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ او‬ ‫ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎري از دﺳﺘﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻛﻤﻚ ﺧﺪا را ﻫﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﮕﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺰﻳﺪة ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺪون ﻛﻤﻚ و‬ ‫ﻳﺎري اﻧﺼﺎر )اوس و ﺧﺰرج( ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻛﺎري ﺑﻜﻨﺪ؟ ﺣﺎل ﭼﺮا ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﻴﻌﻴﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي در ﺻﺪد ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮدن از اﻳﻦ وﻇﻴﻔﺔ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻣﻲ داﻧﺪ!‬ ‫آﻳﺎ ﺣﻮادث ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ از ﻧﻮ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد؟ آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ و زﻳﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ دﭼﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟ آﻳﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎي اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ اﻳﺮان ﻋﻬﺪ ﺷﻜﻨﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫اﻳﻨﻬﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﺔ آن را ذﻛﺮ ﻛﺮدم‪ ،‬در ﻣﻐﺰم‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ را از اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﺄس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي‬ ‫ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورم‪ ،‬در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬ ‫ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﺘﻔﺎوت در ﺧﺎرج از اﻳﺮان ﺻﺤﺒﺖ‬

‫‪١٢٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎرج آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺎورﻫﺎي‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻲ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و دور ﺷﺪن از ﺧﺮاﻓﺎت ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻋﺘﻘﺎدﻳﺸﺎن‪ ،‬ﭼﻨﺪان ﭘﺎي ﺑﻨﺪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪،‬‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮي ﺗﻤﺎم ﻋﻴﺎر اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺷﻴﻌﻪ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺳﺮي ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ .‬از ﻣﻮﻣﻨﻴﻨﻲ ﻛﻪ در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫دﻋﻮت ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻴﺎم ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻧﺒﻮه ﻣﺴﻠﻤﺎن داﺧﻞ اﻳﺮان‬ ‫ﻛﺴﺎن زﻳﺎدي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ در رﻛﺎب ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺟﻬﺎد ﺑﺮ ﺧﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺻﺤﺒﺘﻬﺎي ﻣﻦ‪ ،‬اﻣﻴﺪ ﺗﺎزه اي ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫اﺣﺴﻨﺖ! اﺣﺴﻨﺖ! ﻓﻜﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﻣﻴﺎن ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺪاﻗﻞ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬

‫آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬ ‫در اﻳﺮان ﺑﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻲ‬ ‫ﺳﺎل از آﻧﺠﺎ دور ﺑﻮدم و آﺷﻨﺎﻳﻲ ام ﺑﺎ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ از‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺸﺮﻳﺎت و ﺧﺒﺮﮔﺰارﻳﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬ ‫رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮﺧﻴﺰد‪ ،‬آﻗﺎي ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﺳﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬار وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و از ﻳﺎران ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﺧﻤﻴﻨﻲ‬ ‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ را در اﻳﺮان اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﭘﺲ از اﺳﺘﻘﺮار ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر ﺑﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﻨﺼﻮب ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻃﻮﻟﻲ ﻧﻜﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد‬ ‫ﻏﻀﺐ او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ وﺿﻊ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎ ﺷﺎﻳﺴﺘﻲ از اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﺎر او رو ﺑﻪ راه ﻧﺸﺪ‪ .‬او را ﺑﻪ ﺑﺎزي ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﺶ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رﻧﺪ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزﻣﺔ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫دوﻣﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﻲ را ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻬﻲ و ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪي در ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ رده ﻫﺎ ﻗﺮار داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻳﻜﻲ از ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻃﺮاز اول‪ ،‬از ﻧﻈﺮ اﺑﺮاز ﺑﻲ‬

‫‪١٢٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎﻛﺎﻧﺔ ﻧﻈﺮات ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از ﺷﺠﺎﻋﺎن و از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮاﺟﻊ ﻣﻮرد‬ ‫اﺣﺘﺮام اﺳﺖ‪ .‬او ﭘﺲ از دﻳﺪن ﻓﺠﺎﻳﻊ زﻣﺎن وﻻﻳﺖ ﺧﻤﻴﻨﻲ و وﻻﻳﺖ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‬ ‫او‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﺮض ﺑﻮد و ﻫﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻨﻮز از ﺗﺰ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ روي‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺟﺎﻣﻊ‬ ‫اﻟﺸﺮاﻳﻂ در ﭼﻨﻴﻦ اوﺿﺎع و اﺣﻮاﻟﻲ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص در ﺳﺎﻟﻬﺎي آﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎٌ‬ ‫ﻣﻲ داﻧﺪ ﺧﻮن ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ رﻳﺨﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻪ ﮔﺮدن او ﻧﻴﺰ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﺮاي آﻣﺮزﻳﺪه ﺷﺪن ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺶ‬ ‫ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻼش ﺑﺴﻴﺎر و ﺗﻠﻔﻨﻬﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﻗﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻣﻨﺰل او‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺮ ﻗﺮار ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ اداره اﻣﻮر ﺑﻴﺖ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻦ ﺟﻮاب‬ ‫داد‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﻼم و ﻋﻠﻴﻚ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻧﺎم ﺧﻮد آﻧﻬﺎ را ﻣﺘﻮﺣﺶ ﻧﻜﻨﻢ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﭘﻴﺎم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ دارم ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﻪ ﻋﺮض آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﻃﺮف ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ و از ﻛﺠﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﻲ زﻧﻴﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻦ از ﭘﺎرﻳﺲ زﻧﮓ ﻣﻲ زﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﺳﻤﻢ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻢ‪ .‬ﻗﺼﺪم ﻫﻢ ﻓﻘﻂ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم اﺳﺖ و ﺑﺲ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ آره و ﻧﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻃﺮف ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ ﻋﺮض‬ ‫آﻗﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد اﻳﺸﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ آﻗﺎي ﻣﻨﺘﻈﺮي ﭘﺎي ﺗﻠﻔﻦ آﻣﺪﻧﺪ و ﭘﺲ از ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻼم ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺟﻨﺎب ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺘﻢ و ﻧﺎﻣﻢ‬ ‫ﭼﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ ﭘﻴﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ از ﻃﺮف ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﺳﻼم ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﻫﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ دارم‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ‪ :‬اﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺑﺰرگ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﺎم اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﺸﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻗﻮل ﺑﺪﻫﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از آﮔﺎﻫﻲ از ﻧﺎم اﻳﺸﺎن ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ را ﻗﻄﻊ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن را ﻫﻢ ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻗﺒﻮل اﺳﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬

‫‪١٣٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻓﺘﺨﺎر ﺣﻀﻮر در ﻣﺤﻀﺮﺷﺎن را دارم‪ ،‬ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﭼﻲ ﭼﻲ ﮔﻔﺘﻲ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬درﺳﺖ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﻣﺎم زﻣﺎن‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺳﻜﻮت ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﻣﺎم زﻣﺎن آﻧﺠﺎ ﭼﻜﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻗﺼﺪ ﻇﻬﻮر دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ در ﺻﺪد اﻧﺘﺨﺎب ﻳﺎران‬ ‫ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺣﻴﺮﺗﻲ ﻛﻪ از ﺗﻦ ﺻﺪاي او اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﺎران ﺧﻮد‬‫ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ؟ آﻧﻬﻢ در ﭘﺎرﻳﺲ!؟ ﻧﻜﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ اداي اﻣﺎم‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ را در آورد!؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ! اﻳﺸﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺼﺪي ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺷﻤﺎ در ﻧﺰد اﺋﻤﻪ اﻃﻬﺎر و اﻳﻤﺎﻧﺘﺎن ﺑﻪ‬ ‫اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻣﻄﻬﺮ‪ ،‬ﺷﺨﺼﺎٌ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻳﺪ و‬ ‫در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻜﻮت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ و ﭘﺲ از آن ﻣﻨﺘﻈﺮي در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺪاي‬ ‫ﺧﻮد را آﻫﺴﺘﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺎري ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﻧﺠﺎم دﻫﻢ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻳﻜﻲ از ‪ 313‬ﻧﻔﺮي ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﺎري اﻣﺎم‬ ‫ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺎ ﻟﻬﺠﺔ ﻏﻠﻴﻆ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺑﺸﺘﺎﺑﻢ؟‬‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻪ ﻳﺎري اﻣﺎم زﻣﺎن؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻻﺑﺪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ! ﻣﮕﺮ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺳﻦ و ﺳﺎل ﺣﻘﻴﺮ را‬ ‫ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺣﻀﺮت وﻟﻲ ﻋﺼﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻬﻮﻟﺖ و‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﺎ ﺳﺮ ﻛﻮﭼﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺮوم و ﺟﺰ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻋﺼﺎ و‬

‫‪١٣١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ زﻳﺮ ﺑﻐﻠﻢ را ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ راه رﻓﺘﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ؟ اﻳﺸﺎن ﭼﻄﻮر‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﺠﺎز ﺑﺮوم و در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻢ؟ﺗﺎزه ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻴﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻦ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ و ﻣﻤﻨﻮع اﻟﺨﺮوج ﻫﺴﺘﻢ؟ ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﺠﺎز ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﻮار ﺷﺘﺮ و اﺳﺐ و اﻻغ ﺑﺸﻮﻳﻢ و ﭘﺲ از ﻣﺎﻫﻬﺎ‬ ‫ﻃﻲ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﺣﺠﺎز ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرت داﺷﺖ‪ ،‬وﻳﺰا ﮔﺮﻓﺖ و‬ ‫ﺳﻮار ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﭼﻬﺎرﭘﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﻣﺎﻫﻬﺎ در ﺟﺎده ﻫﺎ‬ ‫و ﺻﺤﺮاﻫﺎ وﻗﺖ ﺗﻠﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﺟﻮرواﺟﻮري ﻛﻪ ﻣﻦ دارم‪ ،‬دو ﻣﻨﺰل‬ ‫ﻃﻲ ﻧﻜﺮده از ﭘﺎ در ﺧﻮاﻫﻢ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﻮار ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻳﺎ ﭼﻬﺎرﭘﺎ‬ ‫ﺑﺸﻮﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ آﻣﺎدة ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻃﻲ اﻻرض ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬ ‫و ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ زدن در ﻣﻜﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬درﺳﺖ! وﻟﻲ ﻃﻲ اﻻرض ﻛﺮدن‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻮان و ﻗﻮت ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬ﺣﺎل و روز ﻣﻦ ﺣﺘﻲ اﺟﺎزه اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻫﻢ ﻧﻤﻲ‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬او ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻛﺎري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آن ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺮ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻒ و ﺗﺄﺛﺮ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺳﻼم ﻣﺮا ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﻮل اﷲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺮﺑﻮن ﺟﺪ‬‫اﻃﻬﺮﺗﺎن‪ ،‬ﭼﺮا زودﺗﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺸﺪﻳﺪ؟ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺳﻲ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ در رﻛﺎﺑﺘﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﺗﺎﺧﻴﺮ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻧﻲ و ﺗﻮان و ﺗﻼش و زﺣﻤﺎت ﻣﺎ در راه ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺻﺮف و‬ ‫ﺗﻠﻒ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻫﺪر رﻓﺖ‪ .‬او در اداﻣﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫از ﻗﻮل ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺠﺎﻟﺘﺎٌ از‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻛﺮدن ﺧﻮد داري ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﻴﺴﺖ!‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻮ ﺧﻮدت اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻲ و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﻇﻬﻮر ﺧﻤﻴﻨﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎ او را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻮدي‪ .‬دﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﻧﻴﺮﻧﮓ و ﺗﺮﻓﻨﺪي ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪ‪ .‬دﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻫﻤﺔ آن وﻋﺪه و‬

‫‪١٣٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﺎرﻳﺲ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻗﺪرت ﭼﻄﻮر زﻳﺮ ﻗﻮﻟﺶ‬ ‫زد‪ .‬اﻣﺮوزه دﻳﮕﺮ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎد ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﻃﻬﺎرت ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺧﻮد را ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬آﻧﻘﺪر‬ ‫ﻛﻢ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻓﺪاﻛﺎري ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﺸﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﻜﻲ از اوﻻد اﺋﻤﻪ رﻓﺘﻨﺪ و آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺘﺸﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎزه اﻳﻦ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺧﺪا ﻧﺸﻨﺎس و ﺑﻲ‬ ‫دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ ﺣﻀﺮت در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻳﺮان ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭘﺲ اﻳﻨﻬﻤﻪ »اﻟﻈﻬﻮر اﻟﻈﻬﻮر«ي ﻛﻪ ﺷﺐ و روز از ﮔﻠﻮي‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ دارد؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺴﺮم! اﻳﻦ ﺷﻌﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﺎزار ﮔﺮﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻧﺎﻳﺐ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻬﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻗﺼﻪ اي ﻛﻪ در ﻛﺘﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻲ‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ .‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ از‬ ‫ﻫﺰاران ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رادارﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﺧﺎﻧﺔ ﻳﻚ ﻣﻮرﭼﻪ را‬ ‫ﻫﺪف ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻛﻬﻨﺔ ﺟﺪش ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ و ‪313‬‬ ‫ﻧﻔﺮ ﺑﻴﻠﻤﺰﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ از ﻧﻮاﺣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻜﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ! ﺑﺎ ﻳﻚ ﺧﻤﭙﺎره ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ ﻫﺪاﻳﺖ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪه‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن و ‪ 313‬ﻧﻔﺮ ﻳﺎراﻧﺶ را ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﺮب‬ ‫ﻧﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬اﻣﺜﺎل ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ راﻫﻮاري ﺟﺰ ﺷﺘﺮ و اﺳﺐ و اﻻغ‬ ‫ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻨﺎﻫﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺼﺔ ﺑﭽﮕﺎﻧﻪ اي را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮاي ﻣﺎ‬ ‫ﻛﻪ در اﻳﻦ دور و زﻣﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮري دارﻳﻢ‪ ،‬ﻛﻠﻲ ﻋﻴﺐ و‬ ‫اﻳﺮاد وارد اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬آﻗﺎي ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن از ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ در اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺒﻮده اﻳﻢ؟ اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺑﺸﺎن آﻣﺎدة ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻇﻬﻮر ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻣﻌﺼﻮم ﻛﻪ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل در ﭘﻨﺎه ﺧﻮد ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬

‫‪١٣٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻳﺎ اﻳﺮان ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ رﺣﻤﻲ ﺑﻪ ﺣﺎل وي ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﺮش‬ ‫ﻣﻲ آورﻧﺪ ﻛﻪ در ﻫﻴﭻ ﻗﺼﻪ اي ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳﺨﻦ از زﺑﺎن ﻳﻜﻲ از ﺷﻴﻮخ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ او ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺗﻔﺎوت وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻣﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻋﻘﻞ ﻫﺴﺘﻢ و اﻳﺸﺎن ﺗﺎﺑﻊ اﻳﻤﺎن‪ .‬ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺠﺎز اﺳﺖ و ﺣﻖ دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻤﺎن ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اﺟﺎزه اي ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﻣﻦ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪار‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي در ﻣﻴﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي اﻣﺮوز ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ داراي‬ ‫ﭼﻨﺪ اﻣﺘﻴﺎز اﺳﺖ و ﻳﻜﻲ ار اﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎزات ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻪ آن اﺣﺘﺮام‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺬارم‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻬﺎﻣﺖ و ﺷﺠﺎﻋﺖ اوﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻓﺮق ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﻛﻲ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺧﺪا‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬اﻣﺎم‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬او‬ ‫ﺣﺮﻓﺶ را ﻣﻲ زﻧﺪ و اﻳﺮادش را ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻓﻜﺮ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر را ﻫﻢ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در اوج اﻗﺘﺪار ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮد و ﻣﻘﺎم‬ ‫و ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻪ او داده ﺑﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻴﺐ ﺟﻮﻳﻲ و اﻧﺘﻘﺎد از او‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻨﺪ روﺿﻪ ﺧﻮان ﺑﻲ ﺳﻮاد ﭼﻨﺎن اﻳﻦ ﻓﻘﻴﻪ ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر را در‬ ‫زﻣﺎن ﺣﻴﺎت اﺳﺘﺎدش ﻛﻨﺎر ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﺳﺎده ﻟﻮﺣﺶ ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻴﺮت‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن ﺷﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ او ﺑﺎ درﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ وي‪،‬‬ ‫ﺳﻦ و ﺳﺎل و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺧﻮد را ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻗﺮار داد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎب ﻣﻄﺮح ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ را ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺟﻮان و ﺗﻮاﻧﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ زﻳﺮ ﺑﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﭼﻨﺪ آﺧﻮﻧﺪ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر‪ ،‬ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﭼﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﻤﻲ رﻓﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ دﻛﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺻﺮاﺣﺖ ﻟﻬﺠﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﻫﻢ ﻣﺜﻞ‬ ‫وﻋﺪه ﻫﺎي دﻳﮕﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي دﻟﺨﻮﺷﻲ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫اﺑﺪاع ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﻛﺪام ﻇﻬﻮر؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري؟ ‪....‬‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ؛ ﺑﺎﻻﺧﺮه اﻳﻦ ﻇﻬﻮري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ وﻋﺪه اش را‬ ‫داده اﻧﺪ‪ ،‬روزي ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ‬

‫‪١٣٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﺎري ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ از ﺣﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و‬ ‫ﻓﺴﻖ و ﻓﺠﻮر و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻫﻤﺔ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺷﻴﻌﻪ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺪر آﻣﺮزﻳﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل‪ ،‬اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻜﻪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دم ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ و‬ ‫ﺑﺎ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻜﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد؟ و اﮔﺮ ﺑﺮ ﺧﻼف اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت‪،‬‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن در اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ و ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ‬ ‫و آن آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ وﺟﻬﻪ ﻓﺮزﻧﺪش را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻻﺟﻮردي آدﻣﻜﺶ‬ ‫ﺳﭙﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﺎر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻲ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي اﻳﺮان از ﺳﭙﺎه ﻳﺰﻳﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﺮ و ﻣﻮﻣﻦ ﺗﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﻮش ﺗﺎ ﮔﻮش ﺳﺮ‬ ‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن را ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮﻳﺪﻧﺪ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻪ‬ ‫اﺳﻼم دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ و ﻫﻢ زﻳﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن‬ ‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ آن وﺿﻊ ﻓﻼﻛﺖ ﺑﺎر ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ؟‬ ‫ﻧﻪ ﭘﺴﺮم! روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺑﺮﺳﺪ ﻛﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﻪ آن ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺻﻮل و ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮد ﻫﻢ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺗﻘﻴﻪ را وارد ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﺮد‪ ،‬دﺳﺘﺎوﻳﺰي‬ ‫ﺑﺮاي آﺧﻮﻧﺪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺪان وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺮ ﺣﺮف ﻧﺎدرﺳﺘﻲ را ﺑﺰﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ وﻋﺪة ﭘﻮﭼﻲ را ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﻫﺮ ﻋﻤﻞ ﺧﻼﻓﻲ را ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺑﺸﻮﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻢ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺮﻋﻴﺖ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺗﻘﻴﻪ ﻛﺮده ﻳﺎ ﺧﺪﻋﻪ ﻧﻤﻮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ در ﭘﺎﺳﺦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ آﻗﺎ ﺟﺎن ﺷﻤﺎ در‬ ‫ﭘﺎرﻳﺲ دﻫﻬﺎ وﻋﺪه داده ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آن وﻋﺪه ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮدﻳﺪ؟‬ ‫ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻓﻘﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‪ ،‬ﺧﺪﻋﻪ ﻛﺮده و ﺗﻘﻴﻪ ﻧﻤﻮده ﺑﻮدم‪.‬‬‫ﻣﻨﺘﻈﺮي در اداﻣﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺟﺰ دﻋﺎ ﺑﺮاي ﺟﺎن اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻛﺎري از دﺳﺘﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻃﻠﺒﻪ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺎ ﭼﺸﻢ از ﻇﻬﻮر ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ و ﻫﻤﺎن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬

‫‪١٣٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺧﻮدﺷﺎن ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻢ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان را‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر دﻳﮕﺮي ﻧﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻄﺎي ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺚ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن‪ ،‬ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮدﻳﻢ و ﭘﻴﺮوز ﻫﻢ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﺔ‬ ‫آن ﭼﻪ ﺑﻮد؟ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻲ ﺳﺮ و ﭘﺎ و ﺑﻲ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﻛﺮدﻧﺪ آﻧﭽﻪ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺷﺐ و روز دﻋﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﺪ و ﺗﻮﺑﻪ ام را ﺑﭙﺬﻳﺮد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺧﻮن اﻳﻦ ﺑﻲ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻛﻪ ﺑﺮ‬ ‫داﻣﺎن ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺎك ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺒﺒﻴﻦ اﻳﻦ‬ ‫ﺑﻼﻳﻲ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻮﺳﻬﺎي‬ ‫ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ و ﺧﻴﺎﻟﻬﺎي ﺳﺎده ﻟﻮﺣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ﺑﻲ دﻟﻴﻞ ﻣﺎ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن ﺧﻤﻴﻨﻲ و اﻋﻮان و اﻧﺼﺎر او ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺻﺤﺒﺘﻤﺎن ﺑﺎ آﻗﺎي ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ‬ ‫دﻟﻮاﭘﺴﻲ و ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻼد ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺮوﻳﻢ و از ﻣﺮدﻣﺎن ﻏﻴﻮر‬‫آن ﺧﻄﻪ ﻛﻪ در ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدن ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻤﻚ ﺑﻄﻠﺒﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﺷﻜﺎﻟﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ آن ﺧﻄﻪ ﻫﻢ ﺳﺮي ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬وﻟﻲ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻛﻤﻜﻲ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬وﻟﻲ آﻧﻬﺎ اﻣﭙﺮاﻃﻮري ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ را ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻠﻲ‪ ،‬وﻟﻲ وﺿﻊ آن روزﮔﺎران ﺑﺎ اﻣﺮوز ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺮﻛﺖ ﻳﻚ‬ ‫ﺳﭙﺎه ‪ 313‬ﻧﻔﺮي از ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‪ ،‬اﮔﺮ از ﺧﺎك‬ ‫اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ دور از ﭼﺸﻢ ﻣﺎﻣﻮران رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در آن ﺻﻮرت ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ آﻧﻬﺎ را در ﻫﻤﺎن ﺧﺎك ﺧﺮاﺳﺎن ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻃﻲ اﻻرض از اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در آﻧﺠﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻫﻢ اﮔﺮ‬ ‫از دﺳﺖ ﺷﺮﻃﻪ ﻫﺎي ﺳﻌﻮدي ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺳﺮﺑﺎزان‬

‫‪١٣٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﻳﺎران ﺷﻤﺎ را ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ اﻟﻘﺎﻋﺪه دﺳﺘﮕﻴﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﺑﻪ زﻧﺪان ﮔﻮاﻧﺘﺎﻧﺎﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮد ﻛﻪ آن ﻫﻢ ﺧﻮد ﻣﺎﺟﺮاي‬ ‫دﻳﮕﺮي دارد‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﻧﺎدان ﺷﻴﻌﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻇﻬﻮري را ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﺮده اﻧﺪ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ آﺧﻮﻧﺪ از ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ در ﮔﻮﺷﺔ و‬ ‫ﻛﻨﺎر دﻧﻴﺎي اﺳﻼم در ﻛﻨﺞ ﺣﺠﺮه ﻫﺎي ﺧﻠﻮت و ﻛﺴﺎد ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﺑﺎ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ از اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺨﻴﻼت ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﺘﻲ ﭘﻨﺪار ﺑﺎﻓﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺟﻌﻞ ﭼﻨﺪ رواﻳﺖ از اﻣﺎﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي و ﻛﺒﺮي را ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻗﺼﺔ‬ ‫ﻇﻬﻮر را ﻧﻴﺰ ﺑﺪان اﻓﺰوده و ﺑﻪ ﭘﻴﺮوان ﺳﺎده ﻟﻮح ﺧﻮد ﺑﺎوراﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮ ﺣﻴﺮﺗﺶ اﻓﺰوده ﻣﻲ ﺷﺪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺮاي ﭼﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ اﻟﻈﻬﻮر اﻟﻈﻬﻮر ﺧﻮد ﮔﻮش ﺧﺪا را ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ‬ ‫اﺻﺮار دارﻧﺪ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺑﻴﻔﺘﺪ؟‪......‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻗﺘﻲ دﻛﺎن ﻧﻮاب ﺧﺎص ﺗﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رﻧﺪ دﻛﺎن ﻧﻮاب‬ ‫ﻋﺎم اﻣﺎم را ﮔﺸﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﺳﻮدآور را ﭘﺎﻳﺪار ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻌﺖ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﭘﻲ ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻧﮕﺎﻫﻲ‬ ‫ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال اﻣﺮوز اﻣﺎم زﻣﺎن در اﻳﺮان ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬ ‫ﻋﺸﺮي را دارد ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ در ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﻪ اي در ﺳﺎﻣﺮه ﻣﻨﺰل و‬ ‫اﻗﺎﻣﺖ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب و ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﺔ اﻳﺮان و ﻋﺮاق و‬ ‫ﺳﭙﺲ دو ﺣﻤﻠﺔ ﭘﻲ در ﭘﻲ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻋﺮاق و ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺻﺪام ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﭼﻮن‬ ‫رﻓﺖ و آﻣﺪ زوار اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﺮاق ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت روﺑﺮو ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮدﻣﺪاران ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ دروغ ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ آﺧﻮﻧﺪ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﺑﻪ ﻧﺎم»ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺣﺴﻦ ﺟﻤﻜﺮاﻧﻲ«‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن را از ﭼﺎه ﺳﺎﻣﺮه ﺑﻪ ﭼﺎﻫﻲ در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻤﻜﺮان‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل دادﻧﺪ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻫﻢ ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺳﻢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه ﺳﺎﻣﺮه ﺑﺎ اﻓﺰوده ﻫﺎي ﺗﺎزه‬

‫‪١٣٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ ﭼﺎه اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺿﻤﻦ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻳﺎد ﻳﻜﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮم رﺳﻴﺪ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﺳﻴﺪ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻛﻠﻲ ادﻋﺎﻫﺎ‬ ‫ﻛﺮده‪ ،‬ﺑﻪ درد ﻛﺎر ﻇﻬﻮر ﺑﺨﻮرد و ﺑﺎري از دوش اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮدارد‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﻫﻢ ﻛﻪ دوﺳﺘﺎن ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ ﻣﺎ او را‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻦ و ﺳﺎل ﻛﻢ و ﺑﺪون داﺷﺘﻦ درﺟﺔ اﺟﺘﻬﺎد از ﻃﺮف ﻫﻴﭻ ﻣﺮﺟﻌﻲ ﻏﻴﺮ از‬ ‫ﭘﺪر ﻣﺮﺣﻮﻣﺶ‪ ،‬ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺧﻮاﻧﺪه و ﺑﻪ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ اﻟﻠﻬﻲ ﻣﻔﺘﺨﺮش ﻛﺮده اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮﻳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻠﻒ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر در ﻣﻴﺪان‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺗﻬﺮان اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺪر و ﭘﺴﺮ ﻫﺮ دو ادﻋﺎي ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﺮده و‬ ‫ﻧﺎن آن ﺣﻀﺮت را ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي)ﭘﺪر( آﻳﺖ اﷲ ﺑﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ادﻋﺎي‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪش‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭘﺪر ﻫﻢ ﻛﻪ ﺳﻨﻲ از او ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ آﻳﺖ‬ ‫اﷲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻟﻘﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺜﻞ ﻧﻘﻞ و ﻧﺒﺎت ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ رو‪.‬ﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎي دوره ﮔﺮد ﻫﻢ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺠﺮه‬ ‫ﻧﺎﻣﺔ ﻣﺒﺎرﻛﻪ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ دﻟﻴﻞ ﻣﻘﺎم و‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﺖ آﻳﺖ اﻟﻠﻬﻲ او و ﭘﺪرش ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دروس ﺣﻮزوي و‬ ‫اﺟﺎزه ﻧﺎﻣﺔ اﺟﺘﻬﺎد و ﻏﻴﺮه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﺧﺒﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه‪ ،‬دﻋﻮاي آﻗﺎي ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ رژﻳﻢ و‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﺔ آن‪ ،‬از زﻣﺎن ﻣﺮگ ﭘﺪر او آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬اﺻﻞ داﺳﺘﺎن دﻋﻮا ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺼﺎﺣﺐ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎزي ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﭘﺪر ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺬﻛﻮر را ارث اﺑﻮي ﺷﻤﺮده و ﺧﻮد‬ ‫را ﺻﺎﺣﺐ و ﭘﻴﺸﻨﻤﺎز ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ رﻧﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﭘﺮ ﺑﺮﻛﺖ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮآن ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻟﻘﻤﺔ ﭼﺮب را از دﻫﺎن او‬ ‫ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄﻖ آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻤﺎزان ﻣﺴﺎﺟﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ و ﻣﺎﻟﻚ‬

‫‪١٣٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮﮔﺸﺎن ﺑﻪ ورﺛﺔ ﺷﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪي ﭘﺲ از‬ ‫ﻓﻮت ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎزش‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺤﻞ ﻳﺎ ﻣﺮاﺟﻊ اﻋﻠﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ‬ ‫اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ آن ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص در رژﻳﻢ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز ﺷﺪن‬ ‫ﻣﻘﺮراﺗﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎزي ﺧﻮد را در ﻣﺴﺠﺪي ﻛﻪ ﭘﺪرش اﻣﺎم‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ آن ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ اﺑﺘﻜﺎر ﺗﺎزه اي زد ﻛﻪ ﺗﺎ آﻧﺮوز ﻛﻤﺘﺮ‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﻪ داﺷﺖ‪ .‬اﺑﺘﻜﺎر او اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺪر ﻣﺮﺣﻮم ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺑﺴﭙﺎرد‪ ،‬در ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر دﻓﻦ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ اﮔﺮ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر اﻋﺘﺮاض ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه اي ﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪان دور ﻗﺒﺮ ﭘﺪر او ﻧﻴﺰ اﻣﺎﻣﺰاده و زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺑﺸﻮد ﺗﺎ ﻣﺮدﻣﻲ را ﻛﻪ ﻋﺎدت و‬ ‫ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺮاي ﺻﺎﺣﺐ ﮔﻮر ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺑﻨﻤﺎ ﺷﺪن اﻫﻞ ﺑﻴﺖ و ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﺨﺼﺺ دارﻧﺪ و ﺑﺎ ﻣﺰد‬ ‫اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺧﺎﺻﻲ ﺧﻮاب ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻪ ﻣﺰار ﭘﺪر‬ ‫ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ رﻧﺪان ﻛﻪ دﺳﺖ او را ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر از ﻧﻮ وارد ﻋﻤﻞ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫و ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﭘﺪرت را آﻧﺠﺎ دﻓﻦ ﻛﺮده اي! رﻳﺨﺘﻨﺪ‬ ‫و ﻣﻘﺒﺮه را ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺟﻨﺎزة ﻣﻴﺖ را ﺑﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ و او را ﻫﻢ از‬ ‫رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺎز داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﺮوﺟﺮدي در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻋﺘﺮاﺿﺎت ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪:‬‬ ‫‪» -‬وﻗﺘﻲ رژﻳﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ در داﻧﺸﮕﺎه ﻣ‪‬ﺮده ﺧﺎك ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬

‫اﺷﻜﺎﻟﻲ دارد ﻛﻪ داﺧﻞ ﻳﻚ ﻣﺴﺠﺪ ﻫﻢ ﻣ‪‬ﺮده اي را دﻓﻦ ﻛﻨﻴﻢ؟«‬

‫دﻋﻮاي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ رژﻳﻢ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ آﻏﺎز ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﻠﻴﮕﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ ﻫﻴﺰم ﺑﻪ آﺗﺶ اﻳﻦ ﺗﻨﻮر رﻳﺨﺘﻨﺪ و از دﻋﻮاي اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﻛﺴﺐ و ﻛﺎﺳﺒﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ رژﻳﻢ ﭼﻪ در‬ ‫درون و ﭼﻪ در ﺑﺮون ﻣﺮز ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻬﺮة دﻳﮕﺮي را رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻋﺮﺻﺔ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺮ ﺗﻼﻃﻢ‬

‫‪١٣٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻳﺮان ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﻬﺮة ﺧﺒﺮ ﺳﺎز ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ و اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻫﻢ در ﭘﺎﻧﺰده ﺧﺮداد ﻛﺬاﻳﻲ‬ ‫ﺳﺎل‪1342‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ»ﺧﻤﻴﻨﻲ« ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ و ﻗﺒﺮ ﭘﺪر را ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺖ و‬ ‫وارد ﻣﻌﺮﻛﻪ اي ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ آن روﺷﻦ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪش‪ ،‬زدﻧﺪش و ﺑﻪ زﻧﺪاﻧﺶ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ او و ﻫﻤﺔ ﻣﺪﻋﻴﺎن‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎي ﺻﺪا در آوردن ﻫﺎي ﻣﺸﻜﻮك ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬رژﻳﻢ آﺧﻮﻧﺪي‬ ‫رژﻳﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺑﭽﻪ آﺧﻮﻧﺪي ﺑﺨﻮاﻫﺪ اداي ﺧﻤﻴﻨﻲ را در ﺑﻴﺎورد‬ ‫و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻮاري او را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎري‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﭼﻨﺪان آﺳﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬زﻳﺮا او در‬ ‫زﻧﺪان ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻳﻦ زﻧﺪاﻧﻲ روﺣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﻌﻀﻲ از‬ ‫دوﺳﺘﺎن ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﺒﺎرز ﻛﻪ در زﻧﺪان ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ارﺗﺒﺎط‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻤﺔ روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و رادﻳﻮﻫﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﺟﺎزة ﺗﻤﺎس ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺎرج از زﻧﺪان را ﻧﺪاﺷﺖ و ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻘﺮرات ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن داﺷﺘﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺮاي زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ‬ ‫اﺟﺎزه ﻧﺪارد ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮل زﻧﺪاﻧﺒﺎﻧﺎن ﺧﻮد ﺑﺎ ﺧﺎرج از زﻧﺪان ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﻪ ﻳ‪‬ﻤﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﺳﻼﻣﻲ»ﺑﻌﻀﻲ« از زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻼﻳﺎن اﻳﻦ اﺟﺎزه‬ ‫را دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﺎ زن و ﻓﺮزﻧﺪ و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻫﻢ در ﻋﺮوﺳﻲ‬ ‫و ﻣﺮاﺳﻢ ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ و ﺧﺘﻢ اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﻪ در داﺧﻞ زﻧﺪان ﻣﻨﺸﻮر ﺿﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ و در‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر ﺧﺒﺮﮔﺰارﻳﻬﺎ ﺑﮕﺬارﻧﺪ؛ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎرﺷﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎري‪ ،‬آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ اﻟﻬﻲ‬ ‫را ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ از دﻳﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻘﺎم آﻳﺖ اﻟﻬﻲ‬ ‫او ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻫﻴﭻ اﻣﺘﻴﺎزي ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل او ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﺣﻖ ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رژﻳﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺎم‬ ‫آﻳﺖ اﻟﻠﻬﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ را ﺳﻪ ﺗﻦ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺎم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاري‬ ‫و ﻣﻴﻼﻧﻲ و ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ اﻣﻀﺎء و ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ اﻟﻬﻲ‬

‫‪١٤٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮوﺟﺮدي را ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣﺮﺣﻤﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎل ﻣﺪرس ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻗﻢ ﺑﻮد و ﻛﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻊ اﻋﻠﻲ زﻣﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮو و ﺑﻴﺎﻳﻲ داﺷﺖ و ﺑﺮاي ﺧﻮدش اﺳﻢ و رﺳﻤﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻄﻮر ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﻫﺮ ﺑﭽﻪ ﺟﻐﻠﻲ را ﺑﺸﻮد ﻳﻚ ﺷﺒﻪ آﻳﺖ اﷲ ﻛﺮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي دﻳﺪار‬ ‫و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ ﺧﺎص او ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮي ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ اﻳﺮادي ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬‫ﺧﻮاب او وارد ﺷﻮﻳﻢ و در ﺧﻮاب ﺑﺎ وي ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫دﺳﺖ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اورادي ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻳﺎدﻣﺎن داده ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻜﺴﺮه و‬ ‫ﺑﺪون ﻫﻴﭻ اﺷﻜﺎﻟﻲ وارد زﻧﺪان و ﺧﻮاب آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﺔ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺗﻨﮓ زﻧﺪان‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺘﻮي ﻛﻬﻨﻪ و ﻛﺜﻴﻒ ﺳﺮﺑﺎزي را ﺑﻪ دور‬ ‫ﺧﻮد ﭘﻴﭽﻴﺪه و در ﺧﻮاب ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي را ﻣﻦ در ﻳﻜﻲ دو ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ در ﺣﺎل ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ دﻳﺪه‬ ‫ﺑﻮدم‪ .‬آﻧﭽﻪ از او ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﻜﻞ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺔ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﺮدﻧﻲ ﺳﺘﺒﺮ داﺷﺖ‪ .‬رﻳﺶ اﻧﺒﻮه او ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﺮادران اﻓﻐﺎﻧﻲ ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ وﺟﺎﻫﺖ آﺧﻮﻧﺪي او ﻣﻲ اﻓﺰود‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ آن‬ ‫رﻳﺶ و ﺑﺎ آن ﻗﺪ و ﻗﻮاره اش ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮي ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺜﺎل ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﻛﻪ‬ ‫در ﻣﻮزة ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮد داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬ ‫دﻟﻴﻞ ﺑﺮاي ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮدن او و ﺣﺘﻲ ﺳﻨﺪ و ﺗﺄﺋﻴﺪﻳﺔ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ‬ ‫اﻟﻬﻲ اش ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ در ﮔﻮﺷﺔ اﻳﻦ زﻧﺪان ﺗﻨﮓ و ﺗﺎرﻳﻚ و ﻧﻤﻨﺎك ﻣﻦ آدﻣﻲ را دﻳﺪم‪،‬‬ ‫ﭼﺮوﻛﻴﺪه‪ ،‬زﻫﻮار در رﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﻟﺒﺎﻧﺶ ﭘﺮ از ﺧﻮن ﻟﺨﺘﻪ ﺷﺪه و زﻳﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﭼﭗ او ﻧﻴﺰ آﻧﭽﻨﺎن ﻛﺒﻮد و ﺑﺎد ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ دل ﻫﺮ ﺑﻴﻨﻨﺪه اي را ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﺣﻢ ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﺑﻮي ﻣﺸﻤﺌﺰ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻧﻴﺰ از ﻓﻀﺎي ﺳﻠﻮل ﺑﻪ ﻣﺸﺎم ﻣﻲ‬ ‫رﺳﻴﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻٌ در اﺛﺮ ﭼﺮك و ﺧﻮن و دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺑﺪن آﻳﺖ‬ ‫اﷲ ﺗﺮاوش ﻛﺮده ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪١٤١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ دﻳﺪن اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺗﺮﺣﻢ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬ﺑﺎ دﻟﺴﻮزي‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺎل او و ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﺰﻳﺰ در ﭼﻪ ﺣﺎﻟﻲ؟‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺿﻌﻒ ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻢ ﺧﻮري و ﻛﻢ ﺧﻮاﺑﻲ و درد و‬ ‫رﻧﺞ ﺷﻜﻨﺠﻪ در ﺧﻮاب ﻳﺎ در ﺣﺎل ﭼﺮت زدن ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺸﻢ راﺳﺖ ﺧﻮد را ﻛﻪ از‬ ‫ﺿﺮﺑﺎت »ﺑﺎزﺟﻮﻳﺎن ﻋﺰﻳﺰ« در اﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﺸﻮد و ﻧﮕﺎﻫﻲ از ﺳﺮ ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻮد اﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﺎ ﺑﻲ ادﺑﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﮕﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﺪاري؟ ﻣﮕﻪ ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻲ در ﭼﻪ ﺣﺎﻟﻲ ﻫﺴﺘﻢ؟ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﮕﺮ‬‫ﭘﺮﺳﻴﺪن ﻧﺪارد!‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺶ را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻲ ﮔﻤﺎن اﮔﺮ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺟﻮﻳﺎي ﺣﺎل اوﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﺤﻨﻲ ﺑﺎ وي‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺼﺮ ﻫﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ در آﻏﺎز ﺧﻮد را ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ در ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﺗﻴﺮش ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮرده ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎري‪ ،‬آﻣﺪه ام ﺟﻮﻳﺎي ﺣﺎل و اﺣﻮاﻟﺖ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﻳﻜﻪ اي ﺧﻮرد و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﻛﻨﺠﻜﺎواﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺎره او ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎﻳﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺎ آﻧﭽﻪ در‬ ‫اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺧﻮاﻧﺪه ﻳﺎ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮد ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر و ﺑﻪ ﺗﻨﺪي از‬ ‫ﺟﺎ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎد و زار زار ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﻐﻀﻲ ﻛﻪ در ﮔﻠﻮﻳﺶ ﮔﻴﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﻧﮕﺎه ﻛﻦ! ﺑﺒﻴﻦ اﻳﻦ ﻳﺰﻳﺪﻳﺎن زﻣﺎن‪ ،‬اﻳﻦ‬‫ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺮ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﻮل اﷲ آورده اﻧﺪ! اﺷﺎره اي ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻛﺒﻮد ﺧﻮد ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ ﭘﺸﺖ ﺧﻮد را ﻛﻪ ﻫﻨﻮز در اﺛﺮ ﺷﻼﻗﻬﺎ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺸﺎن داد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﭘﺎﻫﺎي ﺧﻮن آﻟﻮده اش را و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻦ آورده اﻧﺪ! ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻤﺔ اﻳﻨﻬﺎ را‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دﻓﺎع از دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد و آﺑﺮو و ﺷﺮف ﺷﻤﺎ و ﭘﺪراﻧﻢ ﺗﺤﻤﻞ‬

‫‪١٤٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺮده ام و ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن ﻧﻴﺰ ﺗﺤﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ دﻳﺪن وﺿﻊ رﻗﺖ ﺑﺎر ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬اﺷﻚ در ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫زد و ﺑﻐﺾ ﮔﻠﻮﻳﺶ را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺗﺮﺣﻢ ﺑﻪ ﺣﺎل او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻓﺮزﻧﺪ! ﻣﻦ درد و رﻧﺞ ﺗﻮ را اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ‬‫اﻣﺸﺐ ﺑﻪ دﻳﺪارت آﻣﺪه ام ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ دوران ذﻟﺖ و ﺧﻮاري ﻓﺮزﻧﺪان رﺳﻮل اﷲ‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﺶ ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺟﺒﺎران‬ ‫و ﺳﺘﻤﮕﺮان و ﻓﺎﺳﻘﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﻏﺎﺻﺒﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺎﻧﺪان ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺰاي اﻋﻤﺎل‬ ‫ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫آﻳﺎ ﺣﺎﺿﺮي ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد و ﮔﺴﺘﺮش آن در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻠﺘﺰﻣﻴﻦ رﻛﺎب ﻣﺎ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪي ﺗﺎ دﻣﺎر از روزﮔﺎر دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﻤﺎن در آورﻳﻢ؟‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را راه ﻓﺮﺟﻲ ﻣﻲ ﺷﻤﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬ﻣﺮا از دﺳﺖ اﻳﻦ ﻧﺎﺑﻜﺎران آزاد ﻛﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ‬‫ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲ آﻳﻢ و ﻫﺮ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺎ ﺟﺎن و دل در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ داد‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﻳﺎدﺗﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﭘﻴﺮوان ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ ﮔﻮش ﺑﻔﺮﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﺮ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻛﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺎدي رو ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد و‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان اﺻﻴﻞ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﺎراﻧﻲ ﻧﻴﺰ دارد‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﺟﻤﻊ آوري ﻟﺸﻜﺮ ‪ 313‬ﻧﻔﺮه ﺣﻞ ﺑﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ دﻳﺪن ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺳﺮﺷﺎر از اﻣﻴﺪش‪،‬‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ آﻗﺎ ﺟﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي در ﺧﻮاب اﺳﺖ‪ .‬در ﺧﻮاب‬ ‫آدم ﻫﻤﻪ ﺟﻮر ﺣﺮف ﻣﻲ زﻧﺪ و ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺧﻮاب آدم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‬ ‫ﭘﺮواز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ از ﻋﻘﺎب ﻫﺎي ﺗﻴﺰ ﭘﺮواز ﺑﻬﺮاﺳﺪ‪ .‬و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﻫﻴﺎن در‬ ‫آب ﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ وﺣﺸﺘﻲ از ﻧﻬﻨﮓ ﺗﻴﺰ دﻧﺪان درﻳﺎﻫﺎ ﺑﻪ دل راه‬ ‫دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ او در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﺳﻴﺮ و در ﺑﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬رﻫﺎ ﺷﺪن‬ ‫از ﭼﻨﮕﺎل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺧﻮن آﺷﺎم از ﻧﺎن ﺷﺐ ﻫﻢ ﺑﺮاي او واﺟﺐ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫او ﺑﺮاي رﻫﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﻫﺮ ﻗﻮﻟﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﻫﺮ وﻋﺪة راﺳﺖ و دروﻏﻲ ﺑﻪ‬ ‫زﺑﺎن ﻣﻲ راﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آزادي ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬ﺗﺎزه ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد‬

‫‪١٤٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻪ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻫﻢ ﻳﻚ آﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻘﻴﻪ ﺑﺰرگ ﺷﺪه‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮده و‬ ‫ﻧﺎن ﺧﻮرده اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از رﻫﺎﻳﻲ از زﻧﺪان‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺧﻮد ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ او ﺑﻌﺪ از ﭼﺸﻴﺪن ﻣﺰة‬ ‫زﻧﺪان وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻌﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺧﻄﺮ ﻛﻨﺪ و ﺧﺪاي‬ ‫ﻧﻜﺮده از ﻧﻮ ﮔﺬارش ﺑﻪ زﻧﺪان ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ داد او ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ زود ﮔﺬر را از اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﮕﻴﺮم‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﻧﮕﻔﺘﻢ و ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﺷﺪم ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺗﻜﻠﻴﻒ آزادي ﺑﺮوﺟﺮدي ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ را آزاد ﺳﺎزد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ زﻧﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﺳﺖ از ﺳﺎدات و اوﻻد‬ ‫ﺷﺮﻳﻒ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و از ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد اوﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﺑﺎ دﻳﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺟﺎن ﺗﺎزه اي ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫دﻋﻮت از او ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ رﻛﺎب اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﻬﺎد اﻛﺒﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻇﻬﻮر او ﺑﻪ راه ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﺷﻤﺎ ﭘﺲ از آزاد ﻛﺮدن ﻣﻦ از دﺳﺖ اﻳﻦ‬‫ﺣﺮاﻣﻴﺎن‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﺨﺘﺼﺮي ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از‬ ‫ﻧﻮاب ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﻌﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ورﻗﻪ ﭼﻪ ﺑﻪ روزﮔﺎر اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ آورد و در اداﻣﻪ اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻤﺎ اﻟﺪرم ﺑﻠﺪرم ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺑﺮﮔﻪ اي ﻳﺎ وﻛﺎﻟﺘﻲ از ﺷﻤﺎ در دﺳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻦ ﻳﻚ ﺗﻮﻗﻴﻊ‬ ‫دو ﺳﻄﺮي ﻫﻢ از ﺷﻤﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺷﻴﻌﻴﺎن اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬ ‫ﺧﻮد راه ﺧﻮاﻫﻢ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻛﺎري ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻳﺰﻳﺪ دﻳﮕﺮ در‬ ‫ﺑﻼد اﺳﻼﻣﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر و ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ‬ ‫آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ او اﺑﺮاز ﻣﻲ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮد‪.‬‬ ‫آﻣﺎدﮔﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي روزﻧﺔ اﻣﻴﺪي ﺑﻮد ﻛﻪ او را از ﻳﺎس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﺑﻴﺮون آورد‪.‬‬ ‫اﻣﺎ درﺧﻮاﺳﺖ او ﺑﺮاي آزادي از زﻧﺪان و ﺳﭙﺲ درﻳﺎﻓﺖ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺗﺎ ﺣﺪودي‬ ‫ﻛﺎرش را ﻣﺸﻜﻞ ﻛﺮد‪ .‬آزاد ﻛﺮدن او از زﻧﺪان ﻛﺎر وي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺗﻮﻗﻴﻊ دادن ﺑﻪ او‬

‫‪١٤٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫را‪ ،‬آن ﻫﻢ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر در ﭘﻴﺶ ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﺮوري ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬از‬ ‫اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻓﺮزﻧﺪ! زﻣﺎن‪ ،‬زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﺳﺖ و ﺧﻮد ﻣﻦ ﺷﺨﺼﺎٌ در ﺻﺤﻨﻪ ﺧﻮاﻫﻢ‬‫ﺑﻮد‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻣﻦ داﺷﺘﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺿﺮورﺗﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺗﻮ در رﻛﺎب و ﻫﻤﺮاه ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬در ﺑﺎرة آزادي ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﻦ ﺣﺎل و روز ﺗﻮ‬ ‫را ﺑﻪ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ﺧﻮد ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ آن را ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ وﺳﺎﺋﻞ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺗﺮا ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﺮاﻳﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﺧﻮد‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن او و اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ ﺑﻪ او ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫و ﻧﻪ او را از زﻧﺪان آزاد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ اﻣﻴﺪش را ﻧﻴﺰ از دﺳﺖ داد‪ .‬ﺑﺮاي او ﺑﺎور‬ ‫ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻧﺎم و آوازه اي ﻛﻪ دارد‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ آزاد‬ ‫ﻛﺮدن ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ را ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺔ ﻣﺪﻋﻴﺎن‪ ،‬وﻋﺪة ﺳﺮ ﺧﺮﻣﻦ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ آزادي ﺑﺮاي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺴﻴﺎر ﺿﺮوري ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ او‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از آزادي ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ از اﻣﺎم زﻣﺎن دل ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬او در ﻫﻤﺎن‬ ‫ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه در اﻧﺪﻳﺸﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ داﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ورﻗﻪ اي ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺛﺮوت دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود و ﻣﻲ ﺷﻮد از آن اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻫﺎي ﻛﻼن ﻛﺮد و ﺑﻬﺮه ﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم‬ ‫رﻏﺒﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎﻳﺶ ﺑﺎ دﻟﺨﻮري ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﻣﮕﺮ ﺧﺪا ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻣﻦ در ﭼﻪ وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻫﺴﺘﻢ‬‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ او را از اوﺿﺎع ﺑﺪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺧﺪا از وﺿﻊ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﺧﺒﺮ ﻧﺪارد و ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ او‬ ‫را ﺑﻪ زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ؟‪ ....‬ﻣﮕﺮﻫﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻳﻘﻴﻨﺎٌ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ از ﻫﻤﻪ اﻣﻮر آﮔﺎه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪،‬‬‫وﻗﺘﻲ اوﺿﺎع ﺑﺪ ﺷﻤﺎ را از زﺑﺎن ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬زودﺗﺮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭼﺎره ﻣﻲ اﻓﺘﺪ و‬ ‫ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﺑﺮاي آزادي ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ از ﻣﻨﻄﻖ اﻣﺎم زﻣﺎن راﺿﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ و در ﻋﻴﻦ‬

‫‪١٤٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﺎل ﭘﻴﺶ ﺧﻮد ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دردي ﻫﺮ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﺨﻮرد و آزاد ﺷﺪن از زﻧﺪان را ﻫﻢ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺤﺪوده ﻣﻲ‬ ‫داﻧﺴﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﺨﺼﺎٌ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ او را از زﻧﺪان آزاد‬ ‫ﺳﺎزد‪ ،‬ﺳﮕﺮﻣﻪ ﻫﺎﻳﺶ را در ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﺑﻲ ادﺑﺎﻧﻪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎﺑﺎ رو ﺑﺎش! ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و ﻋﺪل و داد را در ﺟﻬﺎن اﻳﺠﺎد‬‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻦ ﺑﺪﺑﺨﺖ و ﻓﻠﻚ زده را از زﻧﺪان آزاد ﻛﻨﺪ! ﺑﻌﺪ ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻴﺮش را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ آزادي ﻣﻦ دﺳﺖ ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬درﺳﺖ! اﻣﺎ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺧﺪا ﻧﻴﺴﺖ؟ دو ﻛﻠﻤﻪ ﭘﺸﺖ اﻳﻦ دﺳﺘﻤﺎل ﻛﺎﻏﺬ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﻧﺎﻳﺐ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻫﻤﻴﻦ! ﺑﻌﺪ ﺧﻮدم ﻣﻲ داﻧﻢ ﭼﻄﻮر از دﺳﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺮﻣﻠﻪ ﻫﺎ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺳﺮش را ﺗﻜﺎن ﻣﻲ داد اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺧﺪا ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﻣﺮا از اﻳﻦ ﻣﺤﺒﺲ ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻓﺎﺗﺤﺔ ﺧﻮدم را ﺑﺨﻮاﻧﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺧﻮد رﺣﻢ‬ ‫ﻛﺮده و ﻧﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺶ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﻴﺪ ﻳﻚ ﻻ ﻗﺒﺎ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ دارم اﺳﻢ‬ ‫ﻣﺮا ﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﺸﻨﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫او ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻴﺪي از آزاد ﺷﺪﻧﺶ ﺗﻮﺳﻂ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮاﻧﻪ از او ﻣﻴﺨﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻻاﻗﻞ ﻳﻚ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ او ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن از دادن آن ﻧﻴﺰ ﺳﺮ ﺑﺎز زد‪.‬‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻮد و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ او ﻫﻢ ﻋﻘﻴﺪه‬ ‫ﺑﻮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻣﺎﻣﻲ ﻗﺪرت ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ ﺑﻲ ﮔﻨﺎه را از زﻧﺪان آزاد ﺳﺎزد‪،‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺑﺎ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ رو در رو ﺷﻮد؟ آﻧﭽﻪ ﻣﺎ‬ ‫از زﺑﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻣﺎﻣﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺰار و‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻜﻨﻨﺪ؛ ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﻫﻢ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﻳﺎدم ﻫﺴﺖ ﻛﻪ در روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻲ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ در‬ ‫ﮔﻴﺮ و دار ﺟﻨﮓ ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺑﻪ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺒﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ در ﻳﻜﻲ‬ ‫از ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي دور اﻓﺘﺎدة ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا ﻳﺎ ﻳﻚ‬ ‫ﺣﻴﻮان ﺑﻲ زﺑﺎن ﭘﻴﺶ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﮔﺮﻓﺘﺎر در ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬در ﺣﻴﻦ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮادران و‬

‫‪١٤٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺑﺎ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺒﻴﺪاﷲ اﺑﻦ زﻳﺎد‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ‪ ،‬ﻃﻲ اﻻرض‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و رﻫﺴﭙﺎر ﺳﺮزﻣﻴﻦ دراﻧﺪﺷﺖ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﻴﺸﻮد و از اﻳﻦ ﺳﻮ ﺑﻪ آن‬ ‫ﺳﻮي ﺟﻨﮕﻠﻬﺎ ﻣﻲ دود ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻳﺠﺎد ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ و آن را ﺣﻞ و‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺑﺎ»ﭘﻴﺮوزي« ﺗﻤﺎم ﺑﺮ ﻣﻴﮕﺮدد ﺑﻪ ﻛﺎرزار ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬ ‫ﺷﮕﻔﺘﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ و ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮ از اﻳﻦ ﻣﻌﺠﺰه در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادﻳﺎن و‬ ‫ﻣﺬاﻫﺐ دﻧﻴﺎ و از ﺟﺎﻧﺐ ﻫﻴﭽﻴﻚ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان و اﻧﺒﻴﺎء و اوﻟﻴﺎء ذﻛﺮ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن و وﻟﻲ ﻋﺼﺮ و ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ﻳﻜﻲ از ﺳﺎدات ﺷﺮﻳﻒ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ دﻓﺎع از‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﻪ زﻧﺪان اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺠﺎت دﻫﺪ و آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻬﺎن‬ ‫را ﭘﺮ از ﻋﺪل و داد ﻛﻨﺪ!‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺧﻮاﺑﺶ ﻧﻮر اﻣﻴﺪي در دﻟﺶ‬ ‫روﺷﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن وي اﻣﻴﺪش ﺑﻪ ﻳﺎس ﻣﺒﺪل ﺷﺪ‪ .‬او ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻼف دﻗﺎﻳﻖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن را‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ و ﺗﺮﺟﻴﺢ داد ﺑﻪ ﺟﺎي ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ او‪ ،‬ﺧﻮاب ﺧﻮد را اداﻣﻪ‬ ‫دﻫﺪ ﺗﺎ درد و رﻧﺞ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﻳﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻮاﺑﻴﺪن‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬اﻧﺪﻛﻲ اﻟﺘﻴﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻏﻠﺘﻲ زد و ﭘﺸﺖ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻤﻮد و‬ ‫ﺧﻮاﺑﺶ را ﺑﺎ ﺧﺮ و ﭘﻒ و ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ او اداﻣﻪ داد‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﺎ درك ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺷﺎره اي ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮرش‬ ‫ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻦ از ﺧﻮاب ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻮد‪ .‬در ﻳﻚ آن ﻫﺮ دو در ﺳﺎﻟﻦ ﺧﺎﻧﺔ ﻣﻦ رو‬ ‫در روي ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻫﺎ ﻏﺮق ﺣﻴﺮت ﺑﻮدم‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪:‬‬ ‫راﺳﺘﻲ ﭼﺮا ﻧﺨﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﺮوﺟﺮدي را از زﻧﺪان آزاد ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺪون ﺗﺎﻣﻞ و ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻮ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻲ؛ ﻣﻦ‬ ‫ﻗﺎدر ﺑﻪ آزاد ﻛﺮدن او ﻧﺒﻮدم و ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ وﻋﺪه اي ﺑﻪ او ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ اﻧﺠﺎﻣﺶ‬ ‫ﺑﺮاﻳﻢ ﻣﻘﺪور ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻗﺘﻲ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺎ در ﺑﺤﺒﻮﺣﻪ ﺟﻨﮓ ﻛﺮﺑﻼ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻛﻪ در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬

‫‪١٤٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﻲ رود‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻛﻪ از ﻧﻮادﮔﺎن اﻳﺸﺎن و اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﻣﻌﺠﺰه ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻗﺎ ﺟﺎن! ﻛﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺟﺪ ﻣﺎ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ وﺳﻂ ﻣﻌﺮﻛﻪ‬ ‫ﻛﺮﺑﻼ ﺑﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟ اﮔﺮ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮار ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻨﺮي داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ﺟﺎن ﻓﺮزﻧﺪان و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد را ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ را‬ ‫ﺑﻪ اﻣﺎن ﺧﺪا رﻫﺎ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺒﻴﺪاﷲ آﻧﻬﺎ را ﺳﺮ ﺑﺒﺮ ﻧﺪ و ﺣﻀﺮت ﺑﻪ‬ ‫دﻧﺒﺎل ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ﻳﻚ ﻫﻨﺪو در ﺟﻨﮕﻠﻬﺎي ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن اﻳﻦ ﺳﻮ و آن ﺳﻮ ﺑﺪود‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻌﺪ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ داﺳﺘﺎن آﻧﭽﻨﺎن ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ دل‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ و ﺑﺎ ﭘﻮزش ﺧﻮاﻫﻲ ﮔﻔﺘﻢ؛ اﻳﻨﻬﺎ ﺣﺮﻓﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در ﺑﺎره اﻣﺎﻣﺎن ﻣﻲ زﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ او را از زﻧﺪان رژﻳﻢ اﺳﻼﻣﻲ آزاد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ اﻓﺰودم ‪ :‬از‬ ‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮارد در ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن آﻧﻘﺪر زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪ و ﺣﺴﺎﺑﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎورﻫﺎﻳﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ‬ ‫دﺳﺖ روي دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺸﺎن ﮔﺮه ﻫﺎي‬ ‫ﻛﻮر زﻧﺪﮔﻴﺸﺎن را ﺑﺎز ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎران آﻧﻬﺎ را ﺷﻔﺎ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن را ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮراك ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و اﻟﻲ آﺧﺮ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬راﺳﺘﻲ ﭼﺮا از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻤﻚ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻲ؟‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻲ ﻣﻦ ﺗﻮي ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﺮوﺟﺮدي آﺗﺶ روﺷﻦ ﻛﻨﻢ و ﭘﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺑﺴﻮزاﻧﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺸﻮد؟‬ ‫دﻳﺪم در اﻳﻦ ﻣﻮرد راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ و ﺣﻖ ﺑﺎ اوﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا از ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺧﻮدداري ﻛﺮدي؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﺰﻳﺰم ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺳﻮاد ﻧﺪارم و ﺑﻠﺪ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ؟‬ ‫ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻟﻲ ﻧﻮاب ﺧﺎص ﺷﻤﺎ در ﻃﻮل ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي ﻣﺮﺗﺐ‬ ‫از ﺟﺎﻧﺐ ﺷﻤﺎ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﻲ آوردﻧﺪ! ﺗﺎزه در ﺑﺎرة ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﻧﺎﻳﺐ‬ ‫ﺧﺎص ﺧﻮد ﺳﻤﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﺧﻮد را ﻣﻄﺮح ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ؟‬

‫‪١٤٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻨﺪة ﻣﻌﻨﻲ داري ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺮف ﻫﺎ ﺑﺎور دارﻳﺪ‪ .‬ﭘﺪر آﻣﺮزﻳﺪه‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﮕﺮ ﻣﻦ وﺟﻮد داﺷﺘﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺻﺎدر ﻛﻨﻢ؟ دوم اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻛﺠﺎ و ﻧﺰد ﭼﻪ ﻛﺴﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدم؟ ﺳﻮم اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﺑﻮدم و ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻨﺮﻫﺎﻳﻲ‬ ‫داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ از آن ﭼﺎه ﻛﺬاﻳﻲ ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻣﺪم و ﻣﻲ رﻓﺘﻢ در ﻳﻚ دﺷﺖ و‬ ‫دﻣﻨﻲ اﻗﺎﻣﺖ و ﺑﺎ ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدم ﺗﺎ از رﻃﻮﺑﺖ و از ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﭼﺎه ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﻪ ﻋﺰﻳﺰم! ﻫﻤﺔ آن ﺣﺮﻓﻬﺎ دروغ و ﻧﻮﻋﻲ ﺣﻘﻪ ﺑﺎزي ﺑﻮده‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﺮدم‬ ‫ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻤﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي درس ﺧﻮاﻧﺪه و آﮔﺎه اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ و از ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﻣﻌﺠﺰه ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫*‬ ‫ﺗﻤﺎس و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ و ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻣﺮ ﻇﻬﻮر ﻳﺎر و ﻳﺎور اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎﻧﺪ و ﻫﺮ‬ ‫ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺳﺮ ﺑﺎز زدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺮا ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻛﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺿﺮورﺗﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ دﻟﺴﺮدي و ﻳﺎس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺳﺮاغ ﻛﺴﻲ ﻧﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﻢ؛ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻲ ﻋﻼﻗﮕﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺷﻴﻌﻴﺎن اﻳﺮان ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﻦ روﺷﻦ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺮ رﺷﺘﻪ دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺪ و ﻣﺎﻫﻴﺖ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﻧﺸﺎﻧﻤﺎن داد‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎدم را ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و دﻳﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن از دﺳﺖ دادم‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن آدﻣﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺻﻐﺮ ﺣﺎن‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي و‬ ‫ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬وﺿﻊ ﺧﺎﺻﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻨﻜﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ اﺋﻤﺔ ﺷﻴﻌﻪ و ﺑﺨﺼﻮص اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻘﻴﺪه و اﻳﻤﺎن دارﻧﺪ‪ .‬ﺳﺌﻮال‬

‫‪١٤٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﭼﺮا آﻣﺎدة ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي‬ ‫آوردﻧﺪ ﺗﺎ از ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ او ﻃﻔﺮه ﺑﺮوﻧﺪ؟‬ ‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ ﻗﺸﺮ ﺧﺎﺻﻲ از ﺟﺎﻣﻌﺔ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﺔ اﻳﺮان را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺬا ﻧﻈﺮاﺗﺸﺎن در ﻛﻞ ﻧﺸﺎن‬ ‫دﻫﻨﺪة دﻳﺪﮔﺎه ﻛﻠﻲ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻦ از اﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﻣﺮدم‬ ‫ﺷﻴﻌﺔ اﻳﺮان اﻣﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻋﻤﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺮدم و ﻫﻢ ﺑﺎ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ آﻧﺎن و ﻫﻢ ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه ﺷﺎن ﺧﺪﻋﻪ ﻛﺮد و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز‬ ‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻨﺘﻬﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﺧﺮاﻓﺎت‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را آﮔﺎه و ﺷﺮ ﻃﺎﻳﻔﺔ آﺧﻮﻧﺪ را از ﺳﺮﺷﺎن ﻛﻮﺗﺎه ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻫﻤﺔ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ و اﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮدازﻳﻬﺎ و اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺳﺎزﻳﻬﺎ‪ ،‬ﻃﺮﺣﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺬاق‬ ‫ﻣﺘﻌﺼﺒﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮش آﻳﺪ و ﻫﻢ اﻫﻞ ﺧﺮد و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻛﻪ اي ﻛﻪ راه‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ و ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم دﺳﺖ از ﺑﺎورﻫﺎي‬ ‫ﺧﺮاﻓﻲ و ﻧﺎدرﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در دل و ﺟﺎﻧﺸﺎن ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮدارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﭼﻨﺪ روزي ﺑﻪ درازا‬ ‫ﻛﺸﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ از ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﻴﺪن آن اﻃﻤﻴﻨﺎن داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎ آﺗﺶ زدن ﻳﻜﻲ از‬ ‫ﭘﺮﻫﺎي ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﺎ آﻣﺪ و ﻣﻦ ﻛﻞ ﻃﺮح را ﺑﺎ رﻳﺰه‬ ‫ﻛﺎرﻳﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اش ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺮاي او ﺷﺮح دادم‪.‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮي در ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد ﺧﺎص‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ را ﻋﻤﻠﻲ داﻧﺴﺖ و ﮔﻔﺖ ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﻨﻢ و ﻣﻮاﻓﻘﺖ اﻳﺸﺎن را ﺑﮕﻴﺮم و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ اﺟﺮا‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻧﻈﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻴﻢ و او ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد ﺗﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺧﺪا را در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ و‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ را ﺑﻪ ﻣﺎ اﺑﻼغ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٥٠‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬ ‫ﻇﻬﻮر‬

‫‪-3‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻤﻲ ﺷﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﭘﺮش را‬ ‫آﺗﺶ ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و اﺟﺎزه‬‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬زﻳﺮا ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر در ﺟﻬﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺮده و ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‬ ‫در ﻳﻚ اﻣﺮ ﺧﻴﺮ ﻗﺪم ﺑﺮدارد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻳﻘﻴﻦ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺗﺎ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺮود ﻛﺎر ﺳﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ داﺷﺘﻢ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﻴﺰ در ﺟﺮﻳﺎن اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روﺷﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ‬ ‫ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺑﻴﺎﻳﺪ‬ ‫و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر زﻧﺪﮔﺎن ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‬ ‫را زﻧﺪه ﻛﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را ﻋﺬاب ﺑﺪﻫﺪ و ﻳﺎ ﭘﺪراﻧﺶ را رﺟﻌﺖ دﻫﺪ و ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺎم ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻋﺪل و داد را در ﺟﻬﺎن ﺟﺎري ﺳﺎزد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر را‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻇﻬﻮر او ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫آن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ درد ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﻴﭽﺎرة ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬او ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻲ‬ ‫اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ و ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ را ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و ﺗﻤﺎم ﻣﺮدم دﻧﻴﺎ؛ اﻋﻢ‬ ‫از ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻣﺴﻴﺤﻲ و ﻳﻬﻮدي و ﺑﻮداﺋﻲ و ﻫﻨﺪو و ﻏﻴﺮه را وادارد ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﺳﻼم ﻣﺤﻤﺪي و ﺷﻴﻌﻪ ﻋﻠﻮي ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﺷﺮﻋﻲ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﺪل و دادي ﻫﻢ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت در ﭘﻲ آﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻋﺪل و دادي اﺳﺖ ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮﻳﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل و ﺗﺼﻮر آﻧﻬﺎ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮﻗﺸﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻤﻮ‬ ‫زادﮔﺎﻧﺸﺎن ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ او ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﺔ زﻫﺮا در ﺑﺎرة ﻏﺼﺐ‬ ‫ﻓﺪك ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ آن را از او ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل واﮔﺬار ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫اﺳﻼم و ﺑﻪ ﺧﺪا ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ ﻓﺪك ﻛﻪ اﻣﻮال‬ ‫و اﻣﻼﻛﺸﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻏﺼﺐ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﺟﺎزه ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ داد‬ ‫ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از دﺳﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و دار و دﺳﺘﺔ او ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﺮا آﻧﻬﺎ را ﻛﺸﺘﻪ و اﻣﻮال و اﻣﻼك و زن و ﺑﭽﻪ ﺷﺎن را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا ﻧﺒﻮدﻧﺪ و ﺣﻖ و ﺣﻘﻮﻗﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ از ﻋﻠﻞ و اﺳﺒﺎب ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر او را ﻃﻮري‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدم ﻛﻪ دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺐ و روز و وﻗﺖ و ﺑﻲ‬ ‫وﻗﺖ ﺗﻤﻨﺎي آﻣﺪن او را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫و اﻳﻨﻚ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻇﻬﻮر را ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ!‬

‫‪١٥٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫روز ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ اي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﮔﺮوه ﻛﺜﻴﺮي از ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﺗﻤﻬﻴﺪات‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬از ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎ اﺗﻮﺑﻮس و ﻛﺎﻣﻴﻮن‬ ‫و ﻏﻴﺮه ﺑﻪ زﻳﺎرت ﺟﻢ ﻛﺮان آورده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ روﻧﻘﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ‬ ‫ﺟﻬﻞ و ﺟﻨﻮن‪ ،‬ﺗﺰوﻳﺮ و رﻳﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮدﻣﺪاري ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺻﺪاي ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﺗﻤﻨﺎي‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ از زﺑﺎن اﻳﻦ ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺎد‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﻴﺰ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬ ‫ﮔﺮداﻧﻨﺪة ﺑﺴﺎط‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ در ﮔﻮﺷﻪ اي‪ ،‬ﺿﻤﻦ ذﻛﺮ ﺳﺠﺎﻳﺎي اﻣﺎم زﻣﺎن و‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﻲ در ﭘﻲ از ﺟﺎﻧﺐ اﻳﺸﺎن رخ داده اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ و‬ ‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ دﻋﺎ و ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻘﻴﻪ اﷲ دﻋﻮت ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺣﺘﻲ در زﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﭼﻮب آﻟﻮده ﺑﻪ ﻓﺴﺎد‬ ‫ﻋﻤﻠﻪ و اﻛﺮة آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻌﻠﻲ ﺑﻪ ﺗﻦ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺨﻮرده ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﻀﺮات‬ ‫ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم را از ﺷﺎدي و ﺗﻔﺮﻳﺢ‪ ،‬ﺧﻨﺪه و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﭘﺮﻫﻴﺰ‬ ‫دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﻋﻮض از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﻳﺎرت اﻣﺎﻛﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﻘﺪس‬ ‫ﺑﺮوﻧﺪ و در ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺰاداري و دﻳﮕﺮ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮﮔﻮاري و ﮔﺮﻳﻪ و زاري ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻮﺷﻪ اي ﺑﺮاي‬ ‫آﺧﺮت ﺧﻮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﻼش آﻧﻬﺎ‪ ،‬اﻛﺜﺮ اﻳﺮاﻧﻴﺎن از ﻫﻤﺎن زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺗﺸﻴﻊ در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﻛﻮﺑﻴﺪه ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻔﺮﻳﺢ و ﺧﻮش ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ ﺷﺎن ﺑﻪ زﻳﺎرت رﻓﺘﻦ و در ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻮﮔﻮاري ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدن ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن‬ ‫در اﻳﻦ اﻳﺎم‪ ،‬رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺮاﺳﻢ و ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ آزاد و ﺑﻴﺮون‬ ‫ﺑﻮدن از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻮﻳﮋه دﺧﺘﺮان و ﭘﺴﺮان ﺟﻮان ﻣﻮﺟﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﮔﺸﺖ زﻧﻲ‪ ،‬ﺑﮕﻮ و ﺑﺨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﭼﺮاﻧﻲ‪،‬‬ ‫دﺧﺘﺮ ﺑﺎزي و ﻏﻴﺮه ﺑﻮد‪ .‬از ﻋﺠﺎﻳﺐ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻪ و ﺣﺘﻲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﻫﻢ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع را ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺑﻪ روي ﻣﺒﺎرك ﺧﻮد ﻧﻤﻲ آورد‪ .‬ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ در ﺟﻮاﻧﻲ اﻳﻦ دوران را ﻃﻲ ﻛﺮده و ﻟﺬت ﻫﺎ ﺑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻬﻢ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در روﺿﺔ ﺗﻴﺮ‬

‫‪١٥٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﻮردن ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ و ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ و ﻳﺎ ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪن دﺳﺖ ﻗﻤﺮ ﺑﻨﻲ‬ ‫ﻫﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻴﻮن و زاري ﭘﻴﺮ زﻧﺎن و ﭘﻴﺮ ﻣﺮدان‪ ،‬ﭘﺴﺮان ﺟﻮان از اﻳﻦ‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺰرﮔﺎن ﺑﻬﺮه ﻧﺒﺮﻧﺪ و ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ دﺳﺖ دﺧﺘﺮ ﻳﺎ زن‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ را ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻧﻮازش ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ وﻋﺪة دﻳﺪار ﻧﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺔ ﺧﻠﻮﺗﻲ‬ ‫ﻧﺮوﻧﺪ و‪.....‬‬ ‫در ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﻴﺰ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺧﻮب ﺑﻪ ﺳﻜﻨﺎت اﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﻧﮕﺎه‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﺑﻪ ﻳﺎد ﻫﻤﺎن اﻳﺎم ﺳﻮﮔﻮاري ﻫﺎي ﻣﺤﺮم و رﻣﻀﺎن و ﻳﺎ‬ ‫ﻃﻮاف ﺿﺮﻳﺢ ﻓﻼن اﻣﺎم ﻳﺎ زﻳﺎرت ﺑﻬﻤﺎن اﻣﺎم زاده ﻣﻲ اﻓﺘﺎد و ﻣﻲ دﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺟﻮاﻧﻲ ﺿﻤﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺻﻠﻮات و ﮔﻔﺘﻦ ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﻓﺮﻳﺎد ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ‪،‬‬ ‫دﺳﺘﺶ را ﺑﻪ دور ﻛﻤﺮ دﺧﺘﺮي اﻧﺪاﺧﺘﻪ و او را ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧﻮد ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮي زﻧﻲ را ﺑﻐﻞ ﻛﺮده و در ﺣﺎل ﻛﻴﻒ ﻛﺮدن‪ ،‬ﻧﻌﺮه ﻫﻢ ﻣﻲ زﻧﺪ» ﺣﺠﺖ‬ ‫اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«‪....‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﺣﻀﻮر در زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﻫﺎ و ﺷﺮﻛﺖ در ﻋﺰادارﻳﻬﺎ‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ اي‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪام ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﺮﺻﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاﻧﺎن اﻧﺪﻛﻲ‬ ‫ﺷﺎدي ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﻮد و ﺑﻪ دﻟﺸﺎن ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫در آن ﭘﻨﺞ ﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬در ﻣﻴﺎن ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ از زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻏﻴﺮ از‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻮدﻧﺪ در آﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮر‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدﻣﺎن ﻓﻘﻴﺮ و درﻣﺎﻧﺪه و ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪي ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ‬ ‫و رﺟﻮع ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد از ﺷﻬﺮﻫﺎ و آﺑﺎدﻳﻬﺎ و دﻫﻜﺪه ﻫﺎي اﻃﺮاف ﺑﻪ زﻳﺎرﺗﮕﺎه‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻔﺮه ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ و دروﻳﺸﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ در ﮔﻮﺷﻪ و‬ ‫ﻛﻨﺎر ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﻠﻮا و ﺧﺮﻣﺎي ﺧﻴﺮات ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﺷﺨﺎﺻﻲ اﻋﻢ از زن‬ ‫و ﻣﺮد و ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻣﻴﺎن ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ‬ ‫زاﺋﺮان داده ﺑﻮد‪ .‬در آن روز‪ ،‬وﺿﻊ ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺮاﺳﻢ‬ ‫ﺳﻴﺰده ﺑﺪر اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ ﺗﺎ ﻳﻚ زﻳﺎرت دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ در ﺳﻴﺰده ﺑﺪر ﻣﺮدم ﺷﺎد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﺧﻨﺪﻧﺪ و ﭘﻴﺶ‬ ‫از ﻇﻬﻮر رژﻳﻢ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﻋﺮﻗﻲ ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻤﺮي ﻗﺮ ﻣﻲ دادﻧﺪ و آوازي‬

‫‪١٥٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان ﻓﻘﻂ اﺟﺎزه داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻨﺪﻳﺪن ﺧﻮد‬ ‫را ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي آواز ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻮﺣﻪ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﮕﻮ و‬ ‫ﺑﺨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻋﺰادار و ﻣﺎﺗﻢ زده ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﻋﺮق ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻫﻢ‬ ‫دوغ و ﺷﺮﺑﺖ و ﭼﺎي ﺑﻨﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‬ ‫ﻫﻤﺎن ﻧﻴﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻴﺰده ﺑﺪر داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺷﺎدي ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫و دﻟﻲ از ﻋﺰا در آورﻧﺪ‪.‬‬ ‫دم دﻣﺎي ﻏﺮوب ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻛﻠﺔ ﺳﺤﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻇﻬﺮ ﺧﻮدﺷﺎن را ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دل از اﻳﻦ ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ آن روز را روز ﺗﻔﺮﻳﺢ و اﺳﺘﺮاﺣﺖ و اﻧﺪﻛﻲ ﺷﺎدي ﻣﻲ ﺷﻤﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﺎﻧﻲ و ﺑﺎ وﻋﺪة ﻏﺬا و ﺗﻨﻘﻼت و ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﺧﺮج ﺳﻔﺮ و ﻣﺰد زﻳﺎرت ﺑﻪ آﻧﺠﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫آن روز آﻓﺘﺎب ﻫﻢ ﺑﺎ دﻳﺪن اوﺿﺎع و اﺣﻮال اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮرده‪،‬‬ ‫زودﺗﺮ از وﻗﺖ ﻧﻘﺎب ﺑﺮ ﭼﻬﺮه ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﺴﭙﺎرد‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ اﻳﻦ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﺎن و ﮔﻤﺸﺪﮔﺎن ﻋﻬﺪ و اﻳﺎم ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻋﺮب‪ ،‬اﻋﻤﺎل و‬ ‫ﻛﺮدارﺷﺎن در ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ از ﻧﻈﺮ ﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻫﻢ ﭘﺲ از رﻓﺘﻦ‬ ‫آﻓﺘﺎب‪ ،‬آرام آرام ﺳﺎﻳﻪ ﺳﻴﺎه ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺑﺎدي ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺮم و‬ ‫ﺣﻴﺎي ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ را در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺧﻮد ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ ﺗﺎ در ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﻣﺴﺦ ﺷﺪه ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ دﻳﺪه ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ روﺷﻨﻲ ﺑﺨﺶ ﺷﻤﻊ ﻫﺎ و ﭼﺮاغ ﻫﺎ ﺳﻴﺎه اﺳﺖ و‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮاي ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدن ﺧﺮد از دﻳﺪ ﻣﺮدم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫در ﺷﺐ و در ﺗﺎرﻳﻜﻲ آن‪ ،‬ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﺑﺨﺘﻲ دﻳﮕﺮان را آﺳﺎﻧﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ و ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﺷﺐ ﻫﺎي ﺗﺎﺳﻮﻋﺎ و‬ ‫ﻋﺎﺷﻮرا‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ از ﻣﺮدم اﺷﻚ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎل ﮔﺮﻳﺰ زدن‬ ‫ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﺮاﻏﻬﺎ را ﺧﺎﻣﻮش ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﺸﻢ ﺳﺮ و‬ ‫دل آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺎي ﻣﻨﺒﺮﺷﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰي را ﻧﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ‬ ‫ﻧﻴﻨﺪﻳﺸﺪ‪ .‬ﺟﺰ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﺮﺑﻼ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﺔ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻫﺎ را ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻋﺰاداران ﺑﻪ ﺟﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ و ﺗﻠﻨﺒﺎر ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺸﻮد آن‬

‫‪١٥٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﻳﺎ از دﺳﺘﺶ ﺧﻼص ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻏﺮوب آن روز ﺑﺎ ﻓﺮو رﻓﺘﻦ ﺧﻮرﺷﻴﺪ در اﻓﻖ و ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺳﺮ و ﻛﻠﺔ‬ ‫ﺗﺎرﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎن ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﺻﻠﻮات و‬ ‫اﻟﻈﻬﻮر‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ از ﮔﻠﻮي اﻳﻦ ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎن ﺧﻮد ﮔﻢ ﻛﺮده ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ‬ ‫رﻓﺖ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻓﻠﻚ ﻧﺎﺷﻨﻮا ﻫﻢ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎ و ﻣﺪاﺣﺎن و ﻗﺎرﻳﺎن ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﭼﺎه ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان ﻛﻪ ﻛﺎﺳﺔ ﮔﺪاﻳﻲ ﺷﺎن را ﭘﻬﻦ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﭘﻴﺶ از ﺗﺮك ﻛﺮدن زاﺋﺮان‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻴﺐ اﻳﻦ ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎن را ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ اﺟﺮﺷﺎن ﺑﻲ ﭘﺎداش اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻳﺎرت ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﻋﺎﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺴﺘﺠﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ زاﺋﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻨﻜﺒﻮت‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ در ﺗﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻃﻌﻤﺔ ﺧﻮد ﺗﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻣﺮدم در‬ ‫رﻓﺖ و آﻣﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ‪‬ﻬﺮ و ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻓﺮوﺷﺎن از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺎك ﻣﺘﺒﺮك ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان را در ﻛﻴﺴﻪ ﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﺧﻮش دوﺧﺖ » ﻫﻨﮓ ﻛﻨﮓ«ﺑﺮاي ﺗﺒﺮك ﺑﻪ‬ ‫زاﺋﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻟﻮل ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮدم ﻓﻘﻴﺮ را ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ در اﺛﺮ ﻓﻘﺮ و ﻧﺪاري‪ ،‬ﺑﺮاي ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﻲ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮ ﻛﻴﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻏﻮﻏﺎﻳﻲ ﻋﺠﻴﺐ و ﺗﻤﺎﺷﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﻏﻮﻏﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻃﺮف اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﺣﺎل زار اﻳﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺗﺮﺣﻢ‬ ‫ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ از ﺣﻤﺎﻗﺖ اﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻧﺸﺎن در ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ ﺳﺮ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻛﺸﻴﺪه و در ﻣﻴﺎن ﻛﻬﻜﺸﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺎواي‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي آﻳﻨﺪة ﺑﺸﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻨﺪه واﻣﻲ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻣﮋدة ﻇﻬﻮر‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎره ﺗﻤﺎم ﭼﺮاغ ﻫﺎي ﺑﺮق آﺑﺎدي و‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ و ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻄﻠﻖ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺟﺰ در‬

‫‪١٥٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از زاﺋﺮان ﺷﻤﻊ اﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻳﺎ ﻓﺎﻧﻮﺳﻬﺎي ﻧﻔﺘﻲ و‬ ‫ﮔﺎزي ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ روﺷﻨﺎﻳﻲ دﻳﮕﺮي در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻣﺤﻮﻃﺔ وﺳﻴﻊ‬ ‫زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﺑﺮق‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻘﻲ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺎﻳﻪ اﻓﻜﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬ ‫از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻌﻀﻲ از دﺳﺖ اﻧﺪرﻛﺎران زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﺣﺮﻛﺎت‬ ‫ﻣﺮدم را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﻋﻮت ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺻﻠﻮات ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ و آل او ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن دﻋﻮت ﺑﻪ ﺻﻠﻮات‪ ،‬از ﻧﻮ ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﺻﻠﻮات ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ و آل ﻣﺤﻤﺪ و ﺳﭙﺲ ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﭘﺲ از آن آﻫﻨﮓ ﺷﻮر اﻧﮕﻴﺰ» اﻟﻈﻬﻮر و‬ ‫اﻟﻈﻬﻮر« ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮاﻧﻪ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻫﻴﺎﻫﻮ و ﻏﻮﻏﺎ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن از دﻫﺎﻧﺔ ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﻫﺎﻟﺔ ﻧﻮر‬ ‫ﺳﭙﻴﺪي ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻪ اي ﻛﻪ در ﺗﻤﺜﺎل اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﺑﺮ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ آﻧﻬﺎ دﻳﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﺎﻻ آﻣﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ اﻧﺪﻛﻲ از آن ﻫﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺷﺒﺢ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻋﻤﺎﻣﻪ اي زرد ﺑﺮ ﺳﺮ و ﻟﺒﺎدة ﺳﻔﻴﺪي ﺑﺮ ﺗﻦ و ﺷﺎل ﺳﺒﺰي ﺑﺮﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬ ‫در ﻣﻨﻈﺮ دﻳﺪ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺷﺒﺢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺘﺮي ﺑﺎﻻي ﭼﺎه رﺳﻴﺪ‪ ،‬دو ﺑﺎزوي ﺧﻮد را در‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻣﺮدم و ﺑﻪ ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬در دﺳﺖ راﺳﺖ او ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دﻣﻲ‬ ‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ و در دﺳﺖ ﭼﭗ او ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻮد ﺷﺒﻴﻪ ﻗﺮآن ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ ﻛﻪ از ﻓﺎﺻﻠﺔ دور ﻧﻴﺰ ﻫﻢ »ﺗﺎزه ﺑﻮدن‬ ‫ﻛﺘﺎب« او و ﻫﻢ »ﻛﻬﻨﻪ ﺑﻮدن ﺷﻤﺸﻴﺮ« ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺒﺢ در ﭼﻨﺪ ﻣﺘﺮي ﺑﺎﻻي ﭼﺎه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻢ ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دم ذاﻟﻔﻘﺎر‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اش و ﻫﻢ ﻛﺘﺎب ﺷﺒﻴﻪ ﻗﺮآﻧﺶ ﻣﺤﻮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬دو دﺳﺖ او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫دﻋﺎي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران ﭘﺲ از ﺧﺘﻢ ﻋﺒﺎدﺗﺸﺎن رو ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺎز ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺒﺢ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﻛﻨﺠﻜﺎو ﺧﻮد ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﺣﺎﺿﺮان دوﺧﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺎت و ﻣﺒﻬﻮت ﺑﻪ او ﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺳﻜﻮت ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫» ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﺎن اﻟﺮﺣﻴﻢ«‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﻴﺎن ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫ » اي ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻦ! ﺳﻼم ﺑﺮ ﺷﻤﺎ! ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ‬‫اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻜﺮر ﺷﻤﺎ و ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ‬

‫‪١٥٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ آﻣﺪه ام ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﮋده را ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻓﺮا رﺳﻴﺪه و‬ ‫ﻋﻨﻘﺮﻳﺐ ﻇﻬﻮر ﻣﺎ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ .‬از ﺷﻤﺎ ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻳﺰﻳﺪﻳﺎن زﻣﺎﻧﻪ و اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد‪ ،‬در اﻳﻦ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و از ﺛﻮاب آن ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﭘﻴﺎم ﻣﻦ اﺳﺖ و‬ ‫ﺑﺰودي ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻋﺰﻳﺰان ﺗﻤﺎس ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺒﺢ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ»ﺻﺪق اﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ« ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد را ﭘﺎﻳﺎن داد و‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ از ﭼﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ درون ﭼﺎه ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن را آﺷﻜﺎرا و رو در‬ ‫روي ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺮت زده و ﻧﺎ ﺑﺎوراﻧﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻛﺖ و ﺻﺎﻣﺖ در ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻖ ﻓﺮو‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد! ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻤﺸﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﺑﻪ‬ ‫زﺑﺎن ﺧﻮد ﻣﮋدة ﻇﻬﻮر را داده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در ﺣﻮزة اﻳﻤﺎن اﻳﻤﺎﻧﺪاران و در ﭘﻬﻨﺔ ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻘﻴﺪه اي‬ ‫ﺑﻪ او ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﻳﺎ اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي اﻧﺪك و ﻳﺎ ﺳﺴﺖ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه ﻣﻲ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮوز آن ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮدم ﻓﻘﻂ آرزو ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺴﻲ اﻧﺘﻈﺎر وﻗﻮع آن را داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺪادي از آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﭘﺎﺳﺪاران و‬ ‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎ دورﺑﻴﻦ ﻫﺎي ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﺧﻮد از اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻜﺲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺻﺪاي او را ﺿﺒﻂ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ‬ ‫ﻫﻮش و ﺣﻮاس ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت در دل ﺧﻮد ﺑﻪ دﻋﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن و ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻜﻮت ﻣﺮدم ﺗﺎ ﻓﺮو رﻓﺘﻦ ﺷﺒﺢ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭼﺎه اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ‬ ‫از دﻗﺎﻳﻘﻲ از ﻧﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﺷﺪن او ﻛﻪ ﭼﺮاغ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ روﺷﻦ ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎره ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي‬ ‫ﺷﺎدي و ﺷﻌﻒ ﻣﺮدم از روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﮋدة ﻇﻬﻮر او‪ ،‬آﺳﻤﺎن و‬ ‫زﻣﻴﻦ ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺑﻪ ﻟﺮزه اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬از ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎري ﻳﺎ ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي اﷲ‬ ‫اﻛﺒﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪ ،‬ﻳﺎ ﺻﺪاي ﺻﻠﻮات ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﺧﺘﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﻓﺮﻳﺎد ﻫﺎي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﻳﻒ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺮده ﻫﺎي‬

‫‪١٥٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻮش ﻫﺎ را ﭘﺎره ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻓﺮﺟﻲ ﺑﺮاي‬ ‫دردﻫﺎي ﺑﻲ درﻣﺎن ﺧﻮد ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺑﻪ رﻗﺺ و ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻲ و‬ ‫دﺳﺖ اﻓﺸﺎﻧﻲ در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺎ‪ ،‬روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺪاﺣﺎن و ﺣﺘﻲ ﻗﺎرﻳﺎن‬ ‫ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮر اﻣﺎم از ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎس ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺸﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﻮﺗﺎه‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺧﺒﺮ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ‪ ،‬ﺣﻮزه ﻫﺎي‬ ‫ﻋﻠﻤﻴﻪ و ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ رﺳﺎﻧﺪه ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اداره ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ را ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن زﻳﺎرﺗﮕﺎه درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬رﺋﻴﺲ‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم‪ ،‬رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر‪ ،‬وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬دﺑﻴﺮ ﺷﻮراي‬ ‫ﻧﮕﻬﺒﺎن‪ ،‬ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ‪ ،‬آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم ﻫﺮ ﻳﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻮاﻣﻞ و‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺧﺒﺮدار و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﺔ ﺑﺎور‬ ‫ﻧﻜﺮدﻧﻲ ﻏﺮق ﺣﻴﺮت و ﻧﮕﺮاﻧﻲ و وﺣﺸﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﻴﺎم ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻣﺪارا ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻈﺎﻫﺮات و ﺷﻮرش و ﺑﻠﻮا ﮔﺮدد‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺞ و دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺳﺮﻳﻌﺎٌ دﺳﺘﻮر داده ﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺣﺪ ﻟﺰوم ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد ﺧﻮد در ﺟﻢ ﻛﺮان اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص‬ ‫ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع در ﮔﻴﺮي ﺣﺘﻲ ﻟﻔﻈﻲ ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻧﺸﻮد‪ .‬در ﭘﻲ آن‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن رﻫﺒﺮ‪ ،‬اﻋﻀﺎي ﺷﻮراي اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي‬ ‫اﺣﻀﺎر ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ و ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻌﻀﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻳﺎ دﻳﻨﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮔﺮدد‪ ،‬در ﺑﺎره اش ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ و ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﭘﻴﺶ از آﻧﻬﺎ‪ ،‬رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي‬ ‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ ﻋﻜﺲ و ﺻﺪاي اﻣﺎم‬

‫‪١٦٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫زﻣﺎن را ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﻫﺎﻳﻲ از ﺻﺤﻨﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺧﺎرج ارﺳﺎل و در‬ ‫اﺧﺘﻴﺎرﺷﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم اﻳﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺷﺐ اﻳﻦ‬ ‫ﺧﺒﺮ را از رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻌﺒﻴﺮﻫﺎ و ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎ و‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﺨﺶ ﺧﺒﺮ در رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ‬ ‫راه اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﭘﺮ ﻫﻴﺠﺎن ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ را ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﮔﻴﺞ ﻛﺮده‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﻳﺮان و ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﺔ‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ اداره ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﺮان ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺘﺸﺎن‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ‬ ‫از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ادﻋﺎ و اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان را» ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن«ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎل ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻗﺼﺪ ﻇﻬﻮر داﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ زﻣﺎم اﻣﻮر را ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻤﺎن اﺣﺎدﻳﺚ و‬ ‫رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آﻣﺪن‬ ‫اﻣﺎم ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ وي واﮔﺬار ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﮔﺮ در ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻏﻴﺮ از ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻨﺸﺎن ﻛﻪ ﺑﻲ‬ ‫ﺷﻚ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در رأس آﻧﻬﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﺎري اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺷﺘﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﭘﻴﺶ از ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺣﻀﺮت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮاي ﺳﭙﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و در رأس آﻧﻬﺎ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ ﻣﻲ داﺷﺖ و در‬ ‫ادﻋﺎي ﻧﻴﺎﺑﺖ ﺧﻮد از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن ﺻﺎدق ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﺮش ﻗﺮﻣﺰي از ﭼﺎه‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺗﺎ ﻛﺎخ رﻫﺒﺮي ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪ و‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺎ ﻫﻤﺔ اﻋﻮان و اﻧﺼﺎرﺷﺎن ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﺣﻀﺮت ﻣﻴﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﺸﺎن را ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻼم و ﺻﻠﻮات ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ وﻻﻳﺖ ﺑﻴﺎورﻧﺪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ آن‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ‬ ‫دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺪارد‪ .‬ﻧﻪ در ﻗﺮآن ذﻛﺮي از‬ ‫آن ﺷﺪه و ﻧﻪ در ﺳﻨﺖ اﺷﺎره اي ﺑﻪ آن ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﻮﺛﻖ و‬

‫‪١٦١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﻴﺰ ﺻﺤﺒﺘﻲ از وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ دو ﻧﻔﺮي ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮد را وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎﺑﺘﻲ ﭼﻪ ﻛﺘﺒﻲ و ﭼﻪ ﺷﻔﺎﻫﻲ از اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻛﺴﺐ اﻳﻦ ﻣﻘﺎم و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اش ﻧﻴﺰ از ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن و‬ ‫ﻛﺎﻓﺮي ﻛﻤﻚ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ از اﻣﺎم زﻣﺎن‪.‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ را ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻫﻢ ﻛﻪ در آن ﺟﺮﻳﺎن ﻛﺬاﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ او آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت اﻣﺎﻣﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺪ ﻓﺮاوان در ﻛﺘﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﺛﺒﺖ و ﺿﺒﻂ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺣﺪﻳﺚ و رواﻳﺘﻲ ﺑﺮاي ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك و رواﻳﺎت ﻓﺮاواﻧﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ در‬ ‫آرﺷﻴﻮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻫﻤﺔ ﻛﺸﻮرﻫﺎ و رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪي ﺑﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ‬ ‫ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ اﻧﺘﺨﺎب وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻌﺪي ﺑﻪ ﺷﻴﻮة دﻳﮕﺮي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬درﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻓﻮت ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم اﺑﻮﺑﻜﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ‪ .‬در آن زﻣﺎن در‬ ‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺟﻨﺎزة ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎران او در‬ ‫»ﺳﻘﻴﻔﻪ ﺑﻨﻲ ﺳﺎﻋﺪه« ﮔﺮد آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺣﺪﻳﺜﻲ ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫اﺳﻼم ﺟﻌﻞ و ﻧﻘﻞ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﻣﺨﺘﺺ ﻗﺮﻳﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺷﺪ و ﭘﺎداش آن را ﻫﻢ از اﺑﻮﺑﻜﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﻛﺴﺐ ﻋﻨﻮان دوﻣﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻪ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ دﻳﮕﺮ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ او اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﺎراﻧﺶ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ و‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﺟﻌﻠﻲ از‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ در ﺑﺎرة آﺧﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪ اي ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﻲ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ»اﺣﻤﺪ«‪ ،‬وي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دوﻣﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ اﻳﻦ دو ﻗﻀﻴﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ و‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﺧﺎﻣﻨﻪ اي ﺑﻪ وﻻﻳﺖ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻮﺑﻜﺮ‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺧﻼﻓﺖ ﺣﻖ ﻋﻠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ آن را ﻏﺼﺐ و‬

‫‪١٦٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫وارث اﺻﻠﻲ را از آن ﻣﺤﺮوم ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﻧﺘﺨﺎب ﺧﺎﻣﻨﻪ اي ﻫﻢ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ وﻻﻳﺖ ﺣﻖ اﺣﻤﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪ اي و رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫)اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( آن را ﻏﺼﺐ و وارث ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺎج آﻗﺎ اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ را از آن ﻣﺤﺮوم ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺮان رژﻳﻢ‬ ‫دﻳﺮ وﻗﺖ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺷﺐ‪ ،‬زﻋﻤﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﻜﻲ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮي‪ ،‬ﻣﺸﻮش‬ ‫و ﻧﮕﺮان وارد ﺑﺎرﮔﺎه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺣﺎدﺛﺔ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺮﻗﺒﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز ﻧﺸﺴﺖ آن ﺷﺐ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻤﻤﻴﻦ ﭘﻴﺮ ﻗﺸﺮي ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر‬ ‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﺮادر‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و راه ﺳﻼﻣﺖ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ؟ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺣﻮزه و ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﻨﺒﺮ ﻳﺎ‬ ‫ﺑﺮوﻳﻢ در ﻋﺘﺒﺎت ﻣﺠﺎور ﺷﻮﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﻮج ﻧﻴﺰ ﺑﮕﺬرد و ﭘﺲ از آن اﮔﺮ ﺻﻼح‬ ‫ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ؟‬ ‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و ﻳﻚ دوز و‬ ‫ﻛﻠﻚ در ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﺳﺘﺒﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺒﺪل ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪن اﺑﺮواﻧﺶ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺣﺎج آﻗﺎ! ﭼﻲ ﭼﻲ رو ﺗﺤﻮﻳﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺪﻫﻴﻢ! ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ داده ﻛﻪ ﺑﻪ او ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ! ﻣﺎ ﻓﻼﻧﻤﺎن را ﭘﺎره ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﺸﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﺎﻫﻴﺖ آن ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺔ ره آورد ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻋﻤﺮﻣﺎن را واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ و‬ ‫ﺑﺮوﻳﻢ ﻣﺠﺎور ﺷﻮﻳﻢ؟‬ ‫ﻃﺮف آﻧﻘﺪر ﭘﻴﺮ ﻣﺮد را ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺎور و اﻋﺘﻘﺎد ﻗﻠﺒﻲ اش ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻛﺮد‬ ‫ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ از ﺣﺮف ﺧﻮد ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﺪ و ﺳﻜﻮت اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮد‪ .‬دﻳﮕﺮان ﻫﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﻪ در ﺳﺎﻟﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﻛﻨﺎر دﺳﺘﻲ‬ ‫ﺧﻮد از ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﺮف ﻫﺎ ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮار‬

‫‪١٦٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺣﺎدﺛﺔ اﺧﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺟﻠﺴﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎدﺛﻪ را‬ ‫ﻣﺸﺮوﺣﺎٌ ﺑﺮاي ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺷﺮح داد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻋﻜﺲ اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﭘﺮدة‬ ‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و از ﺿﺒﻂ ﺻﻮﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺻﺪاي او را ﭘﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت در دﻧﺒﺎﻟﺔ آن‪ ،‬ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﻣﺤﻮر اﺣﺘﻤﺎﻻت دور‬ ‫ﻣﻲ زد‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺮاي ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﺮدم‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا‬ ‫اﻣﻜﺎن اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ دﻫﺎﻧﻪ ﭼﺎه ﺑﺮوﻧﺪ و درون آن را ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺒﺢ ﭼﮕﻮﻧﻪ از آﻧﺠﺎ ﺑﺎﻻ آﻣﺪه‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫وي اﻓﺰود ‪ :‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺎﻳﻌﺎت ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﺮﻳﺒﻲ در ﺷﻬﺮ‬ ‫راه اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﺎت ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻳﺎ ﻗﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ از‬ ‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺒﺮ در اﻳﺮان ﭘﺨﺶ ﺷﻮد‬ ‫و ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر راه ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل ﻫﻢ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺳﺮ ﻧﺦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﺎت آﻧﭽﻪ ﺑﺴﻴﺎر اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫دارد‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم و ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزة ﻋﻠﻤﻴﻪ‬ ‫ﻗﻢ و ﻣﺸﻬﺪ و اﺻﻔﻬﺎن و ﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻣﻴﺪ ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﻣﺮدم از ﺷﺮ‬ ‫ﻏﺎﺻﺒﻴﻦ و ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺗﺤﺖ زﻋﺎﻣﺖ ﻓﺮزﻧﺪ واﻗﻌﻲ رﺳﻮل اﷲ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ آﺛﺎري از ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺳﺨﻦ وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت را ﻗﻄﻊ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ! ﻫﻨﻮز دري ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﻧﺨﻮرده‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮار و ﻳﺎ ﺳﻮء‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻀﺎﻳﺎ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺟﺰ ﻓﻘﺮ و‬ ‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻧﺪﻳﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ آرزوﻫﺎﻳﻲ در دل ﺑﭙﺮوراﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫اﻣﺎ آﻗﺎﻳﺎن ﭼﺮا؟ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻪ دﻫﻪ از ذﻟﺖ ﺑﻪ ﻋﺰت‪ ،‬از ﻓﻘﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺛﺮوت و از ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ دردي‬

‫‪١٦٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫دارﻧﺪ؟ ﮔﻴﺮم ﻣﺎ ﻓﺮدا ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬آﻳﺎ اﻳﻦ آﻗﺎﻳﺎن ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺮﻧﺪ؟ آﻳﺎ آﻧﻬﺎ در ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ‬ ‫ﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺮﻳﻚ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ؟ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺟﻴﺐ ﻣﻦ و ﺗﻨﻲ‬ ‫ﭼﻨﺪ از اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﻣﺎ رﻓﺘﻪ؟ در ادارة اﻣﻮر ﻛﺸﻮر ﺧﻮد آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن و‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن ﺳﻬﻴﻢ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ؟‬ ‫ﻧﻪ! اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﻴﺴﺖ! ﻫﺮ ﻛﺲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻫﺮ اﻳﺮادي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ! ﻣﺎ ﭘﺮوﻧﺪة ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي دﺳﺘﺸﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺎ ﺗﻮي ﻳﻚ ﻛﺎﺳﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ دارﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ آن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪة‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮوﻧﺪة آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻔﺘﻮح ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻧﻄﻖ ﻏﺮاء رو ﺑﻪ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﻤﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎزي از ﻛﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻻزم اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻖ ﺣﺎدﺛﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض از اﻳﻦ ﺑﺎزي ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ واﻗﻌﺎٌ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻓﺮا رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ و‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ؟‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ او را ﺑﻪ ﺟﺎي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل در ﻣﻜﺔ ﻣﻌﻈﻤﻪ‬‫اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻧﻪ در اﻳﺮان‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را در اﻳﺮان‬ ‫رﻳﺨﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬آدم ﻫﺎي ﻧﺎ آﮔﺎه و ﻧﺎداﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ آﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ آﻗﺎﻳﺎن ﻛﻪ اﻟﺤﻤﺪاﷲ ﻫﻤﮕﻲ ﺣﻮزه دﻳﺪه و ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﻣﺤﻞ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن را ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ‪ .‬او در اداﻣﻪ اﻓﺰود‪:‬‬ ‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﭼﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﺑﺮﺧﻮردي ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ؟ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از ﻫﺮ اﻗﺪاﻣﻲ‪،‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در اﺳﺮع‬ ‫وﻗﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻻزم ﭼﺎپ و ﺑﻪ ﺻﻮرت راﻳﮕﺎن در دﺳﺘﺮس ﻣﺮدم ﻗﺮار داده‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻫﻢ آﻗﺎﻳﺎن اﻣﺎﻣﺎن ﺟﻤﻌﻪ و ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ و ﺗﺤﻠﻴﮕﺮان دﻳﻨﻲ ﺑﺎ‬ ‫اﺗﻜﺎء ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر و اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﻨﻘﻮل از اﻣﺎﻣﺎن در رادﻳﻮﻫﺎ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎ و‬

‫‪١٦٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﺸﺮﻳﺎت ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﻛﻢ ﻣﺤﻞ ﻇﻬﻮر ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺮدم روﺷﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺮدم ﺑﺪاﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ و در ﻛﺠﺎ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺎدﺛﺔ اﺧﻴﺮ را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﮔﺮدن دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫اﺳﻼم اﻧﺪاﺧﺖ و از ﮔﺰﻧﺪ آن در اﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﻪ ﻃﺮف ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻛﻪ از ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬واﻗﻌﺎٌ ﻗﺼﺪ ﻇﻬﻮر‬‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﻳﻜﻲ از ﺳﺮدﻣﺪاران ﻣﻌﺮوف ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﺎج آﻗﺎ! ﺷﻤﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮي دود ﭼﺮاغ ﺧﻮرده و از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ آن ﻛﺘﺎب ﺳﺮﻛﺸﻴﺪه و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم‬ ‫زواﻳﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻛﺎﻓﻲ دارﻳﺪ‪ ،‬در ﻛﺠﺎ و در ﭼﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ و در ﭼﻪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ دﻳﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺎ ﻇﻬﻮر ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ؟ اﮔﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻛﺮﺑﻼ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﻌﺼﻮم ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را از دﺳﺖ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻳﺰﻳﺪ‬ ‫و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻋﺒﻴﺪاﷲ و ﻋﻤﺮ اﺑﻦ ﺳﻌﺪ و ﺷﻤﺮ اﺑﻦ ذي اﻟﺠﻮﺷﻦ ﻧﺠﺎت ﻣﻲ‬ ‫دادﻧﺪ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ در آن روز ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اي رخ ﻧﺪاد‪ .‬ﺣﺎل ﭼﺮا‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺮوز اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و آﻧﻬﻢ ﻧﻪ در ﻣﻜﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ در اﻳﺮان ﻛﻪ ﻋﻠﻲ اﻟﻈﺎﻫﺮ ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﻧﺪارد؟ ﻣﻦ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻈﺮ رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﺔ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻓﺘﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻣﺤﻞ‬ ‫وﺛﻮق اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﺎپ اﻳﻦ‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ و از ﻳﺎد رﻓﺘﻪ اﻗﺪام ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎ اﮔﺮ ﻣﻮﺿﻮع اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ آن را ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻴﻢ و ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﺎﻳﮕﺎه اﺻﻠﻲ‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن ﻛﻪ ﻣﻜﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﻮق دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺣﺮﺑﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ در‬ ‫دﺳﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﭘﻴﺮ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫آن روزﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻌﺮﻛﺔ ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن ﮔﻮﺷﺰد و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺟﻠﻮي اﻳﻦ ﺑﺎزي ﻫﺎ را ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ از ﭼﻨﻴﻦ روﻳﺪادﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن را از ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﺑﻪ ﭼﺎه‬

‫‪١٦٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﻴﺎورده ﺑﻮدﻳﻢ و اﻳﻦ ﻣﺤﻠﺔ ﻣﺘﺮوﻛﻪ را روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻴﻬﻮده‬ ‫ﻧﺒﺨﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺮوز ﻫﻢ ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر اﻳﻦ ﻣﻜﺎن را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺗﻜﺮار و اﺻﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻏﺎﺋﻠﻪ ﻛﻪ اﻣﻴﺪوارم از آن ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻗﻀﻴﺔ اﻳﻦ ﭼﺎه را‬ ‫روﺷﻦ ﻛﻨﻴﻢ و ﺣﻀﺮت را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺤﺘﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﺸﺎن در ﺳﺎﻣﺮه ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻈﻴﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻮادﺛﻲ در ﺣﻮزة ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺎ رخ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫دردﻧﺒﺎﻟﺔ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﺔ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻢ ﻛﻪ در ﺗﻨﻈﻴﻢ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ ﻋﻼﺋﻢ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺮوج‬ ‫ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻃﻠﻮع ﺧﻮرﺷﻴﺪ از ﻣﻐﺮب‪ ،‬ﻓﺮود آﻣﺪن ﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﺷﺪن‬ ‫دﺟﺎل و اﻻﻏﺶ‪ ،‬داﺑﻪ اﻻرض و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ دﻳﺪه‬ ‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻨﺘﻔﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻤﺎي ﺣﺎﺿﺮ در ﺟﻠﺴﻪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ دروس ﺣﻮزوي‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮔﺬراﻧﺪن داﻧﺸﻜﺪة اﻟﻬﻴﺎت و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻏﻴﺮ ﺣﻮزوي‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻣﻄﺮح ﻧﻜﻨﻴﺪ و ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ‬‫دﺳﺘﻤﺎن را ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم ﺑﺎز ﻧﻨﻤﺎﺋﻴﺪ‪ .‬ﻋﻼﺋﻢ ﻇﻬﻮر ﻋﻼﺋﻤﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺘﺎوﻳﺰ آﻧﻬﺎ ﻣﺮدم را از ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺑﺎز داﺷﺖ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪن‬ ‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺎن ﺟﻠﺐ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺎﻓﻴﻬﺎي‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻮد و ﻫﻤﺔ رﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺎﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﭘﻨﺒﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاي ﻣﺎ اﻫﻤﻴﺖ دارد‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن را در ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﮕﻪ دارﻳﻢ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ او را از اﻳﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎه‬ ‫ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻳﻢ؟ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺧﻮد را از اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮ از اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻳﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬ ‫اﻳﺸﺎن را ﻣﺘﺰﻟﺰل ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬در آن ﺻﻮرت ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال‬ ‫ﻣﻲ رود‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎ درﺑﺎره اش داد ﺳﺨﻦ داده و ﺑﺪون‬

‫‪١٦٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﻮاﻗﺐ ﻇﻬﻮر‪ ،‬اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻇﻬﻮر دﻋﻮت ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻤﻨﺎﻫﺎي‬ ‫ﻣﺎ ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺘﻪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻳﻦ‬ ‫ﻇﻬﻮر اﺳﺘﻘﺒﺎل و ﭼﻨﻴﻦ واﻧﻤﻮد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ از ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺧﺮﺳﻨﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر او ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ آﺳﻴﺒﻲ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺣﺘﻲ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻻزم را ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮوﻧﺪ و ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ‬ ‫ﺧﻮد را ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت در ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ و ﻧﺠﻒ و ‪ ....‬اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ روﺣﺎﻧﻲ در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد اﻓﺰود ‪ :‬اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان از داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻲ ﺧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ آﻧﻬﺎ را وارد‬ ‫ﺟﺰﺋﻴﺎت آن ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪر ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻇﻬﻮر در ﻣﻜﻪ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﻲ وارد اﻳﻦ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺸﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﭘﺲ‬ ‫از ﻇﻬﻮر ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺸﺖ ﻣﺎ ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از‬ ‫ﻋﻤﻮزادﮔﺎﻧﺶ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﻪ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دارد؟‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻲ ﭘﺮده و ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ اوﺿﺎع ﻣﺠﻠﺲ را ﺑﺮ ﻫﻢ‬ ‫زد‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ او ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﺪي ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻲ ﮔﺪار ﺑﻪ آب ﻧﺰﻧﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻋﺎﻗﻞ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﺮدم اﻳﺮان و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎن از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن آﮔﺎه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻛﻠﻤﺎت دﻟﻨﺸﻴﻦ»ﻋﺪل و داد« ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﻮﺟﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫زﺑﺎن آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ در زﻣﺎن آﻳﺖ اﷲ ﺣﺎج آﻗﺎ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮوﺟﺮدي‪،‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ او ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺟﺎي‬ ‫ﺗﺄﻣﻞ دارد‪ .‬آﻳﺎ آﻳﺖ اﷲ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺮدم اﻳﺮان را در‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﻇﻬﻮر ﻗﺮار دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻬﻮده ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ دﻟﺨﻮش ﻧﻜﻨﻨﺪ؟ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺮد‬ ‫روﺣﺎﻧﻲ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز رﻫﺒﺮي ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺗﺸﻴﻊ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﻣﺮدم را از ﺗﻮﻫﻤﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﺪ؟ و ‪ ........‬اﷲ اﻋﻠﻢ‬ ‫در دﻧﺒﺎﻟﺔ ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ‬

‫‪١٦٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻣﻄﺮح ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮد‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ‬ ‫را ﺑﻪ ﻋﺮض آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺎ ﺧﺒﺮ دار ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﺣﺘﻲ ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻠﻮي ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم‬ ‫را ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﺮاه آﻧﺎن ﺑﻪ رﻗﺺ و ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﻲ آﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺪ ﻛﻪ در آﻏﺎز‬ ‫از واﻛﻨﺶ ﻣﺎﻣﻮران دوﻟﺘﻲ در ﻫﺮاس ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺸﺮ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ از درون ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺘﺪﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻢ رﺿﺎﻳﺖ ﭼﻨﺪاﻧﻲ از اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻛﺮد و ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ اوﻻٌ اﻣﻴﺪوارم ﺑﺎ ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ واﻛﻨﺸﻲ از‬‫ﻃﺮف ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮوز ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻋﻤﺪه ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻧﻈﺎم را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺮان اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻤﺪاﷲ در رﻓﺎه و‬ ‫آﺳﺎﻳﺶ ﻛﺎﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از ﻧﻈﺎم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ اﮔﺮ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﺎٌ ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﻴﺪ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم را ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﭙﺎه و ﺑﺴﻴﺞ و ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ اﺑﻼغ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از اﻟﻄﺎف رﻫﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺣﺘﻤﺎٌ ﻣﺮاﺣﻢ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﺑﻼغ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﻣﻦ از ﻳﺎدآوري اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن در ﺟﺮﻳﺎن اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻛﻠﻲ اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آن ﺷﺐ ﺗﺎ دﻳﺮ وﻗﺖ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ دور ﻣﻲ زد‪ ،‬زﻳﺮا‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻫﻴﭻ ﺑﺮﮔﺔ ﻣﺴﺘﻨﺪي دال ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ وﻗﻮع ﻣﺎﺟﺮا ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﻮر ﺛﺎﻧﻮي‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﻣﺤﻞ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٦٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﺔ در ﻣﻮرد ﭼﺎپ و ﻧﺸﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﻇﻬﻮر از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر در ﻣﻜﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻠﻲ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺒﺪﻳﻼﺗﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد‬ ‫ﻛﻪ ﺟﺎي ﺑﮕﻮ و ﻣﮕﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﮕﺬارد‪ .‬ﺗﻬﻴﻪ و ﭼﺎپ آن ﻫﻢ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﺮﻛﺰ اﺳﻨﺎد‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وزارت اﻃﻼﻋﺎت و دﻳﮕﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ وﻗﻮع و ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑﻄﻮر داﺋﻢ ﭘﻲ ﮔﻴﺮي و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﮔﺰارش ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ از ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در درون اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺮون ﻣﺮزي ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺎ اﮔﺮ در‬ ‫اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺮ ﻧﺨﻲ از دﺧﺎﻟﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﻃﻼع دﻫﻨﺪ‪ .‬درﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان را‬ ‫ﺑﺪون درﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از ﺣﻀﻮر ﻣﺠﺪد آﻧﺎن ﺑﻪ‬ ‫دﻻﻳﻞ اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫آن ﺷﺐ اوﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴﺔ زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺮح ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﻪ از آن داده ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ و ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ و ﺗﺸﻮﻳﺶ ﺑﺎرﮔﺎه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را‬ ‫ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان و روز ﺟﻤﻌﻪ‬ ‫آن ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺷﺐ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺒﺢ اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﺑﻠﻨﺪاي ﭼﺎه ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﻣﻴﺪ و آرزوﻳﺸﺎن را ﺑﻪ او ﺑﺴﺘﻪ و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك‬ ‫ﻛﺮدن آﻧﺠﺎ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﻮر و ﺷﻌﻒ آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ رﻗﺺ و ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻲ و‬ ‫دﺳﺖ اﻓﺸﺎﻧﻲ ﻓﺮو ﻛﺶ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ و‬ ‫اﻧﺘﻈﺎرﺷﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎن زاﺋﺪاﻟﻮﺻﻔﻲ در ﺑﺎرة اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺤﺚ ﻫﺎي ﺷﻮراﻧﮕﻴﺰي ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺮاي ﺧﻮد داﺳﺘﺎﻧﻲ‬ ‫داﺷﺖ‪.‬‬ ‫آن ﺷﺐ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎﻫﺎي ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن زﻳﺎرﺗﮕﺎه و اﺻﺮار ﭘﺎﺳﺪاران و‬

‫‪١٧٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ در ﺑﺎزﮔﺮدان ﻣﺮدم از ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﭼﻪ ﻫﻮا ﺧﻨﻚ و رو ﺑﻪ ﺳﺮدي ﺑﻮد و اﻛﺜﺮ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﻓﻘﻴﺮ و ﺑﻴﭽﺎرة‬ ‫آﺑﺎدي ﻫﺎ و دﻫﻜﺪه ﻫﺎي دور و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺑﻨﺪة ﻫﻴﭻ ﺧﺪاﻳﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ اي ﻛﻪ ﺧﻮد‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در دل و ﺟﺎﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﻀﺮت ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻋﺪه داده ﺑﻮد‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ ﺗﺎ در رﻛﺎﺑﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎد ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﺮاي اﻣﺎﻣﺸﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫آن ﺷﺐ را‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و ﺗﺸﻨﮕﻲ و ﺳﺮﻣﺎ در اﻃﺮاف ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺷﺎدي ﺧﺒﺮ واﻛﻨﺶ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر را ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﺎي ﻫﻤﺮاه ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻫﻤﮕﺎن را از‬ ‫واﻛﻨﺶ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد آﮔﺎه ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ‪ ،‬رﺳﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر‪ ،‬اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﮔﻮش‬ ‫ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زاﺋﺮان روز ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺗﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و‬ ‫ﺟﻨﮕﻴﺪن در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺗﺮك ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺧﻮد اﻳﻦ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﻋﻤﺪة اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻴﻦ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ از ﻣﺮدم‬ ‫ﻫﻢ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺎ ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺗﻬﻴﻪ ﺧﻮرد و ﺧﻮراك و دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎج آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻣﻀﻴﻘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﺎده ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان ﺧﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻣﺴﺪود ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﻴﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ‬ ‫از اﻃﺮاف و اﻛﻨﺎف ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﻦ آﺑﺎدي ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪ‪ .‬از اوﻟﻴﻦ دﻗﺎﻳﻖ ﺳﺤﺮﮔﺎه‪،‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﻧﻴﺎز زاﺋﺮان در اﻃﺮاف ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان‪،‬‬ ‫ﺷﺒﺎﻧﻪ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي ﺳﻮاري و اﺗﻮﺑﻮس و ﻛﺎﻣﻴﻮن و ﻣﻮﺗﻮر و‬ ‫دوﭼﺮﺧﻪ و از آﺑﺎدي ﻫﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺐ و ﻗﺎﻃﺮ و اﻻغ ﺑﻪ آﺑﺎدي ﻣﻲ‬ ‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫در آﻏﺎز ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ورود آﻧﻬﺎ آﺳﺎن ﺑﻮد و ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ و‬ ‫ﺗﺤﺒﻴﺐ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ دﻣﻴﺪن آﻓﺘﺎب و روﺷﻦ ﺷﺪن ﻫﻮا و‬

‫‪١٧١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫رﺳﻴﺪن ﺳﻴﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﭘﺎﺳﺪاران و ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺷﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺬرﮔﺎﻫﻬﺎ ﺑﺎز و ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺷﺎدي و ﺷﻌﻒ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﻪ زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎزه واردﻳﻦ ﺑﺎ ذوق وﺷﻮق ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ آب و ﻧﺎن و ﭘﺘﻮ و دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎج‬ ‫ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد آورده ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭘﺮس و ﺟﻮ‬ ‫در ﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر و ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم زﻣﺎن اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻴﻞ‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ورود آﻧﻬﺎ ﻛﻪ از‬ ‫ﺻﺒﺢ زود آﻏﺎز ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻜﻴﻬﺎي ﻇﻬﺮ و ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻧﻴﺰ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺤﻮﻃﺔ ﻣﺴﺠﺪ و ﭼﺎه‪ ،‬اﻃﺮاف آﺑﺎدي ﺟﻤﻜﺮان ﻧﻴﺰ ﺗﺎ‬ ‫ﻓﺮﺳﻨﮕﻬﺎ ﭘﺮاز ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻘﻮل ﻣﻌﺮوف ﺟﺎي ﺳﻮزن اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫دود ﻛﺒﺎب و آﻳﺖ اﷲ‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﺻﻼت ﻇﻬﺮ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي رﻧﺪ ﻗﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻮي ﻛﺒﺎب‬ ‫ﻫﺎي اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻨﻲ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﺎﻣﻞ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﺔ ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﺳﺮ و‬ ‫ﮔﻮش آب دادن و اﺣﻴﺎﻧﺎٌ اﻓﺴﺎر زدن ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ در اﺛﺮ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻴﺠﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان اﻋﺰام ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺼﺪ رژﻳﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ و ﺷﻬﺮت اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻏﺎﺋﻠﻪ را آرام ﺳﺎزﻧﺪ و از‬ ‫ﺑﻴﺮاﻫﻪ رﻓﺘﻦ آن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ رﻧﺪ ﺑﺎ وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮان رژﻳﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﺗﻔﺎق‬ ‫ﺟﻤﻌﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺳﺮﺷﻨﺎس و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﺮاق ﻗﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﺧﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي رﻧﮕﺎرﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ را ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎروان ﻛﻪ دﻫﻬﺎ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ و ﺟﻮان و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﻲ رﻳﺶ و ﺑﺎ‬ ‫رﻳﺶ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ازدﺣﺎم ﻣﺮدم در ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺳﻌﻲ ﻛﺮدﻧﺪ راه را ﺑﺎز ﻛﻨﻨﺪ و اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي آﻧﺎن را از ﻣﻴﺎن ﺳﻴﻞ‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﻮق زدﻧﻬﺎي ﻣﻜﺮر‬ ‫راﻧﻨﺪﮔﺎن اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎ ﻫﻢ در ﺑﺎز ﻛﺮدن راه ﺑﻲ اﺛﺮ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ‬

‫‪١٧٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻃﺮاف ﺧﻮد‪ ،‬ﻏﺮق اﻣﻴﺪ و آرزوي دﻳﺪار‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺻﺪاي ﮔﻮﺷﺨﺮاش ﺑﻮق ﻫﺎي ﻣﻜﺮر اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ و ﺷﺮوع ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض و داد و ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران ﻋﺪم اﻣﻜﺎن ﺣﺮﻛﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ را ﺑﻪ اﻃﻼع آﻳﺖ اﷲ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ و‬ ‫از او ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﭘﻴﺎده ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﺧﻮد ﺗﺤﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭘﺎي ﭘﻴﺎده‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮوﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺮدد ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺎده ﺑﺸﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ! اﻣﺎ ﺣﺮص و ﻃﻤﻊ او از‬ ‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﭘﺮ ﺷﻮر و ﭘﺮ ﻫﻴﺠﺎن ﺑﻪ ﺗﺮدﻳﺪ او ﻏﺎﻟﺐ آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﺴﺘﺎدن ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎ داد و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻠﺪ ﻛﻼم اﷲ ﻣﺠﻴﺪ در دﺳﺖ‬ ‫ﭼﭗ و ﻋﺼﺎي دﺳﺘﻪ ﻣﺮﺻﻌﻲ در دﺳﺖ راﺳﺖ داﺷﺖ‪ ،‬از اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﭘﻴﺎده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي ﺧﻮد ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻣﺪﻧﺪ و او را در ﻣﻴﺎن ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺑﺎز ﻛﺮدن راه ﺑﺎرﻳﻜﻲ در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ آﻳﺖ اﷲ‬ ‫وﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺮﻗﺒﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻٌ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﺎ ﺳﻨﺠﻴﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ .‬آن روز ﻫﻢ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در اﺛﺮ ﻧﺪاﻧﻢ ﻛﺎري‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺟﻮان و ﺟﻮﻳﺎي ﻧﺎم اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ .‬اﻳﻦ ﻃﻠﺒﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮدم را‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺘﻢ ﺻﻠﻮات ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ و آل ﻣﺤﻤﺪ و در واﻗﻊ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر‬ ‫آﻳﺖ اﷲ دﻋﻮت ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن دﻋﻮت ﺻﻠﻮات‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﺪان ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻬﺸﺎن ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻋﻮت ﻛﻨﻨﺪه ﺟﻠﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻧﮕﺎﻫﺸﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎي ﻣﺘﻜﺒﺮ آﻳﺖ اﷲ و آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﻴﺖ او ﺑﻮدﻧﺪ اﻓﺘﺎد‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ اﻋﺘﺮاض را ﻳﻚ ﺟﻮان آﻏﺎز ﻛﺮد و ﻓﺮﻳﺎد زد ‪:‬‬ ‫ آﻫﺎي! ﭼﻪ ﺧﺒﺮه؟ ﻣﮕﻪ ﻧﻮﺑﺮش را آورده اﻳﺪ؟ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او ﺟﻮان‬‫دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻗﺎ دود ﻛﺒﺎب دﻳﺪه‪ ،‬ﺑﻮي ﻛﺒﺎب ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻣﺶ‬ ‫رﺳﻴﺪه‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻧﻜﺮده ﻛﻪ دارﻧﺪ ﺧﺮ داغ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ!‬ ‫ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪي ﺑﺎ ﺧﻨﺪه ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬آﻗﺎ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﻣﺮدم‬

‫‪١٧٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن آورده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﺑﺎ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ آﻗﺎ ﺟﺎن‪ ،‬اﻳﺸﺎن آﻣﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺧﻮش آﻣﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ!‬ ‫ﻣﺘﻠﻚ ﭘﺸﺖ ﻣﺘﻠﻚ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﺖ اﷲ رواﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻃﻼب ﺑﺎز از ﺳﺮ ﺑﻲ ﺗﺠﺮﺑﮕﻲ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺠﺎي‬ ‫ﻣﺘﻠﻚ اوﻟﻴﻦ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ را ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﺟﻮاﻧﺴﺎل ﺑﺴﻮي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﺮد‪.‬‬ ‫از ﺗﺼﺎدف روزﮔﺎر اﻳﻦ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ آﺑﺪار و ﮔﺮان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن‬ ‫ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺎه ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻃﻨﺎزي ﺧﺎﺻﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎي او داده ﺑﻮد ﺧﻮرد‪ .‬رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻋﻤﺎﻣﺔ آﻳﺖ اﷲ و ﻣﻮﻫﺎي ﺟﻮ ﮔﻨﺪﻣﻲ‬ ‫ﻛﻪ از زﻳﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪ اش ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ او ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺳﻴﻤﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﻟﻄﻴﻒ‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻮدن ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﻲ ﻛﻪ داﺷﺖ ﻧﻪ ﭼﻴﻦ‬ ‫ﺧﻮرده و ﻧﻪ ﭼﺮوﻛﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺎﺑﻠﻮﻳﻲ ﺷﺪ رﻧﮕﺎرﻧﮓ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎي آن ﻫﻤﻪ را‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻨﺪه اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬ ‫در ﭘﻲ دﻳﺪن ﺳﻴﻤﺎي رﻧﮕﺎرﻧﮓ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ذوق و ﺷﻮق‬ ‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺑﺮاي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﺮدن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎي اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن زﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﮔﻮﺟﻪ‬ ‫ﻓﺮﻧﮕﻲ و ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎره از ﻃﺮف دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از زاﺋﺮان‬ ‫ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﺖ اﷲ و اﻋﻮان و اﻧﺼﺎر او و ﭘﺎﺳﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ او را‬ ‫ﻣﺤﺎﺻﺮه ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﭘﺮﺗﺎب ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ در اﻃﺮاف اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﻨﺰ آﻳﺖ اﷲ و‬ ‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي ﻫﻤﺮاﻫﺎن او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﻟﮕﺪ زدن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺳﻨﮓ و‬ ‫ﭼﻤﺎق ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد از ﻛﺠﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺮوع ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﻦ ﺷﻴﺸﻪ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎ و ﭘﻨﺠﺮ ﻛﺮدن ﻻﺳﺘﻴﻚ ﻫﺎ‪ .‬ﭘﺲ از ﻛﻮﺗﺎه زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻳﺨﺘﻦ ﻧﻔﺖ ﭼﺮاغ ﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ درون اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ آﻧﻬﺎ را آﺗﺶ زدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ آﻳﺖ اﷲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻓﺤﺎﺷﻲ ﺑﻪ او و‬ ‫ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﺖ و ﻟﮕﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن اﻃﺮاﻓﻴﺎن آﻗﺎ اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺟﺮي ﺗﺮ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺧﻮد او رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ ﻗﺪري ﻛﻪ دﻟﺶ ﺧﻨﻚ‬ ‫ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺗﻼﻓﻲ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ دﻳﺪه ﺑﻮد‪،‬‬

‫‪١٧٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺿﺮﺑﻪ اي ﺑﻪ آﻳﺖ اﷲ ﻣﻲ زد ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﻧﻌﺶ آﻳﺖ اﷲ و دﻳﮕﺮ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻤﺮاه او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ زﻳﺮ دﺳﺖ و ﭘﺎي‬ ‫ﻣﺮدم اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳﻦ اوﺿﺎع در ﻫﻢ و ﺑﺮﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﺮ ﻣﺮدان ﺳﻠﻴﻢ‬ ‫اﻟﻨﻔﺲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻛﻨﺎر آﻳﺖ اﷲ رﺳﺎﻧﺪ و ﺣﺎﻳﻞ ﺟﺴﺪ ﻧﻴﻤﻪ ﺟﺎن او ﺷﺪ و ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﺲ اﺳﺖ! وﻟﺶ ﻛﻨﻴﺪ! ﻏﻠﻂ ﻛﺮده! دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻃﺮف ﻫﺎ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺷﻮد! ﺧﺪا را ﺧﻮش ﻧﻤﻲ آﻳﺪ! ﺑﺎﺑﺎ ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ! اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﻮدش‬ ‫رﺣﻢ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺳﻴﺎﻫﺶ رﺣﻢ ﻛﻨﻴﺪ!‬ ‫در اﻳﻦ ﮔﻴﺮودار ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮي در آﺳﻤﺎن ﭘﻴﺪا ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺑﺎر دور‬ ‫زدن ﻛﻨﺎر ﺟﺴﻢ ﻟﺖ ﭘﺎر ﺷﺪة آﻳﺖ اﷲ و ﻫﻤﺮاﻫﺎن او‪ ،‬ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬در اﺛﺮ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﭘﺮواﻧﻪ ﻫﺎي ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ ﻣﺮدم از ﻛﻨﺎر آﻳﺖ اﷲ دور ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺎﺳﺪاران ﻧﻴﺰ‬ ‫از اﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻧﺪ و ﺟﺴﻢ آﻟﻮده ﺑﻪ ﺧﻮن آﻳﺖ اﷲ و ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﭘﻴﺮ را ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺟﻮان و‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻣﺎن ﺧﺪا در ﻫﻤﺎن ﺟﺎ رﻫﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ آﻳﺖ اﷲ را ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و ﺑﻪ وﺿﻊ ﺳﻼﻣﺘﻲ‬ ‫او ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ در ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ روز ﺣﺎدﺛﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﻚ‬ ‫آﻳﺖ اﷲ اﺳﻢ و رﺳﻢ دار ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻋﻮاﻗﺐ و ﭘﻲ آﻣﺪ آن‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﻓﺎﺟﻌﻪ آﻓﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﺮو و ﺑﻴﺎﻳﻲ داﺷﺖ‬ ‫و ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﻟﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ واﻛﻨﺶ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺴﻲ آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﺮﻳﻚ‬ ‫ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ از ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮت ﻣﺮدم از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻗﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ روﺿﻪ ﺧﻮان ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم و ﻳﺎ‬ ‫آﻳﺖ اﷲ‪ .‬ﻣﺮدم از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و از دروغ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ‪ ،‬از ﻓﺴﺎدﺷﺎن‪ ،‬از ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و‬ ‫ﻧﻴﺮﻧﮕﺸﺎن ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم دﻳﮕﺮ ﭼﺸﻢ دﻳﺪن‬ ‫ﻫﻴﭻ آﺧﻮﻧﺪي را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ‬ ‫ﻏﻮﻏﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻮر اﻣﻴﺪي در دل آﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻛﺎر را ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٧٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻪ ﻗﻮل رﻧﺪي ﻫﻮﺷﻴﺎر‪ ،‬ﺧﺪا ﻧﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﻼه ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ روزي اﻳﻦ ﻣﺮدم از ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﭼﻨﺪ ﺻﺪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻫﻢ ﺟﻠﻮ دار آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺣﻖ ﻋﻠﻲ و ﺳﻬﻢ ﻋﻠﻲ و ارث ﻋﻠﻲ و ﺣﺐ ﻋﻠﻲ و ﻏﻴﺮه ﺳﺮ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻛﻼه ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺷﻴﺮه ﻣﺎﻟﻴﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫در ﻏﻮﻏﺎي ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﻼت ﻇﻬﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم آﺧﻮﻧﺪ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻣﺴﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮد و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ از ﺣﺎدﺛﻪ اﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺸﻨﻮد ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﺑﻠﻨﺪﮔﻮي‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺧﺒﺮ داد ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ در ﻛﻨﺎر ﭼﺎه ﻣﻘﺪس اﻗﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از ﻣﺮدم ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن آب ﺑﻪ اﻧﺪازة ﻛﺎﻓﻲ در دﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﺗﻴﻤﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﻮذﻧﻲ از ﺑﻠﻨﺪﮔﻮ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ اذان‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻴﻤﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﺳﻮي ﻗﺒﻠﻪ)ﻛﻌﺒﻪ( ﻣﻲ اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﻫﻤﮕﻲ رو ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺗﻔﺎق دﻳﮕﺮي اﻳﻦ ﺟﻤﻊ را از ﻧﻮ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض و ﻫﻴﺎﻫﻮ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬ ‫اﻋﺘﺮاض وﻗﺘﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺑﺎ ﻋﺒﺎ و ﻋﻤﺎﻣﻪ و ﻧﻌﻠﻴﻦ ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ درﺟﻠﻮي ﺻﻒ ﻧﻤﺎزﮔﺰاران اﻳﺴﺘﺎد و ﮔﺮوﻫﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رﻳﺰ و درﺷﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺣﻮﺻﻠﺔ دﻳﺪن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺑﺎ آن‬ ‫ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي ﮔﻞ و ﮔﺸﺎد ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻏﺮﻏﺮ ﻛﺮدن ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از‬ ‫دﻗﺎﻳﻘﻲ اﻋﺘﺮاض ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن آوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻓﺮا رﺳﻴﺪن‬ ‫زﻣﺎن ﻇﻬﻮر و ﺣﻀﻮر ﺷﺨﺺ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻟﺰوﻣﻲ ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺸﻨﻤﺎز در‬ ‫ﺳﻤﺖ اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻮج اﻋﺘﺮاض ﻫﺎ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺑﻌﻀﻲ ﭘﺎ را ﻓﺮاﺗﺮ ﻧﻬﺎدﻧﺪ و‬ ‫ﺟﻠﻮ رﻓﺘﻨﺪ و آﺧﻮﻧﺪ ﻫﺎ را ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻛﻨﺎر زدﻧﺪ و ﻋﺪه اي ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻋﺒﺎ‬

‫‪١٧٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از دوش و ﻋﻤﺎﻣﻪ از ﺳﺮﺷﺎن‪ ،‬ﻋﻤﻼٌ آﻧﻬﺎ را ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎس ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از زاﺋﺮان‪ ،‬ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ را ﻛﻪ در ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﺑﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﭘﺪر ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ و ﻣﺎ در ﻧﻤﺎزﻣﺎن ﺑﻪ او اﻗﺘﺪاء ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﭘﻴﺮ ﻣﺮد را در ﺟﻠﻮي ﺻﻒ‬ ‫ﻧﻤﺎزﮔﺰاران ﻗﺮار دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻮز اﻳﻦ ﻫﻴﺎﻫﻮ ﻓﺮو ﻧﻨﺸﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺻﺪاي دﻟﻨﺸﻴﻨﻲ از درون ﭼﺎه ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮش رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻋﺰﻳﺰ! اﻣﺎم زﻣﺎن از اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﺔ ﺷﻤﺎ‬‫ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺮﺳﻨﺪ اﺳﺖ و در ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه اي ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﺮﮔﺰاري ﻧﻤﺎز اﺗﺨﺎذ ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻲ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ اﻣﺎم‬ ‫ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺷﻤﺎ اﻗﺘﺪاء ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻧﻔﺲ ﻫﺎ در ﺳﻴﻨﻪ ﺣﺒﺲ و ﺳﻜﻮﺗﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮة‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ از ﭼﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران رﻓﺖ و در‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد اﻳﺴﺘﺎد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﭼﻨﺎن در ﻣﺮدم اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﺻﺪاي ﺗﻜﺒﻴﺮ‬ ‫ﻫﺰاران ﻧﻔﺮي ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ در ﻓﻀﺎ‬ ‫ﻃﻨﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﻛﻮﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد و ﭘﻴﺸﻨﻤﺎزي را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن واﮔﺬارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ اﺻﺮار اﻣﺎم‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ را در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در آن ﺣﻀﻮر داﺷﺖ ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺰار ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺧﺎﺗﻤﺔ ﻧﻤﺎز ﻣﻨﺒﺮي ﺑﻠﻨﺪ در ﺟﻠﻮي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻨﺒﺮ و از آن ﺑﺎﻻ رﻓﺖ و اﻳﺴﺘﺎده ﺧﻄﺒﻪ اي ﺑﻪ ﺷﺮح‬ ‫زﻳﺮ اﻳﺮاد ﻛﺮد‪.‬‬ ‫» ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﻦ‪ ،‬از اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬از‬ ‫ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و ﺑﺮاﻳﺘﺎن دﻋﺎي ﺧﻴﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬

‫‪١٧٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎري ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﺷﻤﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺳﺮﺷﺎر از ﻣﻬﺮ و ﻋﻄﻮﻓﺖ و ﺑﺮادري و ﺑﺮاﺑﺮي‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬اﺗﻔﺎق و اﺗﺤﺎد و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺮوزي ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮ ﺑﺎﻃﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺧﺮد و دراﻳﺖ‬ ‫ﺧﻮﻳﺶ زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺧﻮد را راه ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﮕﺮان دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻣﻮﺟﻮدي ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺧﻮد را ﻓﺪاي دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺳﺎزد‪ .‬ﺗﻘﻮا و ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ درد اﻳﻦ دﻧﻴﺎي ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮرد ﺗﺎ دﻧﻴﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮﺗﺎن‪ .‬ﺧﻮاﺳﺖ و ارادة ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ دﻳﮕﺮان ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﻤﺎ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮﻳﺶ و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ راﺳﺘﻴﻦ ﺧﺪاوﻧﺪي ﻫﺴﺘﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﻴﻚ ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺧﺪاﺳﺖ ﻛﻪ از زﺑﺎن ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﻘﻠﺪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ و ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻓﺮد دﻳﮕﺮ ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺣﻖ وﻻﻳﺖ ﻧﺪارد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ از آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭘﻴﺮوي ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و‬ ‫دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از‬ ‫دروﻏﮕﻮﻳﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه و واﺳﻄﻪ و دﻻل ﻧﺪارﻳﻢ‪.‬‬ ‫دﻳﻦ اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ دﻳﻦ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ اﺳﺖ و ﺑﺲ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ واﺳﻄﻪ ﻫﺎ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم اﻟﻬﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوان‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ دروغ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺣﻖ و‬ ‫ﺣﻘﻮق دﻳﮕﺮان ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ رﻧﺞ و آزار ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ درد ﻫﻢ ﺑﺮﺳﻴﺪ‪ .‬درﻣﺎﻧﺪﮔﺎن را ﻳﺎري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق‬ ‫دﻳﮕﺮان اﺣﺘﺮام ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪ .‬ﻓﻘﺮا را از ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن را از ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ‪ ،‬ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎن را‬ ‫از ﺑﻴﭽﺎرﮔﻲ‪ ،‬درﻣﺎﻧﺪﮔﺎن را از درﻣﺎﻧﺪﮔﻲ و ﺑﻴﻤﺎران را از ﺑﻴﻤﺎري و ‪ .....‬ﻧﺠﺎت‬ ‫دﻫﻴﺪ ﺗﺎ رﺿﺎﻳﺖ ﺧﺪا را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٧٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻪ ﺟﺎي زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺬر و ﻧﻴﺎز و ﺻﺪﻗﻪ دادن ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﺘﻲ آدم ﺑﻴﻜﺎره‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﭘﺮداﺧﺖ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺳﺎدات دروﻏﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﮕﺮدﻳﺪ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪان را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻴﺎز آﻧﻬﺎ را ﺑﺮآورده ﺳﺎزﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫رﺿﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ رﺿﺎﻳﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﻮﮔﻮاري و ﻋﺰاداري و‬ ‫ﮔﺮﻳﻪ و ﻣﻮﻳﻪ ﻛﺮدن ﺑﺮاي ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻫﻴﭻ ﺛﻤﺮي ﻧﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ دﻧﻴﺎي ﺷﻤﺎ دارد و‬ ‫ﻧﻪ اﺛﺮي ﺑﺮاي ﻓﺮداي ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺷﻤﺎ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺮاﺳﻢ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ و ﻏﺼﻪ‬ ‫آور‪ ،‬ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎد ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ و دﻳﮕﺮان را ﻧﻴﺰ‬ ‫در ﺷﺎدي ﺧﻮد ﺷﺮﻳﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻟﺒﺎس ﺷﺎدي آﻓﺮﻳﻦ ﺑﭙﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﺎدي‬ ‫و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ را ﺗﺮوﻳﺞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎدي ﺷﻤﺎ ﺳﺒﺐ ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﺧﺪاﻳﺘﺎن ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ در رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و از‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻟﺬت ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﺷﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻜﻴﺪة آﻧﺮا ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ ،‬از‬ ‫ﻣﻨﺒﺮ ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻣﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران رﻓﺖ و دﺳﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در‬ ‫اﻃﺮاﻓﺶ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺸﻴﺪ و ﭼﻨﺪ ﻛﻮدك ﺧﺮدﺳﺎل را ﺑﻪ آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻮﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺑﺮﮔﺸﺖ و از ﻧﻈﺮ ﻫﺎ‬ ‫ﻏﺎﻳﺐ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﺳﺨﻨﺎن دﻟﻨﺸﻴﻦ او از ﻃﺮف‬ ‫دﻳﮕﺮ ﭼﻨﺎن ذوق و ﺷﻮق و اﻣﻴﺪي در دل ﻣﺮدم اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﺣﺪي ﺑﺮ آن‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮدم ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ دﻳﺪار ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري ﻧﻴﺰ در اﻋﻤﺎق اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪة ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي رﮔﻪ ﻫﺎﻳﻲ از آﺛﺎر‬ ‫ﭘﻴﺎم او در درون ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻨﺪ و اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر از اﻳﻦ ﭘﺲ ﺧﻮد را ﺑﺎ‬ ‫رﻫﻨﻤﻮد اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﺔ او ﺗﻄﺒﻴﻖ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎران و از‬ ‫دوﺳﺘﺪاران ﺧﺪا ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻘﺪر ﺳﺎده و اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺷﺪﻧﻲ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺧﺮد اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺧﺪا‬ ‫دوﺳﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﺐ رﺿﺎي ﺧﺪا ﺑﺮاي ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‬ ‫ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ اﺷﻚ رﻳﺨﺖ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺳﻴﻨﻪ و زﻧﺠﻴﺮ و ﻗﻤﻪ زد و ﻳﺎ ﺑﻪ زﻳﺎرت‬

‫‪١٧٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻨﺒﺪ و ﺑﺎرﮔﺎه ﻗﺒﻮر ﻛﺴﺎﻧﻲ رﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺪام ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده ﻳﺎ اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﻪ اي ﺷﺎﻳﺴﺘﺔ زﻳﺎرت ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺗﻤﺎم از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬از اﻳﻦ ﭘﺲ‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ اﻣﺎم و ﭘﻴﺸﻮا و ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻬﺮ ورزﻳﺪن‬ ‫و ﻣﺤﺒﺖ ﻛﺮدن و ﻳﺎر و ﻳﺎور ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﻮدن‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ رﻫﺒﺮ و ﭘﻴﺸﻮا و ﻣﺮﺟﻊ و‬ ‫اﻣﺎم و ﻏﻴﺮه ﻧﺪارﻳﺪ‪.‬‬ ‫او ﮔﻔﺖ ‪ :‬رﺿﺎي ﺧﺪا‪ ،‬رﺿﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻪ از ﻣﺮاﺟﻊ‬ ‫دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺣﺮف زد‪ ،‬ﻧﻪ از اﻣﺎﻣﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ و ﻧﻪ ﺣﺘﻲ اﺷﺎره اي ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﺮد‪ .‬در ﻋﻮض ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن و رﻓﺘﻦ‬ ‫ﺑﻪ زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر آﻧﻬﺎ و ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻮﮔﻮاري ﺑﺮاي آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ دارد‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ او را ﺣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ دوﺳﺖ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎري دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎري او ﺑﺮﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻫﻢ وﻻﻳﺘﻲ ﺷﻤﺎ درد و‬ ‫رﻧﺠﺶ ﭼﻴﺴﺖ؛ ﺑﻪ رﻓﻊ آﻧﻬﺎ ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﺣﺼﻞ ﭘﻴﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮﺧﻼف ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬ ‫ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ او ﺑﺮاي ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻧﺒﻮده و ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻋﺪل و داد او ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻇﺎﻟﻤﺎن و‬ ‫ﺳﺘﻤﮕﺮان ﺟﺰاي ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﺧﻮد را در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ درﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻪ روز‬ ‫ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺣﻮاﻟﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد‪ ،‬ﺣﻤﺎم ﺧﻮن راه‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬او ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎي ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ را از ﻗﺒﻮرﺷﺎن‬ ‫ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورد و ﺑﻪ آﺗﺶ ﺑﺴﭙﺎرد و ﻳﺎ ﺣﺪ)ﺷﻼق( ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬او ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻜﻨﺪ و از آﻧﻬﺎ ﺧﻤﺲ و زﻛﺎت‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬او ﻧﮕﻔﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﺪران ﺧﻮد را ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‬ ‫از ﻧﻮ زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﻴﺎ رﺟﻌﺖ دﻫﺪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ را اﺑﺪاﻟﺪﻫﺮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫واﮔﺬارد‪.‬‬ ‫او اﺻﻼٌ از اﻳﻦ ﺣﺮف ﻫﺎي ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻲ اﺳﺎس ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر او‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ ﻧﺰد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬او ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد ﺧﻂ ﺑﻄﻼﻧﻲ ﺑﺮ روي ﺗﻤﺎم‬

‫‪١٨٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ادﻋﺎﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬از ﺑﺰرﮔﺎﻧﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎي دوره ﮔﺮد‬ ‫ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺣﺮﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ را ﻧﮕﻪ‬ ‫دارد‪ ،‬ﻫﻢ ﺧﺪا را راﺿﻲ ﻛﺮده و ﻫﻢ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺪا ﻧﺰدﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻣﺎ‪ ،‬ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻣﺤﺘﺎج دﻋﺎ و ﻧﻴﺎﻳﺶ‬ ‫و ﻋﺒﺎدت ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﻳﻦ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﺎج ﻛﻤﻚ‬ ‫و ﻳﺎري ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺣﺘﻴﺎج ﻧﻴﺰ ﺑﺎ زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن و ﺳﻮﮔﻮاري‬ ‫ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ و ﭘﺮداﺧﺖ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﺑﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ رﻳﺎﻛﺎر ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺎرﻫﺎي ﻧﻴﻚ و ﺧﻴﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ راه ﺻﻮرت ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ و در ﺣﻖ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪﺷﺎن اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻧﺸﺴﺖ دوم‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬دوﻣﻴﻦ ﺑﻤﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن در اﻳﺮان‬ ‫ﻣﻨﻔﺠﺮ ﻛﺮد‪ .‬او ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ دو روز‪ ،‬دو ﺑﺎر در ﺟﻢ ﻛﺮان ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻣﺎت‬ ‫رژﻳﻢ را ﺑﻪ ﭼﻨﺎن ﺗﺸﻮﻳﺶ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻋﺎﺟﺰ و درﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﺪاﺑﻴﺮي ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ در‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺎي اﻋﺘﺮاﺿﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺎ آن ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ورود ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻨﺤﻂ ﻏﺮﺑﻲ ﻳﺎ اﻧﻘﻼب ﻣﺨﻤﻠﻲ و‬ ‫اﻣﺜﺎل آن در ﻣﻴﺎن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ آن را ﺗﺨﻄﺌﻪ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر‬ ‫ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ داﺷﺖ و ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎ در ﺑﺎره اش داد ﺳﺨﻦ داده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫وارد ﻛﺎرزار ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ ﺣﻀﺮات ﺑﺎ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم او ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫رژﻳﻢ ﺧﻮاه ﻧﺎ ﺧﻮاه در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ دو راه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻳﺎ در‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﺳﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺗﻤﻜﻴﻦ ﻓﺮود آورد و ﺣﻜﻮﻣﺖ را رﻫﺎ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫آن اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ اﻣﻴﺪ داﺷﺘﻨﺪ‬

‫‪١٨١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ راه ﭼﺎرة دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي ﻓﺮار از ﻋﻮاﻗﺐ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري ﺧﻮد در ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻗﺪرت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫از ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺟﻤﻌﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﻛﺘﻚ ﺧﻮردن آﻳﺖ اﷲ اﻋﺰاﻣﻲ‬ ‫رژﻳﻢ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان و ﺑﺴﺘﺮي ﺷﺪن او در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﻢ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن ﺣﻀﻮر‬ ‫ﻣﺠﺪد اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺑﺮﮔﺰاري ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ در ﻣﻌﻴﺖ او‪ ،‬از ﻧﻮ ﺳﺮان رژﻳﻢ‪ ،‬آﺷﻔﺘﻪ‬ ‫و ﻫﺮاﺳﺎن ﺑﻪ ﺣﻀﻮر رﻫﺒﺮ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﺔ ﺗﺎزه ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺣﺎدﺛﻪ ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺗﺼﻮر و ﺗﺤﻤﻞ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﻮد‪ .‬داﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و اﻋﺘﺮاض ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ زﻳﺎرﺗﮕﺎه در‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎز و ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي زﻳﺎرﺗﮕﺎه زﻧﮓ ﺧﻄﺮ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺳﺎده اي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ و ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻧﻤﺎزﮔﺰاران ﻧﻴﺰ ﺧﺎﻟﻲ از ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﭘﺮ ﺷﻮر اﻣﺎم ﻧﻴﺰ ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاء ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺘﻬﺎي آن ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺗﺎ آن روز ﺑﻪ ﮔﻮش ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫در ﺗﻀﺎد آﺷﻜﺎر ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﻣﻲ اﻓﺰود‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ روزﻧﺔ اﻣﻴﺪي در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻧﻬﺎ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺟﺰﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ دﻫﺎن ﻣﺮدم اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﻛﻠﻲ و ﺑﻲ ﻣﺤﺘﻮاي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﺘﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺗﺸﻮﻳﺶ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ و اﺿﻄﺮاب را از دل ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻴﺮون‬ ‫ﺑﻴﺎورد‪ .‬او ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮان ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ از وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﭼﻪ ﺧﺒﺮ ﺗﺎزه اي دارﻳﺪ؟‬ ‫وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت دﺳﺘﺶ ﺧﺎﻟﻲ ﺗﺮ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎﻣﺎت را ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ .‬او در ﺷﺮح ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺣﺎدﺛﺔ آن روز‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ‬ ‫واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم ﺑﻪ دﻋﻮت اﻣﺎم زﻣﺎن اﺷﺎره ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺨﺎﻃﺐ اﺻﻠﻲ اﻣﺎم ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺮدم ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن اﻳﺸﺎن ﺻﺒﻮرﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻼﻳﻢ ﺗﺮ و ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺗﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﻴﺎم ﺣﻀﺮت و دﻋﻮﺗﺶ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ و ﻣﺤﺒﺖ ورزﻳﺪن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و‬ ‫داﺷﺘﻦ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﻜﺮي و اﺟﺘﻬﺎد ﺷﺨﺼﻲ در زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬آراﻣﺶ ﺧﺎﻃﺮي ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻜﺘﻪ اي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ و‬

‫‪١٨٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﻜﺎن ﻣﺎﻧﻮر ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ آراﻣﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ اﻳﺸﺎن‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﻳﺎد ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ﺣﺮﻛﺎت ﺧﺸﻢ آﻟﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ رﻓﺘﺎر ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻣﺮدم را‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در آﻏﺎز اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫ﺑﻪ درد ﺧﻮري ﻧﺒﻮد ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎي ﻣﺘﺪاول ﻣﻘﺎﻣﺎت اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ از‬ ‫زﺑﺎن او ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وزﻳﺮ اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ ﻧﻴﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪي از ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر ﻧﺪاﺷﺖ و‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﻮﻻت ﻋﻘﻠﻲ‬ ‫ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺷﮕﻔﺖ زده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ‬ ‫اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد رژﻳﻢ در ﻛﺎر اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ را ﻧﻴﺰ ﺣﺎدﺛﻪ آﻓﺮﻳﻨﻲ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺗﻮﺳﻂ رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف ﺧﻮد ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل‬ ‫او رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻏﺮب ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎ و ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ و ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ و ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮان دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺘﺸﺎن ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﻧﺒﻮد و ﺟﺰ اﺣﺘﻤﺎﻻت ﭼﻴﺰ دﻧﺪان ﮔﻴﺮي در ﺑﺎرة اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪة او‪ ،‬ﺧﺎرﺟﻴﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻋﻼﻗﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ در اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا دﺳﺘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺣﺎدﺛﺔ‬ ‫اﺧﻴﺮ را ﺑﻪ ﮔﺮدن آﻧﻬﺎ اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺴﺌﻮل‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﺧﻮد‬ ‫را ﺑﻪ ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻧﺪاﺧﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ‬ ‫ﻛﻮس»ﻟﻤﻦ اﻟﻤﻠﻜﻲ« ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮي ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در ﻧﻴﺎﻣﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻣﻌﻤﻢ ﭘﻴﺮ از ﺳﻜﻮت دﻳﮕﺮان‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ اﻳﻦ ﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻲ از رﻫﺒﺮان‬‫ﻧﻈﺎم و آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﻣﺘﺸﺨﺺ ﺣﻮزه ﻫﺎ ﺑﻪ اﺟﻤﺎع ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻤﻜﺮان ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺮﺳﻨﺪ و آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ و ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ اﻋﻼم ﺑﺪارﻧﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎﻳﺸﺎن را‬

‫‪١٨٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن واﮔﺬارﻧﺪ‪.‬‬ ‫او ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﺔ داد ‪ :‬ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﺎ ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻴﻢ‬ ‫و ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺸﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ را ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻋﺪل‬ ‫و داد اﺳﻼﻣﻲ در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺧﺒﺮي ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﺎم و ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ داده اﺳﺖ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﺑﻬﺮه ﻧﺒﺮﻳﻢ و ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻧﭙﻴﻮﻧﺪﻳﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻤﺎن را از دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻣﻌﻤﻢ ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو ﺑﺮد‪.‬‬ ‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم رﺷﺘﺔ ﺳﺨﻦ را ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻗﺒﻞ از ﺣﻀﻮر در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎران ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داده و راه ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ‬ ‫از اﻳﻦ راه ﻛﺎرﻫﺎ‪ ،‬اﮔﺮ اﻣﻜﺎن آن ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎج‬ ‫آﻗﺎ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺣﻀﻮري ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن و آﮔﺎﻫﻲ از‬ ‫ﻧﻈﺮات اﻳﺸﺎن‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ از ﻋﻠﺖ ﺣﻀﻮر اﻳﺸﺎن و ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪،‬‬ ‫راﺣﺖ ﺗﺮ و ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ‬ ‫را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة اﻋﺰاﻣﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ ،‬از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻧﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻼٌ‬ ‫درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺣﺴﻦ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر آن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن را‬ ‫روﻳﺖ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻫﻤﺮاه ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﻣﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻓﺒﻬﺎ‪ ،‬در‬ ‫ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺷﺮﻋﻲ ﺧﻮد ﻋﻤﻞ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ از آن اﮔﺮ ﻫﻢ‬ ‫واﻛﻨﺸﻲ ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻴﻢ اﻳﺮادي ﺑﺮ ﻣﺎ وارد ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺗﺄﺋﻴﺪ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد از ﻃﺮف اﻛﺜﺮﻳﺖ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬در ﺑﺎره‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﮔﺮوه روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪﻣﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮﺳﻨﺪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ‬

‫‪١٨٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر داد ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺳﺎﻣﻲ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻨﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻳﻦ ﻫﻴﺄت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﻬﻴﻪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﻼغ ﮔﺮدد‪ .‬ﺧﻮد ﻧﻴﺰ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ وﺿﻊ ﻣﺰاﺟﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ داﺷﺖ‪ ،‬در اﻳﻦ دﻳﺪار ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻬﻴﺔ اﺳﺎﻣﻲ ﻫﻴﺄت اﻋﺰاﻣﻲ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺐ و‬ ‫ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﻫﻴﺄت در ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻣﺮاﺳﻢ دﻳﺪار ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﺎﺗﺒﻴﻦ دﻓﺘﺮ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﻧﻴﺰ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪﻧﺪ اﻋﻼﻣﻴﻪ اي ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ رﻓﺘﻦ‬ ‫ﺟﻤﻴﻊ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ و ﻣﺴﺌﻮﻻن‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻧﻈﺎم ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ زﻳﺎرت اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ ﻫﻤﮕﺎن در رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺴﺔ آن ﺷﺐ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻓﻜﺮ و ﺧﻴﺎل ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ دﻧﺒﺎﻟﺔ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ دو روز از ﺣﺎدﺛﺔ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺧﺒﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ‬ ‫او ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﻣﺴﺌﻮﻻن ﻃﺮاز اول ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺮاي دﻳﺪار‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻋﻤﻮم رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺘﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ آﻣﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ :‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﺧﺒﺎر واﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ‪،‬‬ ‫ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن دو ﺑﺎر در ﺟﻢ ﻛﺮان ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺎﻳﺐ ﻋﺎم ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺧﻮش آﻣﺪ ﮔﻮﻳﻲ و‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ از ﻧﻈﺮات اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزه‬ ‫ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺿﻤﻦ ﺷﺮﻓﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت از‬ ‫رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎي ﻣﻌﻈﻢ ﻟﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻣﻮر ﭘﻴﺮواﻧﺸﺎن و ادارة اﻣﻮر» ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن« ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺻﺪور اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻧﻈﺮات و ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺳﻮي ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﻄﺮح ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﻈﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺮ ﺗﻤﻜﻴﻦ ﻓﺮود آورده اﻧﺪ؟ ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ اﻣﺎم‬

‫‪١٨٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫زﻣﺎن ﺑﻮد و اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ را ﻛﻪ ﻳﺰﻳﺪﻳﺎن زﻣﺎن ﻟﻘﺐ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ!؟ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﻢ ﻣﻄﺮح ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ دﻳﺪار‬ ‫ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮﻟﻲ در ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ؟ آﻳﺎ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ اش ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ واﮔﺬار ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﻛﺮد ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد؟‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن وﺿﻊ ﻣﺮدم ﭼﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد؟ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪة اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ادارة اﻣﻮر ﻫﺮ ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﺮدم آن ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺘﻲ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻧﻮاب‬ ‫اﻳﺸﺎن ﺳﭙﺮده ﺷﻮد؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻠﻲ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫اﻳﺮان اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ؟‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻣﻮارد آﺳﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻫﻢ‬ ‫ﻛﻼه ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻏﺎﺻﺐ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن اﻗﺘﺪار آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ آﻣﺪن ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻪ‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺤﻠﻲ از اﻋﺮاب ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﻨﺒﺮ و ﺷﻐﻞ روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﺮدم ﻣﺜﻞ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺣﺘﻴﺎج داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻌﺮﻛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان روز ﺑﻪ روز روﻧﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮ‬ ‫ﻣﺮدان و ﭘﻴﺮ زﻧﺎن و ﻓﻘﺮا و ﺑﻴﻜﺎره ﻫﺎ‪ ،‬از ﻫﺮ ﺷﻬﺮ و دﻳﺎري ﺑﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﻮﺷﺔ ﺳﻔﺮي ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻲ اﻓﺰودﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﺗﻬﻴﺔ آذوﻗﻪ و ﺧﻮرد و ﺧﻮراك و وﺳﺎﺋﻞ ﺧﻮاب و آﺳﺎﻳﺶ در‬ ‫اﻳﻦ آﺑﺎدي ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده ﺑﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﺧﻮد ﻋﻬﺪه‬ ‫دار ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫از روز ﺷﻨﺒﻪ از ﻃﺮف دوﻟﺖ دﻫﻬﺎ ﻛﺎﻣﻴﻮن ﺣﺎوي ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ و آب‬ ‫آﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ارﺳﺎل ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺘﻮ ﺑﺎﻓﻲ‬ ‫ﻋﻬﺪه دار ارﺳﺎل ﻫﺰاران ﭘﺘﻮ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﻜﻮﻛﺎران ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﭼﺎدرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ارﺳﺎل داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎي‬

‫‪١٨٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﻴﺮﻳﻪ و ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ‬ ‫ﺧﻮد در ﺗﻬﻴﺔ وﺳﺎﺋﻞ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻬﺪاﺗﻲ ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﻧﻴﺰ از ﺳﺮ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎري ﻫﺮ ﻛﺪام ﻣﺒﺎﻟﻐﻲ از ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم درﻳﺎﻓﺘﻲ از ﻣﻘﻠﺪﻳﻨﺸﺎن را ﺑﺮاي‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن وﺳﺎﺋﻞ رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن اﺧﺘﺼﺎص دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ از روز ﺷﻨﺒﻪ و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻌﺪ از اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي‬ ‫ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ وي و روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻣﻮج ﻛﻤﻚ‬ ‫رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎد‪.‬‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫روز ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﺰﻳﻤﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﺑﺮاي دﻳﺪار اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن اﻋﻼم ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺒﺮ را رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﭘﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻴﺘﺮ‬ ‫ﺑﺰرگ ﻧﺸﺮﻳﺎت واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺻﺒﺢ دوﺷﻨﺒﻪ ﻣﻘﺎم‬ ‫رﻫﺒﺮي ﻫﻤﺮاه ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﺮﻓﻴﺎب ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﻌﺎت ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان و‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻬﺪه دار اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺟﻤﻌﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺳﺮﻛﺮدﮔﺎن زاﺋﺮان ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻫﻴﺄت ﻫﻤﺮاه او را در ﺟﻤﻜﺮان داده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎن ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎ اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﮔﺮد آﻣﺪه اﻧﺪ در ﺗﻤﺎس ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺟﻮر در ﻧﻤﻲ‬ ‫آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻤﺔ ﺟﻮاﻧﺐ اﻣﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﻔﺮ زده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺘﻤﻞ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻫﻴﺄت‬ ‫اﻋﺰاﻣﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮي ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ و ﺗﻌﻬﺪﺷﺎن‬ ‫ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ آرام ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ زاﺋﺮان ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬واﻛﻨﺶ ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬آﻳﺎ اﻳﺸﺎن اﻳﻦ ﻫﻴﺄت را‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ؟ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮد؟ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻴﭻ‬

‫‪١٨٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺲ روﺷﻦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ ﺻﺒﺢ روز دو ﺷﻨﺒﻪ ﻛﺎروان ﻋﻈﻴﻢ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬ ‫دﻫﻬﺎ ﺧﻮدروي زرﻫﻲ و ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻮار و ﻛﺎﻣﻴﻮن ﻫﺎي ﭘﺮ از ﭘﺎﺳﺪار و‬ ‫ﺑﺴﻴﺠﻲ و ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ و ﺧﻮاﻫﺮان زﻳﻨﺐ و ﻏﻴﺮه آن را ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫از ﻛﺎخ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻗﻢ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در آﻣﺪ‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺗﻮﻗﻔﮕﺎه اﻳﻦ ﻛﺎروان در آراﻣﮕﺎه ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬار ﺟﻤﻬﻮري‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ و ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮد‪ .‬زﻳﺎرت ﻣﺮﻗﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ و اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎزي ﺑﻪ‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺛﺎﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻛﺎروان ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫اوﻟﻴﻪ رﻫﺴﭙﺎر ﻗﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ در ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺿﻤﻦ‬ ‫زﻳﺎرت ﺣﺮم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻧﻤﺎزي ﻧﻴﺰ در آﻧﺠﺎ اﻗﺎﻣﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺮﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ روﻧﻖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬دﻳﮕﺮ اﻋﺘﺒﺎر ﭘﻴﺸﻴﻦ را ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬ ‫در ﻗﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزة ﻋﻠﻤﻴﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎروان‪ ،‬ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺗﺮ از ﭘﻴﺶ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎروان ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺮاﻗﺒﻴﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﺧﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ اردو ﻛﺸﻲ ﺟﻨﮕﻲ ﺷﺒﺎﻫﺖ‬ ‫داﺷﺖ ﺗﺎ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ دﻳﺪار ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻘﺪس ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺻﻼت ﻇﻬﺮ ﺑﻪ‬ ‫آﺑﺎدي ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫زاﺋﺮان ﭘﻨﺠﺸﺒﻪ و ﺟﻤﻌﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺎﺋﻞ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ آﺑﺎدي و زﻳﺎرﺗﮕﺎه آن را ﻣﻠﻚ ﺷﺶ داﻧﮓ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺷﻤﺮدﻧﺪ و ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺧﻮد را‬ ‫ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺷﻤﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎس ﻣﺘﻮﻟﻲ‬ ‫ﺳﻨﺘﻲ زﻳﺎرﺗﮕﺎه‪ ،‬ﻋﻬﺪه دار ﺗﻮﻟﻴﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻫﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻴﺎن رﻧﺪان ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋه اي داﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮان ﺧﻮدي ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮاي دﻳﺪار و زﻳﺎرت اﻣﺎم زﻣﺎن و ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺘﺸﺨﺺ در رﻛﺎب او و ﻗﺪرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎروان در‬ ‫ﻣﻌﻴﺖ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬دل ﺷﻴﺮ را ﻫﻢ آب ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻪ‬

‫‪١٨٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫رﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﻲ آدم ﻫﺎي ﻓﻘﻴﺮ و ﺑﻴﭽﺎره ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻧﺶ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه داﺷﺖ‪ ،‬دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻬﺬا‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺳﺴﺘﻲ اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻀﺮت‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻛﻪ در ﺗﻪ دل ﻣﻲ ﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا اﻣﺎم زﻣﺎن وﺳﻂ‬ ‫ﻛﺎر ﺟﺎ ﺑﺰﻧﺪ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻔﺖ ﺧﻂ ﺳﺮ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﻮل اﷲ را ﻫﻢ ﺷﻴﺮه‬ ‫ﺑﻤﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺗﺼﻤﻴﻢ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ داﻳﺮ ﺑﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺗﺮس و‬ ‫ﻫﺮاﺳﻲ ﻧﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ در دﻟﺸﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺶ آﻣﺪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ‬ ‫رخ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ ،‬ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ در‬ ‫ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ‪ ،‬آدم ﻫﺎي رﻧﺪ و ﻧﺨﺎﻟﻪ ﻓﺮاوان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺑﺴﺎزﻧﺪ و ﺑﻘﻴﻪ را ﺑﻪ دام ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ زاﺋﺮان آدم ﺑﻪ درد ﺧﻮري ﻫﻢ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻫﺪاﻳﺖ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ اﻳﻦ ﻣﺮدم را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﻴﺮد و از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﻛﺎروان وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻳﻜﻲ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻛﻪ‬ ‫ﺳﻤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﺎﺷﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ آﻣﺪ‬ ‫و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻨﺰﻟﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن و ارﻋﺎب‬ ‫زاﺋﺮان‪ ،‬رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﭘﻴﺎده ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﭘﺎي ﭘﻴﺎده ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎه ﻋﺒﺎس ﻛﺒﻴﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫زﻳﺎرت ﻣﺮﻗﺪ اﻣﺎم ﻫﺸﺘﻢ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ از اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺿﺪ ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺧﻮد ﭘﻴﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ او ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺻﺪﻫﺎ آﻳﺖ اﷲ و ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ از ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎ‬ ‫ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺪار ﻣﺴﻠﺢ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎﻓﻠﻪ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ اﻋﻀﺎي ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي و وزارت اﻃﻼﻋﺎت‬ ‫و ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﻣﻲ رﻓﺖ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺳﺮان رژﻳﻢ ﻧﻴﺰ از ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻢ ﻛﻢ داﺷﺖ از ﻣﻴﺎن‬ ‫ﻣﻲ رﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻧﺪاي ﻣﻬﻴﺒﻲ از دﻫﺎﻧﻪ ﭼﺎه ﻫﻤﻪ را در ﺟﺎي ﺧﻮد‬

‫‪١٨٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻴﺨﻜﻮب ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﺪا‪ ،‬ﺷﺒﺢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ دو ﺑﺎري ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﭼﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪ و در ﺑﺎﻻي آن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ در ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺧﻮد ﺑﻮﺟﻮد آورده‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ در اﻃﺮاف ﭼﺎه ﮔﺮد آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﮕﺎه ﻛﺮد و‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ و ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺪا داد ‪:‬‬ ‫ ﺳﻴﺪ! اﻳﻦ ﻟﺸﻜﺮ ﻛﺸﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ آﻣﺪه اي؟ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﺠﺎ‬‫ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ ﻛﻪ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻳﺰﻳﺪ را ﺑﺎ ﺧﻮد آورده اي؟‬ ‫ﺑﺎ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﺷﻨﻴﺪن ﺧﻄﺎب ﻋﺘﺎب آﻣﻴﺰ او از‬ ‫ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮ و ﺑﺎ اﻳﻤﺎن از ﺗﺮس در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬در ﭘﻲ ﺳﺠﺪة ﺗﻮام ﺑﺎ ﻫﺮاس آﻧﻬﺎ‪ ،‬دﻳﮕﺮان و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ و ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﺧﺎك ﻧﻬﺎد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎه ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺪاران ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎك ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﺪاي ﻧﻔﺲ ﻫﻢ از ﺳﻴﻨﺔ ﻛﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ‬ ‫از ﺳﺠﺪه ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺮأت ﻧﻤﻲ داد ﺳﺮ از ﺳﺠﺪه ﺑﺮدارد‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎك ﻧﻬﺎدن را وﺳﻴﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﺑﻪ دور ﻣﺎﻧﺪن از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎدن اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻧﺪاي اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﺸﻢ زﻳﺎدﺗﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ ‪:‬‬ ‫ﺧﺪا ﻧﺸﻨﺎﺳﺎن! ﻧﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن! ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﺎن! ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ در‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺒﺎدت ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺰ و ﺟﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺠﺪه ﻛﺮد؟ ﭼﺮا در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻨﺪه اي از‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎده اﻳﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻴﺞ اﺣﺪاﻟﻨﺎﺳﻲ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎك ﺑﻨﻬﻴﺪ؟ آﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و‬ ‫ﻣﻮﺣﺪﻳﻦ را اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ راه ﻣﻲ ﺑﺮﻳﺪ؟ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد را رﻫﺒﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎن‬ ‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ؟ واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ و واي ﺑﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺷﻤﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ!‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺧﻄﺎب ﭘﺮ ﻋﺘﺎب اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭘﻲ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮدﻧﺪ و آرام آرام ﺳﺮ از ﺳﺠﺪه ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﭼﻬﺮه ﻫﺎي رﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪه ﺑﻲ آﻧﻜﻪ‬ ‫ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺷﺮﻣﮕﻴﻨﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﭼﺸﻢ ﺑﻪ او دوﺧﺘﻨﺪ و در اﻧﺘﻈﺎر اداﻣﺔ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻳﻦ ﺑﺎر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي را ﻛﻪ ﻧﻤﺎز روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ او ﺑﺮﮔﺰار‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺧﻮاﻧﺪ و ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ دﺳﺖ او داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﺮادر! اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ را ﻛﻪ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺮي ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﺪﻋﻲ ﻧﻴﺎﺑﺖ ﻣﺎ‪ ،‬ﭘﻴﺶ از ﻣ‪‬ﺮدن ﺧﻮد از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎ ﺑﻴﺮون داده و ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ‬ ‫ﻛﺒﺮي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻟﻮﺣﻪ را ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬و ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮاﻧﺪ ‪:‬‬ ‫» ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺨﺸﻨﺪة ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ ،‬اي ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺮي! ﺧﺪاوﻧﺪ‬‫ﭘﺎداش ﺑﺮادراﻧﺖ را در ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻣﺮگ ﺗﻮ ﺑﺰرگ ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﻮ ﺗﺎ ﺷﺶ روز‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻣ‪‬ﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮد رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻦ و ﺑﻪ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان»ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ« ﺧﻮد وﺻﻴﺖ ﻣﻜﻦ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ آﺷﻜﺎر ﻧﻤﻲ ﺷﻮم ﻣﮕﺮ ﺑﻪ اﺟﺎزة ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ و اﻳﻦ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎﻧﻬﺎ‬ ‫و ﻗﺴﺎوت دﻟﻬﺎ و ﭘﺮ ﺷﺪن زﻣﻴﻦ از ﺳﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺰودي در ﻣﻴﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ادﻋﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺮا دﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﮔﺎه ﺑﺎش ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ‬ ‫ﭘﻴﺶ از ﺧﺮوج ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ و ﺻﻴﺤﺔ آﺳﻤﺎﻧﻲ ادﻋﺎ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮا دﻳﺪه اﺳﺖ‪،‬‬ ‫دروﻏﮕﻮﺳﺖ و اﻓﺘﺮا ﻣﻲ ﺑﻨﺪد‪ .‬وﻻﺣﻮل و ﻻ ﻗﻮه اﻻ ﺑﺎﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ«‬ ‫ﭘﺲ از ﻗﺮاﺋﺖ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺪا داد‪ ،‬آﻳﺎ در ﻣﻴﺎن ﺷﻤﺎ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻜﺮ اﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺑﺎﺷﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻳﻚ ﺻﺪا ﭘﺎﺳﺦ دادﻧﺪ ‪ :‬ﻧﻪ!‬ ‫اﻣﺎم ﺳﺨﻦ ﺧﻮد را ﭘﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ و ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺎ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده اﻧﺪ؟ ﻣﮕﺮ در اﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ» ﻫﻴﭽﻜﺲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد وﺻﻴﺖ ﻣﻜﻦ«‪.‬‬ ‫ﭘﺲ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻛﺪام ﺳﻨﺪ و ﻣﺪرك‪ ،‬ﺧﻮد را ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺎ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده اﻧﺪ؟!‬ ‫آﻳﺎ اﻳﻦ اﺷﺨﺎص دروﻏﮕﻮ و ﻣﻔﺘﺮي ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ دادﻧﺪ ‪ :‬آري!‬ ‫اﻣﺎم ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﺣﺪاﻗﻞ دروغ و اﻓﺘﺮاي آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻋﻼم‬ ‫ﻧﻜﺮدﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﺧﻮد را در ﮔﻨﺎه اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن ﺷﺮﻳﻚ ﻛﺮدﻳﺪ و ﮔﻨﺎه اﻓﺘﺮاي‬

‫‪١٩١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﻧﺎن را ﺑﻪ ﮔﺮدن ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ؟ ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﺳﻜﻮت اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا‬ ‫ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎن دﻳﻨﻲ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ دﺳﺘﺸﺎن در ﺳﻔﺮة وﻻﻳﺖ‬ ‫ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮد و از ﻣﺰاﻳﺎي اﻳﻦ ﺳﻔﺮة رﻧﮕﻴﻦ ﺳﻬﻤﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر اداﻣﻪ داد ‪ :‬از اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ اﻋﺘﻘﺎد دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺗﻮﻗﻴﻊ آﻣﺪه اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﺲ از ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﻫﻴﭻ وﻗﺖ در ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻲ دﻳﺪار ﻧﻜﺮده و ﻫﻴﭻ‬ ‫ﻛﺴﻲ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﻃﺮف ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻜﺮده ام‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻟﺰوﻣﻲ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻤﻲ دﻳﺪم‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دروغ ﺧﻮد را ﻧﺎﻳﺐ ﻣﻦ ﻗﻠﻤﺪاد‬ ‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬دروﻏﮕﻮﻳﻨﺪ و ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ دروغ ﻧﻴﺰ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ آﻧﻬﺎ‬ ‫را ﺑﻪ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ دوزخ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻬﻨﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن رﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬در ﻛﺸﻴﺪن اﻳﻦ ﻋﺬاب ﺷﺮﻳﻚ آﻧﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ از آﻧﺎن ﭘﻴﺮوي ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﻜﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن دﭼﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺸﺖ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮ آﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﺎر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ آﻣﺪ‬ ‫و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﻟﺮزان در ﮔﻮش او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺳﻴﺪ! ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺘﻤﺔ آﺑﺮوي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود‪ ،‬ﻗﺪم ﭘﻴﺶ‬‫ﺑﮕﺬار و ﺑﺎ ﻋﺬر ﮔﻨﺎه و ﻃﻠﺐ ﻣﻐﻔﺮت ﻋﻤﺎﻣﻪ ات را از ﺳﺮ ﺑﺮدار و ﻣﻘﺎم وﻻﻳﺖ‬ ‫ﻓﻘﻴﻬﻲ را از ﺧﻮد ﺳﻠﺐ ﻛﻦ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را در اﺧﺘﻴﺎر ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ آن ﺑﮕﺬار ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻢ از ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺖ ﺑﮕﺬرد و ﻫﻢ آﺑﺮوي ﺧﻮد و دﻳﮕﺮ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ آن ﭼﻨﺎن در وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ وﺣﺸﺖ زده ﻣﻮﺛﺮ اﻓﺘﺎد ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ ﻗﺪم ﭘﻴﺶ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺪازة ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻤﺎﻣﻪ اش را از ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ و آن را ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻬﺎد و ﺑﺎ ﺻﺪاي ﻟﺮزان ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﺗﺎ اﻣﺮوز ﺣﻘﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ وﻇﻴﻔﺔ ﺷﺮﻋﻲ دارم‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻧﻮاب ﻋﺎم ﺷﻤﺎ اﻣﻮر ﭘﻴﺮواﻧﺘﺎن را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﻣﺮوز ﺑﺎ‬ ‫ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت اﻳﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ را از ﮔﺮدن ﺧﻮد ﺳﺎﻗﻂ ﻣﻲ داﻧﻢ‪ .‬ﻟﺬا اﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ را‬ ‫رﻫﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻃﻮر ﻛﻪ اراده ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﺷﻮد و در اداﻣﻪ اﻓﺰود ‪ :‬ﺷﺎﻳﺪ‬

‫‪١٩٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﻘﻴﺮ آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺎ را ﺑﺮ ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺠﺎزاﺗﻲ را ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ آن ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺟﺎن و دل‬ ‫ﭘﺬﻳﺮا ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ از ﺑﻘﻴﻪ اﷲ ﻃﻠﺐ ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ دارم و‬ ‫اﻣﻴﺪوارم ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﺣﻤﺖ ﺑﻴﻜﺮان ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﻜﺎرش را ﺑﺒﺨﺸﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎري و ﺿﻌﻒ ﺑﻨﻴﻪ اﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﭘﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮه را اﻧﺠﺎم داده‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﻃﺎﻗﺖ ﻧﻴﺎورد و ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬و ﺑﺎ رﻳﺨﺘﻦ اﺷﻜﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻠﻮص ﻧﻴﺖ از ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ و ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر ﭘﺎﺳﺦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻛﻪ ﻓﻀﺎ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻘﺪر‬ ‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻔﺴﻬﺎ را در ﺳﻴﻨﻪ ﺣﺒﺲ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﺻﺒﺮي در‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر ﭘﺎﺳﺦ اﻣﺎم ﺑﻪ ﭘﻮزش ﺧﻮاﻫﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫دادﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﻋﺒﺮت‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن را ﺷﮕﻔﺖ‬ ‫زده ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬از ﻧﻮ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻨﺪه اي از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰ و ﺟﻞ‪ ،‬ﻧﻪ از ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ اﺟﺎزة ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ ﻛﺴﻲ را دارم و ﻧﻪ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎن‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ وﻛﺎﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ داده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﭼﻜﺎره ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران را ﺑﺒﺨﺸﻢ! ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺰ اﮔﺮ ارادة ﺑﺨﺸﺶ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران را‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻲ را ﻛﻪ در ﺣﻖ او ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن او رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻖ اﻟﻨﺎس ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ روا داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﭼﺎرﻧﺪ ﺟﺰاي ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺸﺎن را ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭼﻮن اﻳﻤﺎن دارم ﻛﻪ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﭘﻨﺪار و ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮدار ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا در دادﮔﺎه ﻋﺪل اﻟﻬﻲ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﮔﻮﺷﻪ اي از ﻋﺪاﻟﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬در‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎه‪ ،‬دادﮔﺎﻫﻲ ﻧﻈﻴﺮ آﻧﭽﻪ در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺳﻨﻮات ﺑﻪ ﻣﺮدم دروغ ﮔﻔﺘﻪ و ﻇﻠﻢ و‬

‫‪١٩٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺘﻢ روا داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻓﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﻧﺘﻈﺎرﺷﺎن اﺳﺖ ﭘﻲ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬از ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﺣﻖ دﻳﮕﺮان ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ و از ﺧﻮد ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و‬ ‫ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎن ﻃﻠﺐ ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ درس ﻋﺒﺮﺗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي‬ ‫دﻳﮕﺮان ﺗﺎ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ در ﺣﻖ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﺧﻮدداري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺤﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺎﻻر ﻳﻚ دادﮔﺎه‬ ‫ﺑﺰرگ در آﻣﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎل و ﻏﺮب آن ﻣﻴﺰ ﺑﺰرﮔﻲ ﻧﻤﻮدار ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫از ﺷﺶ زن و ﺷﺶ ﻣﺮدي ﻛﻪ از ﻫﻤﻪ ﻣ‪‬ﺴﻦ ﺗﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻤﺖ ﻫﻴﺄت ﻗﻀﺎت را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎل اﻳﻦ ﺗﺎﻻر ﺑﺮاﻳﺸﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺘﻨﺪ و‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن از دوازده زن و دوازده ﻣﺮد در ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﻤﺖ ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﮕﺎه از ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎز روز ﺟﻤﻌﻪ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ در ﺻﺪر ﻣﺠﻠﺲ و در ﺟﺎﻳﮕﺎه رﻳﺎﺳﺖ دادﮔﺎه ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﺎن از ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﻲ آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺖ ﻓﺮﺷﺘﺔ ﺑﺎﻟﺪار ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮش‬ ‫ﺗﺮازوي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﻲ را ﺑﻪ وﺳﻂ دادﮔﺎه آوردﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻛﺮدﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در‬ ‫ﭘﻲ آن ﻓﺮﺷﺘﺔ دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و در ﻛﻨﺎر ﺗﺮازو اﻳﺴﺘﺎد‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺖ ﺗﺮازو و ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮش ﺷﻤﺸﻴﺮ درﺧﺸﻨﺪه اي را رو ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮي زﻣﻴﻦ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻋﻀﺎء دادﮔﺎه‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦ داﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻪ ﻛﺴﻲ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺰﻳﻨﺪ! آﻳﺎ ﺧﻮد‬ ‫دادﺳﺘﺎﻧﻲ اﻳﻦ دادﮔﺎه را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻳﺎ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﻤﺖ ﺑﺮﺧﻮاﻫﺪ ﮔﻤﺎرد و اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟ ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﺻﺒﺮاﻧﻪ‬ ‫در اﻧﺘﻈﺎر اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﮔﻮﺷﺔ دﻳﮕﺮ آﺳﻤﺎن ﺑﺮ ﺗﺨﺖ رواﻧﻲ‬ ‫ﻣﺠﻠﻞ‪ ،‬ﺑﺎﻧﻮﻳﻲ ﻛﻬﻨﺴﺎل‪ ،‬اﻣﺎ زﻳﺒﺎ و ﻧﻮراﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي دادﮔﺎه آﻣﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮ‬ ‫در ﻣﻌﺮض دﻳﺪ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر و ﺑﺎ‬ ‫ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻓﺮﻳﺎد زدﻧﺪ ‪ :‬ﻣﺎم وﻃﻦ‪.‬‬

‫‪١٩٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺎم وﻃﻦ!‬ ‫ﻣﺎدر وﻃﻦ را ﮔﺮوه ﻛﺜﻴﺮي از ﺑﺰرﮔﺎن ﻧﺎﻣﺪار اﻳﺮان ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن ﺑﺮاي ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي اﻳﺮان و اﺳﺘﻘﻼل و آﺑﺎدي و رﻓﺎه‬ ‫ﻣﺮدم ﻛﺸﻮر ﺧﻮد و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﻗﺪم ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﺑﺎ ارزﺷﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎدر وﻃﻦ در ﺟﺎﻳﮕﺎه دادﺳﺘﺎن اﻳﻦ دادﮔﺎه ﻧﺸﺴﺖ‪،‬‬ ‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﺑﺰرﮔﺎن ﻫﻤﺮاه او ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﭘﺸﺖ ﺳﺮ وي ﺑﻪ ﭘﺎ اﻳﺴﺘﺎده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺴﻨﺪ رﻳﺎﺳﺖ دادﮔﺎه ﺟﻠﻮس ﻛﺮده ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﻛﻮﺑﻴﺪن ﭼﻜﺶ آﻏﺎز دادرﺳﻲ را اﻋﻼم ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺘﻬﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه او را ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه‬ ‫ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ دﻋﻮت ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﻏﺮش رﻋﺪ ﻓﺮﻳﺎد زد ‪:‬‬ ‫» از ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫زﻧﺪه و ﭼﻪ ﻣ‪‬ﺮده درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻳﺎ‬ ‫رﺿﺎﻳﺖ ﺧﻮد را از او ﺑﻪ اﻳﻦ دادﮔﺎه ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻣﺔ اﻋﻤﺎل او ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮازوي ﻋﺪل اﻟﻬﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻋﻼم اﻳﻦ درﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎره آﺳﻤﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان ﭘﺮ از ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ از ﺷﺮق و ﻏﺮب‪ ،‬از ﺷﻤﺎل و ﺟﻨﻮب ﺑﻪ ﺳﻮي دادﮔﺎه ﺳﺮازﻳﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻲ از ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺷﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺟﺎن و ﻣﺎل و ﻧﺎﻣﻮس از‬ ‫دﺳﺖ دادﮔﺎن و ﻏﻴﺮه ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ از ﺟﻠﻮي دﻳﺪﮔﺎن ﻫﻴﺄت‬ ‫ﻣﻨﺼﻔﻪ و ﻗﻀﺎت دادﮔﺎه ﻣﻲ ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺮازوي ﻋﺪل ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و در‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻛﻔﻪ ﻫﺎي آن ﺟﺎ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﮕﻔﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻤﺖ ﻛﻔﺔ ﭼﭗ ﺗﺮازو ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻛﻔﺔ دﻳﮕﺮ آن ﺑﻪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺟﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ .‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺑﺮگ رﺿﺎﻳﺖ از وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﻛﻔﺔ‬ ‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ آن ﻧﻬﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن وﺻﻮل ﺷﻜﺎﻳﺎت‪ ،‬رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه رو ﺑﻪ‬ ‫دادﺳﺘﺎن دادﮔﺎه ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪١٩٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻛﻨﻮن از دادﺳﺘﺎن ﻣﻌﻈﻢ و ﻣﺤﺘﺮم دادﮔﺎه ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ در داد ﺧﻮاﻫﻲ‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﺣﻖ آﻧﺎن ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ روا داﺷﺘﻪ اﺳﺖ داد ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻴﺎن ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎدر وﻃﻦ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺖ و ﺑﺎ درودي ﮔﺮم ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد و آرزوي‬ ‫ﻧﻴﻚ ﻓﺮﺟﺎﻣﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺮﺷﺎر از ﻣﻬﺮ و اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﻲ ﻣﺎ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور‬‫ﭘﺬﻳﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫اﻣﻴﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺎن ﻧﻮازي‬ ‫ﺻﺎﺣﺒﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ در آﺑﺎداﻧﻲ و ﺗﺄﻣﻴﻦ رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺸﻮر ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ را ﭘﺮ ﺑﺎرﺗﺮ و ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد و ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ‬ ‫آن و ﻧﺴﻞ ﻫﺎي آﻳﻨﺪه آﻣﺎده ﺗﺮ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺮ ﺣﺎدﺛﺔ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ و ﺑﻪ ﻳﺎدﻣﺎن ﻣﻲ آورد ﻛﻪ‬ ‫در ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪن ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎك ﭘﺎك و آﻣﺪن ﻫﺎ و رﻓﺘﻦ‬ ‫ﻫﺎ و ﻣﺎﻧﺪن ﻫﺎ ﭼﻪ ﺣﻮادﺛﻲ در اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اوراق‬ ‫دﻓﺘﺮ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﺣﻮادث ﺗﻠﺦ و ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻓﺮاواﻧﻲ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﻢ و‬ ‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﻮﺗﺎه زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺎ ﺻﺎﺣﺒﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻤﺮاه ﺷﺪه و در آﺑﺎداﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ و رﻓﺎه ﻣﺮدم اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻗﺪﻣﻬﺎي ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل رﻓﺘﺎر و ﻛﺮدار ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ‬ ‫ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﺪه و دﺷﻤﻨﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ داده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز در اﻳﻦ دادﮔﺎه ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻲ از آن‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﻤﻚ ﻧﺸﻨﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﻗﺮﻧﻬﺎ ﻫﻨﻮز ﻋﻤﺎﻣﺔ‬ ‫ﺳﻴﺎه ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ﺗﺎ اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ و ﺗﺒﺎرﺷﺎن را ﺑﻪ رخ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ از ﻛﺠﺎ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد در اﻳﺮان زاده ﺷﺪه و در داﻣﺎن اﻳﻦ‬ ‫آب و ﺧﺎك رﺷﺪ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﮕﻔﺘﺎ! ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و درﻧﺪﮔﺎن و ﭼﺮﻧﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل و ﻳﺎ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ در آن زاده ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ و ﻋﺎﻃﻔﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬دارﻧﺪﮔﺎن ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه‬ ‫و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺳﺎدات و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻋﺮب ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را در داﻣﺎن ﺧﻮد ﭘﺮوراﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﺣﺴﺎس ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دﻳﺮوز ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ‬ ‫ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻧﺪ و اﻣﺮوز ﻛﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﺔ‬ ‫ﻛﻬﻨﻪ ﺳﻮدي ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻬﺎﻧﺔ دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺪا و ﺑﺪان ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﻧﺔ‬ ‫ﺗﺎزة آﻧﻬﺎ ﻧﺎ ﭘﻴﺪاي ﭼﺎه ﺳﺎﻣﺮه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل او را ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ دوش ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان آورده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﻛﺴﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺎي ﭘﺎي او در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادوار ﺗﺎرﻳﺦ و در ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎي‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ دﻳﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ در اﻳﻦ دادﮔﺎه ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ؛ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ از ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺗﻤﻨﺎي ﻇﻬﻮر او را از ﮔﻠﻮي‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺎل‬ ‫ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ! ﭼﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺪارد و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ او ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺎم اﮔﺮ رﺳﺎﻟﺘﻲ دارد ﻛﻪ در ﻛﺘﺐ ﺑﺰرﮔﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ آن را ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ‪ ،‬رﺳﺎﻟﺘﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻋﻮاي‬ ‫اﻓﺮاد ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻗﺮﻳﺶ اﺳﺖ‪ .‬دﻋﻮاي ﻣﻴﺎن اﻣﻮﻳﺎن و ﻋﺒﺎﺳﺒﺎن و ﻋﻠﻮﻳﺎن‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزي اﻋﺮاب ﺑﺮ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻢ اﻓﺘﺎده‬ ‫و ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ و دﻳﻨﺪاري‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت و ﺛﺮوت و ﺳﺮوري‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز ﭘﻴﺮوزي ﺑﺮ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻢ اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮدن ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻏﻨﺎﺋﻢ و ﺑﺮاي ﺳﺮوري ﺑﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻓﺘﺢ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻪ ﺟﻨﮓ و ﺟﺪال ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﻟﻴﺮﺗﺮ و زﻳﺮﻛﺘﺮ و ﻣﺪﺑﺮﺗﺮ‬

‫‪١٩٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻠﻔﺎي راﺷﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﻮﻳﺎن و ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻗﺪرت و ﺛﺮوت‬ ‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ از ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺘﻴﺎزاﺗﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﺎﻳﺔ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﻋﻤﻮزادﮔﺎﻧﺸﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ داﺷﺘﻨﺪ و از ﺳﻬﻢ‬ ‫ﻏﻨﺎﺋﻢ در ﺣﺪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻗﺒﻴﻠﻪ اي ﺧﻮد ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻛﺸﺎﻛﺶ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از آﻧﺎن ﻛﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ رو در روﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﻠﻔﺎ را‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺧﻼﻓﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي و داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ ﺑﻮده‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖ ﺧﻮد )ﻋﺮب( ﻣﻄﺮح‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺤﻔﻪ را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻣﻄﺮح ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻲ ژرف ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم و اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ او‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﻀﺮت ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد و رﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫او ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ اﻧﺘﻘﺎم ﭘﺪراﻧﺶ را از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ادﻋﺎي آﻧﺎن‪ ،‬ﺧﻼﻓﺖ و‬ ‫ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق آﻧﺎن را ﻏﺼﺐ و ﭘﺎﻳﻤﺎل ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ‬ ‫را ﻛﻪ ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮﺗﻲ ﻛﻪ از‬ ‫آﻧﺎن دارد‪ ،‬ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻣﺸﺎن ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫او ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم زﻛﺎﺗﺸﺎن را ﺑﻪ او و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫وي ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻠﻔﺎي ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺧﻮد او و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ‬ ‫زﻛﺎت ﺑﮕﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ او ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﭘﺪران ﺧﻮد ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮ ﭘﺎ دارد و ﺳﺮﺷﺘﻪ داري ﺟﻬﺎن را ﺑﺮاي ﻫﺰاران ﺳﺎل ﺑﻪ ﭘﺪران‬ ‫ﺧﻮد واﮔﺬار ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ اﻧﺴﺎن ﺧﺮدﻣﻨﺪي ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﺧﻮد‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﺪ ‪ :‬ﻋﺠﺒﺎ! اﮔﺮ اﻳﺰد ﻳﻜﺘﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﻛﺮده ﻫﺎي ﺑﻲ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻧﺼﻴﺐ و ﻗﺴﻤﺘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺤﻤﺪ را ﭘﺲ از ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪن ﺑﺮ‬ ‫اﻋﺮاب و ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﻣﻴﺮاﻧﺪ؟ اﮔﺮ ﺧﺪا ﻗﺼﺪ ﺳﭙﺮدن ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ و ﺧﺎﻧﺪان او را داﺷﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻫﻤﺎن روزﮔﺎران او را زﻧﺪه ﻧﮕﺎه ﻧﺪاﺷﺖ و‬

‫‪١٩٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ او را در ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺗﺪاوم ﻧﺒﺨﺸﻴﺪ؟ ﭼﺮا ﻗﺼﺪ دارد ﭘﺲ ﺳﺪه ﻫﺎي‬ ‫دراز‪ ،‬ﻓﺮدي از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن او را آﺷﻜﺎر ﻛﻨﺪ؛ آن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻇﻬﻮري ﻛﻪ آﮔﺎﻫﻲ از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن دل ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ را‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ درد ﻣﻲ آورد و ﻫﻢ اﻳﻤﺎﻧﺶ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺪل و داد اﻳﺰد ﻳﻜﺘﺎ ﺳﺴﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ؟‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎﺧﺖ و‬ ‫ﺗﺎز و ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر او در ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺠﻒ و ﻛﻮﻓﻪ و ﻳﻤﻦ و ﺷﺎم ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان در ﻏﺼﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﭘﺪران او ﻫﻴﭻ ﻧﻘﺸﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو اﻳﺮان ﻣﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ از ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر او ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﺑﺮاي ﺑﺴﻴﺎري از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎور ﻧﻜﺮدﻧﻲ ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺳﺎﻟﻴﺎن ﺳﺎل از زﺑﺎن ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ و ﺣﺘﻲ روﺿﻪ ﺧﻮان ﻫﺎي دوره ﮔﺮد‬ ‫ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻨﺎن ﻋﺪل و دادي ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮده‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻣﺮﻏﻲ داﻧﻪ از ﺟﻠﻮي ﻣﻨﻘﺎر ﻣﺮغ دﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺻﻠﺢ و ﺻﻔﺎ و ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﺮادروار زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ و رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻨﻴﺪن‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ‪ ،‬ﻧﺤﻮة ﻇﻬﻮر و ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎزي ﻛﻪ او ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪن ﭘﺪران ﺧﻮد ﺑﻪ راه ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﺣﻴﺮت اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﭘﻲ ﺑﻪ ﺧﺪﻋﻪ و ﻧﻴﺮﻧﮕﻲ ﺑﺮدﻧﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎن‬ ‫دراز ﺑﻪ ﮔﻮش آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ و ﻋﻼﻗﺔ او ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد واﻗﻒ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ در ﻫﻤﺔ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﭘﻴﺮوان ﻫﻤﺔ ﻣﺬاﻫﺐ در‬ ‫اﻋﻤﺎق وﺟﻮد ﺧﻮد و در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ از دﺳﺖ ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﺳﺘﻤﮕﺮان ﻛﺎرد ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﺸﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬آرزوي ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎري ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ و ﻳﺎ ﻳﻚ‬

‫‪١٩٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻇﻬﻮر ﻛﺮده ﻛﻮروش ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ اﺳﺖ‪ .‬از ﻛﻮروش در ﺷﺎﻧﺰده‬ ‫ﻣﻮرد در ﻓﺼﻮل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮرات ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﺒﻴﺎء ﻳﻬﻮد ﺑﺎ اﺣﺘﺮام و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻳﺎد‬ ‫ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ او را » ﻣﺴﻴﺢ ﺧﺪاوﻧﺪ« ﻧﺎﻣﻴﺪه اﻧﺪ‪ .‬از آﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺗﻮرات‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﻮروش آﻣﺪه اﻳﻦ ﭼﻨﺪ آﻳﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدم آﻣﺪ ‪:‬‬ ‫» اﻳﻦ ﺳﺨﻨﻲ اﺳﺖ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﻮروش ‪ :‬ﺗﻮ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻲ‪ .‬ﻣﻦ‬ ‫دﺳﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ را ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺗﻮ اﻣﺖ ﻫﺎ را ﻣﻐﻠﻮب ﻛﻨﻢ‪.«.....‬‬ ‫» ﻣﻨﻢ)ﺧﺪاوﻧﺪ(ﻛﻪ او)ﻛﻮروش(را از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺸﺮق ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻢ ﺗﺎ ﻋﺪاﻟﺖ‬ ‫را روي زﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ اﻣﺘﻬﺎ را ﺗﺴﻠﻴﻢ وي ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و او را ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺳﺮوري ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻢ ‪«......‬‬ ‫ﻛﻮروش ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻳﻬﻮدﻳﺎن آرزوي ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻣﻨﺠﻲ ﺧﻮد» ﻣﺴﻴﺤﺎ« را داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را از ﺑﺮدﮔﻲ و از آوارﮔﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻮروش اﻳﻦ آرزوي ﻗﻮم ﻳﻬﻮد را ﺑﺮآورده ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻳﻚ ﻗﻄﺮه ﺧﻮن از‬ ‫دﻣﺎغ ﻛﺴﻲ ﻓﺮو رﻳﺰد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺳﺎز‬ ‫ﺑﻮدن ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي دﻳﻦ ﻳﻬﻮد‪ ،‬آرزوي ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻬﺪي را در دل ﺧﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫زﻳﺮا ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻣﻬﺪي‪ ،‬او را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻮروش ﺑﺰرگ ﮔﺮه ﮔﺸﺎي ﻛﺎر ﻓﺮو ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ را از ﭼﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه ﺑﻴﻨﺪازد‪.‬‬ ‫در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺑﺮاي‬ ‫ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر‪ ،‬ﻏﻨﻴﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬درﺧﻮاﺳﺖ زﻛﺎت و ﺑﺮﻗﺮاري ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﻫﺰاران ﺳﺎﻟﺔ ﺑﺮاي ﭘﺪران ﻣ‪‬ﺮده اش ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻲ ﺧﺮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب دﻳﻦ ﺧﻮد ﻛﻪ آن را وﺣﻲ‬ ‫ﻣ‪‬ﻨﺰل ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﻳﻚ از آﻳﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻗﺮآن ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﻮازﻳﻦ‬ ‫ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﺧﺪاي دﻳﻦ اﺳﻼم ﻛﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از ﺷﻌﺐ اﻳﻦ دﻳﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣ‪‬ﺮده اي ﭘﻴﺶ از روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ )ﻗﻴﺎﻣﺖ( زﻧﺪه‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬رﺟﻌﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن در ﺣﻜﻤﺖ اﻳﻦ ﺧﺪا ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎ را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ‬

‫‪٢٠٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺪران ﺧﻮد را ﻧﻴﺰ رﺟﻌﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻲ ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺘﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬در آن ﻟﺤﻈﺎت‬ ‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﺗﻜﻠﻴﻔﺶ ﭼﻴﺴﺖ؟ از ﻳﻚ ﻃﺮف ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺳﺨﻨﺎن از‬ ‫دل ﺑﺮ آﻣﺪة ﻣﺎم وﻃﻦ را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫»اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮش ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت او و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ او‬ ‫ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺎم‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ! ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ! ﻇﻬﻮرش ﻫﻢ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺪارد! اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮود و ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺠﻒ و ﻛﻮﻓﻪ و ﻳﻤﻦ و‬ ‫ﺷﺎم ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ و ﻏﺎﺻﺒﻴﻦ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﮕﺮدد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر راه ﺑﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺑﺮود و ﻫﺮ ﻛﺴﻲ را ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻜﺸﺪ! اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي ﭘﺪراﻧﺶ ﻛﻪ ﺣﺴﺮت ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮ دﻟﺸﺎن ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ! ﻣﺎ را ﻛﺎري ﺑﺎ او‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ و ﻛﺎر او ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارد«‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه از ﻣﺎدر وﻃﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوزه‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺘﺎوﻳﺰ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪه و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدم ﻣﺎ را ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺟﻮر و ﺟﻔﺎ روا داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﻣﺎدر وﻃﻦ ﺑﺎ ﺣﺰن و اﻧﺪوه ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از آب و‬ ‫ﺧﺎك و ﻫﻮا و دﻳﮕﺮ ﻣﺎﺋﺪه ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻚ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎس ﺑﻮده و ﻗﺪر ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ارزاﻧﻲ‬ ‫داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎ دﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﺟﺰاي اﻋﻤﺎل ﺧﻮد را‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ از ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ؛ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز و ادوار ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ﺧﻮن ﻣﺮدم ﺧﻮدش و دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ‬ ‫رﻧﮕﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻧﮕﺮدد‪ ،‬از رﻳﺨﺘﻦ ﺧﻮن اﻳﻦ‬

‫‪٢٠١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﮕﻲ در ﮔﺬرﻧﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺒﺨﺸﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺮ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ اﻳﻞ و ﺗﺒﺎر ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ از‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن در اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺟﺎزه را‬ ‫ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﻨﺪن ﭼﺎﻫﻬﺎي ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪،‬‬ ‫ﭼﺎﻫﻬﺎي آﺑﻲ ﺑﺮاي ﻛﺸﺖ و زرع ﺣﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي رﻳﺨﺘﻦ ﺧﻮن ﻣﺮدم ﺑﺮ‬ ‫زﻣﻴﻦ‪ ،‬آب ﭘﺎك و زﻻل ﺑﺮ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺟﺎري ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ آب ﻫﺎ ﻫﻢ‬ ‫داﻣﺎن ﮔﻨﺎه آﻟﻮد ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﻳﻨﺪ و ﻫﻢ اﻣﻜﺎن ﺣﻴﺎت را ﺑﺮاي ﻧﺒﺎﺗﺎت و ﺣﻴﻮاﻧﺎت‬ ‫و اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﺳﺎﻛﻦ اﻳﻦ آب و ﺧﺎك ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﺑﺒﺨﺸﻴﻢ و ﻛﻴﻨﻪ ﻫﺎ را از دﻟﻤﺎن ﺑﻴﺮون ﺑﺮﻳﺰﻳﻢ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻈﺎﻟﻢ و‬ ‫ﺑﻲ اﻧﺼﺎﻓﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ در ﺣﻖ ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻬﺮ آﻣﻴﺰ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺪرﻗﻪ راه روﻧﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﻜﻨﻴﻢ و آﻏﻮش ﺧﻮد را ﺑﻪ روي آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﺮاﻧﻲ در اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺸﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ ﺗﻌﻬﺪ‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻫﺮﮔﺰ در ﺣﻖ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺪاران ﺧﻮد ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻮر و ﺟﻔﺎ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻟﻔﻆ ﺣﻘﻴﺮاﻧﺔ ﺳﺎدات را از ﺟﻠﻮي اﺳﻢ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺮدارﻧﺪ و ﭘﺲ از اﻳﻦ دﻳﮕﺮ از ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻃﻠﺐ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ‬ ‫اﻣﺎم و ﻏﻴﺮه ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻣﻬﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻛﻪ زﻣﺎن درازي اﺳﺖ در ﺣﻖ ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫اﻳﻦ آب و ﺧﺎك ﺟﻔﺎ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻮﺗﺎه زﻣﺎﻧﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫دﻋﺎي ﺧﻴﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎ ﺑﺪرﻗﺔ راه آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺎ ﺻﻠﺢ و‬ ‫ﺻﻔﺎ در ﻛﻨﺎر ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺪادﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ؟‬ ‫ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬زﻧﮓ ﻫﺸﺪاري ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش آﻧﻬﺎ ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻼف ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت دﻳﮕﺮ ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺸﻲ در ﻛﺎر ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت آﻳﺎ ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ آﻧﻬﺎ ﺷﻮرش‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد؟‬

‫‪٢٠٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺎم وﻃﻦ ﭘﺎﺳﺦ داد ‪ :‬در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﻣﻮاﻓﻘﺖ آﻧﻬﺎ ﻫﺮ ﺣﺎدﺛﻪ و اﺗﻔﺎﻗﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ آن ﺑﻪ ﮔﺮدن ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ و دﻟﺸﺎن ﺑﺮاي درك ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻛﻮر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﭼﻨﻴﻦ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﺑﻮده اﻳﻢ و‬ ‫دﻳﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر روزﮔﺎر از ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ و ﺳﺘﻤﮕﺮان اﻧﺘﻘﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﻮده ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﭘﺪر ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﺪر ﺧﻮد رﺣﻢ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺎدر ﺟﮕﺮ ﮔﻮﺷﻪ اش را ﺑﻪ داﻣﺎن ﻣﺮگ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺮادر ﺑﺮادرش را ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺮﻳﺪ و دودﻣﺎﻧﺶ را ﺑﻪ ﺑﺎد ﻣﻲ داد‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻤﻪ را ﻣﺎ در زﻣﺎن ﺧﻠﻔﺎي‬ ‫راﺷﺪﻳﻦ و ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﻪ ﻛﺮات دﻳﺪه اﻳﻢ و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ در ﺑﺎرة اﻳﻨﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻫﻤﺎن ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ زود ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﺪ زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﻨﺪﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺧﺮدﻣﻨﺪان از آن ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺧﻮد‬ ‫و ﺧﺎﻧﺪاﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻲ ﺧﺮدان ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻫﻤﺎن ﻋﻮاﻗﺐ ﺷﻮﻣﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎن آﻧﻬﺎ دﭼﺎرش ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻫﻤﻴﻦ دوران ﻛﻮﺗﺎه‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ از اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎت ﺑﻜﺮات رخ داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺑﺎﻧﻮاﻧﻲ ﻛﻪ درﺟﺎﻳﮕﺎه ﻗﻀﺎت ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬از ﺳﻜﻮت ﻣﺎم وﻃﻦ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﭘﺮﺳﻴﺪ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟‬‫ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﺳﻼم ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ دﻋﻮت‬ ‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﺪا را ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﭙﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻳﺎت ﻗﺮآﻧﺶ ﺻﺮاﺣﺘﺎٌ از‬ ‫ﻃﺮف ﺧﺪاﻳﺶ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺗﺎ اﺣﻜﺎم اﻟﻬﻲ را ﺑﻪ ﻣﺮدم اﺑﻼغ ﻛﻨﺪ‪ .‬او‬ ‫وﻇﻴﻔﺔ ﺧﻮد را ﺟﺰ اﺑﻼغ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ و‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ از ﭘﻴﺎم ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﺷﻬﺎدت دادن ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﻴﺖ ﺧﺪا‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺳﻼم ﻣﻮﺣﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﺧﻮد ﻣﻲ داﻧﺪ و ﺧﺪاﻳﺶ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮاي رﺿﺎﻳﺖ او ﭼﻪ ﺑﻜﻨﺪ و ﭼﻪ ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ‬ ‫رﺳﻴﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻟﮕﻮ ﻗﺮار دادن ﺳﻪ اﺻﻞ ﺟﺎوداﻧﺔ ﭘﻨﺪار ﻧﻴﻚ‪ ،‬ﮔﻔﺘﺎر ﻧﻴﻚ و‬ ‫ﻛﺮدار ﻧﻴﻚ ﺑﻴﻨﺸﻮر ﺑﺰرگ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي رﺿﺎي ﺧﺪا ﻗﺪم ﺑﺮدارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲ‬

‫‪٢٠٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﻧﻜﻪ ﻣﻴﺎن ﺧﻮد و ﺧﺪاﻳﺸﺎن ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ واﺳﻄﻪ و راﺑﻄﻪ و دﻻل ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻗﻀﺎت ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ﻗﺎﺗﻠﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ آب و‬ ‫ﺧﺎك را ﻛﺸﺘﻪ اﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻮال و اﻣﻼك ﻣﺮدم و ﺛﺮوت اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫را ﻏﺎرت ﻛﺮده اﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﺠﺮﻣﻴﻦ را ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻳﻚ دادﮔﺎه ﻣﻠﻲ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻫﻴﺄت‬ ‫ﻣﻨﺼﻔﻪ و وﻛﻴﻞ ﻣﺪاﻓﻊ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ و ﺑﻪ ﺟﺮاﺋﻤﺸﺎن رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه از ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﺷﻜﺎﻳﺎت و ﺗﻮزﻳﻦ آﻧﻬﺎ در ﺗﺮازو و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن دادﺳﺘﺎن دادﮔﺎه رأي ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻬﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ ﭘﺲ از ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ ﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ ﺷﻜﺎﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ واﺻﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺠﺮم ﺑﻮدن ﻣﺘﻬﻢ ﻣﺤﺮز اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ در‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻣﺠﺎزات او اﺑﺮاز ﻧﻈﺮي ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻮن داوري و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان‬ ‫و ﻧﻮع ﻣﺠﺎزات او ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه ﺑﺎ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻧﻈﺮ ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ از ﻣﺘﻬﻢ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه را‬ ‫ﺗﺮك ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﭘﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺳﺮدﻣﺪار رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ اﺣﻀﺎر ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﺎﻣﺔ اﻋﻤﺎﻟﺸﺎن را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬ ‫در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ از دﺳﺖ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺑﺰرگ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺸﺎن از‬ ‫دﺳﺖ ﺷﺎﻛﻴﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺰان ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺧﻮد را در زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺸﺎن در‬ ‫ﺗﺮازوي ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري‬ ‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ در ﻋﺮض اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روز رخ داد‪ ،‬ﺑﻪ آن اﻧﺪازه ﻋﻈﻴﻢ و‬ ‫ﻛﻮﺑﻨﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را در ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮد وﻳﺮان ﺳﺎزد‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻲ‬ ‫ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﺗﻼش ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺑﻴﺪار ﻛﺮدن ﻣﻠﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل در‬ ‫ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬آﺷﻜﺎر ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد‬

‫‪٢٠٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از آن ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎ‪ ،‬رﺧﺪادﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻨﺶ ﻫﺎ و واﻛﻨﺶ ﻫﺎ و‬ ‫ﺑﺎزﮔﻮﻳﻲ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﺴﻠﻢ از زﺑﺎن اﻳﻦ و آن‪ ،‬ﻧﺼﺎﻳﺢ و ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرزﻫﺎ ﻫﻤﻪ آﻣﻮزﻧﺪه‬ ‫و ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﺎﻧﺪﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺼﺪ‪ ،‬ﻗﺼﺪ وﻳﺮاﻧﮕﺮي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ آﻣﺪﻫﺎ و‬ ‫ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ رخ داد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻓﺮع ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﺻﻞ و‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺻﺪا در آوردن ﻧﺎﻗﻮﺳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺷﻨﻴﺪن‬ ‫ﺻﺪاي آن ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آن دﻳﮕﺮ ﺑﻌﻴﺪ اﺳﺖ در ﻣﻴﺎن‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺧﺎﻣﻮش ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﻧﻮزادي ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻳﺮان ﭘﺎ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻲ‬ ‫ﺑﮕﺬارد‪ ،‬ﻗﺼﻪ و ﻻﻻﻳﻲ ﻫﺎي ﺷﺒﺎﻧﺔ ﻣﺎدرش ﻣﺎﺟﺮاي آﺷﻜﺎر ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻤﻠﺔ ﻣﻌﺮوف » ﻳﻜﻲ ﺑﻮد ﻳﻜﻲ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻏﻴﺮ از ﺧﺪا ﻫﻴﭽﻜﺲ‬ ‫ﻧﺒﻮد« ﺷﺮوع و ﺑﺎ ﻗﺼﺔ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺧﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﺮان ﺑﮕﻮﻳﺪ ‪:‬‬ ‫»ﻣﻦ ﻣﻈﻬﺮ آن دروغ ﺑﺰرﮔﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺘﺎن ﺧﻮاﻧﺪه و ﺷﻤﺎ‬ ‫را ﻓﺮﻳﺐ داده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ و ﻗﺼﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﺎور ﻧﻜﻨﻴﺪ وﮔﺮﻧﻪ‬ ‫ﻳﺎ ﺑﻪ ﭼﺎه وﻳﻞ ﻣﻲ اﻓﺘﻴﺪ و ﻳﺎ از ﻧﻮ ﺑﻪ ﺧﻮاب اﺻﺤﺎب ﻛﻬﻒ ﻓﺮو ﻣﻲ روﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﺘﻲ از آن ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﺷﺪه اﻳﺪ«‪.‬‬ ‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﺮاﻧﻴﺎن از ﻗﺮﻧﻬﺎ ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ وﻗﻮع آن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ روﺷﻨﺎﻳﻲ آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﻲ ﺗﺎﺑﺎﻧﺪ و ﭼﺸﻢ ﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ و ﮔﻮش ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻨﻮا را ﺑﻪ ﮔﺸﻮده ﺷﺪن ﻓﺮا‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻨﻜﻪ دﻳﺪﻧﺪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دم ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺳﺮ ﻛﺴﻲ را ﻧﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮن ﻛﺴﻲ را ﻧﺮﻳﺨﺖ‪ ،‬ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از زﺑﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻴﺴﺖ و‬ ‫ﻇﻬﻮر او ﻫﻢ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎك اﻳﺮان و ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﻴﻚ ﻧﻬﺎد آن ﻧﺪارد‪ ،‬ﻧﻔﺲ‬ ‫راﺣﺘﻲ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و از ﺗﻪ دل ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ را‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ دﻓﺘﺮ ﺣﺪﻳﺚ اﻳﻦ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد و ﺣﻀﺮﺗﺸﺎن ﺑﺮﮔﺮدد ﺑﻪ ﺳﺮ زﻣﻴﻦ آﺑﺎء و اﺟﺪادي ﺧﻮد و ﻫﺮ ﺧﻴﺮ و‬

‫‪٢٠٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮﻛﺘﻲ دارد ﺑﻪ ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﺔ ﺧﻮد ارﻣﻐﺎن ﻛﻨﺪ و ﺳﺎﻳﺔ دﻳﺮ ﭘﺎي ﺧﻮد را از ﺳﺮ‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻛﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﺻﺒﺮاﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ آﺧﺮ و‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻮش ﻣﻲ داد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ‬ ‫و ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻼﻳﻢ و ﻣﺘﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫ﭘﻴﺎم ﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻪ‬ ‫ﺳﺒﺤﺎن اﷲ! آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻦ ﻗﺼﺪ ﮔﻔﺘﻨﺶ را داﺷﺘﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮي ﮔﺮاﻣﻲ‬ ‫و ﭘﺎك ﻧﻬﺎد و ﻧﻴﻚ اﻧﺪﻳﺶ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ و ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﻴﺎن ﻛﺮد‪ .‬آﻓﺮﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎﻣﻲ دارد‪ .‬ﺷﻴﺮ ﭘﺎك او ﺑﺮ ﻫﻤﺔ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﮔﻮارا‬ ‫ﺑﺎد!‬ ‫در ﺗﺄﺋﻴﺪ و ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ آن ﺳﺨﻨﺎن را ﺑﻪ زﺑﺎن‬ ‫ﺧﻮد ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ اﮔﺮ در ﻓﻬﻢ آﻧﻬﺎ اﺑﻬﺎﻣﻲ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻛﺎﻣﻼٌ از ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬و ﻫﻤﮕﺎن ﻳﻘﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻋﻴﻦ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻮده و ﺑﺎ دل و ﺟﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ آﻧﻬﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮي ﮔﺮاﻣﻲ راﺳﺖ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺧﻮدم و ﻧﻪ ﭘﺪراﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺮب ﺑﻮدن ﻫﻢ ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان و‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارم‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺟﺪادم اﻳﺮاﻧﻴﺎن را ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮاﻟﻲ و ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪن و ﭘﻴﺮوي از دﻳﻦ‬ ‫ﭘﺪران ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ زﻛﺎت ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ از اﻳﻦ اﻣﺮ آﮔﺎﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ در ﺑﺎرة‬ ‫ﻣﻬﺮ و ﻋﻼﻗﺔ ﺧﺎﻧﺪان ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎٌ ﺑﺮاي ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬ ‫و ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎده دﻟﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻮده‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻲ‬ ‫اﺳﺎس اﺳﺖ‪ .‬و ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت ﭼﻨﻴﻦ ادﻋﺎﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎي ﻣﻬﺪوﻳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﺑﻪ دﻳﻦ‬ ‫اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻬﺪي اﻳﻦ دﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫‪٢٠٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ در دﻳﮕﺮ ادﻳﺎن‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻋﺮاب ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬار آن‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد در دﻳﻦ اﺳﻼم و ﺣﺘﻲ در ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي رو ﺑﻪ‬ ‫راه ﻛﺮدن اوﺿﺎع ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن اﻋﺮاب ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮاﻟﻲ و ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاري و اﺳﺘﻘﺮار اﺳﻼم دﺧﺎﻟﺘﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮﺷﺎن ﻋﻠﻴﻪ اﺳﻼم آورﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬ ‫در رأس آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدم ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺑﺎﻧﻮي‬ ‫ﮔﺮاﻣﻲ و از ﻧﻮ ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪:‬‬ ‫ﻣﻦ‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻪ اي ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارم و در اﻳﺮان‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن اﺣﻘﺎق ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪران و ﻃﺎﻳﻔﺔ ﻣﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﭘﺪران و‬ ‫ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺧﻮد ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺮدارم‪.‬‬ ‫ﻣﻦ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﮕﻔﺖ زده ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬در ﻛﺠﺎي دﻧﻴﺎ و در ﻣﻴﺎن ﻛﺪام ﻳﻚ از‬ ‫ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﻣﺮدم ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻋﺪل و داد ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ و ﺑﺎﻧﻲ ﺑﻲ ﻋﺪاﻟﺘﻲ در ﺟﺎﻣﻌﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻮده اﻧﺪ!‬ ‫ﺷﮕﻔﺖ زده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮم‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ دروغ ﺑﺰرگ را‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪه اﻧﺪ‪ ،‬در اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از‬ ‫اﻋﻤﺎل و ﻛﺮدارﺷﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺒﻮده‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻧﻤﻲ داﻧﻢ‬ ‫ﭼﺮا ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ روﺷﻦ ﺧﻮاﻫﺎن ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‪ ،‬داﺳﺘﺎن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ او ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﻏﻴﺒﺖ و ﻇﻬﻮرش را اﺑﺪاع‬ ‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬در اﺻﻞ اﻋﺮاﺑﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮﺿﺸﺎن ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ از ﺳﺎده دﻟﻲ‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻮده‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن دوران اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اﻣﺮوز‬ ‫ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻦ ﻛﻪ وﺟﻮد و ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﻘﻂ در اﺣﺎدﻳﺚ و‬ ‫رواﻳﺎﺗﻲ آﻣﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل دروغ ﭘﺮدازان‪ ،‬از ﺟﺎﻧﺐ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ آن ﻫﻢ ﭘﺲ از‬

‫‪٢٠٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺮﮔﺸﺎن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻛﺎر ﺑﻠﻬﻮﺳﺎﻧﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد را اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻼف ﺣﻜﻤﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺧﻠﻘﺘﺶ‬ ‫اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻳﺎم زﻧﺪه ﻧﮕﻬﺪارد و ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ او ﺑﺴﭙﺎرد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ‬ ‫را در داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﺧﻴﺮ ﻣﺤﺾ ﺑﻮدن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻲ اﻧﺪازد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ و ﺑﺎ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﻦ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮرم ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻜﺎن‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻣﻜﻪ اﺳﺖ و ﺷﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻢ را در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ اﺟﺮا‬ ‫در آورم‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ در اﻳﺮان ﻗﺮار ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﻣﻦ‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻫﻴﭻ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻧﺪارﻳﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻫﻢ ﻧﺪارﻳﺪ‪ ،‬ﭼﺮا‬ ‫ﻛﻪ رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺗﺒﻠﻴﻎ و ﺗﺮوﻳﺞ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ ﺑﻮده؛ اﻣﺮي ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻫﻤﮕﺎن‬ ‫ﺑﺮآن ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﮔﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫آرزوي ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻨﺠﻲ ﺧﻮد ﻧﻤﻴﺮوﻧﺪ؟‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﻠﺘﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﺘﺎﭘﺮﺳﺘﻲ را اﺑﺪاع ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬آﺋﻴﻦ‬ ‫ﻛﻬﻦ ﺷﻤﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺎي ﻣﻬﺪوﻳﺖ را ﺑﻪ ﺻﺤﻨﺔ زﻧﺪﮔﻲ اﻋﺘﻘﺎدي ﺑﺸﺮ ﺑﺎز ﻛﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در آﺋﻴﻦ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ارزش اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺨﻦ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺑﺎورﻫﺎي اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﺔ ﺑﻴﻨﺸﻮران اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﻋﺪل و‬ ‫داد را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﻲ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد‪ .‬ﭼﺮا در اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺪراﻧﺶ ﺟﺰ ذﻟﺖ و‬ ‫ﺧﻮاري و ﺧﻔﺖ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ره آوردي ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ؟ آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺪل و داد را در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺷﻤﺎ زﻳﺮ ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﺮو‬ ‫رﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻠﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻓﺮدي از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ آورد؟ ﭼﺮا اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺘﻬﺎ را درك ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪:‬‬ ‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﺣﻮادﺛﻲ ﺑﻮد روﺷﻨﮕﺮاﻧﻪ‪ ،‬آﻣﻮزﻧﺪه و‬

‫‪٢٠٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺪار ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺎ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻛﻮرﻛﻮراﻧﻪ ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺚ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ‬ ‫را‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺧﺪﻋﻪ ﮔﺮ را ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻧﭙﺬﻳﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ درس‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه ﺑﺎ ﻧﻴﺖ ﭘﺎك در اﻳﻨﺠﺎ ﮔﺮد‬ ‫آﻣﺪه اﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ در اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﺪ و‬ ‫ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺘﺎن ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺧﻮد ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﭼﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻇﻬﻮرم را آرزو‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪه ام ﺗﺎ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﺑﺎرة ﻣﻦ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﻢ و واﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮاﻳﺘﺎن آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻛﻨﻮن از ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ اﻳﻦ ﻣﻜﺎن را ﺗﺮك ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮ‬ ‫ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﻫﺸﺪار دﻫﻴﺪ ﻛﻪ رﻧﺞ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻔﺮي را ﺑﺮﺧﻮد ﺗﺤﻤﻴﻞ‬ ‫ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﺮ زﻳﺎرﺗﻜﺪﻫﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﻣﻴﮕﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﺧﺪا راز و ﻧﻴﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮوﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد و ﻣﻄﻤﺌﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﻬﺘﺮ از ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ در ﺧﺎﻧﺔ ﺷﻤﺎ راز و ﻧﻴﺎزﺗﺎن را ﻣﻲ ﺷﻨﻮد‪.‬‬ ‫و اﻛﻨﻮن‪ ،‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﻢ وﻻﻳﺘﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺸﻬﺮي و ﻫﺮ ﻛﺴﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ از وﻗﺎﻳﻊ اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه آﮔﺎه‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻔﺮ دارﻧﺪ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﻪ ﮔﻮﻳﻲ آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان راﺳﺘﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭘﻲ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﻢ رﻓﺖ و ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد؟ در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ‬ ‫ﻛﺴﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ و ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺗﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻴﺖ اﻟﻬﻲ ﺑﺮاﻳﻢ ﻣﻘﺪر ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻗﺼﻲ ﻧﻘﺎط اﻳﺮان ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد و ﺣﻮادث اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺲ دﻳﺪارﺷﺎن‬

‫‪٢٠٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﺼﻴﺒﻢ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺧﻮاﻫﻢ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد ﺗﺎ ﭘﻴﺎم آزادي اﻳﺮاﻧﻴﺎن را از ﺳﻠﻄﺔ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﺔ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن دروﻏﻴﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮب و ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫اﻳﺮان ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻇﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮدن ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﻗﻮس آزادي از ﻗﻴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻧﻮاب او را آﻧﻘﺪر ﺑﻪ ﺻﺪا در ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫آورد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ در ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻧﺎﻣﻲ از او ﺷﻨﻴﺪه ﻧﺸﻮد‪،‬‬ ‫ﻣﮕﺮ در ﻗﺼﻪ ﻫﺎي »دروﻏﻴﻦ«‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺻﺤﻨﺔ دادﮔﺎه ﻧﻴﺰ ﺑﺮﭼﻴﺪه ﺷﺪ و‬ ‫ﻣﻴﺰ و ﺻﻨﺪﻟﻲ و ﺗﺮازو و ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻋﺪاﻟﺖ و ﻫﻤﻪ ﻳﻚ ﺑﺎره در اﻳﻦ آﺑﺎدي از ﻧﻈﺮﻫﺎ‬ ‫ﻧﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻣﺎدر ﻧﮕﺮان وﻃﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬او ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻬﺮه اي ﭘﺮ از ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ را ﺗﺮك ﻛﺮد و ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان‪ ،‬او و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ را ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻧﻲ ﭘﺮ از اﺷﻚ و ﺑﺎ دﻟﻬﺎي ﭘﺮ از ﻣﻬﺮ ﺑﺪرﻗﻪ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫آن روز ﭘﺲ از ﺳﺨﻨﺎن ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و ﭘﺎﻛﺪﻻﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ‬ ‫اﺣﺴﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻮ از ﻣﻬﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﻓﺮا‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻚ ﻳﻚ ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و آرام‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺼﻤﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﻠﻎ‬ ‫و ﻣﺮوج رﻫﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن از ﻳﻮغ ﻳﻚ دروغ ﺑﺰرگ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان را ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪاﻧﺠﺎ و ﻫﻴﭻ ﻣﻜﺎن ﺑﻪ اﺻﻄﻼح‬ ‫ﻣﻘﺪس دﻳﮕﺮ ﭘﺎ ﻧﻨﻬﻨﺪ و ﺣﺘﻲ از ﻛﻨﺎر ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﻋﺒﻮر ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم از ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد ﻓﺮود آﻣﺪ و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﭼﻮب دﺳﺘﻲ در دﺳﺖ داﺷﺖ و ﺧﻮرﺟﻴﻨﻲ ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ اش اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در‬ ‫ﻣﻌﻴﺖ دﻳﮕﺮ زاﺋﺮان‪ ،‬اﻳﻦ آﺑﺎدي را ﺗﺮك ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ آﺑﺎدي ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از زاﺋﺮان ﺧﺎﻟﻲ ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﺎن او ﻛﻪ ﻫﺎج و واج ﺷﺎﻫﺪ ﺧﺮوج ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر آﻧﺎن ﺑﻪ آراﻣﻲ آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﻮي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي‬ ‫ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﺟﻢ ﻛﺮان دور ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢١٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫زاﺋﺮان در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر راﻫﻲ ﻛﻪ در ﺳﺮ راﻫﺸﺎن ﻣﻲ رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ و ﻫﺮ دﺳﺘﻪ ﻳﻜﻲ از راﻫﻬﺎ را اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﺎ ﺳﻔﺮ ﺧﻮش ﮔﻔﺘﻦ ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺘﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ راه ﺧﻮد را اداﻣﻪ دادﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﻬﺎ در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر راه و‬ ‫ﺳﻪ راه و دو راﻫﻲ ﻫﺎ اداﻣﻪ داﺷﺖ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮد را در‬ ‫ﻳﻚ ﺟﺎدة ﻣﺎﻟﺮو ﺗﻨﻬﺎ دﻳﺪ‪ .‬زﻳﺮ درﺧﺘﻲ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ و از ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﺧﻮد‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ﻧﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺧﺮﻣﺎ ﺑﻴﺮون آورد و ﺧﻮرد‪ .‬ﺳﭙﺲ از ﻣﺸﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد‬ ‫داﺷﺖ ﺟﺮﻋﻪ آﺑﻲ ﻧﻮﺷﻴﺪ و ﺳﺮ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻬﺎد و ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻓﺮو رﻓﺖ‪.‬‬ ‫*‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي آن ﭘﺎﻳﺎن ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬دو ﮔﺮوه و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮا درﮔﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﺮوه ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮد و ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ آﻧﺎن را دروﻏﮕﻮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع وﻛﺎﻟﺘﻲ ﻳﺎ وﻻﻳﺘﻲ از ﺟﺎﻧﺐ او ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻛﻮﺗﺎه‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻬﻠﺖ داده ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ دﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ و وﻻﻳﺖ دروﻏﻴﻦ ﺑﺮدارﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﻳﺎ ﺗﺮك ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن اﺻﻴﻞ ﺑﻪ آﺑﺎدي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش ﺧﻮد ﺣﻮادﺛﻲ را دﻳﺪه و ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺗﺎزﮔﻲ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ دﻋﻮت از ﺗﻚ ﺗﻚ آﻧﺎن ﺑﺮاي‬ ‫رﺳﺎﻧﺪن ﺷﺮح اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا و ﭘﻴﺎم آن ﺑﻪ ﮔﻮش دﻳﮕﺮان ﺑﻮد‪ .‬رﺳﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ دل و‬ ‫ﺟﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻋﻮت‬ ‫ﻟﺒﻴﻚ ﺑﮕﻮﻳﺪ و در ﺑﻴﺪاري ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺘﺔ ﺧﻮد ﮔﺎم ﺑﺮدارد‪.‬‬ ‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻫﻮل و ﻫﺮاﺳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺸﺎن‬ ‫اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ دﺳﺖ از اﻳﻦ ﻏﻨﻴﻤﺖ »اﺳﻼم داده«ﺑﺮ‬ ‫دارﻧﺪ‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل در ﻓﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‪ ،‬در‬ ‫اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮوري ﺧﻮد ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ ﺗﺼﻤﻴﻢ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬آرام آرام از رژﻳﻢ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و‬ ‫از ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻣﺼﻮن ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢١١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺑﻴﺪاري‬ ‫از ﻫﻤﺎن ﺷﺒﻲ ﻛﻪ زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻘﻞ‬ ‫ﻗﺼﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان در ﻣﺤﺪودة ﺧﺎﻧﻮادة آﻧﺎن ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ دﻫﺎن ﺑﻪ‬ ‫دﻫﺎن‪ ،‬ﮔﻮش ﺑﻪ ﮔﻮش‪ ،‬ﻣﺮدﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﻗﻼن‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ ﺳﻮاد ﺧﻮاﻧﺪن و‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺼﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﺷﺎن ﺑﺴﻴﺎر دﻟﻨﺸﻴﻦ و اﺛﺮ ﮔﺬار ﺑﻮد‪ .‬اﻓﺮادي ﻫﻢ ﻛﻪ در ﭘﺎي‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﻮش ﺑﻪ ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻘﺪس داﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺷﺮح ﻣﺎﺟﺮا از زﺑﺎن‬ ‫ﻧﺎﻗﻼن‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ دﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن را ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﺨﺶ ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان و ﭘﻴﺎم ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ‬ ‫ﻛﺲ آن ﻋﺪه از زاﺋﺮان ﺳﻬﻢ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد ﺑﺎر ﺳﻔﺮ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ آﺑﺎدﻳﻬﺎ و ﺷﻬﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮕﻔﺘﻲ در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻦ زاﺋﺮان وﻗﺘﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ آﺑﺎدي‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻗﺼﺔ ﺧﻮد را ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺗﺮس ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ آن آﺑﺎدي را ﺗﺮك ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ از ﻓﺮداي آﻧﺮوز ﺧﻮد ﻣﺮدﻣﺎن آﺑﺎدي‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن آن ﻣﺤﺮوم ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺮح‬ ‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر اﻳﻦ راوﻳﺎن ﺑﺪون ﺷﻚ از دﻳﺪ ﻣﺎﻣﻮران و ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﻣﻮرد ﺑﺎز ﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻃﻌﻢ زﻧﺪان و ﺷﻜﻨﺠﻪ را ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﻋﺪه ﻧﻴﺰ از ﺷﻬﺮﻫﺎ و آﺑﺎدي ﻫﺎ ﺑﻴﺮون‬ ‫راﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻃﻨﻴﻦ ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﺪا درآﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬روز‬ ‫ﺑﻪ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺻﺪاي دﻟﻨﻮاز اﻳﻦ ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﮔﻮش ﻣﺮدم را ﻧﻮازش ﻣﻲ داد و دل آﻧﻬﺎ را ﺷﺎد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺰ‬ ‫ﮔﻮش ﺳﺮﻣﺪاران رژﻳﻢ را ﻣﻲ آزرد‪.‬‬

‫‪٢١٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬ ‫از ﻓﺮداي ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻘﺎط اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺮد ﭘﻴﺮي‬ ‫ﺧﻮش ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﺔ ﻛﻮﭼﻚ زرد رﻧﮓ و ﻟﺒﺎده اي ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻟﻲ ﺳﺒﺰ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻴﺎن آن ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮد ﻛﻪ ﻓﺎرﺳﻲ را ﺑﺎ ﻟﻬﺠﺔ ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻜﻠﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﭼﻬﺮة ﺑﺸﺎش ﺳﻼم ﻣﻲ داد‪ .‬و ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ از آﻧﺎن اﺟﺎزه ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ دﻗﺎﻳﻘﻲ در ﺟﻤﻌﺸﺎن ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﺮز ﺑﺮﺧﻮرد او ﺑﺎ ﻣﺮدم ﭼﻨﺎن ﻣﻄﺒﻮع و دﻟﭙﺬﻳﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن درﺧﻮاﺳﺖ او‬ ‫را ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از او ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن و‬ ‫ﻣﻘﺼﺪش را ﺟﻮﻳﺎ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫او ﺧﻮد را »ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي« ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﺳﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺣﺖ اﺳﺖ و‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬وﻗﺘﻲ از او در ﺑﺎرة ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﺟﺎﻳﮕﺎه آن‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﺷﻨﺎﺧﺖ درﺳﺖ و واﻗﻌﻲ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﭘﻲ‬‫ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻣﺮي ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ را واراﻧﻪ ﺟﻠﻮه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬و از دﻳﺪ ﻣﺮدم‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲ دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي آن دروغ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫او ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و واﻗﻌﻴﺖ آن‬ ‫را روﺷﻦ و ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﻤﮕﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ درد ﻣﻲ ﺧﻮرد؟ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬داﻧﺴﺘﻦ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﺳﻮد را دارد ﻛﻪ ﻣﺮدم را از ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻧﺠﺎت ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ را‬ ‫ﺑﺮ روال ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮد ﻣﻲ اﻧﺪازد‪ .‬اﻣﻴﺪ و آرزوﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮده را ﻫﻢ ﺑﻪ دل اﻧﺴﺎن‬ ‫راه ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف‬ ‫آن ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪:‬‬ ‫» ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻠﺦ اﺳﺖ«‪ »،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺷﻴﺮﻳﻦ اﺳﺖ«ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺷﻨﺎﺧﺖ و‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ اش را ﭼﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺸﻮد در ﭘﺮﺗﻮ آن زﻧﺪﮔﻲ را ﺳﺮﺷﺎر از ﺳﻌﺎدت و‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢١٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدم و در ﻣﺴﻴﺮ اﻳﻦ‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ روﺷﻨﺎﻳﻲ آن را ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻢ‪ .‬و ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻢ اﻳﻦ روﺷﻨﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻢ و آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ در ﻟﺬت‬ ‫ﺑﺮدن از آن ﺑﺎ ﺧﻮد ﺳﻬﻴﻢ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ از او ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫اﻧﺪك ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺣﺎدﺛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺎﻗﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻣﻲ‬ ‫ﮔﻔﺖ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ دﻳﺪم‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ دروغ ﻟﺒﺎس ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه اﻧﺪ و‬ ‫ﺑﺎ ﺣﺠﺎب ﻧﻴﺮﻧﮓ و رﻳﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ را از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﻫﻤﺔ ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان را ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮد و از ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ آن را آوﻳﺰة‬ ‫ﮔﻮش ﺧﻮد ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ دروﻏﻬﺎي دﻳﮕﺮ از ﻧﻮ ذﻫﻨﺸﺎن را ﺑﺴﻮي ﺗﺎرﻳﻜﻲ‬ ‫ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﺴﺘﺠﻮﮔﺮ ﺗﺎ دﻳﺮ وﻗﺖ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و در ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻲ ﻏﻨﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻓﺮدا ﻓﺮا‬ ‫رﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮدا ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي رﻓﺘﻪ و ﺗﻨﻬﺎ آﺛﺎر دﻟﻨﺸﻴﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي او در دل و‬ ‫ﺟﺎن ﻣﺮدم ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﻓﻘﻂ ﻳﻚ روز در ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ از ﻫﻤﺎن روز در دل ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن او ﮔﻮش داده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬او ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻛﻦ ﻗﻠﻮب ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﺮان ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫از اﻳﻦ دﻫﻜﺪه ﺑﻪ آن دﻫﻜﺪه‪ ،‬از اﻳﻦ آﺑﺎدي ﺑﻪ آن آﺑﺎدي و از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ ﻣﻲ رﻓﺖ و ﺑﺎ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ و ﻫﺮ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ در ﻣﺴﻴﺮ راه ﺧﻮد ﻣﻲ‬ ‫دﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺖ و ﺳﭙﺲ ﮔﺮﻳﺰي ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ زد و ﻣﺎﺟﺮاي آن‬ ‫را ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺷﺮح ﻣﻲ داد‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺸﺮ و ﻣﺮوج‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ واﻗﻌﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻗﺼﺔ آن را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ او را ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﮔﺎه در ﺷﺎﻟﻴﺰارﻫﺎي ﺷﻤﺎل‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺠﻜﺎران را ﺑﻪ ﮔﺮد ﺧﻮد ﺟﻤﻊ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺎه در ﻛﻮﻫﭙﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻻﻫﻴﺠﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﭼﺎﻳﻜﺎران در ﻛﻨﺎر ﺑﺮگ ﭼﻴﻨﺎن ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎي ﭼﺎي ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ روز در‬ ‫ﻧﺎرﻧﺠﺴﺘﺎﻧﻬﺎي ﺷﻴﺮاز ﺑﺎ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﭼﻴﺪن ﻧﺎرﻧﺞ ﻣﺸﻐﻮل اﺳﺖ و روز دﻳﮕﺮ در‬

‫‪٢١٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﺨﻠﺴﺘﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮزﺳﺘﺎن‪ .‬در ﻣﺰارع و ﺑﺎﻏﻬﺎي ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬در دﺷﺘﺴﺘﺎن ﻛﺮﻣﺎن و‬ ‫زاﻫﺪان و ﺳﻴﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‪ ،‬در ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و درﻳﺎي‬ ‫ﻣﺎزﻧﺪران‪ ،‬در آذرﺑﺎﻳﺠﺎن‪ ،‬ﻛﺮدﺳﺘﺎن‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻳﺰد و ﻛﺎﺷﺎن و ﺳﻤﻨﺎن و ﻏﻴﺮه ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻤﻌﻲ از ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻛﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻦ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺮب‬ ‫ﺗﺒﺎر و ﻧﻮاب دروﻏﻴﻦ او ﻓﺮا ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﻴﻦ روزﻫﺎ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺑﺮاي ﺟﻤﻌﻲ در ﻳﻚ‬ ‫آﺑﺎدي ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺎي ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫او ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﺗﺎزه واردﻳﻦ ﻳﻜﻲ از زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر‬ ‫داﺷﺖ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ ﻣﻲ رﻓﺖ و ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان را‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺷﺮح ﻣﻲ داد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺮد‪ ،‬ﺷﺐ ﮔﺬﺷﺘﻪ وارد اﻳﻦ آﺑﺎدي ﺷﺪه و در ﻣﻨﺰل ﻳﻜﻲ از‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ اﻗﺎﻣﺖ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺼﺪ او اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮداي آن روز ﺑﺮاي ﺟﻤﻌﻲ از‬ ‫ﻣﺮدم ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺷﺮح دﻫﺪ و آﻧﻬﺎ را از ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ رخ داده ﺑﻮد‬ ‫آﮔﺎه ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ زاﺋﺮ وﻗﺘﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﻇﻬﺮ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ آﺑﺎدي و ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺮح دادن ﻣﺎﺟﺮاي‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮد رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻴﺮت ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ او دوﺧﺖ‪ .‬درﺳﺖ دﻳﺪه ﺑﻮد‪ .‬او‬ ‫ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﺗﻤﺎم ﮔﻮش ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﺳﭙﺮد و از زﺑﺎن‬ ‫او ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ زاﺋﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن را روﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد و در درون‬ ‫ﺧﻮد از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻏﺎﻓﻞ از آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺮان ﻛﻴﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل از اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ وﻋﺪه داده ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺤﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ او ﻧﺸﺎن داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻼش‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺑﻮد و از ﺻﻤﻴﻢ ﻗﻠﺐ او را ﻣﻲ ﺳﺘﻮد‪.‬‬ ‫ﻏﺮوب آن روز‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ و ﻣﺮدم ﺑﺎ او ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻈﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬زاﺋﺮ ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﭘﻴﺶ وي رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ اﺻﺮار او را ﺑﻪ ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺧﻮد دﻋﻮت ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺪم ﭘﺬﻳﺮش او روﺑﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻈﻲ‪ ،‬زاﺋﺮ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ دﻳﺪﮔﺎﻧﺶ ﭘﺮ از اﺷﻚ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺮ‬

‫‪٢١٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﻧﺔ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﻧﻬﺎد و ﺑﻮﺳﻪ ﻫﺎي ﻗﺪرﺷﻨﺎﺳﻲ اش را ﻫﺪﻳﺔ ﻛﺘﻒ‬ ‫او ﻛﺮد‪ ،‬ﻛﺘﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻳﺰش ﺑﻲ وﻗﻔﺔ اﺷﻚ زاﺋﺮ ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﺧﻴﺲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳﻦ اﺣﺘﺮام ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻣﻤﻠﻮ از ﻗﺪر ﺷﻨﺎﺳﻲ‬ ‫ﺑﻪ او اﻧﺪاﺧﺖ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺧﻮش ﺳﻔﺮ ﺑﺎﺷﻲ زاﺋﺮ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﻠﻤﻪ اي دﻳﮕﺮ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪،‬‬ ‫او را ﺗﺮك ﻛﺮد و رﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺮداي آن روز زﻣﺰﻣﻪ اي در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ در ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬دوﺳﺘﺎن زاﺋﺮ ﻛﻪ از ﺣﺮﻛﺖ ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي او و از اﺷﻚ رﻳﺨﺘﻦ وي در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺣﻴﺮت ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺻﺮار دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﺎر او را ﺟﻮﻳﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮد ﭘﺎﻛﺪل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺔ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ‬ ‫ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ از ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺮاي رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎﻣﺶ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻴﻢ و‬ ‫ﻗﻮل داده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در اﻳﻦ آﺑﺎدي و ﺻﺤﺒﺖ او ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻛﻨﺎن آﺑﺎدي و ﺳﭙﺲ در ﺗﻤﺎم اﻃﺮاف و اﻛﻨﺎف ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪ و ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ اﻗﺼﻲ ﻧﻘﺎط اﻳﺮان رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻲ آن در ﻣﻜﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺣﻀﻮر ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ و‬ ‫دﻳﺎر و دﻫﻜﺪه و آﺑﺎدي آﻧﻬﺎ ﻫﻢ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن او را در دل ﻣﺮدم ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺟﻨﺐ و ﺟﻮش ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺰ در ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آورد‪ .‬ﻣﺮدم از‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ و ﺑﻴﺪاري آﻧﻬﺎ از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ ﻣﻲ رود‪،‬‬ ‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ او و رﺳﺎﻟﺖ»ﺗﺎزة«اش ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﺳﻴﻄﺮة‬ ‫دروﻏﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم او ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻴﺸﺎن ﺳﺎﻳﻪ اﻓﻜﻨﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻋﺘﻘﺎد ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرزﻫﺎي وي ﻛﻪ از زﺑﺎن ﺧﻮد او و روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ دل ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬از آن روز ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم در اﻧﺘﻈﺎر دﻳﺪار اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻄﻮر ﺑﺎ ﺷﺎدي ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل او ﺑﺮوﻧﺪ و ﮔﺮاﻣﻲ اش ﺑﺪارﻧﺪ و‬ ‫اﻧﺪرزﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ ﺟﺎن و دل ﭘﺬﻳﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢١٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎرﮔﺎه ﻫﺎرون زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻛﺎروان ﻋﻈﻴﻢ و ﭘﺮ ﺷﻜﻮﻫﻲ ﻛﻪ روز ﺟﻤﻌﻪ از ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻏﺮوب آن روز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺸﻜﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮرده ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪ .‬رﻫﺒﺮ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم! ﺑﺎ ﺣﺎل ﺧﺮاب ﻳﻜﺴﺮه ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻮاب ﺧﻮد رﻓﺖ و‬ ‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ رﺧﺘﺨﻮاب و ﺳﻜﻮت و ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﭘﻨﺎه ﺑﺮد‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻴﻬﻮده ﺑﺮاي ﺣﻀﻮر وي در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻊ و‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺳﻔﺮ ﺑﻴﺜﻤﺮ و ﺗﻮام ﺑﺎ ﺳﺮ ﺷﻜﺴﺘﻲ ﺷﺎن‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻓﺮداي آن روز ﻧﻴﺰ از اﺗﺎق ﺧﻮد ﺧﺎرج ﻧﺸﺪ و ﻛﺴﻲ را ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬روز ﺳﻮم زﻋﻤﺎي ﻗﻮم ﺑﻪ دﻋﻮت ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن در ﺑﺎرﮔﺎه او‬ ‫ﮔﺮد آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻧﺰوا ﮔﺰﻳﻨﻲ و ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻜﻠﻴﻔﺸﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺘﻲ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﭘﻨﺞ ﺗﻦ از ﺑﺰرﮔﺎن ﻃﺎﻳﻔﻪ را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫اﺗﺎق ﺧﻮاب رﻫﺒﺮ ﺑﺮوﻧﺪ و از اوﺿﺎع و اﺣﻮال او آﮔﺎه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎن ﭘﺲ از‬ ‫ورود ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻮاب وي‪ ،‬او را رﻧﺠﻮر و ﺑﻴﻤﺎر و در رﺧﺘﺨﻮاب ﺑﺴﺘﺮي ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﻌﺪ از اﺣﻮاﻟﭙﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺣﻀﻮر زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ را ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اوﺿﺎع ﺑﻪ اﻃﻼع‬ ‫رﻫﺒﺮ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ او ﻫﻴﭻ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ اﺑﺮاز ﻧﻜﺮد‬ ‫و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﺧﻮدﺗﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻫﺮ ﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻠﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮان ﺗﺮ از آن ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﻧﻘﺸﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮم‪.‬‬ ‫ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎي دوﺳﺘﺎن ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻋﻘﻴﺪة او ﻧﻴﺰ ﺑﻲ ﻓﺎﻳﺪه ﺑﻮد و ﻧﮕﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺗﻮام ﺑﺎ ﻫﺮاس از ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي وي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻣﺰﻳﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﺖ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ اﺗﺎق رﻫﺒﺮ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ رﻫﺒﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺑﺮاي ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﺎز ﮔﺮدد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ آﻣﺪﻫﺎي‬ ‫اﺧﻴﺮ‪ ،‬ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﺗﻦ آﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﻓﻜﺮ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﻋﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ رﻫﺒﺮﺷﺎن در ﻣﻘﺎم ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﺑﻪ دور ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺮدﻧﺪ‬

‫‪٢١٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺗﺎ او از رﺧﺘﺨﻮاب ﺑﺮﺧﻴﺰد و ﺳﻜﺎن ﻛﺸﺘﻲ ﻃﻮﻓﺎن زده را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺘﻲ دﺳﺖ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻣﺎﺟﺮاي دﻳﺪار‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻃﻼع آﻧﺎن رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺪم ﻣﻮاﻓﻘﺖ وي ﺑﺮاي در‬ ‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻣﻮر ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻏﻴﺎب رﻫﺒﺮ ﻳﻜﻲ از‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن اداره اﻣﻮر را ﻣﻮﻗﺘﺎٌ در دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮد و ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻮرد ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻫﻤﮕﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻃﺎﻟﺐ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي ﺳﺮ از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎز ﻣﻲ زد‪ .‬ﺳﺮ اﻧﺠﺎم ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻊ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮي ﺑﺎ رأي ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺷﻮراﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را اداره ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ رﻫﺒﺮ ﺑﻬﺒﻮد ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ رأي ﻣﺨﻔﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﺎن ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺷﻮرا اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط رأي زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ‬ ‫را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم رﻫﺒﺮ ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻌﻤﻮل‬ ‫اﺣﻜﺎم و دﺳﺘﻮرت ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﺻﺎدر ﮔﺮدد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎن‬ ‫ﺗﻜﻠﻴﻒ رﻫﺒﺮي ﻧﻈﺎم را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺗﺐ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺘﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي دﻋﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴﺔ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﺎن روز ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ و ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻮﺿﻮع اﻣﺎم زﻣﺎن و‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬ ‫ﺧﺎص‪ ،‬ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي از ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ در ﻋﺮض ﺑﻴﺴﺖ و‬ ‫ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻈﺮ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺧﻮد را در ﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ را‬ ‫ﺑﺼﻮرت ﻛﺘﺒﻲ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي اراﺋﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﺔ آﺗﻲ ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ .‬آﻧﺮوز ﺑﻲ آﻧﻜﻪ وارد ﺟﺰﺋﻴﺎت اﻣﺮ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻠﺴﻪ ﺧﺘﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻮﺷﺶ ﻣﺮدم و ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان روز ﺑﻪ روز ﺷﺪت‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن دﻳﺪار وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و زﻋﻤﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺟﻨﺒﺶ آﻧﭽﻨﺎﻧﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪن زاﺋﺮان و ﺑﺎ ﻧﻘﻞ‬

‫‪٢١٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺎﺟﺮا و ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدن ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم آرام آرام ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن‬ ‫ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه ﭘﺲ از روﺷﻦ ﺷﺪن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ ﺧﻮد اﻣﺎم ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ و ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺐ و ﺗﺎب ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺮدم ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻣﻘﺪور ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺴﻴﺎر اﻫﻤﻴﺖ داﺷﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم‬ ‫از ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﺧﻮد‪ ،‬زاﺋﺮان ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮع ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻣﺮدم آﻧﻬﺎ را ﺣﻮارﻳﻮن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺧﻮد آﻧﻬﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺨﻦ از ﺣﻀﻮر‬ ‫اﻣﺎم ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻏﻴﺮ از زاﺋﺮان ﻛﺴﻲ او را ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﺒﻠﻴﻎ‬ ‫ﭘﻴﺎم او را ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﺤﺘﻤﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد او ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﭘﺲ از‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬زاﺋﺮان ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﻜﺮﻳﻢ ﻣﺮدم‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺎ زاﺋﺮان ﺑﻮد‪ .‬اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻴﺮوﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻮﻣﻦ و ﻣﺘﻌﺼﺐ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪان آﻣﺎدﮔﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ دزد و ﻓﺎﺳﺪ و ﺗﺒﻬﻜﺎر‪،‬‬ ‫دﻧﻴﺎي آﺧﺮت ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺑﺎد دﻫﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ زاﺋﺮان ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻧﺖ و ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﻮﺷﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻏﻠﺐ ﻣﺮدم در ﻓﺮﺻﺘﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﭘﺎي‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻋﻤﺎل ﻇﻠﻤﻪ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫اﺣﺴﺎس ﮔﻨﺎه ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺑﺎ زاﺋﺮان و دﻳﮕﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮﺧﻮرد‬ ‫ﻣﻼﻳﻤﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫*‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‪ ،‬زﻋﻤﺎي ﻗﻮم‬ ‫ﻧﻈﺮات و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدت ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﺷﻮرا ﺗﺤﻮﻳﻞ دادﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﻇﻬﺎر‬ ‫ﻧﻈﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻳﻜﻲ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺳﺎﻟﺨﻮرده ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫او ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ‪:‬‬ ‫‪» -‬ﭼﺎرة درد رژﻳﻢ و ﭘﺎﻳﺎن دادن ﺑﻪ دوره ﮔﺮدي ﻣﺴﻤﻮم ﻛﻨﻨﺪة اﻣﺎم‬

‫‪٢١٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫زﻣﺎن و ﻧﻘﺎﻟﻲ آﺳﻴﺐ رﺳﺎن روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن او‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺔ‬ ‫ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ ﺑﺰرﮔﻮارﻣﺎن‪ ،‬او را ﺑﻪ دﺳﺖ»زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ«ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ و‬ ‫ﺧﻮد را و ﺣﻜﻮﻣﺘﻤﺎن را از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻋﺮب ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ او را‬ ‫ﺑﺎ دروغ و دﻏﻞ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﻪ ﻋﺮش اﻋﻠﻲ رﺳﺎﻧﺪه اﻳﻢ ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ راه ﻧﺠﺎت ﻣﺎﺳﺖ و راه دﻳﮕﺮي در ﭘﻴﺶ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎه‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ﺣﺴﻴﻦ ﺻﻔﻮي ﻛﻪ ﺗﺎج ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ را از ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺖ و دو دﺳﺘﻲ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد اﻓﻐﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﻫﻢ ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ داد‪ .‬وﻟﻲ‬ ‫ﻓﻘﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﺎﻣﺔ وﻻﻳﺖ را از ﺳﺮ ﺑﺮدارد و آن را دو دﺳﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻋﺮب‬ ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﻨﺪ و ﺟﺎن ﺧﻮد و ﻫﻤﺔ روﺣﺎﻧﻴﻮن را ﺑﻪ زﻳﺮ ﺗﻴﻎ دو دم ﺷﻤﺸﻴﺮ او و‬ ‫ﺑﺎورﻣﻨﺪاﻧﺶ ﺑﺴﭙﺎرد«‪.‬‬

‫ﺣﻜﺎﻳﺖ زن رﻳﺸﺪار‬ ‫روز ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻈﺮات زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ و ﺷﻨﻴﺪن ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻮج‬ ‫ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم‪ ،‬ﺟﻠﺴﺔ ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن رژﻳﻢ ﭘﺸﺖ درﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رﻳﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺳﺨﻨﺎن زﻳﺎدي ﻣﻴﺎن زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺤﻮر ﺣﺎدﺛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان رد و ﺑﺪل ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ در دﻧﺒﺎﻟﺔ ﻧﻈﺮاﺗﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻧﺎﺳﻼﻣﺘﻲ ﭘﺲ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل‪ ،‬ﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﻠﻮي را ﺗﺸﻜﻴﻞ‬‫داده اﻳﻢ‪ .‬اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺮدم از ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺣﺮﻣﺖ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان و‬ ‫ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن آن را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ اﮔﺮ ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده در اﻳﻦ رﻓﺖ و‬ ‫آﻣﺪﻫﺎي ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ‪ ،‬ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﺸﺎن ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺟﻮاب ﻣﺮدم را ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫داد؟ اﮔﺮ ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده اﻳﺸﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﺼﺎدف ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ﭘﺎﺳﺪاران درﮔﻴﺮي‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺠﺮوح و ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد؟ ﻫﺮ اﺗﻔﺎق ﻧﺎﮔﻮاري از‬ ‫اﻳﻦ دﺳﺖ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﻟﻜﻪ ﻧﻨﮕﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﺮ داﻣﺎن ﻫﻤﺔ ﻣﺎ و ﺑﺨﺼﻮص ﺳﺎدات‬ ‫ﺷﺮﻳﻒ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ آﻧﻬﺎ ﺣﺎﻛﻤﺎن اﺻﻠﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬او در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد اﻓﺰود‪:‬‬ ‫ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﻛﻪ ﺗﻌﺪادي از اﺋﻤﻪ اﻃﻬﺎر را در‬

‫‪٢٢٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺎﻣﺮه ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻨﺪ و ﺣﺘﻲ زﻧﺪاﻧﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﻴﺎورﻳﻢ و ﺗﺤﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ اﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻲ اﻳﺸﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺣﺘﻲ اﺷﻜﺎﻟﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﻨﺘﻘﻞ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ در آﻧﺠﺎ اﻃﺮاق ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا زﻧﺪان ﻫﺎي ﻣﺎ ﻗﺪر ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﭼﺎه ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان و ﺳﺮداﺑﻪ ﺳﺎﻣﺮه اﺳﺖ و ﺧﻮد اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ دﻳﮕﺮي در ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ زﻧﺪان ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﻠﻲ ﻣﻮاﻓﻖ آن ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي اﻣﻦ وزارت اﻃﻼﻋﺎت از اﻳﺸﺎن ﻧﮕﻬﺪاري و ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺟﺪاد ﺧﻮد ﻛﻨﻴﺰاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ‬ ‫ازدواج ﻛﻨﻨﺪ و ﻋﻴﺎﻟﻮار ﺷﻮﻧﺪ و دﺳﺖ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎزي ﺑﺮدارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﻼم و ﺻﻠﻮات ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺮ را ﺑﻪ ﺗﻬﺮان دﻋﻮت و ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺻﻮري ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ اﻳﺸﺎن‪ ،‬وﻟﻲ در ﺑﺎﻃﻦ ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ او را در ﻳﻜﻲ از ﻗﺼﺮﻫﺎي‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻌﺪ آﺑﺎد ﻳﺎ ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻳﺎ ﻛﺎخ ﻣﺮﻣﺮ ﺳﺎﻛﻦ ﻛﻨﻴﻢ و ﭼﻨﺎن‬ ‫دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﻔﺎﺗﻲ ﺑﺮاﻳﺶ راه ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ و ﺳﺮش را ﮔﺮم ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ ﺳﺮ ﺧﺎراﻧﺪن ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺴﻦ اﻳﻦ ﻛﺎر در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺮدم را راﺿﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ و ﻫﻢ رﺿﺎﻳﺖ ﺣﻀﺮت را ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪن اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺻﻮري ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮده اﻳﻢ و رﺷﺘﺔ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫در دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺖ ﻧﻈﺎم وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و ﺣﻀﻮر روﺣﺎﻧﻴﺖ در‬ ‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻨﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻛﺎر‬ ‫اﻣﺎم و اﻣﺎم زاده ﻫﺎﻳﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ از ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ واﻗﻌﻲ آﻧﻬﺎ آﮔﺎه ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﺎ دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﻲ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻮد و اﻳﻨﻜﻪ او ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ‬

‫‪٢٢١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺪري ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﻤﻲ ﻫﻢ از‬ ‫اوﻫﺎم و ﺗﺨﻴﻼت ﺳﺎده اﻧﮕﺎراﻧﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻠﺦ و ﻛﻮﺑﻨﺪة رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺠﻠﺲ را دﮔﺮﮔﻮن ﻛﺮد‬ ‫و ﻣﺴﻴﺮ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪ .‬ﺻﻼت ﻇﻬﺮ ﺑﻮد و آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﻏﺬاﺧﻮري رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﺳﻔﺮ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‬ ‫و ﻣﺸﻐﻮل ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻧﻬﺎر ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﻲ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻌﺪ از ﻏﺬاي ﻇﻬﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻋﺎدت داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪي را‬ ‫ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن را داده ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻠﻮﺗﻲ ﺑﺮد و ﻫﺮ‬ ‫ﻳﻚ در ﮔﻮﺷﻪ اي دراز ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‬ ‫ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ از آﺧﻮﻧﺪ ﻣﺬﻛﻮر ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﻴﮕﻴﺮد؟ اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻗﺪري ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ؟‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻣﻔﺼﻞ آن را ﻧﻤﻲ داﻧﻢ و ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ‬ ‫ﺑﺰرﮔﻮار ﻣﺎ ﻧﻴﺰ زﻳﺎد ﺑﻪ آن ﻧﭙﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻧﻮزده‬ ‫ﺳﺎل»ﺳﻠﻄﻨﺖ«‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺘﻮﻟﺪ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﺑﺎ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻏﺮض ﻛﺸﺘﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺿﺮب ﺷﻤﺸﻴﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﻓﺮو ﺑﺮدن ﺧﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ‪ ،‬ﻳﺎ ﺧﻮراﻧﺪن زﻫﺮ و ﻳﺎ در ﻛﺮدن ﻳﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪ‬ ‫و ﺣﺘﻲ ﺑﺎ اﻧﻔﺠﺎر ﺑﻤﺒﻲ ﻗﺘﻞ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻣﻬﻢ از ﻧﻈﺮ اﻋﺘﻘﺎدي وﺟﻮد ﻳﻚ زن‬ ‫رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ اوﺳﺖ و اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﺑﺎ‬ ‫اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺷﻤﺎ واﻗﻌﺎٌ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن را ﻛﺸﺖ؟‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎم اول ﺷﻴﻌﻴﺎن را ﻛﻪ ﺧﻠﻴﻔﺔ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ ،‬در ﻣﺤﺮاب ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪش اﻣﺎم ﺣﺴﻦ را‬ ‫زﻫﺮ ﺧﻮراﻧﺪ و از ﺑﻴﻦ ﺑﺮد‪ .‬ﻳﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺳﺮ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ را ﮔﻮش ﺗﺎ‬

‫‪٢٢٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻮش ﺑﺮﻳﺪ و اﻣﺎم رﺿﺎ را ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺔ زﻫﺮ آﻟﻮد اﻧﮕﻮري ﺑﻪ دﻳﺎر ﻋﺪم ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﺸﺖ؟ ﺗﺎزه ﻗﺘﻞ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺑﻴﻨﻲ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ او آﻣﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻧﺲ ﻣﺎ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﺗﻞ او ﻫﻢ ﻳﻚ زن اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻤﻚ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﺔ ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬زن رﻳﺸﺪار را از ﻛﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﺧﻨﺪﻳﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻟﺰوﻣﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن زن رﻳﺸﺪار ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫رﻳﺶ آﺧﻮﻧﺪي را ﺑﺘﺮاﺷﻴﺪ و ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎر را ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺧﻨﺪه اي ﻛﺮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﺣﺴﻨﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﻮش‬ ‫و ذﻛﺎوت‪ .‬ﺳﭙﺲ ﭘﺸﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﻛﺮد و ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﺑﺴﺖ و ﭘﺲ از‬ ‫دﻗﻴﻘﻪ اي ﺧﺮ و ﭘﻒ او ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ او ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪ را ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ و در ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن و دﻳﮕﺮ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻛﻪ در ﭘﻲ آن ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﺪ‪.‬‬ ‫در ﺟﻠﺴﺔ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ‪ ،‬دﻛﺎﻧﺪاران ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺟﻌﻔﺮي ﮔﻮش ﺗﺎ ﮔﻮش در‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﺎرﺷﺎن ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﺠﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎي‬ ‫اﻛﺜﺮﺷﺎن ﻟﺐ ﮔﻮر ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺮاي ﺣﺮاﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻣﺎدﮔﻲ ﻫﺮ ﻛﺎر ﺧﻼف‬ ‫اﺧﻼق و اﻳﻤﺎن را داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان و اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ رخ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺻﺪاي ﺟﻐﺪ ﺷﻮم ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻲ در ﮔﻮش ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻃﻨﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺑﺮ ﻧﺨﺎﺳﺖ و ﻧﮕﻔﺖ‪:‬‬ ‫اي ﺷﻴﺦ! ﻳﺎ اي ﺳﻴﺪ! ﺷﻤﺎ ﻛﻪ دارﻳﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﻘﺪس ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﭼﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻤﺎﻧﺘﺎن ﻛﺠﺎ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ!؟ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اش ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻗﺪرت و ﺛﺮوت ﺷﺪه اﻳﺪ‪ ،‬در‬ ‫زﻧﺪان ﻳﺎ ﺧﺎﻧﺔ اﻣﻦ زﻧﺪاﻧﻲ ﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺟﻮاب ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و‬ ‫اﻣﺎﻣﺎﻧﺘﺎن را ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داد!؟‪....‬‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺟﻤﻊ ﺷﺪه در ﺟﻤﺎران اﻳﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎ را ﻧﺰد‪ .‬در‬

‫‪٢٢٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﮔﺮ ﺧﻮب ﺑﻪ ﻧﻴﺖ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ در ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬روﺷﻦ ﻣﻴﮕﺸﺖ‬ ‫ﻛﻪ اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ در ﺗﻪ دل ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤﻮي از ﺷﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن راﺣﺖ‬ ‫ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻦ او‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻛﺴﻲ ﺟﺮات اﺑﺮاز آن را ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺷﻴﺦ ﭘﻴﺮ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺘﺒﻲ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻢ در ﺟﻮاب‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺷﻔﺎﻫﺎٌ ﻧﻈﺮش را اﺑﺮاز ﻛﺮد‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﻴﺎري‪،‬‬ ‫اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺣﻔﻆ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻔﺖ و ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﮕﺸﺎن اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﺧﻮد را‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﭘﺎ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺪﺗﺮ از آن‬ ‫را ﻧﻴﺰ ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ در آﻏﺎز اﻧﻘﻼب ﺑﻌﻀﻲ از ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﻼدان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻋﺪاﻣﺸﺎن ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﻲ و ﻣﻄﻬﺮي و ﻣﻔﺘﺢ و دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از ﺳﺮﻛﺮدﮔﺎن اﻧﻘﻼب را ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻧﻜﺸﺘﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬار رژﻳﻢ را‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮد را از‬ ‫او داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن وﺿﻊ ﻓﺠﻴﻊ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪﻧﺪ؟‬ ‫اﻛﺜﺮ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز»ﻟﻤﻦ اﻟﻤﻠﻚ اﻟﻴﻮم« ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ ،‬دﻳﺮوز روﺿﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻬﺎي دوره ﮔﺮد ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دادن ﻳﺎ زﻧﺪاﻧﻲ‬ ‫ﻛﺮدن و ﺣﺘﻲ ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﻛﺎر ﭼﻨﺪان ﻣﺸﻜﻠﻲ‬ ‫ﺷﻤﺮده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﻫﺰاران اﻳﺮاﻧﻲ را‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻋﺎم و ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار از آﻧﻬﺎ را در ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻦ دادﻧﺪ و ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮل روي دﺳﺖ ﻣﺮدم ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻲ را داﻏﺪار و‬ ‫ﻣﺎﺗﻤﺰده و ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ اﻳﺮاﻧﻲ دﻳﮕﺮ را از ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﺎﺷﺎﻧﻪ ﺧﻮد آواره و ﭘﺮاﻛﻨﺪه‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻛﻜﺸﺎن ﻫﻢ ﻧﮕﺰﻳﺪ‪ .‬ﻟﺬا زﻧﺪاﻧﻲ ﻛﺮدن ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﻬﻤﻲ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﮕﺮ ﻋﺜﻤﺎن و ﻋﻠﻲ و ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و ﻃﻠﺤﻪ و زﺑﻴﺮ و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻤﺎﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﺸﺪﻧﺪ؟ ﭘﺲ ﭼﺮا‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﺸﻮد ﻛﺸﺖ؟ ﻫﻤﺔ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎرﻫﺎي دوران اﺳﻼم ﺑﺮاي ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﺮوري و ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﺑﻮده ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎدن اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺠﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آﻧﻬﺎ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٢٢٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﺮوري آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن او ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻄﺮح ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬ ‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﺮﮔﺰ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻄﺮح ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺴﺔ آن روز ﻇﺎﻫﺮاٌ ﺑﺪون ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از دﺳﺖ اﻧﺪرﻛﺎران اﺻﻠﻲ ﻧﻈﺎم ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﻮد را‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺣﺘﻲ ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﮔﺮد آﻣﺪه ﻛﻪ‬ ‫اﻛﺜﺮﺷﺎن ﻫﻢ ﻣﺤﺮم رازﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬درﺟﺮﻳﺎن اﻣﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺮح ﻗﺘﻞ‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺧﺎﺗﻤﺔ ﺟﻠﺴﻪ و رﻓﺘﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي و ﺗﻨﻲ‬ ‫ﭼﻨﺪ از ﻣﻌﺘﻤﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ دﻳﮕﺮ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ دور از ﭼﺸﻢ ﻓﻀﻮﻻﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﻮرت و رأي زﻧﻲ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﻃﺮح ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪ و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻋﻬﺪه دار اﺟﺮاي ﺑﺨﺸﻲ از‬ ‫اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻃﺮح از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه‬ ‫اي ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ در اﺗﺎق ﺧﻮاب ﺑﺮاي ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺷﺮح داده ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ‪ .‬و ﺗﻨﻬﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻃﺮح را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در ﺑﺎرة اﻧﺘﺨﺎب ﻗﺎﺗﻞ ﻧﻈﺮ ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺘﻤﺎٌ ﺧﻮدي و ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮ ﻣﻼ ﮔﺮدد و‬ ‫ﺗﺘﻤﺔ آﺑﺮوي رژﻳﻢ ﺑﺮ ﺑﺎد رود‪ .‬در اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪ و‬ ‫اﺳﺎﻣﻲ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ و ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ روي‬ ‫»ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش« ﻫﻤﮕﻲ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺗﺶ در اﻣﺮ ﻗﺘﻞ ﻫﺎي زﻧﺠﻴﺮه اي و ﻗﺘﻠﻬﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در داﺧﻞ و ﺧﺎرج اﻧﺠﺎم داده ﺑﻮد‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب و ﻗﺮار ﺷﺪ اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﻴﺎن رژﻳﻢ ﺑﻪ آن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﺑﺮ ﻋﻬﺪه او واﮔﺬار ﮔﺮدد‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺰ ﻫﺮ‬

‫‪٢٢٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺘﻴﺎزي‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﺎدي و ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻮي ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ او ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاﻳﺶ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻧﻴﺰ در ﺑﺎرة اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺲ از ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎي ﺷﺐ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪ و در آن زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ‬ ‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻣﺄﻣﻮر ﺷﺪ ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه‬ ‫ﭘﻮش ﺑﻪ ﻣﺬاﻛﺮه ﺑﭙﺮدازد و رﺿﺎﻳﺖ او را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﺮخ ﭘﻮش و ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب‬ ‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﭘﻮش‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ زﺑﺎن ﻫﺎ ﻧﻴﺎﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ او ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ رد ﭘﺎﻳﻲ از‬ ‫ﺧﻮد در اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﻫﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﺮخ ﭘﻮش و‬ ‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﭘﻮش در واﻗﻊ ﻃﺮاح و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﻋﺎﻣﻞ و ﻣﺠﺮي ﻃﺮح ﺑﻮد‪ .‬او در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﺘﻞ ﻫﺎي ﺳﻪ‬ ‫دﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﺔ رژﻳﻢ و ﭘﻴﺶ از آن دﺳﺖ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﺎم او و ﻛﺎر او ﺑﺮاي ﻫﻤﮕﺎن‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮد‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺳﺮدﻣﺪاران واﻗﻌﻲ رژﻳﻢ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻫﻴﭻ ﻛﺎره‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ و ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺷﺎﺧﺼﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺎﻃﻦ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﺮه‬ ‫ﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ رژﻳﻢ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دو ﮔﺮوه ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن واﻗﻌﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ او‬ ‫را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ او ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻲ‬ ‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﻣﻘﺘﻮﻟﻴﻦ در ﺣﻴﻦ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻦ‪ ،‬او را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻲ ﺷﻚ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻨﻜﻪ او را در آن ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ ﺣﻴﺮت ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﺮا ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺟﻨﺎب‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ داﺷﺖ‪ ،‬آدﻣﻜﺶ‬ ‫رژﻳﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻐﺰﺷﺎن ﺧﻄﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬واﻛﻨﺸﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻋﻠﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻋﻈﻤﺖ ﮔﻨﺎه اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ‪ .‬دوم‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻣﺘﻴﺎزي ﻛﻪ ارزش ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻄﺮي را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﺎدا‬

‫‪٢٢٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﺳﺮﭘﻮش ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻓﺠﻴﻊ‪،‬‬ ‫او را ﻧﻴﺰ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎري را ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‪ ،‬در ﻳﻜﻲ از‬ ‫ﺑﺎﻏﺎت ﻟﻮاﺳﺎن‪ ،‬ﻳﻚ روز ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻣﻴﺎن اﻳﻦ دو ﺗﻦ ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺖ ﺧﺪا ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از آن ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه وﻻﻳﺖ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺧﻮد را در ﺟﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﻋﺎﻟﻴﺤﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻜﺎران ﺧﻮد اﻋﻼم ﻛﺮد و ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت اﻧﺠﺎم ﻛﺎر را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻃﻼع آﻧﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﺲ از ﻗﺘﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ و‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﻻزم ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻛﺬاﻳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ اي از ﻃﺮف ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺻﺎدر ﮔﺮدد‪ ،‬ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻒ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺗﻲ داده اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺰودي ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﻋﻨﺎﻳﺖ‬ ‫اﻳﺸﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﻼﻣﻲ اداره ﺷﻮد‪ .‬اﻋﻀﺎء ﺟﻠﺴﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﺴﺎﻟﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺗﻮﺳﻂ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم در ﺧﻄﺒﺔ ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد و ﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي و‬ ‫ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻧﻴﺰ اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ را در ﺳﻄﺢ وﺳﻴﻌﻲ ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎﻣﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﻴﺰ‬ ‫در ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﻧﻤﺎزﻫﺎي ﺟﻤﻌﻪ در ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﺑﺮاز ﺧﺮﺳﻨﺪي از‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ‪ ،‬ﻣﺸﺮوﺣﺎٌ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻬﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺧﺒﺎر و اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه ﺑﺨﺶ ﻧﻬﺎﻳﻲ آن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ ﻛﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ در آن آﺷﻜﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ آﺷﻨﺎ و از آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻣﺎم ﺧﻮد آﮔﺎه ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮه اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫دو روز ﺑﻌﺪ از دﻳﺪار ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‪ ،‬اﻳﻦ‬

‫‪٢٢٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﻴﺪ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬ﺷﺎل و ﻛﻼه ﻛﺮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﺟﺪاد ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ رژﻳﻢ ﻣﻼﻳﺎن را از ﻳﻚ ﻣﺨﻤﺼﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪ .‬او‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎرش ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﻴﺎدي در ﭘﻲ ﺻﻴﺪ‬ ‫ﺧﻮد روان ﺷﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺒﻼٌ ﻫﻢ از ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮري و ﻟﺸﻜﺮي و‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻧﻴﺰ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ و ﺣﺰب اﻟﻠﻬﻲ ﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻣﺮاﻗﺐ ﺣﻀﻮر و رﻓﺖ و آﻣﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺮاﺗﺐ را ﺑﻪ ﺑﻴﺖ‬ ‫رﻫﺒﺮي ﮔﺰارش ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻏﺮض اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻫﺮ ﻛﺠﺎي‬ ‫ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ و ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ و ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﺋﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﻣﻜﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ آورد‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻫﻴﭻ ﺟﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬او‬ ‫ﭘﺲ از وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﺘﻤﻌﻴﻦ او ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻧﺪ‪،‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﺧﻮد را ﻣﻲ ﮔﻔﺖ و ﺳﭙﺲ آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮد و روز ﺑﻌﺪ در ﻣﻜﺎن‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ او ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬اﺟﺮاي‬ ‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‪ .‬در زﻣﺎن ﺗﺮك ﻣﺤﻞ ﻧﻴﺰ آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ از ﻧﻈﺮﻫﺎ دور ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺶ ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد‪.‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ‪ ،‬از ﻫﻤﺎن روزي ﻛﻪ ﺑﻪ راه‬ ‫اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ در ﻣﺠﺎﻟﺲ او ﺣﻀﻮر ﻳﺎﻓﺖ و ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻧﻴﺰ او را دﻧﺒﺎل ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮﺻﺖ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﺮد‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ روزي در ﻳﻜﻲ از ﻛﻮﻫﭙﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻏﺮب اﻳﺮان‪،‬‬ ‫ﺑﺎر دﻳﮕﺮ و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ دور از ﻣﺠﻠﺲ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ‪ ،‬اﻣﺎم را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار داد‪.‬‬ ‫آن روز اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻛﻨﺎر ﺗﭙﻪ اي ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ زن و ﻣﺮد و ﺑﭽﻪ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬از ﺷﻴﺮ ﺗﺎزه اي‬ ‫ﻛﻪ از ﻳﻚ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﺮاﻳﺶ دوﺷﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺎﺳﻪ اي ﻧﻮﺷﻴﺪ و آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﭘﺲ از ﻋﺒﻮر از ﭼﻨﺪ ﺗﭙﻪ ﻣﺎﻫﻮر ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﺶ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﺶ‬ ‫آﻣﺪ و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﺮاﺣﺖ و رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ در ﻛﻨﺎر درﺧﺘﻲ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ و‬ ‫ﺳﭙﺲ دراز ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٢٢٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ روز ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎﻻي ﺳﺮ او رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺳﺎﻳﺔ زن ﭼﺎدر ﻣﺸﻜﻲ ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻻي ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻣﺎم ﺑﻪ آراﻣﻲ ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﮔﺸﻮد و ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻢ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زن دوﺧﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﻴﻠﻲ زود ﺧﻨﺪه از ﻟﺒﺎﻧﺶ ﻣﺤﻮ ﺷﺪ و ﺑﺎ‬ ‫دﻳﺪن ﺻﻮرت اﻳﻦ زن ﻛﻪ ﺗﻪ رﻳﺶ ﺳﻴﺎه او ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ در ﺳﻴﻤﺎي ﻛﺮﻳﻬﺶ دﻳﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎد آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺘﻲ اﻓﺘﺎد ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي او رﻗﻢ زده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﭘﺲ از ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺖ اﻣﺮ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ زن رﻳﺸﺪار ﺧﻨﺠﺮش را ﺑﻪ ﻗﻠﺐ او ﻓﺮو ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻧﺖ و ﻣﻼﻳﻤﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫ ﺳﻴﺪ! ﺑﺮاي ﻛﺸﺘﻦ ﻣﻦ ﻧﻴﺎزي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺗﻮ‬‫ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ و اﻳﻨﻄﻮر ﺧﻮار و ذﻟﻴﻞ و ﻧﻜﺒﺖ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻦ ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎ‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﻦ و ﺗﻮ از ﻳﻚ ﻃﺎﻳﻔﻪ اﻳﻢ و ﻫﺮ دو ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﺟﺪﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﺮت ﺑﺰﻧﺪ ﻧﺎ ﺳﻴﺪ!!‬

‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﺒﺎﺛﺘﻲ ﻛﻪ در ذاﺗﺶ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ‬ ‫ﻃﺎﻗﺖ ﺗﺤﻤﻞ زﻫﺮ ﺗﻠﺦ زﺑﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻴﺎورد و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻨﺠﺮش را ﻛﻪ‬ ‫زﻳﺮ ﭼﺎدر ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﺮو‬ ‫ﺑﺮد‪ .‬او ﻟﺤﻈﻪ اي ﺗ‪Ĥ‬ﻣﻞ ﻛﺮد ﺗﺎ زﻫﺮ ﺧﻨﺠﺮ در ﺗﻤﺎم ﺑﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺨﺶ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ درد و رﻧﺞ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺎ ﺗﻤﺎم وﺟﻮد ﺧﻮﻳﺶ‬ ‫ﺣﺲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﭼﻨﻴﻦ اﺣﺴﺎﺳﻲ در ﺟﺎن او آﺷﻜﺎر ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﺎﻟﺶ‬ ‫راﺣﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﺧﺮﺧﺮه او را ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻋﻮاﻗﺐ ﺟﻨﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﻌﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ اش را از ﺗﻦ ﺑﻪ در ﻛﺮده و ﺑﻪ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﭘﺮﺗﺎب ﻧﻤﻮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي ﺷﻬﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺧﻮد را از‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ دور ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻣﺰ و اﺷﺎره‪ ،‬اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ و ﻣﺤﻞ آن را ﺑﻪ اﻃﻼع ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٢٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺟﺴﺪ او ﺗﻮﺳﻄﻪ‬ ‫ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺤﻞ ﻛﺸﻒ و ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ اﻃﻼع داده‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺒﺮ آن ﻧﻴﺰ در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ ﮔﺰارش و ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ دﻫﺎن ﺑﻪ دﻫﺎن ﺑﻪ ﮔﻮش اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم اﻳﺮان رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮري و ﻟﺸﻜﺮي و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ رژﻳﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮد را‬ ‫آﻏﺎز ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر در آﻧﺠﺎ دﻳﺪه ﺷﺪه و ﺑﺎ ﻣﺮدم‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد از ﻃﺮف ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﺤﺎﺻﺮه و ﭘﺮس و ﺟﻮ‬ ‫و ﺑﺎزﺟﻮﻳﻲ از اﻓﺮاد آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن آﻧﭽﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﺮ آن ﺗﻜﻴﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪاري ﺑﻮد ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در آن‬ ‫ﺣﻮل و ﺣﻮش دﻳﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻫﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﺷﺎره داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت زن رﻳﺸﺪار را ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺑﺎزﺟﻮ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺷﺮح دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ آﻧﻬﺎ‪ ،‬زن رﻳﺸﺪار‪ ،‬ﻗﺪي ﻧﺴﺒﺘﺎٌ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻤﺎﻧﻲ ﺳﻴﺎه و ﭘﻮﺳﺘﻲ ﺗﻴﺮه داﺷﺖ‪ .‬ﭼﺎدر ﺳﻴﺎه و ﭼﺎرﻗﺪ ﺗﻴﺮه رﻧﮓ‬ ‫ﮔﻠﺪار ﺑﻪ ﺳﺮ و ﻛﻔﺶ ﻫﺎي ﻛﺘﺎﻧﻲ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﭘﺎ داﺷﺖ‪ .‬ﺳﻦ او ﺣﺪوداٌ ﭘﻨﺠﺎه‬ ‫و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ و از ﻧﻈﺮ ﺟﺜﻪ زﻧﻲ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻫﺪان‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﺻﺒﺢ آن روز او را دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﺣﻀﻮر ﻧﻴﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري او را از دور دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ زﻳﺎدي از ﻣﺤﻞ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن‪ ،‬زﻳﺮ درﺧﺘﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺴﻲ را ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺤﻞ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪ ،‬آن زن ﻧﻴﺰ از ﺟﺎي ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻲ رﻓﺖ و از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ‪.‬‬ ‫دو ﺗﻦ از اﻫﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ اﻳﻦ زن را ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ از ﺧﺎﺗﻤﺔ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ دﻳﺪه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﺗﭙﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن را در آﻧﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮازﻳﺮ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﺷﺘﺎب از آﺑﺎدي دور ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٣٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮاﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻣﺤﻞ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﺸﻒ آﺛﺎر ﺟﺮم و ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎت‬ ‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردﻧﺪ و ﮔﺰارش ﻛﺎﻣﻞ آن را ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻣﺎت و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻴﺖ‬ ‫رﻫﺒﺮي ارﺳﺎل ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد ﺳﻬﻤﮕﻴﻦ آن ﺑﻄﻮر ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺑﺎوري ﺑﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم رو ﺑﻪ رو ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺴﻲ از ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺳﻮگ‬ ‫او ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﻋﺰادارش ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮد! ﻣﻠﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ و ﺳﺎﻟﺮوز وﻓﺎت دﻳﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺰاداري ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻮد را ﻋﺰادار اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺮاي او اﺷﻜﻲ ﻧﻤﻲ رﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎن از اﻳﻦ ﭘﻴﺶ آﻣﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺸﻢ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ از ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬ ‫ﭼﺸﻤﺶ ﻛﻮر‪ ،‬دﻧﺪش ﻧﺮم ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻇﻬﻮر ﻧﻜﻨﺪ؟ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻔﻆ ﺟﺎن ﺧﻮد ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪن ﺧﻮدي ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد! ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎن از ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ آﮔﺎﻫﻨﺪ! ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺐ دارﻧﺪ!‬ ‫ﭘﺲ ﭼﺮا اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺒﺮ از اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻧﺪاﺷﺖ و ﺑﺎ ﭘﺎي‬ ‫ﺧﻮد وارد ﻗﺘﻠﮕﺎﻫﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ!‬ ‫ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺎم او‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ داده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻦ او ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي اﻣﺎم‬ ‫و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﺧﺪا ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از ﻧﺎم ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪس ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﺑﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺪﻓﺸﺎن رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن او را ﻛﺸﺘﻨﺪ ﺗﺎ از‬ ‫دﺳﺘﺶ ﺧﻼص ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري ﻫﻢ اﻳﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن را ﺑﻪ ﻓﺎل ﻧﻴﻚ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻓﻌﻼٌ از دﺳﺖ اﻳﻦ ﻳﻜﻲ‬ ‫راﺣﺖ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺮدم اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﺑﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻧﮕﺎه‬

‫‪٢٣١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ از دﺳﺖ ﺳﺎﻳﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻧﻴﺰ راﺣﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت از دﺳﺖ ﻋﻤﻠﻪ و اﻛﺮة آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻮد آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﻮ ﻫﻤﺖ و ﻣﺮداﻧﮕﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﻧﻴﺰ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ‪ .‬ﻟﺬا ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻧﻴﺎزي‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻮاب او ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺎن ﻣ‪‬ﺮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺎﻳﺐ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫واﻛﻨﺶ رژﻳﻢ‬ ‫ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ رژﻳﻢ در‬ ‫اﺗﺎق ﺧﻮاب وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻴﻤﺎر و در رﺧﺘﺨﻮاب ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻒ و ﺗﺄﻟﻢ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ او رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ و ﺑﻪ او ﺑﻪ ﺳﺒﻚ‬ ‫»اﺳﻼم ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي« ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺗﺴﻠﻴﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ از ﻣﺎﺟﺮاﻳﻲ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن‬ ‫اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ اﻓﺘﺎد و ﺣﺎﺿﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎ دﻳﺪن ﮔﺮﻳﺔ او ﻫﻤﮕﻲ ﺷﺮوع ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬از ﻋﺠﺎﻳﺐ روزﮔﺎر اﻳﻦ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻘﺸﺔ ﻗﺘﻞ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن را ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮان زﺟﻪ ﻣﻲ زدﻧﺪ و ﺧﻮد را ﻋﺰا دار ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺳﻮﮔﻮاري ﺑﺎ رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻗﺮار ﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ اﻃﻼع ﻋﻤﻮم‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و از ﻃﺮف وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻋﺰادار ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺗﺴﻠﻴﺖ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺒﺢ ﻓﺮدا از رادﻳﻮ ﻫﺎ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﻲ ﻃﻲ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ اي از ﻃﺮف ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﺑﻪ‬ ‫اﻃﻼع ﻋﻤﻮم رﺳﻴﺪ‪ .‬در رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺿﻤﻦ اﻋﻼم اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﮔﻮار ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‪ ،‬ﮔﻮﻳﻨﺪة ﺧﺒﺮ ﮔﻔﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺷﻬﺎدت‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺎه ﻋﺰاي ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻋﻼم ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻨﺪة ﺧﺒﺮ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رژﻳﻢ ﺑﻮد‪ ،‬در دﻧﺒﺎﻟﺔ اﻋﻼﻣﻴﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ اﻋﻼم ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه اي ادارة اﻣﻮر ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ را ﺑﻪ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ‬

‫‪٢٣٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن و وﻟﻲ ﻋﺼﺮ ﺑﺴﭙﺎرد ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻣﺸﻴﺖ اﻟﻬﻲ ﺑﺮ‬ ‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﺧﺒﺮ ﻧﻴﺰ ﮔﻮﻳﻨﺪه اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ زودي ﻣﺤﻞ و زﻣﺎن ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه اي ﺑﺎ ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺧﺒﺮ را اﻋﻼم ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و رﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﻴﺰ ﮔﺮدي ﺗﺸﻜﻴﻞ داده‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻓﻬﻢ و درك و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﻮد‪ ،‬در ﺑﺎرة ﺣﺎدﺛﺔ‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺗﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﻣﻴﺎن اﻓﺎﺿﺎت ﺧﻮد‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻳﺎد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﺮﻳﺴﺘﻨﺪ و از ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺧﻮد اﺷﻚ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮداي آن روز ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ دور از ﭼﺸﻢ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻏﺴﺎﻟﺨﺎﻧﻪ در ﻳﻜﻲ از ﮔﻮرﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﺷﻬﺮ ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻏﺴﻞ دادﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻔﻦ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻧﺪ و‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻮت ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﻫﻤﺎن روز او را ﺑﺪون ﺳﺮ و ﺻﺪا و اﻃﻼع ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻗﻢ و ﺣﺮم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫روز ﺑﻌﺪ ﻃﻲ اﻋﻼﻣﻴﻪ اي دﻳﮕﺮ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي‪ ،‬زﻣﺎن ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬ ‫و ﻣﺤﻞ دﻓﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎن ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺻﺒﺢ‬ ‫روز ﺟﻤﻌﻪ و ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ از‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﻠﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان درﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﺮاﺳﻢ اﻗﺎﻣﺔ‬ ‫ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺖ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻧﻤﺎز‬ ‫روز ﺟﻤﻌﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺮار ﺑﺮ دﻓﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﻫﻤﺎن روز اﻳﻦ آﺑﺎدي در اﺧﺘﻴﺎر ﭘﺎﺳﺪاران ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﻫﻢ از‬ ‫اﻳﺎب و ذﻫﺎب ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ آﻧﺠﺎ را ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ رﺳﻤﻲ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري آﻣﺎده ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮاﺳﻢ ﻧﻴﺰ آﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﻃﺮف‬ ‫ﻫﻴﺄت ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﻪ اﻃﻼع ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن و‬ ‫داﻏﺪﻳﺪة اﻳﺮان رﺳﺎﻧﺪه ﺷﺪ ‪:‬‬ ‫‪ -‬ﺗﺎﺑﻮت ﺣﺎﻣﻞ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺻﺒﺢ روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﺧﺎﺻﻲ‬

‫‪٢٣٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺗﻮﺳﻂ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ و ﻃﻼب ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﺔ از‬ ‫ﻗﻢ ﺗﺎ ﺟﻢ ﻛﺮان روي دوش ﺣﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ ﺷﺨﺺ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و زﻣﺎﻣﺪاران رژﻳﻢ ﻧﻴﺰ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﻀﻮر ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬‫ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺗﺎﺑﻮت ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل آن‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫ ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ را ﺑﺮ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺷﺨﺺ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﻗﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬‫ﻛﺮد و ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻣﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ ﺟﻨﺎزه ﺗﻮﺳﻂ دو ﺗﻦ از ﺳﺎدات ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﻧﻬﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬‫ﺿﻤﻨﺎٌ از ﻃﺮف ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻃﺮاز اول ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻋﺮاق و ﻟﺒﻨﺎن و‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن و ﻫﻨﺪ و ﻣﺎﻟﺰي و ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﻲ‬ ‫دﻋﻮت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪ ﺗﺎ در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎﻳﻞ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ از ﻫﻤﺎن زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﺰاي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ اﻋﻼم ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻼش‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺤﻠﻲ در اﻏﻠﺐ ﺷﻬﺮﻫﺎي اﻳﺮان ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻋﺰاداري و‬ ‫ﺳﻮﮔﻮاري ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﺧﺒﺮ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺷﻮر و‬ ‫ﻫﻴﺠﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺮدم ﻛﻪ ﭼﻨﺪ روزي ﺑﺎ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن وي از‬ ‫ﺳﻮي ﮔﺮوه ﻛﺜﻴﺮي از زاﺋﺮان ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان روزﻧﺔ اﻣﻴﺪي ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻨﻴﺪن ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن و ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ او‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻣﻴﺪﺷﺎن را از دﺳﺖ‬ ‫دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ و ارزش و اﻋﺘﺒﺎر وي ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻚ و‬ ‫ﺗﺮدﻳﺪ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ اﻧﺪر ﻧﺴﻞ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﺷﺐ و روز در ﻧﻤﺎزﻫﺎي ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﺔ ﺧﻮد ﻇﻬﻮر او را ﻃﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﺒﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم ﭘﺲ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﻏﻴﺒﺖ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ‬ ‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ و ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل و ﻗﺮار ﺧﻮد ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎ و‬ ‫ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داده اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﺔ ﻋﻤﻞ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻔﺖ و ﻣﺴﻠﻢ و آﻧﻬﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺗﻼش ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎﻣﺎت‬ ‫رژﻳﻢ و آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ‬

‫‪٢٣٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫و رواﻳﺎت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻠﻮه دﻫﻨﺪ و ﻣﺮدم را ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮش ﻛﺴﻲ ﻓﺮو ﻧﻤﻲ‬ ‫رﻓﺖ‪ .‬ﺳﺮ و ﺻﺪاي اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻣﺮدم ﻋﺎﻣﻲ و ﻗﺸﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﺮا اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار و‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ؟ آﻳﺎ او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻓﺮﻳﺐ‬ ‫وﻋﺪه ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺧﻮرده و ﺳﺮش ﻛﻼه رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎ را ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺳﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ» اﻳﺮان ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن« اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎور ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد و رﺳﻴﺪن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻮده ﺑﻮد؟ آﻳﺎ واﻗﻌﺎٌ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﻣﻔﺖ و ﻣﺴﻠﻢ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ و ﻣﺮدﻣﺎن ﺳﺎده ﻟﻮح و‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎور اﻳﺮان را ﺑﻪ دﺳﺖ او ﻣﻲ ﺳﭙﺎرﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺟﺎﻟﺒﻲ را در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ از واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ و‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻳﺰﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ‬ ‫واﻗﻌﺔ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ و اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ او ﺑﻲ وﻓﺎﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺻﺪد‬ ‫ﺧﻮﻧﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر اﺑﻦ اﺑﻮ ﻋﺒﻴﺪ ﺛﻘﻔﻲ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺎ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ او ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﻴﺪ ﺳﺠﺎد ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﺮس‬ ‫و وﺣﺸﺖ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﺮﺑﻼ ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﺶ را رﻫﺎﻳﺶ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ ،‬و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻪ وﻗﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺑﻲ ﺣﺪ و ﺣﺼﺮ ﺧﻮد وي را ﻣﻲ ﻧﻮازﻳﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﺎر‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد او ﻧﺮﻓﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻣﺨﺘﺎر ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺷﺪ دﺳﺖ ﺑﻪ داﻣﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬ ‫ﺣﻨﻔﻴﻪ‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﺑﺸﻮد‪ .‬او ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﺨﺘﺎر را ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎر ﺑﻪ ﻧﺎم او‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان» ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد« ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﻴﺮوز‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬او رﻫﺒﺮي ﻧﻬﻀﺖ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬ ‫ﺣﻨﻔﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮادرش ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺎ وﻋﺪة ﻣﺨﺘﺎر و ﻛﻮﻓﻴﺎن دو دوزه‬ ‫ﺑﺎز ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻨﺪازد‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر ﺷﺮاﻳﻂ او را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﻧﺎم وي ﻗﻴﺎم ﻛﺮد و ﭘﻴﺮوز ﺷﺪ و‬

‫‪٢٣٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد)ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ( ﺗﺸﻜﻴﻞ داد‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺮوزي ﻣﺨﺘﺎر ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺷﺎل و‬ ‫ﻛﻼه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﺮود و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺨﺘﺎر‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد در اﺧﺘﻴﺎر ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎر رﻧﺪﺗﺮ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮد ﺑﻪ دﻳﮕﺮي‪ ،‬ﺣﺘﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ او ﻗﻴﺎﻣﺶ را راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﺮاي ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﺣﺮﻛﺖ او اﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﻪ را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺪي‬ ‫ﻣﻮﻋﻮد ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺧﻨﺠﺮ ﺑﺮ او ﻛﺎرﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﻣﻬﺪي ﺑﻮدن را ﺑﺎ ﺿﺮﺑﺎت ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺧﻨﺠﺮ اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺪﻋﻲ از ﺿﺮﺑﺎت ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺧﻨﺠﺮ ﻧﻤﺮد‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد اﺳﺖ وﮔﺮﻧﻪ‬ ‫دروﻏﮕﻮﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ از ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺮط ﻣﺨﺘﺎر آﮔﺎه ﺷﺪ‪،‬‬ ‫داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎر ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ او واﮔﺬار ﻛﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو از‬ ‫ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺧﻮد داري ﻛﺮد و ﮔﺬاﺷﺖ ﻣﺨﺘﺎر ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ‬ ‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ او ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮد ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪارد‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ اﺳﺖ و ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻬﺎي دور ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺎل ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ آن ﻧﺪاﺷﺘﻪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻣﻴﺎن ﻣﺨﺘﺎر و وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺗﻔﺎوﺗﻲ وﺟﻮد دارد؟ آﻳﺎ ﺑﻪ ﻓﻜﺮش‬ ‫ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ و وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺛﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺨﺘﺎر ﻓﻘﻂ از ﻧﺎم‬ ‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ و ﻧﻴﺎﺑﺖ از او‪ ،‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻧﺪ؟‬ ‫در ﮔﻴﺮ و دار ﻫﻤﻴﻦ ﺑﮕﻮ ﻣﮕﻮﻫﺎي ﻣﺮدم‪ ،‬روزي در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﭘﺮ ﭘﺸﻢ و رﻳﺶ و ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه‬ ‫و ﺳﻔﻴﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺨﺼﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ اﻳﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻗﺪرت و‬‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺧﻮد ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺟﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ؟ ﭼﺮا اﺟﺎزه داد زن‬ ‫رﻳﺸﺪاري ﺳﺮ او را ﮔﻮش ﺗﺎ ﮔﻮش ﺑﺒﺮد؟ ﻣﮕﺮ ﺳﺮﺑﺎزان ﮔﻤﻨﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣ‪‬ﺮده‬

‫‪٢٣٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﭘﺎﺳﺪاران ﺟﺎن ﺑﺮ ﻛﻒ اﻧﻘﻼب ﺧﻮاب ﺑﻮدﻧﺪ؟‪...‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ در اﻳﻦ ﻣﻴﺰ ﮔﺮد ﭘﺎﺳﺦ داد ‪:‬‬ ‫ﺑﺮادر ﻋﺰﻳﺰ! ﻣﺎ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺐ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫دارﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﺑﺰرﮔﻮاراﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﻣﺎ‬ ‫را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از آن ﻣﺮﺣﻮم ﻣﻐﻔﻮر دﻋﻮت ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻬﺎ ﻫﻢ در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي‬ ‫ﺧﻮد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﻀﺮت را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺒﺮ‬ ‫داده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮاران ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن اﻋﺘﻘﺎد ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ در ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻳﺸﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ رواﻳﺎت آﻧﻬﺎ اﻳﻤﺎن داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ داﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻜﻲ از ﺣﻜﻤﺖ ﻫﺎي اﻟﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﻨﺪﮔﺎن از آن ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬درﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻜﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم و ﺣﻀﺮت ﺧﻀﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﭘﻴﺶ آﻣﺪ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪ آﻧﮕﺎه داﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮراخ ﻛﺮدن ﻛﺸﺘﻲ‪ ،‬ﻛﺸﺘﻦ ﻛﻮدك و ﻣﺮﻣﺖ دﻳﻮار ﺧﺮاﺑﻪ را ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻀﺮ‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻮﺳﻲ را ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺮح داد و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﺘﻤﺎٌ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎن ﺣﻜﻤﺘﻲ دارد‪ .‬ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺳﻲ‬ ‫آن را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ رﺿﺎي ﺧﺪا ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ رﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ را‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺎ در زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ ﻣﻌﻈﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻬﺪه دار‬ ‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ را ﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﻮده ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﻣﻴﺎن ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬وﻟﻲ‬ ‫ﻓﻘﻴﻪ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺗﺎ دﻳﺮوز ﺗﺤﺖ رﻫﺒﺮي و ﻋﻨﺎﻳﺖ وﻟﻲ ﻋﺼﺮ اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺸﺎن را‬ ‫اداره ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﺔ وﻇﺎﻳﻒ ﺣﻀﺮت را ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ و ﺗﻤﺎم ﺗﻜﺎﻟﻴﻔﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﮔﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮدن‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ و ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎ دراﻳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﺪا را ﺷﻜﺮ ﮔﺰار ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻣﺎ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن اﻣﻮر ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻜﺮﮔﺰاري دﻳﮕﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت وﻟﻲ اﻣﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻨﻬﺎ‬

‫‪٢٣٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻧﻮاب ﺧﺎص ﻛﻪ ﺣﻀﺮت را زﻳﺎرت ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻀﻮر اﻳﺸﺎن رﺳﻴﺪه و ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺑﺮاي ادارة اﻣﻮر‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ از ﺷﺨﺺ اﻳﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ از ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم ﻛﻪ در ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬داﻏﺪار و ﻋﺰادار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ در‬ ‫ﻧﻤﺎزﻫﺎﻳﺸﺎن‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻓﺎﺗﺤﻪ ﺑﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻬﻴﺪﻣﺎن‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و‬ ‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ وﻟﻲ اﻣﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ را ﻧﻴﺰ از درﮔﺎه اﺣﺪﻳﺖ ﺗﻤﻨﺎ و ﻣﺴﺌﻠﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫*‬ ‫ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ در ﺑﺎرة ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ و در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺨﻦ از آن ﺑﻮد‪ .‬و اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن وي‪،‬‬ ‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ آرزوﻳﺸﺎن ﻇﻬﻮر او و از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻦ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻴﺮت اﻓﺘﺎده و در ﻛﺎر ﺧﻮد ﻓﺮو ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬ ‫ﺑﻜﻨﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺑﻴﻨﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﺣﻖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﺮﻳﺐ داده و ﻫﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم او ﺑﻪ ﮔﻮش آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل‬ ‫ﻫﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و اﻣﻴﺪي در دل ﻣﺮدم ﭘﺪﻳﺪ آورد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺧﺒﺮ‬ ‫از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او را دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ او را ﺣﻼل ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد ﻣﻲ‬ ‫داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ؟ ﺟﺰ ﻧﺎ ﺑﺎوري ﺑﻪ او و ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺜﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاﻳﺸﺎن ردﻳﻒ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ؟‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮدم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ رخ داده ﺑﻮد‪ ،‬دو دﻳﺪﮔﺎه ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ دﻳﺪﮔﺎه آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز‬ ‫در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دروغ ﺑﻮده‪ .‬دﻳﺪﮔﺎه دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﭼﻪ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ آﻧﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬دروغ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ در ﺗﻤﺎم اوﻗﺎت ﻫﻤﺔ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﺑﻪ ﻣﺮدم دروغ ﮔﻔﺘﻪ و آﻧﺎن را ﮔﻤﺮاه ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﺔ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻄﺮح و ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد‬ ‫اﻣﺎم ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدم ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻛﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ در‬ ‫ﻛﺘﺐ ﺑﺰرﮔﺎن ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺷﻴﻌﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎور ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از زﺑﺎن ﺧﻮد اﻳﻦ اﻣﺎم‬ ‫ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ در ﺑﺎرة او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ‬

‫‪٢٣٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻳﻦ اﻣﺎم ﺧﻮد اﻋﺘﺮاف ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻪ و‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ او ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي‬ ‫دﺳﺖ از ﺳﺮ او ﺑﺮ ﻧﻤﻲ دارﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن را از دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬آﻫﻨﮓ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن را ﻣﻲ ﻧﻮازﻧﺪ و ﺳﺮود وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬و‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺪون اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ ﻧﺎﻳﺐ او‪ ،‬ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻧﺎ آﮔﺎه‬ ‫اﻳﺮان را ﮔﺮم ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ دﻛﺎن ﻓﺮﻳﺐ و رﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از آﻏﺎز ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﺎ دو ﺣﺮﺑﻪ ﺑﻪ‬ ‫روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ آن ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ‪ :‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدن ﻣﺤﻞ ﻇﻬﻮر ﻛﻪ ﻣﻜﺔ‬ ‫ﻣﻌﻈﻤﻪ ﺑﻮد‪ .‬دوﻣﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و در اذﻫﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ در ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ روﻳﺎروﻳﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺼﻴﺐ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬ ‫ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺑﺨﺶ دوم ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻘﻄﺔ ﺧﺘﻤﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﭘﺲ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫و ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﺟﻨﺎزة او ﺑﻪ ﻗﻢ و ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ او ﺑﺎ ﺣﻀﻮر وﻟﻲ اﻣﺮ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ و ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻏﺎﺋﻠﻪ ﺧﺎﺗﻤﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬ ‫ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﺎي رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺟﻠﻮه دادن‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬از ﻫﻤﺎن روز ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ ﺟﺎده ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻗﻢ‬ ‫و ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺎ ﻫﺰاران ﺗﻦ از اﻓﺮاد ﭘﺎﺳﺪار و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﺧﻮدرو و‬ ‫زره ﭘﻮش ﻣﺴﺪود ﺷﺪ‪ .‬رﻓﺖ و آﻣﺪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻄﻠﻖ ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل وزارت‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت و ﭘﺎﺳﺪاران ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺻﺒﺢ روز ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺔ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ و ﻛﻠﻴﺔ‬ ‫ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﺔ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻘﺪم در ﻛﻨﺎر ﺣﺮم‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﻫﻤﻪ آﺧﻮﻧﺪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺗﻼش رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﻋﻈﻤﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص دﻫﻬﺎ ﻫﺰار آﺧﻮﻧﺪ و ﻃﻠﺒﻪ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﻛﺮم در اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ وول‬

‫‪٢٣٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﺧﻮد را ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺰا ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﻫﺰاران ﭘﺎﺳﺪار ﻧﻴﺰ از درب ورودي ﺣﺮم‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺟﺎده اي ﺑﻪ ﻋﺮض ده ﻣﺘﺮ ﺑﺎز ﻛﺮده و در دو ﻃﺮف‬ ‫آن ﺑﻪ ﺻﻒ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﻨﺎزه ﺑﺎز و ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﺎ ﮔﺸﻮدن درب ﺣﺮم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻮﻟﻲ آن آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬ ‫دوازده ﻧﻔﺮ از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﺔ دوازده اﻣﺎم ﺑﻪ داﺧﻞ ﺣﺮم رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ‪ ،‬ﺳﻜﻮت ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰي در ﻓﻀﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺪ‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻳﻦ آﻳﺎت ﭘﻴﺮ در‬ ‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎز و ﺑﻪ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن آوﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻮﺗﻲ را‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎرﭼﺔ اﺑﺮﻳﺸﻢ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آﻳﺎﺗﻲ از ﻗﺮآن ﺑﺮ آن زردوزي‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﺣﺮم ﺑﻴﺮون آوردﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدم‪ ،‬ﭼﻪ آﺧﻮﻧﺪ و ﭼﻪ ﻏﻴﺮ آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ زن و‬ ‫ﭼﻪ ﻣﺮد ﻛﻪ از دور و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻳﻚ ﺻﺪا و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﻮن اﻓﺘﺎدﻧﺪ و‬ ‫ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻳﺎد »اﷲ و اﻛﺒﺮ« ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ»ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ« ﮔﻔﺘﻦ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳﺮ رﻳﺨﺘﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻴﺮاﻫﻦ ﺑﻪ ﺗﻦ درﻳﺪن ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرت ﺧﻮد‬ ‫ﺳﻴﻠﻲ زدن ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ‪ ،‬ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ داد‪ .‬ﺻﺪاي‬ ‫ﺷﻴﻮن زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دور از ﻣﻌﺮﻛﻪ و ﺟﺪا از ﻣﺮدان ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮد و ﮔﺮﻳﻪ و زاري ﻣﺮدان ﻧﻴﺰ ﺻﺤﻨﻪ را ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰﺗﺮ و اﻧﺪوه ﺑﺎرﺗﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﻛﻪ ﺟﻨﺎزه را ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﭘﻴﺮ و ﻣﺮﻳﺾ و‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎن ﺑﺎ ﻋﺼﺎ راه ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﺄﻧﻲ ﺗﺎﺑﻮت را در ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﺎز ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از ﻃﻲ ﻣﺴﺎﻓﺘﻲ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻳﻚ ﻳﻚ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﭘﻴﺮي و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﺟﺴﻤﻲ از زﻳﺮ ﺗﺎﺑﻮت‬ ‫ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ و ﺟﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺎ رﺳﻴﺪ و‬ ‫ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻪ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺟﻮان و‬ ‫ﻃﻼب ﻧﻬﺎده ﺷﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﺎدﻳﻦ در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻫﻤﻴﺸﻪ دوازه ﻧﻔﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺔ ﺗﻌﺪاد اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر زﻳﺮ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﺷﺎﻫﺪي‪ ،‬ﻧﻔﺮ دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﺧﻮد‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ در ﺗﺎﺑﻮت ﻏﻨﻮد ﺑﻮد و ﻫﻢ در ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزة ﺧﻮد زﻳﺮ‬ ‫ﺗﺎﺑﻮت ﻗﺮار داﺷﺖ و اﺷﻚ ﻣﻲ رﻳﺨﺖ و ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢٤٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻣﻴﺎن ﻗﻢ و ﺟﻢ ﻛﺮان آﻧﻘﺪر ﻛﻮﺗﺎه ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ زودي ﻫﺎ ﻃﻲ‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ آﻧﻘﺪر آﺧﻮﻧﺪ و ﻃﻠﺒﻪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎزه ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﺷﻜﺎﻟﻲ در ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزه ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﻣﺪ‪.‬‬ ‫رواﻳﺘﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺟﻨﺎزة ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺛﻮاﺑﻜﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮي ﻗﺒﺮ ﻣﻲ رود‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻨﺎزه ﺑﻪ دوش آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬ ‫ﺟﻮان و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﺮاق ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺎﻣﻠﻴﻦ ﺗﺎﺑﻮت و ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺗﺎﺑﻮت ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﺴﻴﺮ ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزه اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ»ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ« ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻٌ در ﻣﻮﻗﻊ ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزه ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ادا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﺣﻤﻞ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﺎﺑﻮت ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺪﻣﺸﺎن را ﺗﻨﺪﺗﺮ و ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﺮدارﻧﺪ ﺗﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻴ‪‬ﺖ ﺛﻮاﺑﻜﺎر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﻴﺪ؛ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫ﺑﺎ اﻋﻮان و اﻧﺼﺎرش از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﭘﻴﺶ در اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻦ‬ ‫ﻋﻤﺎﻣﻪ از ﺳﺮ و آوﻳﺰان ﻛﺮدن آن ﺑﺮ ﮔﺮدن در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﻔﺸﻬﺎي ﺧﻮد را ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ اﺣﺘﺮام ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن از ﭘﺎ در آورده و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﻨﺖ‪،‬‬ ‫ﺧﺎك و ﻛﺎه ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرت ﺧﻮد ﭘﺎﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺪود ﻫﺰار ﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺒﺎز‬ ‫ﺟﻨﺎزه رﻓﺘﻪ و ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻮت آن را از دوش ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ دوش‬ ‫ﺧﻮد ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺎ ذﻛﺮ»ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ« ﺟﻨﺎزه را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﻤﻞ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺣﻤﻞ ﺗﺎﺑﻮت ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﺘﺮ ﺟﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﺳﭙﺮد و ﺧﻮد در ﭘﺸﺖ ﺗﺎﺑﻮت آرام و اﺷﻚ رﻳﺰان‬ ‫و ﺳﻴﻨﻪ زﻧﺎن ﺑﻪ رﺳﻢ آﺧﻮﻧﺪي‪ ،‬راه اﻓﺘﺎد‪ .‬ﭘﺲ از زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻨﺎزة ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ و‬ ‫ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ آﻣﺎده ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺗﺎﺑﻮت را ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ‬ ‫و رو ﺑﻪ ﻗﺒﻠﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ ﻳﻜﻲ از ﻗﺎرﻳﺎن ﻣﻌﺮوف ﻗﺮآن ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﺗﺎﺑﻮت آﻣﺪ و ﺑﺎ ﺻﺪاي‬ ‫ﺧﻮش ﺧﻮد آﻳﺎﺗﻲ از ﻛﻼم اﷲ ﻣﺠﻴﺪ را ﺗﻼوت ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ وﻟﻲ‬ ‫ﻓﻘﻴﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد او ﺑﻪ ﻣﻴﺖ ﺗﻠﻘﻴﻦ داده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٤١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫وﻗﺘﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺟﻨﺎزه را ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم‪ ،‬رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻي ﻛﻔﻦ را ﺑﺎز ﻛﺮد و از‬ ‫آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﻣﺘﺸﺨﺺ ﺣﻮزه ﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻨﺎزه ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮﻧﺪ و ﺻﻮرت اﻣﺎم زﻣﺎن را روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺮگ او را‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﻘﻠﺪﻳﻦ و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎزي رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم و رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ‪،‬‬ ‫داﺳﺘﺎن ﻣ‪‬ﺮدن اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي را ﺗﺪاﻋﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﻛﺘﺐ ﻣﻮرﺧﻴﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي در اﺛﺮ ﺑﻴﻤﺎري‬ ‫ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﺑﻲ درﻣﺎن در ﮔﺬﺷﺖ» اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻋﻠﻲ اﷲ« ﺧﻠﻴﻔﺔ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﺮادر ﺧﻮد‬ ‫» اﺑﻮ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻦ ﻣﺘﻮﻛﻞ«را ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﺑﺮ ﺟﻨﺎزة او ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬ ‫ﺑﺮادر ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از رﻧﺪان زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮدا ﭘﻴﺮوان‬ ‫ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻧﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺸﺎن ﻧﻤ‪‬ﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﻧﻬﺎدن ﺟﻨﺎزه ﺑﻪ ﮔﻮر‪،‬‬ ‫ﺳﺮ ﻛﻔﻦ او را ﺑﺎز ﻛﺮد و ﺻﻮرت وي را در ﻣﻌﺮض ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻫﻤﮕﺎن ﻗﺮار داد ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬درﺳﺖ ﺷﺒﻴﻪ ﻛﺎر ﺑﺮادر ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻧﻈﺎم ﺻﻮرت اﻣﺎم زﻣﺎن و‬ ‫ﺧﺮﺧﺮة ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪة اﻳﺸﺎن را دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻔﻦ او را از ﻧﻮ ﺑﺴﺘﻨﺪ و ﺗﻮﺳﻂ دو ﺗﻦ از‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻨﺎزه ﺑﺮ ﻗﺒﺮ ﻧﻬﺎده ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﻗﺒﺮ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺸﺖ ﺧﺎك ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮ ﻗﺒﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﺷﻴﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﺶ ﻓﺎﺗﺤﻪ اي ﻏﻠﻴﻆ ﻫﻢ ﻧﺜﺎر او ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از او ﻧﻴﺰ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻘﺎﻣﺸﺎن ﻫﺮ ﻛﺪام ﻣﺸﺘﻲ ﺧﺎك ﺑﺮ ﻣﺰار اﻣﺎم رﻳﺨﺘﻨﺪ و ﻓﺎﺗﺤﻪ اي‬ ‫ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺗﭙﻪ اي ﺑﺰرگ از ﺧﺎك روي ﻗﺒﺮ اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي دﺳﺖ اﻧﺪرﻛﺎر رژﻳﻢ در ﺑﻪ ﺧﺎك‬ ‫ﺳﭙﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻣﻴ‪‬ﺘﻲ ﻛﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮ ﺟﻨﺎزة او اﻗﺎﻣﻪ ﻛﺮد و ﭘﺎﺷﻴﺪن ﻣﺸﺘﻲ ﺧﺎك ﺳﺮد ﺑﺮ ﮔﻮر‬ ‫او و ﻓﺎﺗﺤﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ زﻳﺮ ﺧﺎك ﻣﺪﻓﻮن و ﻓﺎﺗﺤﺔ او‬

‫‪٢٤٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺧﻴﺎل ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و زﻋﺎﻣﺖ ﻧﻮاب او ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ!‬ ‫ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ از ﺳﺎل دوﻳﺴﺖ و ﺷﺼﺖ‬ ‫ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻋﺮب ﺷﻴﺎدي ﺑﻪ ﻧﺎم» ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻋﻤﺮي« از‬ ‫ﻗﺒﻴﻠﺔ ﺑﻨﻲ اﺳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﻮدﺟﻮﺋﻲ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ دروغ ﺑﺰرگ ﻛﻪ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻋﺴﻜﺮي ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ دارد ﻛﻪ او را از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻋﺘﻲ‬ ‫ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ ﺷﻴﺎد دﻳﮕﺮ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز ﺑﺎ دﺳﺘﺎوﻳﺰ ﻗﺮار دادن‬ ‫آن دروغ از ﺳﺎده ﻟﻮﺣﻲ و ﺧﻮﺷﺒﺎوري ﻣﺮدم ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺮوز ﻫﻢ ﮔﺮوﻫﻲ از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻫﻤﺎن اﻋﺮاب ﻫﺰار و ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻫﺪف‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻤﺎد دروﻏﻴﻦ را ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﻋﺖ دﻳﮕﺮي‬ ‫را ﭘﺎﻳﻪ رﻳﺰي ﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ دﻳﮕﺮي راه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٤٣‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬

‫‪-4‬‬ ‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻦ و ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﻧﺸﺎن دادن ﻧﻴ‪‬ﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ و ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﻣﻘﺪﺳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ داﺋﻢ ﺧﻴﺮات و ﺑﺮﻛﺎت ﻇﻬﻮر‬ ‫او را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻼش وﺳﻴﻊ و ﮔﺴﺘﺮده اي را آﻏﺎز ﻛﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻏﺎﺋﻠﺔ را ﺑﺎ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري او ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﮕﻴﺮ و ﺑﺒﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺰن و ﺑﻜﺶ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻋﻮاﻗﺐ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫ﻣﺼﻮن ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻧﺸﺪ و ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﻧﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﻪ دو ﻧﻬﺎد رﻳﺸﻪ دار ﻣﺮدم ﮔﺮه ﺧﻮرده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ ﻧﻬﺎد ﻣﺬﻫﺐ و ﻋﻤﻖ اﻋﺘﻘﺎدت ﻣﺮدم و ﻧﻬﺎد دﻳﮕﺮ ﻣﻠﻴ‪‬ﺖ و ﺣﺲ ﻣﻴﻬﻦ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﻲ آﻧﺎن ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر را ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪي رﻓﻊ و رﺟﻮع ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎﺗﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺮدم را واﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر او را از ﺧﺪا ﺑﻄﻠﺒﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻇﻬﻮري ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎي ﺧﻴﺎﻟﭙﺮوراﻧﻪ اي ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ اﻣﻴﺪ و آرزو در آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬در‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آن وﻋﺪه ﻫﺎ ﻋﻤﻠﻲ‬ ‫ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻪ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﺑﻪ وﻗﻮع‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻳﺎ در ﺷﺮف ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺒﺮ از ﺣﻮادﺛﻲ ﻣﻲ داد ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺑﻴﻨﻲ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫*‬ ‫درﺳﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺸﺖ ﺧﺎﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺰار اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﺷﻴﺪه‬ ‫ﺷﺪ و ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري او ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺧﻮد را در ﻗﺒﺮ و در ﻛﻨﺎر‬ ‫ﺟﺴﺪ ﺑﻪ ﻛﻔﻦ ﭘﻴﭽﻴﺪه و ﺧﺎك آﻟﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘﻢ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬ ‫اﻣﻴﻦ ﻧﻴﺰ در ﻗﺒﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻢ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻣﺎﺟﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬‫ﺳﭙﺲ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻃﻴ‪‬ﻨﺖ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ داﺷﺘﻲ و واﻛﻨﺶ آﻧﻬﺎ را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدي‪ ،‬و اﻓﺰود ‪:‬‬ ‫ﺣﺎل ﺟﺎي درﻧﮓ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻴﺰﻳﺪ ﺗﺎ از اﻳﻦ ﻗﺒﺮ ﺗﻨﮓ و ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻴﺮون ﺑﺮوﻳﻢ و‬ ‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم‬ ‫ﻛﺎر اﻳﻦ دﻏﻠﺒﺎزان ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻦ او‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﻪ از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﺑﻮدﻳﻢ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﻛﺴﻲ دﻳﺪه ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ و ﻣﺤﻔﻠﻲ و ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻲ زدﻳﻢ و ﻧﺎﻇﺮ و ﺷﺎﻫﺪ ﺣﻮادﺛﻲ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ‬ ‫اﺻﻄﻼح ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در ﺷﺮف ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼف ﭘﻨﺪار ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ و ﺗﻼش ﻣﺬﺑﻮﺣﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﻴﺪادﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺎﺟﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن دﭼﺎر ﺣﻴﺮت و ﺷﮕﻔﺘﻲ و ﻫﻴﺠﺎن زده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭼﻪ در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد‬ ‫و ﭼﻪ در ﺟﻤﻊ دوﺳﺘﺎن و آﺷﻨﺎﻳﺎن ﺗﻤﺎم ﻓﻜﺮ و ذﻛﺮﺷﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا ﻇﻬﻮر اﻣﺎﻣﺸﺎن اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻲ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ از آب در آﻣﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮدن ﻧﺎﻳﺐ او در رأس ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺸﻪ اي ﻫﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻴﻞ او در آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺣﻮزة ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ وي ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﺮواز ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن را اﻳﻦ ﻃﻮر ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻛﺸﺘﻨﺪ؟ ﭘﺮﺳﺶ در ﭘﻲ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ از ﺧﻮد و از دﻳﮕﺮان ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و‬

‫‪٢٤٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻪ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ ﺑﺎ »ﭼﺮا؟« آﻏﺎز ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺟﻤﻠﺔ» آﺧﻪ ﻣﮕﻪ‬ ‫ﻣﻴﺸﻪ؟« ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ را ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮدم ﺑﺎ دﻳﺪن و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫رژﻳﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻛﻮﺑﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع را ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﻣﺮدم ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آن را ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﺮ‬ ‫آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ از رﻣﺰ و راز اﻳﻦ ﻗﻀﻴﺔ ﺳﺮ در ﺑﻴﺎورﻧﺪ و دﺳﺖ ﻛﻢ‬ ‫ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﭼﻪ دﺳﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﺎﺟﺮاي ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼٌ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺧﺎرج ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ رﺧﺪادﻫﺎي ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺪود ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻛﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ و ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬زاﺋﺮان‪،‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان‬ ‫ﻣﺮدم ﺳﺎده دل و ﺧﻮش ﺑﺎور اﻳﺮان ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺗﻠﻘﻴﻨﺎت دراز ﻣﺪت‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺪود ﺳﻲ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ادارة اﻣﻮر‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺳﭙﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ زود ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻛﻪ آن‬ ‫ﻫﻤﻪ دم از ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﺒﻬﻜﺎران ﺑﻲ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺧﺒﺮ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﻴﺪ را‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر او ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از دﺳﺖ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﺮ از ﻓﺴﺎد‬ ‫و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎرش را داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼم ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻲ ﺧﻴﺮ‬ ‫و ﺑﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٤٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن ﻫﻢ اﻧﺪك ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ را ﺑﺮاي اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن‬ ‫آورده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﻳﻦ ﻋﺪه ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ ﻇﻬﻮر وي آن ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ او ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از»ﻣﺎم وﻃﻦ« ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن را ﺑﻪ ﺻﺪا در آورده و‬ ‫آن را ﺑﻪ دﺳﺖ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﺳﭙﺮده اﺳﺖ‪ .‬او ﺑﻮد ﻛﻪ از ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ دادن ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ و رﺧﺪادﻫﺎي آن‬ ‫را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن او‪،‬‬ ‫ﮔﺮه ﺧﻮرد‪ ،‬ﮔﺮﻫﻲ ﻛﻪ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫دادرﺳﻲ ﺳﺮان رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬زاﺋﺮان‪ ،‬اﻳﻦ آﺑﺎدي را ﺗﺮك‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺎم او و ﻣﺎم وﻃﻦ را ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ روﻳﺖ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﭘﺲ از ﺗﺮك ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ زدﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻦ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻻزم‪ ،‬از ﺳﻔﺮ ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و در آﺑﺎدي ﻫﺎي ﺧﻮد ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺧﻮد در ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫»ﻣﻮﻋﻈﺔ ﻛﻮه« ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻤﻼٌ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ را ﺑﻴﺪار ﻛﺮده ﺑﻮد‪،‬‬ ‫در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ اﻳﻦ رﺳﺎﻟﺖ را ﺑﻪ ﮔﺮدن آﻧﻬﺎ ﻧﻬﺎده ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻨﺎدي ﺑﻴﺪاري‬ ‫دﻳﮕﺮان ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ در ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ دوازه ﻧﻔﺮ ﺣﻮارﻳﻮن ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ اﻧﺴﺎن را‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺣﻮارﻳﻮن او‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻬﻤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺑﮕﺬارد‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﻲ ﻛﻪ زاﺋﺮان ﺑﺎ ﺧﻮد ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬ﺳﺎده و ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺮ آن ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﺧﺎص و ﻣﻤﺘﺎز ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﺣﻮارﻳﻮن‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻮارﻳﻮن ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻴﺎم‬ ‫او را ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺘﻜﻠﻤﻴﻨﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﻏﺰاﻟﻲ ﻳﺎ اﻣﺎم ﻓﺨﺮ رازي و ﻧﻪ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎﻧﻲ ﻧﻈﻴﺮ‬

‫‪٢٤٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﺎراﺑﻲ و اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ در ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮش ﺳﺨﻦ ﺑﺴﻴﺎري‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ زﺑﺎن ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﺷﺮط ﺑﻼغ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻴﮕﻔﺘﻨﺪ و ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ ﺣﺎل ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن دردﻣﻨﺪ ﺧﻮد ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻴﺰ از زﻣﺮة آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم‪ ،‬ﮔﺎه ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻧﺸﺴﺘﻪ و در‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻤﺎن ﺑﻴﺎﻳﺪ و دردﻫﺎي ﺑﻲ درﻣﺎﻧﻤﺎن را درﻣﺎن ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ آﻣﺪن او ﻧﻴﺰ دواي دردﻫﺎي ﻣﺎ ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻮض‪ ،‬او آﻣﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﺪ و ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ دواي دردﻣﺎن ﻧﺰد او ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺪم ﭘﻴﺶ ﺑﮕﺬارﻳﻢ و ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد و ﺑﻪ دﻟﻴﺮي ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻨﻤﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺳﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻠﻚ و ﻣﻠﺘﻤﺎن را ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺑﻜﻮﺑﻴﻢ و از‬ ‫ﺷﺮﺷﺎن ﺧﻼص ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﭼﻄﻮر؟ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﺪراﻧﻤﺎن در‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺘﻤﺎن را از دﺳﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﻧﺠﺎت ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮارد‬ ‫ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺧﻮد‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﺸﺎن را ﺧﻮب درك ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﻮادث‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﺑﺮاي ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻣﺤﻔﻞ و ﻣﺠﻠﺲ ﺧﻮد ﺷﺮح ﻣﻴﺪادﻧﺪ و از‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻛﺎوه روزﮔﺎران و ﻧﺎدر زﻣﺎﻧﺔ ﺧﻮد را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از زاﺋﺮان ﻛﻪ ﻋﻤﺮي از آﻧﻬﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﺎﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ ﻳﺎد آوري روزﮔﺎراﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺸﺴﺘﻦ ﭘﺎي ﻣﻨﺒﺮ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﮔﻮش دادن ﺑﻪ ذﻛﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫اﺷﺘﻴﺎق ﭘﺎي ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻧﺎن ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﺷﺮح دﻻوري دﻻوران‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد را ﮔﻮش ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ از ﻧﻮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻲ را در ﻗﻬﻮه ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و در ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎي ﻋﺼﺮاﻧﻪ و ﺷﺎﻣﮕﺎﻫﺎﻧﺔ ﺧﻮد آﻏﺎز‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻫﻤﺴﺮان ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺎي‬ ‫ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻋﺮﺑﻬﺎ‪ ،‬داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي دﻻوري ﺑﺰرﮔﺎن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و در ﻻﻻﻳﻲ ﻫﺎي ﺷﺒﺎﻧﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ ﮔﻮش ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰﺷﺎن داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي‬

‫‪٢٥٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻏﺮور آﻓﺮﻳﻦ دﻻوران اﻳﺮاﻧﺰﻣﻴﻦ را زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎم و داﺳﺘﺎن دﻻوري ﻫﺎي‬ ‫ﺳﺎم و زال و رﺳﺘﻢ و اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر‪ ،‬ﮔﻴﻮ و ﮔﻮدرز و ﺳﻬﺮاب و ﺳﻴﺎوش را و‬ ‫ﮔﺮدﻧﻔﺮازي ﻳﻌﻘﻮب ﻟﻴﺚ و دﻟﻴﺮي ﻫﺎي ﺑﺎﺑﻚ ﺧﺮﻣﺪﻳﻦ را از ﻧﻮ زﻧﺪه ﻛﻨﻨﺪ و‬ ‫ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن در آرزوي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪن ﺑﺎ دﻟﻴﺮان ﺳﺮزﻣﻴﻦ ورﺟﺎوﻧﺪ ﺧﻮد رﺷﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﺬﺷﺖ ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ از ﺟﺎن‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﮕﻲ و ﻓﺪاﻛﺎري ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس‬ ‫ﻣﻬﺮ و ﻋﺎﻃﻔﺔ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ورود آﻧﺎن ﺑﻪ ﻫﺮ دﻫﻜﺪه و آﺑﺎدي‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ‬ ‫ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻮازﺷﺎن ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﺷﺎدي و ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از آﻧﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻫﻢ اﻳﻦ ﻣﻨﺎدﻳﺎن ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺮح ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي دﻟﭙﺬﻳﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دادﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮد اﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر آﻣﻮزﻧﺪه و ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در ﻳﻜﻲ از آﺑﺎدي ﻫﺎ ﺟﻮاﻧﻲ از اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد زاﺋﺮ ﻣﻬﻤﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﺟﻤﻊ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن آﻧﻘﺪر ﺿﻌﻴﻒ و ﻧﺎﺗﻮان ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ زن‬ ‫رﻳﺸﺪار ﺑﻪ آن راﺣﺘﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ او را ﺑﻜﺸﺪ؟ دﻳﮕﺮي ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ و ارادة ﺧﺪا ﻇﻬﻮر ﻧﻜﺮده ﺑﻮد؟ آﻳﺎ ﺧﺪاي ﺗﻮاﻧﺎي ﻣﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺟﺎن‬ ‫او ﻧﺒﻮد و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﻛﺸﺘﻦ او ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺰار ﺳﺎل‬ ‫او را در ﻛﻨﻒ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﻮد ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮا اﻣﺎم ﺑﻴﭽﺎره را ﻇﺎﻫﺮ ﻛﺮد ﺗﺎ‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻲ رﺣﻤﺎﻧﻪ ﺧﺮﺧﺮه اش را ﺑﺒﺮﻧﺪ؟‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ زاﺋﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم دﻟﻴﻞ ﺿﻌﻒ و‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ وي و ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺧﺪا ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ او ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﺎن ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر زﻧﺪﮔﻲ دو روزة ﻣﺎ‬ ‫دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ در دﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬او ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ و‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ را ﻳﺎد آور ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﮕﺮ او ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﻧﺒﻮد؟ ﻣﮕﺮ او را ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻠﻴﺐ ﻧﻜﺸﻴﺪﻧﺪ؟ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻮارﻳﻮن ﻣﻮﻣﻦ او ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻛﻮﺗﺎه و‬ ‫رﻫﻨﻤﻮد ﻫﺎي اﻧﺪك ﻋﻴﺴﻲ ﭼﻄﻮر ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد ﺗﺎﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪ » :‬اﻳﻦ ﻃﻮر ﺑﺎ دل ﺧﻮﺷﻲ‬ ‫ﺗﻤﻨﺎي ﻇﻬﻮر ﻣﺮا ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ .‬دواي درد ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در دﺳﺖ ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ و ﻣﺸﻜﻼت دو روزة ﻋﻤﺮﺗﺎن را ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد‬ ‫از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارﻳﺪ«‪.‬‬ ‫او ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺘﻤﺎدي آرزوي ﻇﻬﻮرش را ﻣﻴﻜﺮدﻳﻢ آﻣﺪ ﺗﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ‪ » :‬ﻧﻪ‬ ‫او و ﻧﻪ ﺧﺪا در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺑﻲ ﻫﻤﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻛﺎري از دﺳﺘﺸﺎن‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ ﻫﺎي ﻏﻴﺒﻲ ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و اﻣﺎم از ﺷّﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران‬ ‫ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر ﺧﻮد ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫اﻓﺮاد ﮔﺮوه دوم روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از زﻣﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬در ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ ﻣﺒﺪل ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در آﻏﺎز ﺑﻪ ﺷﻤﺎر اﻧﺪك و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮده ﺗﺮ ﻣﺮدم ﺑﻪ دﻳﺪارﺷﺎن ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ اﺻﺮار از آﻧﻬﺎ در ﺑﺎرة‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان ﭘﺮس و ﺟﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﭼﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺠﺎع ﺗﺮ و ﺑﻲ ﺑﺎﻛﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﭼﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺗﺮس ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﻣﺤﺘﺎط ﺗﺮ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ اﻳﻤﺎء و‬ ‫اﺷﺎره و ﭘﺲ از ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺑﻲ ﭘﺮواﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺼﻪ ﮔﻮﻳﺎن ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر‬ ‫در آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺪك زﻣﺎﻧﻲ ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﺎﺷﺎﻧﺔ آﻧﻬﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ‬ ‫زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﻣﺮدم ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺎﻛﻨﺎن ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻛﺴﺎن‬ ‫دﻳﮕﺮي از راﻫﻬﺎي دور ﺑﺮاي دﻳﺪن و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮕﻔﺘﻲ در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ زﻳﺎرت ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮدم ﻋﺎدي‬ ‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﻲ و ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ در‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ دورادور از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت ﺟﻢ‬ ‫ﻛﺮان ﺑﻪ ﺻﺮاﻓﺖ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺮح واﻗﻌﻪ را از زﺑﺎن ﺧﻮد روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﺗﻔﺎق دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺗﻨﻮر ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم را ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ داﻏﺘﺮ ﻛﺮد‪،‬‬

‫‪٢٥٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭼﺎپ و ﭘﺨﺶ ﺟﺰوه اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﺮح ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در‬ ‫ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺟﺰوه اﻓﺰوده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺟﺰوه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻓﺮاوان در زﻣﺎن‬ ‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان ﭘﺨﺶ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ اي از آن را در ﺧﺎﻧﺔ ﺧﻮد داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدم از ﻳﻚ ﺳﻮ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﺟﺰوه و آﮔﺎه ﺷﺪن از ﺟﺰﺋﻴﺎت واﻗﻌﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ در آن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﺎ رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎي زاﺋﺮان ﻣﺴﺎﻓﺮ و‬ ‫ﻫﺠﻮم ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﺔ ﻣﺮدم ﺑﺮاي دﻳﺪار و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان از زﺑﺎن زاﺋﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور ﺑﻮد‪.‬‬ ‫در واﻗﻊ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻨﺐ و ﺟﻮﺷﻲ در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن از‬ ‫وﻗﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﻨﻴﻦ ﻧﺎﻗﻮﺳﻲ ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺻﺪا در آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻓﻌﺎل زاﺋﺮان در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم و ﭘﺨﺶ ﺟﺰوة ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﺷﺪﻧﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاره‬ ‫ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎز ﮔﻮ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ در‬ ‫دل ﻣﺮدم ﻧﻨﺸﻴﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻧﻴﻨﺪازد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺮاي‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص آن ﺑﺨﺶ از ﺑﻴﺎﻧﺎت اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫را ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ‪ » :‬ﻣﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻪ اي ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارم‬ ‫و در اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻮن اﺣﻘﺎق ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺮﺑﻮط‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ« ﻳﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد» ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪران و ﻃﺎﻳﻔﺔ ﻣﻦ ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﭘﺪران و ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺧﻮد ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺮدارم«‪ .‬ﻣﺮدم را در ﺣﺪ‬ ‫ﺟﻨﻮن ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﺮد و از اﻳﻦ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﻘﻤﻪ اي را ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫ﻣﻨﺠﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬داد و ﻓﻐﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٢٥٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮاي اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ دﻏﻠﺒﺎز آﻧﺎن را ﺑﺎ‬ ‫ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري واداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع راﺑﻄﺔ ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺪارد‪ ،‬ﺷﺐ و روز دﻋﺎ و‬ ‫اﻟﺘﻤﺎس ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ از دﻳﺪ آﻧﻬﺎ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺨﺸﺶ ﺑﻮد‪ .‬آﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻣﺎﻧﻲ در ﻣﺮدم اﺛﺮ ﻧﺎﮔﻮارﺗﺮ ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ از ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻣﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد دﻳﺪه و ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻬﺎي ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﺎزﮔﺸﺖ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﻫﻨﺪي ﻧﺴﺐ ﺑﻪ اﻳﺮان‪ ،‬وﻗﺘﻲ در‬ ‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ از او ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ ‪:‬‬ ‫ »اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻧﺰده ﺳﺎل ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬‫اﺣﺴﺎﺳﻲ دارﻳﺪ؟« او ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ و ﺧﻮﻧﺴﺮدي ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪:‬‬ ‫»ﻫﻴﭽﻲ!!«‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻛﻪ ﺳﺎده ﻟﻮﺣﺎﻧﻪ او را ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن ﻣﻨﺠﻲ ﺧﻮد‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺎﻳﺐ‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﮕﺬرﻳﻢ از اﻳﻦ ﻛﻪ او ﺣﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ زﻣﻴﻨﺔ ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺪرت رﺳﻴﺪﻧﺶ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﺔ‬ ‫ﺷﺎﺧﺺ آن ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاري‪ ،‬ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﺑﻬﺸﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻄﻬﺮي‪ ،‬ﻣﻔﺘﺢ‪ ،‬ﺑﺎزرﮔﺎن‪ ،‬ﻗﻄﺐ‬ ‫زاده‪ ،‬ﺑﻨﻲ ﺻﺪر و دﻳﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﻜﺎت ﻳﺎد ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﺑﻮد ﺗﺎ ﻣﺮدم ﻏﻔﻠﺖ زدة اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آورد و وﻗﺘﻲ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﺑﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻣﻴﺸﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺑﺮ دل و ﺟﺎن آﻧﺎن ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺛﺮات ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ در اﺳﺎس ﺑﺎور اﻋﺘﻘﺎدي‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﻧﻴﺰ ﺷﻚ و‬ ‫ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دوﻣﻴﻦ اﺛﺮ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﻣﺮدم از ﺷﺮﻛﺖ در‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﻮﻳﮋه ﺣﻀﻮر در ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﺷﺮﻛﺖ در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﻫﺎ ﺧﻮدداري‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻮﻣﻴﻦ اﺛﺮ را در ﺑﺮﺧﻮرد و رﻓﺘﺎرﺷﺎن ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ‬

‫‪٢٥٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﺪن ﻫﺮ آﺧﻮﻧﺪي ﻫﻤﻪ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻳﺎ از او رو ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ او ﺑﻲ‬ ‫اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮاردي ﻫﻢ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻣﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻼٌ و ﻋﻠﻨﺎٌ ﻧﻔﺮت‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﺮاز ﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﺧﻮد آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬ ‫دﻳﺪن اﺣﺴﺎس ﻧﻔﺮت ﻣﺮدم‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮ در اﻧﻈﺎر ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﺛﺮ ﻣﻬﻤﺘﺮ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻛﻪ‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﺸﺎن را ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻗﻄﻊ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻓﺮاد از ﻃﺮف‬ ‫اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺗﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ و از اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﻚ رژﻳﻢ ﻓﺎﺳﺪ و ﺗﺒﻬﻜﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺮزﻧﺶ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻫﻤﺴﺮان‪ ،‬ﻧﻬﻴﺐ ﭘﺪران‪ ،‬ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻣﺎدران‪ ،‬ﺳﺮزﻧﺶ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺮان و دوري ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺮادران و دﻳﮕﺮ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﭼﻨﺎن ﻋﺮﺻﻪ را ﺑﺮ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺗﻨﮓ ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﺎن اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺎ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺳﺮ ﻣﻲ زدﻳﻢ ﻣﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر‬ ‫ﻣﺎدري ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﭘﺎﺳﺪار ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ » :‬ﺷﻴﺮم ﺣﺮاﻣﺖ ﺑﺎد! اﮔﺮ آزاري ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻲ«‪ .‬ﻳﺎ ﭘﺪري ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻣﻦ ﺗﻮ را ﺑﺰرگ ﻧﻜﺮده ام ﻛﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺮدم ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻲ‪ .‬ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺗﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻲ و‬ ‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻏﻴﺮت اﻳﺮاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ«‪ .‬ﻳﺎ ﻫﻤﺴﺮي ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺮدﺳﺎﻟﺶ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ » :‬ﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ ﻧﺎن ﺣﺮام اﺳﺖ‪،‬‬ ‫زﻳﺮا ﺗﻮ در ﺧﺪﻣﺖ ﺣﺮاﻣﻴﺎن ﻫﺴﺘﻲ«‪ .‬ﺧﻮاﻫﺮي ﺑﻪ ﺑﺮادرش ﻣﻲ ﺧﺮوﺷﻴﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫» ﺗﻮ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺮم و ﺧﺠﻠﺖ ﻣﺎ ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن‬ ‫ﺷﺪه اي«‪ .‬ﺑﺮادري ﻗﻬﺮ آﻟﻮد ﺑﻪ ﺑﺮادر ﺑﺴﻴﺠﻲ ﺧﻮد ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ زد ‪ » :‬ﺷﺮﻣﺖ ﺑﺎد‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ اﻫﻞ ﻇﻠﻤﻪ در آﻣﺪه اي و ﻣﺎ را ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺴﺎﻻن ﺧﻮد ﺧﺠﻠﺖ زده‬ ‫ﻛﺮده اي«‪.‬‬ ‫اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از واﻛﻨﺶ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﺘﻲ اﻳﻦ‬ ‫واﻛﻨﺶ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻮزة ﻣﺮاودات ﻋﺎﻃﻔﻲ و ﻋﺸﻖ و ﻋﺎﺷﻘﻲ ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٢٥٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫دﺧﺘﺮان اﺻﻴﻞ و ﺧﻮب اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﺘﻲ از ﻧﮕﺎه ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎن ﻋﺸﺎق ﺟﻮان‬ ‫ﺧﻮد‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮدم ﺧﻮد ﻗﺪم ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻲ دارﻧﺪ ﻣﻬﺮورزي ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺷﺮﻣﺴﺎري ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫داﻣﻨﺔ روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ رژﻳﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ از ﻛﻮﭼﻪ و ﺧﻴﺎﺑﺎن‪ ،‬از‬ ‫ﻣﺪرﺳﻪ و داﻧﺸﮕﺎه و از ﻣﺤﺎﻓﻞ و ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺳﻴﺎﺳﻲ آﻏﺎز ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر از‬ ‫درون ﺧﺎﻧﻮادﻫﻬﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و از آن ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮاﻛﺰ و ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻛﺸﻴﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺮﻳﺪ از ﻣﻐﺎزه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﺎن ﻋﻀﻮ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﻳﺎ‬ ‫ﺑﺴﻴﺠﻲ و ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬رﻓﺘﻦ ﺑﻪ رﺳﺘﻮران ﻫﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻪ دم از ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺎزي ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﺗﻘﻠﻴﻞ‬ ‫ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬رو‬ ‫ﺗﺮش ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ زﺑﺎن ﻃﻌﻨﻪ آﻣﻴﺰ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫»اﮔﺮ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺧﺪا را ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺘﺎن ﺑﺮوﻳﺪ و در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﺧﻮد ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﻮﭼﻪ و ﺑﺎزار را آزاد ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫و ﻣﺴﻠﻚ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ اﻣﺮ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪارد«‪.‬‬ ‫در واﻗﻊ ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﺛﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺮان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﺧﻮاب دراز‬ ‫ﻣﺪت ﻏﻔﻠﺖ و ﺑﻲ ﺧﺒﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻠﺖ آن ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري‬ ‫از درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎر اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﻴﺎﻣﻲ ﻛﻪ زاﺋﺮان ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﺷﺸﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را‬ ‫ﺑﻪ ﻗﻴﺎم ﻋﻠﻴﻪ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻓﺮا ﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﻣﺼﻴﺒﺘﻲ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي‬ ‫دور ﺑﺮﺳﺮﺷﺎن ﻓﺮو رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﺗﺎ آن روز در اﻳﺮان‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫‪٢٥٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺮد ﻣﺪاران رژﻳﻢ‬ ‫ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺰاران آﺧﻮﻧﺪ ﻛﻪ در‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﺻﺪﻫﺎ آﻳﺖ اﷲ وﺟﻮد داﺷﺖ‪ ،‬در دو ﻧﻮﺑﺖ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮده و ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ را ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎر اول در زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎر دوم در ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺪون ﺷﻚ در ﻣﻴﺎن ﻫﺰاران آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ دو ﻣﺮاﺳﻢ ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺪة اي ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف اﻛﺜﺮﻳﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺳﺮدﻣﺪار رژﻳﻢ‪،‬‬ ‫اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎدي ﺑﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮد داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از ﻧﻤﺪ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻼﻫﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن دﺳﺖ‬ ‫و ﭘﺎ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ دﻟﻴﻞ آن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻲ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎري از ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ و‬ ‫ﺣﺘﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻏﻴﺮ آﺧﻮﻧﺪي در رژﻳﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺼﺒﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺘﺪرﻳﺞ دﺳﺖ و ﭘﺎي ﺧﻮد را ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از رژﻳﻢ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ در ﺻﺪد ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬آن ﻋﺪه اي ﻫﻢ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ و دﻟﺸﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﻮل و‬ ‫ﻣﻘﺎم ﺑﻮد‪ ،‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﺮوع ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ دار و ﻧﺪارﺷﺎن را ﻧﻴﺰ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻘﺪور ﺑﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﭘﻮل ﻧﻘﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺻﺮاﻓﺎن ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎي ﺧﺎرج ارﺳﺎل ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎ آن ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي را ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﻳﺎ در ﻛﻮﭼﻪ و‬ ‫ﺑﺎزار دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻋﺒﺎ و ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻧﻴﺰ وﺿﻊ ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﻠﺒﻪ‬ ‫و ﺑﻪ ﻫﻮاي ﺑﻮي ﻛﺒﺎب اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺣﻮزه ﻫﺎ ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آرام آرام اﻳﻦ‬ ‫ﺣﻮزه ﻫﺎ را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺟﻊ اﻋﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬از‬ ‫ﭘﺬﻳﺮش ﻣﺮدم ﺳﺮ ﺑﺎز ﻣﻲ زدﻧﺪ و از ﭘﺮداﺧﺖ ﺷﻬﺮﻳﺔ ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺒﻠﻐﺸﺎن‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮد داري ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﺲ از ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان‪ ،‬در ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎر روزاﻧﻪ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ داد‬ ‫ﻛﻪ ﺳﺮان رژِﻳﻢ دﻳﮕﺮ آن ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ را در ﺧﻮد ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺎي‬ ‫ﻫﻴﺠﺎن زده و ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻣﺮدم رو در روﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮﻛﻮب ﺷﺪﻳﺪ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در آﻏﺎز اﻧﺪك آراﻣﺸﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده ﺑﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮ اﺛﺮات ﺧﻮد‬ ‫را از دﺳﺖ داده ﺑﻮد‪.‬‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن‪ ،‬ﻛﺎرﮔﺮان‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪان‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻴﺎن‪ ،‬زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ‬ ‫و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﺻﻨﻔﻲ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫دﻧﺒﺎل راه ﭼﺎره اي ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از دﺳﺖ رژﻳﻢ آﺧﻮﻧﺪي‬ ‫و از ﻓﺎﺟﻌﻪ ﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن اﺣﺘﻤﺎل واﻛﻨﺶ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺮدم دل ﮔﺮﻣﻲ ﻣﻲ داد و ﻫﻢ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ را ﺑﻪ‬ ‫وﺣﺸﺖ ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬زﻳﺮا اﻛﺜﺮ اﻋﻀﺎء ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ از ﻣﺮدم‬ ‫ﻋﺎدي ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از واﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﻫﺎي ﺧﻮد واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﭼﻮن ﺑﺮﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﺮﻛﺖ از درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ‬ ‫ﺷﺮوع ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻢ ﻛﻢ اﺛﺮات ﺧﻮد را ﺑﺮوز ﻣﻲ داد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺗﻮﺟﻪ زﻣﺎﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺟﻠﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ روي ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداري ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﺣﺴﺎب ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻜﺮار اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺳﺨﻨﺎن زاﺋﺮان‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ اﻳﻦ واﻛﻨﺶ ﻫﺎ واداﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻳﺪار ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﺧﺎص ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از اﺑﻼغ ﭘﻴﺎم دو ﻧﻤﺎد ﻣﻴﻬﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ را ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮدم در ﻣﻴﺎن ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬

‫‪٢٥٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ ﭼﺎرة درد ﻣﺎ دﺳﺖ ﺧﻮدﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﺘﻜﻲ‬‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﻣﻦ و ﺗﻮ و او ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻴﺰﻳﻢ و ﻛﺎري را‬ ‫ﻛﻪ از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻛﻪ در واﻗﻊ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ ﭘﻴﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ از زﺑﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻣﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ‬ ‫در ﺟﻠﺴﻪ اي ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻣﻴﺎن ﺳﺮان رژﻳﻢ رد و ﺑﺪل ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة رﻋﺐ و‬ ‫وﺣﺸﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن آﻧﺎن را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ آن روز ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت آﻏﺎز ﺷﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﻮر آن ﻧﺸﺴﺖ؛ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﺗﻜﻠﻴﻒ رژﻳﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ آﻣﺪﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺨﻦ را ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي‬ ‫رﻫﺒﺮي آﻏﺎز ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺗﺼﻮر ﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎدت اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺮدم اﻳﺮان اﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ را‬‫ﺑﺎ ﺑﺮدﺑﺎري ﺗﺤﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و اﻧﺘﻈﺎراﺗﻲ ﻛﻪ از اﻣﺎم زﻣﺎن داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬از‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﺸﺪ‪ .‬واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﭘﻨﺪار ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫در ﺑﺎرة ﺧﻮد ﻣﺎ و ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ و ﺣﺘﻲ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و اﻳﻤﺎن ﻣﺎ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬اﺧﺒﺎري ﻛﻪ از اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲ رﺳﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻨﺪان اﻣﻴﺪوار ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻧﮕﺮان آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺪاﻛﺎري و از ﺟﺎن ﮔﺬﺷﺘﮕﻲ ﺑﺎﻋﺚ و ﺑﺎﻧﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﻫﺎي ﺳﻪ دﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﺳﻬﻤﻲ داﺷﺘﻴﻢ و در اﻳﺠﺎد ﺳﺮﺧﻮردﮔﻲ ﻣﺮدم از رژﻳﻢ‬ ‫ﺷﺮﻳﻚ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﻴﻢ راه ﺣﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﻜﻞ‬ ‫ﻓﻌﻠﻲ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﺑﺎ آﻗﺎﻳﺎن در ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﮕﺬارم و ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﺑﺎ ﻣﺎ‬

‫‪٢٥٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻄﺮح ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻈﺮ اﻳﻦ دوﺳﺘﺎن و ﺧﻮد ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﻼش و ﻛﻮﺷﺸﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﺳﻪ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻧﺠﺎم داده اﻳﻢ‪ ،‬در ﻋﻤﻞ از ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺷﺮح و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﻫﻤﺔ ﻣﺎ در‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن آن ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اداره اﻣﻮر ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻛﻴﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر ﻣﺎ در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻋﺚ وارد ﺷﺪن ﺻﺪﻣﺎت ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ‬ ‫ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺮدم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﻋﺘﺒﺎر و اﺣﺘﺮام روﺣﺎﻧﻴﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ زﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻟﻄﻤﻪ ﺧﻮرده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻪ ﻣﻮرد اﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻴﻢ و ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ را ﻧﺎدﻳﺪه‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد و ﻣﻨﻄﻖ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن و ﺑﺮاي ﻣﺬﻫﺒﻤﺎن و ﺑﺮاي ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺘﻤﺎن ﻣﺸﻜﻞ آﻓﺮﻳﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻒ اﺻﻠﻲ ﺧﻮد و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻋﻤﻮم ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﺧﻮد‬ ‫اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ را اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﺮاﻳﻀﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ دﻳﺮ ﻳﺎ‬ ‫زود ﭼﻪ ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ و ﭼﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ دﺳﺖ از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺎ اﻳﺠﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺎر ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎي ﺑﺎرﻳﻚ ﻧﻜﺸﻴﺪه‪،‬‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﻗﺪم ﺑﺸﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ از ﻋﻮاﻗﺐ وﺧﻴﻢ آن در اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻦ اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﻪ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺳﻜﻮت و ﺣﻴﺮت ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺷﺪﮔﺎن رو ﺑﻪ رو ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﺣﻴﺮﺗﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﺒﺮده ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ‪ ،‬از آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻟﻬﺠﻪ ﻣﺸﻬﻮر و ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﭘﻴﺶ از دﻳﮕﺮان اﻳﺸﺎن ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑﻴﺎن ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﻘﻴﺮ ﻧﻈﺮ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﭼﻮن‬ ‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻨﻲ ﺑﻮد ﺣﻀﺮﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﺮا‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻼٌ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺎ در‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺷﺄن و ﻣﻨﺰﻟﺘﻤﺎن ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺧﺪﺷﻪ دار ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را رﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ و آن را در اﺧﺘﻴﺎر ﺻﺎﺣﺒﺎن واﻗﻌﻲ اش ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‬

‫‪٢٦٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﺳﺖ ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﺣﺴﻦ دارد‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺟﺎن ﺧﻮد و اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن را از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﮔﻮار آن در اﻣﺎن‬ ‫ﺑﺪارﻳﻢ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺳﻪ دﻳﮕﺮ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﻟﻄﻤﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﻣﺮدم وارد ﻛﺮده اﻳﻢ ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫او در اداﻣﺔ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد اﻓﺰود ‪ :‬دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﻗﻴﺎم‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﺣﻜﻮﻣﺖ را از ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺎ ﻛﺎﻣﻼٌ روﺷﻦ‬ ‫اﺳﺖ؛ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﻧﻤﺪ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ و در ﺷﻖ ﺳﻮم‪ ،‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن ﻋﺼﺮ ﺻﻔﻮي را ﭘﻴﺪا ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺤﻤﻮد اﻓﻐﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﻮد و ﺳﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺑﻴﺦ ﺗﺎ ﺑﻴﺦ ﺑﺒﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺮاي ﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﮔﻮش ﻛﻨﻴﻢ و اﮔﺮ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن از ﺣﺪﻗﻪ در آﻣﺪه و دﻫﺎﻧﻬﺎي ﺑﺎز‪ ،‬ﭘﺲ از‬ ‫ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻋﻀﻮ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﺔ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ را ﻫﻢ‬ ‫ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺳﺨﻨﻲ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﻜﻮت ﭘﻨﺎه ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ دو روﺣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ از ﻣﻌﺮﻛﻪ داران ﻋﻤﺪة ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ‬ ‫ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ذﻫﻦ ﻣﺸﻮش ﺧﻮد ﺣﻼﺟﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺳﻜﻮت ﺑﻪ درازا‬ ‫ﻛﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻣﺠﺪداٌ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﻧﻈﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎداﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺪه ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ‬‫از ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﺷﻮرا ﻣﺠﺪداٌ از آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﻓﻌﻼٌ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻤﺎ از ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺪري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻨﻈﻮرم را ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﺮدم‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﺎزي‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺮح و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﭘﻴﺸﻴﻦ‬ ‫ﺧﻮد را واﺿﺢ ﺗﺮ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺻﺤﺒﺘﻢ را ﺑﺎ ﺑﻴﺎن اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ‬

‫‪٢٦١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﺎن واﻗﻌﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﺧﻮب ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و از ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل‬ ‫ﻫﻢ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي را از ﻫﻢ ﭘﻨﻬﺎن دارﻳﻢ و ﻳﺎ‬ ‫در ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد ﺗﻘﻴﻪ ﭘﻴﺸﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﻪ ﭘﺎي ﺟﺎن و ﻣﺎل‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺎ در ﻣﻴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﻣﺎ از ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻗﺪرت و ﺛﺮوت ﺑﻮد و اﻳﻨﻜﻪ از ﻓﻘﺮ و ﻧﺪاري ﻛﻪ اﻛﺜﺮ‬ ‫ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎر آن ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﻇﺎﻫﺮاٌ ﺑﻪ ﻫﺮ دوي‬ ‫اﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد رﺳﻴﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻢ ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم‬ ‫ﺷﺪه اﻳﻢ و ﻫﻢ از ﻣﺎل دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺶ از آﻧﭽﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻦ وﺻﻒ اﮔﺮ ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮاﻟﻤﺎن ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻛﺮدن‪ ،‬آن ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻠﻤﺎن ﺷﺪه و ﻧﻪ از ﻣﺎل اﻧﺪوزي‬ ‫ﺧﻮد آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻟﺬت ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎدات آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ‬ ‫از زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﻣﻘﺎم روﺣﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎﺗﺸﺎن ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪن ﻧﻴﺰ اوﺿﺎع و اﺣﻮاﻟﻤﺎن ﭼﻨﺪان ﭼﻨﮕﻲ ﺑﻪ دل ﻧﻤﻴﺰﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﻳﻚ از ﻣﺎ در ﻣﻨﺎزل ﻣﺠﻠﻞ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺧﺪم و ﺣﺸﻢ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﻫﺎي‬ ‫ﮔﺮاﻧﻘﻴﻤﺖ ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻴﻢ و ﻏﺬاﻫﺎي ﻟﺬﻳﺬ ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ‬ ‫از اﻧﻘﻼب و ﭘﺲ از آن ﻣﻲ ﻧﮕﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺛﺮوت‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ راﺣﺖ ﺗﺮ و آﺳﻮده ﺗﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﺮس از‬ ‫دﺳﺖ دادن ﺟﺎﻧﻤﺎن در ﻣﻴﺎن ﺑﻮد و ﻧﻪ وﺣﺸﺖ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻣﺎل و ﻣﻘﺎﻣﻤﺎن‬ ‫را داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ از ﻣﻦ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ آرزوي ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ‬ ‫روزﻫﺎي ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب را دارم‪ .‬روزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ در ﻛﻮﭼﻪ و ﺑﺎزار راه‬ ‫ﻣﻲ رﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ادب و اﺣﺘﺮام ﺳﻼﻣﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﻢ را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ و‬ ‫ﻧﻴﺎزﻫﺎﻳﻢ را ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ اﻣﺮوزه ﺟﺮأت رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬ ‫را ﻧﺪارم و ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺻﺪاﻳﻲ ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻫﻮل و ﻫﺮاس ﻣﻲ اﻓﺘﻢ ﻛﻪ‬

‫‪٢٦٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻪ ﺧﻮدم و ﺑﻪ ﻫﻮس ﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮده اي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب در ﺳﺮم ﭘﻴﺪا ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﻳﻦ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺧﻮد آﻗﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ اﮔﺮ ﺑﺎ ﺻﺪاﻗﺖ و اﻧﺼﺎف ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ رﺳﻴﺪه ام‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻛﻪ در واﻗﻊ ﺣﻖ ﻣﺎ ﻧﺒﻮد و ﻧﻤﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻣﻲ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻢ دﻧﻴﺎ و‬ ‫ﻫﻢ آﺧﺮت ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺑﺎد داده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻪ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﻪ دردﻣﺎن ﺧﻮرده و ﻧﻪ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آورده اﻳﻢ‪ ،‬دواي‬ ‫دردﻣﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﺑﺎ ﻣﺎدﻳﺎت‬ ‫دو روزة ﻋﻮض ﻛﺮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ از اوﻟﻲ ﻣﺤﺮوم ﺷﺪه اﻳﻢ و از دوﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺟﺰ‬ ‫ﻣﻀﺮات ﻧﺎﺷﻲ از آن ﻧﺼﻴﺒﻲ ﻧﺒﺮده اﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻢ وارد ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺑﺸﻮم ﻛﻪ ﺧﻮد آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺷﺪن ﺑﻲ اﻧﺪازة ﻣﺎ ﺳﺒﺐ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﭼﻴﺰي ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺗﻚ ﺗﻚ ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ و ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺑﺎﺑﺖ ﭘﻮﻟﺪار ﺷﺪن‪ ،‬داﻣﺎن ﺧﻮدﻣﺎن و ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻤﺎن را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻧﻈﺮ ﺑﻴﺎورﻳﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ آﻳﺎ ارزش آن را داﺷﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺧﻮد را ﻓﺪاي ﺛﺮوت ﺳﺎزﻳﻢ؟ ﻧﻪ! ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ ﻣﺎ ﻧﻪ از‬ ‫داﺷﺘﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮده اﻳﻢ و ﻧﻪ از ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺷﺪن ﻟﺬﺗﻲ ﭼﺸﻴﺪه اﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ دارد ﻛﻪ اﻳﻦ وﺿﻊ را اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ و ﻫﺮ روز ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ‬ ‫ﭘﺎي ﺧﻮد را در اﻳﻦ ﻣﻨﺠﻼب ﻓﺮوﺗﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از ﺳﻜﻮت آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺛﺮوت ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر ﻛﻪ ﻣﺰاﻳﺎﻳﻲ دارد ﻣﻀﺮاﺗﻲ ﻫﻢ دارد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ دﻳﺪ‬ ‫ﻛﺪام ﻳﻚ ﺑﺮ دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﭼﺮﺑﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ آرزوي ﻳﻚ ﺳﺮ‬ ‫ﭘﻨﺎه و ﻳﻚ ﺷﻜﻢ ﺳﻴﺮ ﻏﺬا را داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺮوزه در اﻳﺮان در ﻗﺼﺮﻫﺎي آﻧﭽﻨﺎﻧﻲ‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺧﺎرج ﻧﻴﺰ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻠﻚ و اﻣﻼك و ﺳﻬﺎم‬ ‫ﺑﻮرس و ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﺟﺎق آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﺔ‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﻤﺎن ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﻢ ﺧﺎﻣﻮش ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺰاﻳﺎ ﭼﻪ‬ ‫اﺷﻜﺎﻟﻲ دارد‪ ،‬ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻄﺮاﺗﻲ رو ﺑﻪ رو ﺷﻮﻳﻢ؟‬

‫‪٢٦٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺖ ‪ :‬آري‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﻣﺰاﻳﺎﻳﻲ دارد و‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر داﺷﺘﻦ ﺛﺮوت در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﺪام ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻛﺪام‬ ‫ﺛﺮوت؟ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ و ﻧﺎﻓﻲ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺛﺮوت ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺛﺮوﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﭼﭙﺎول و ﻏﺎرت اﻣﻮال ﻣﺮدم و‬ ‫ﺛﺮوت ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺷﺮع ﻣﺎ ﺣﺮام ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﭼﻨﻴﻦ ﺛﺮوﺗﻲ ﻧﻪ ﺑﻪ درد ﺧﻮد ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮرد و ﻧﻪ ﺑﻪ درد‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﻣﺎ‪ .‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﻛﻤﻲ ﺻﺮﻳﺢ ﺗﺮ و ﻗﺪري ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﺗﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ و‬ ‫ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻓﺎﻳﺪة ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ اوﻻٌ از ﻣﺮدم دور ﺷﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ دﻳﻦ و‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم را ﺧﺪﺷﻪ دار ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺛﺎﻟﺜﺎٌ ﺑﺎ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺮدم روا‬ ‫داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ ،‬ﻟﻜﺔ ﻧﻨﮕﻲ ﺑﻪ داﻣﺎن روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﭘﺎك ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﻬﺎﻳﺖ اﻳﻨﻜﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﺟﺰ ﻧﻔﺮت و‬ ‫ﻛﻴﻨﻪ ﻣﺮدم ﭼﻴﺰي ﻧﺼﻴﺐ ﻣﺎ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻟﺤﻈﻪ اي آراﻣﺶ‬ ‫ﺧﻴﺎل ﻧﺪارﻳﻢ و ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از دﺳﺖ دادن ﺟﺎﻧﻤﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻣﺎ را رﻫﺎ‬ ‫ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺣﺘﻲ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺴﺘﻴﻢ و ﺛﺮوت از‬ ‫ﺳﺮ و ﻛﻮﻟﻤﺎن ﺑﺎﻻ ﻣﻲ رود ﭼﻪ ﺳﻮدي دارد؟ ﺑﻪ ﭼﻪ دردﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮرد؟‬ ‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﺣﺮﻳﺼﺎﻧﺔ‬ ‫ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﻛﺖ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎ آﻧﻘﺪر ﭘﻮﻟﺪار ﺷﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻮﻟﻬﺎي ﺑﺎد آورده‬ ‫ﭼﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟ دوﺳﺖ ﻣﺎ راﺳﺖ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻗﺎﻳﺎن ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داري‬ ‫ﭘﻮﻟﻬﺎﻳﺸﺎن در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻘﺪﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺎرج‬ ‫ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﭘﻮﻟﻬﺎ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ رود‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫داﺷﺖ و آﻳﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻓﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻛﺜﺮ ﻣﺎ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻤﺎن ﻟﺐ ﮔﻮر اﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﻫﺪف ﺗﻴﺮ ﺧﺸﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ زودي در اﺛﺮ‬ ‫اﻣﺮاض ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ اﻳﻦ دﻧﻴﺎ را ﺗﺮك ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﺌﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﻮل روي ﭘﻮل ﺑﺮﻳﺰﻳﻢ و اﺻﻼٌ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﭘﻮل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻜﻨﻴﻢ؟ ﺛﺮوﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻳ‪‬ﻤﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ‬

‫‪٢٦٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻔﺖ ﭘﺸﺘﻤﺎن ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ و دﺳﺖ از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮدارﻳﻢ؟ ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺣﺮص ﺑﺰﻧﻴﻢ و‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﺎن را از ﮔﻠﻮي ﻣﺮدم ﺑﻴﭽﺎره ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورﻳﻢ و روي ﺛﺮوت ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻠﻨﺒﺎر ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫ﭘﻮﻟﻬﺎي ﻣﺮﺣﻮم ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻛﺠﺎ رﻓﺖ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪ؟ ﻛﺪام‬ ‫ﻳﻚ از ﺑﺎﻧﻜﻬﺎ ﭘﺲ از ﻣ‪‬ﺮدن ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺴﺎب ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن آﻧﻬﺎ آﻣﺪه اﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣ‪‬ﺮدن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺣﺎج اﺣﻤﺪ آﻗﺎ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻛﻢ‬ ‫ﭘﻮل داﺷﺖ؟ ﻣﮕﺮ ﭘﺲ از رﺣﻠﺖ او آن ﭘﻮﻟﻬﺎ را ﺑﻪ زوﺟﺔ او و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ دادﻧﺪ؟‬ ‫دﻫﻬﺎ ﻧﻔﺮ از روﺣﺎﻧﻴﻮن دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺛﺮوﺗﻬﺎي ﺑﺎد آورده ﺷﺎن را ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎرج ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺼﺎي دﺳﺖ ﻓﺮداﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺑﺎﻧﻜﻬﺎ و دوﺳﺘﺎن‬ ‫رﻧﺪﺷﺎن آﻧﻬﺎ را ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻓﺎﺗﺤﻪ اي ﻫﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ اﻳﻦ‬ ‫رﻓﺘﮕﺎن ﺣﺴﺮت ﺑﻪ دل ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻏﺎﺋﻠﻪ را ﺧﺘﻢ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻧﻪ ﺳﻴﺦ ﺑﺴﻮزد و ﻧﻪ ﻛﺒﺎب‪ ،‬و ﭘﻴﺶ از وﻗﻮع ﻫﺮ اﺗﻔﺎق ﻧﺎﮔﻮاري‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ادارة آن را دارﻧﺪ و ﻫﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف‬ ‫ﻣﺎ اﻧﺼﺎف و ﻣﺮوت ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ و از دﺳﺘﺎوردﻫﺎي ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در آﺧﺮ ﻋﻤﺮي ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﻴﺮ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ‬ ‫دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﻮد‪ ،‬رو ﺳﻴﺎه ﺗﺮ از ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻳﺰﻳﺪ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫او در اداﻣﺔ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ از ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺎﻏﻠﻲ‬ ‫ﻛﻪ دارم ﻛﻨﺎره ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ و ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي ﻧﻴﺰ وداع ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﻪ اﻗﺎﻣﺖ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻧﺪارم و ﭘﻮﻟﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎرج ﻧﻔﺮﺳﺘﺎده ام‪ ،‬ﺑﻪ آﺑﺎدي اﺟﺪادي ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻢ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﺎن و ﭘﻨﻴﺮي‬ ‫ﻣﺜﻞ دوران ﻃﻠﺒﮕﻲ ام زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺎﻟﻲ را ﻫﻢ ﻛﻪ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻨﻮات ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ آورده ام‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت ﺧﻮاﻫﻢ داد ﻛﻪ در راه ﻓﻘﺮا ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ ﻣﻮرد ﻣﻮاﻓﻘﺖ آﻗﺎﻳﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫دوﺳﺘﺎن ﻧﭙﻨﺪارﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ اوﺿﺎع آﻧﻬﺎ را ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﺬارم‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‬ ‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻫﻤﺮاه آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬واﻟﺴﻼم‪.‬‬

‫‪٢٦٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻲ ﭘﺮده و ﺻﺎدﻗﺎﻧﺔ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد از آن‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬او ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﻨﻜﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﻮد و ﺷﺮﻛﺘﺶ در ﻓﺴﺎد و‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺸﻮد‪ ،‬واﻗﻌﻴﺘﻬﺎ را ﺑﺮ زﺑﺎن آورد و ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﺷﺮط ﺑﻼغ ﺑﻮد ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي او ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫روﺷﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﭘﻴﺮوي از ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي او ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫در آن ﻟﺤﻈﺎت ﺣﺴﺎس ﺑﺪون ﺷﻚ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫در ﺗﻪ دل ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ و‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻳﻦ زﻧﮕﻮﻟﻪ را ﺑﻪ ﮔﺮدن ﮔﺮﺑﻪ ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﻜﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﺛﺮوﺗﻬﺎي‬ ‫ﺑﺎد آوردة ﺧﻮد ﺑﺮوﻧﺪ و ﺧﻮش و ﺧﺮم در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ دﻧﻴﺎي ﺑﻲ در و‬ ‫ﭘﻴﻜﺮ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را ﺑﮕﺬراﻧﻨﺪ‪ ،‬آرزوي ﻗﻠﺒﻲ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﭼﻄﻮر؟‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺪون ﭘﺮداﺧﺖ ﻫﺰﻳﻨﺔ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬ ‫ﮔﺬاﺷﺖ؟‬ ‫در ﻛﺸﺎﻛﺶ اﻳﻦ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت دروﻧﻲ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﺴﺎل ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاري از ﻧﻈﺮات آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺮات آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ و ﻋﻘﻴﺪه دارم ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ‬‫ﻣﺮدم ﻣﺎ را از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎﻗﻂ ﻛﻨﻨﺪ و ﺳﺮﻣﺎن را ﺑﻪ ﺑﺎد دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻋﺎﺟﻠﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ و ﺧﻮد را از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺬاق ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮش ﻧﻴﺎﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اﻣﺮي را اﻗﺘﻀﺎء ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬و ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﻫﻤﺎت ﺑﻴﻬﻮده و اﺗﻜﺎء ﺑﻪ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮي‪،‬‬ ‫دﻟﻤﺎن را ﺧﻮش و ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ اوﺿﺎع را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺗﺎ ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻲ داﺷﺘﻴﻢ و ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﺘﺮ ﺗﺎ اﻧﺪازه اي ﻫﻢ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﺮدم را ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از ﻣﺎﺟﺮاي‬ ‫ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم ﻛﻪ ﺑﻲ ﺷﻚ ﻣﺮدم اﺛﺮات دﺳﺖ ﻣﺎ را در اﻧﺠﺎم اﻳﻦ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺟﺎي ﺗﺄﻣﻞ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺟﺎن ﺧﻮد را از اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪.‬‬ ‫اﻣﺮوز ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬آن ﻫﻢ در اوج اﻗﺘﺪار روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺮدم را وادارﻳﻢ ﻛﻪ دﻟﺸﺎن را ﺑﻪ ﺷﻌﺎرﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ»ﻋﺠﻞ اﷲ‬

‫‪٢٦٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ« ﺧﻮش ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫»اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن« اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﻓﺮﻳﺐ داد‪.‬‬ ‫در ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮدم دﻳﺪم ﻛﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺒﻬﻜﺎران و ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎران ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎدﮔﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ او ﺑﺎور داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ را ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮاب او ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺣﺘﻲ‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن را رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺰﻧﻴﻢ و ﺑﺎ ﺷﺮط و ﺷﺮوﻃﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬارﻳﻢ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻛﻢ از اﻧﺘﻘﺎم آﻧﻬﺎ در اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺨﻲ از ﺷﻴﻮخ ﺣﺎﺿﺮ در ﻣﺠﻠﺲ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ أﻋﻮذ ﺑﺎﷲ! آﻗﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻫﻤﻪ زﺣﻤﺖ و ﻓﺪاﻛﺎري و‬‫ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﺧﻮد ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﺘﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﺑﺎ ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺣﻮزه و ﻣﺴﺠﺪ و‬ ‫ﻣﻨﺒﺮ؟ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻼش ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎﻟﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺮاي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺷﻴﻌﻲ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ در ﻓﺮﻧﮓ ﺧﻮش و ﺧﺮم ﻋﻤﺮﻣﺎن را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ؟ ﭘﺲ ﺟﻮاب ﺧﻮن ﺷﻬﺪا را ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ؟ ﺑﻴﭽﺎره اﻣﺎم راﺣﻞ‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ وارﺛﻴﻦ او اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را در راه‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﻫﺪر ﻧﻤﻲ داد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺎدﺛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺗﺮس اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از ﺟﺎن و ﻣﺎل ﺧﻮد را ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﭘﺎﺳﺪاري از ﻧﻈﺎم اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲ‬ ‫داﻧﻨﺪ‪ ،‬راه ﺑﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ دوﺳﺖ دارﻧﺪ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﻴﺮوان‬ ‫راﺳﺘﻴﻦ راه اﻣﺎم راﺣﻞ‪ ،‬ﻧﻪ از ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺮس دارﻧﺪ و ﻧﻪ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫او ﺑﻪ وﺣﺸﺖ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺧﻮب ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻧﻈﺎم ﭼﻄﻮر رﻓﺘﺎر‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ از ﭘﺎ ﺧﻄﺎ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻳﻢ ﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮﻃﺌﻪ اي را ﺳﺮﻛﻮب ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬از ﭘﺲ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ‬

‫‪٢٦٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ زﻣﺰﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻮاﻓﻖ و ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻴﺎن ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﺷﺮوع‬ ‫ﺷﺪ و ﻫﻤﻬﻤﻪ اي در ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ را اداره ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻮن اوﺿﺎع را آﺷﻔﺘﻪ ﺗﺮ از آن دﻳﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ دﻋﻮت ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺻﻠﻮات ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻜﻮت آﻧﺎن ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻫﻢ از‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن دﻋﻮت ﻛﺮد ﻛﻪ ﻓﻌﻼٌ ﺑﺮاي ﺻﺮف ﻏﺬا ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﻏﺬا ﺧﻮري ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﺒﺮﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻣﺬاﻛﺮات را اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺻﺮف ﻏﺬا و اﻗﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎز و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن‬ ‫ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺳﺨﻦ‬ ‫را آﻏﺎز ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ در ﻃﻮل ﺳﻨﻮات ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﻮادث ﺑﺴﻴﺎري‬‫روﺑﺮو ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻤﺪاﷲ ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ از ﺳﺮ ﮔﺬراﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬اﻣﻴﺪ دارﻳﻢ اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ و دراﻳﺖ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از آﺳﻴﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪ .‬در ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺘﻴﻦ و ﺳﻨﺠﻴﺪة آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻜﺎﺗﻲ ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ و ﻻزم اﺳﺖ در ﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻤﻖ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬و ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ راه ﭼﺎرة ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺷﻴﺦ ﻣﻌﻈﻢ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻤﻖ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ از آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﺗﻘﺎﺿﺎ دارم اﻳﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ در ﺑﺎرة ﺣﻮادث اﺧﻴﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت را ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا در ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ دﻓﻌﺎت ﭘﻴﺶ ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻣﺬﻫﺒﻲ و اﻋﺘﻘﺎدات اﻳﻤﺎﻧﻲ ﻣﺮدم رو ﺑﻪ رو ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬ ‫را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن در‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺎوﻳﺰ آن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و‬ ‫ﻗﺪرت رﺳﻴﺪه اﻳﻢ‪ ،‬در ﻣﺤﻮر اﺻﻠﻲ ﻣﺎﺟﺮا ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا ﻣﺎﻧﻊ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﺪﻳﻢ؟ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن زﻧﺪه ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ وﺿﻊ ﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪٢٦٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ آن را‬ ‫ﻧﺪﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ در آﻏﺎز اﻳﻦ ﺗﺼﻮر ﺑﺮاي ﻣﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫ﻇﻬﻮر ﻛﺎر دﺷﻤﻨﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﻲ آن‬ ‫اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر دﺷﻤﻨﺎن زﻣﻴﻨﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﻛﺮده و‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺪرت ﻫﺎي ﺧﺎرج از ﺣﻮزة‬ ‫زﻣﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺑﺮ واژﮔﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ ﺣﺘﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ارادة ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ اﻣﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﺻﻼﺑﺖ‬ ‫ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺸﻴﺪ و ﻣﺎم وﻃﻦ و ﺑﺰرﮔﺎن ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان را ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ دادﮔﺎه‬ ‫آورد ﻛﻪ ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﺠﺰات ﻣﻮﺳﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم در ﺑﺎرﮔﺎه ﻓﺮﻋﻮن داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﺟﺎن ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻜﺮد‪ ،‬دﻟﻴﻞ آن ﻣﻘﺪﻣﺎت‬ ‫ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻪ اراده و ﺧﻮاﺳﺖ اﻟﻬﻲ در ﺷﺮف اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺎ ﺻﻠﺢ و آﺷﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻛﺎر ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﻏﻴﺮ‬ ‫اﻳﻨﺼﻮرت آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺼﻤﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻗﺪرت ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﭘﺎﺳﺪاري ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ اﺟﺎزه را ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ در اﻳﻦ‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻫﻤﻜﺎري و ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و‬ ‫از ﺻﺤﻨﻪ ﺧﺎرج ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺧﻮد‪ ،‬ﻋﺪم ﺻﻼﺣﻴﺘﻤﺎن را در ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ و در ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ‬ ‫از ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده اﻳﻢ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ اداﻣﺔ ﻛﺎر ﻣﺎ آﻳﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻼح اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻣﺎ آﻧﭽﻪ ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ زودﺗﺮ از‬ ‫آﻧﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺎ را از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ اوﺿﺎع ﺑﻪ آن ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻜﺸﻴﺪه ﺧﻮدﻣﺎن‬ ‫ﻛﻨﺎر ﺑﺮوﻳﻢ؟ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ و ﻋﻮاﻗﺐ ﺗﻠﺦ آن را ﻛﻪ ﺑﻲ ﺷﻚ ﺑﺎب ﻣﻴﻞ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ؟‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ او ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ و دﻳﮕﺮي‬

‫‪٢٦٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻪ ﻧﻈﺮات او را ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﺠﻠﺲ را ﻣﺘﺸﻨﺞ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر‬ ‫ﻧﻜﺎت دﻳﮕﺮي ﻣﻄﺮح ﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼٌ ﺑﺪان ﻫﺎ اﺷﺎره ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬ ‫ﻧﻜﺮدن از ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻣﻌﺠﺰات او ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﺠﺰات ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اوﻟﻮاﻟﻌﺰم‬ ‫ﻳﻬﻮد‪ ،‬ﻣﻮﺳﻲ ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‬ ‫واژﮔﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را در آﻳﻨﺪة ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﭼﻬﺮة ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺷﺪﮔﺎن و واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺜﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ از ﺳﻴﻤﺎي ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﺎن‬ ‫ﻣﺸﻬﻮد ﺑﻮد‪ ،‬آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ ﻃﺒﻞ اداﻣﺔ رژﻳﻢ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻮﺑﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ در اﻗﻠﻴﺖ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎء ﺗﻨﻲ‬ ‫ﭼﻨﺪ از آﻧﻬﺎ‪ ،‬در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ رﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ را ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﻣﺘﺸﺨﺺ و‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ رژﻳﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺳﺒﺤﺎن اﷲ ﻛﻪ ﻣﺎ از زﺑﺎن ﻳﺎران ﻗﺪﻳﻤﻲ و ﻣﺨﻠﺺ اﻣﺎم راﺣﻞ ﻣﻲ‬‫ﺷﻨﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﻳﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت ﻧﻮﺷﻴﺪه و دﻳﮕﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺎدر‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﺟﺎن ﺧﻮد از دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﻧﺒﻮد‪ ،‬از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫آن ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده آﺳﻴﺒﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﺮﻳﻒ ﻣﺎ وارد‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮداﺷﺘﻬﺎ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﭼﻪ ﺟﻮاﺑﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫داد ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﺳﺎل ﺑﺮاي ﺣﺮاﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺻﺪام ﻋﻔﻠﻘﻲ ﺟﻨﮕﻴﺪه و‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﻫﺰار ﺷﻬﻴﺪ داده و ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻣﻌﻠﻮل ﺑﻪ ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ؟‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از رﻫﺮوان اﻣﺎم راﺣﻞ ﺗﺎ زﻧﺪه ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻛﻪ دﺳﺖ آورد ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز ﻣﺒﺎرزه ﻣﻦ و ﻫﻤﻔﻜﺮاﻧﻢ در ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻣﺎم راﺣﻞ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻢ داد و ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺑﺴﻴﺎري از روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﺑﺨﺶ ﻋﻈﻴﻤﻲ از‬ ‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﺸﻮر و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻠﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان‬ ‫ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪،‬‬

‫‪٢٧٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻳﻦ ﺣﻖ را ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ راه ﺧﻮد را ﺑﺮوﻧﺪ و ﺟﺎن ﺧﻮد را از ﺧﻄﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬ ‫ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﻳﮕﺮ ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﻣﻲ روم ﺗﺎ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﻮد را روﺷﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻣﺠﻠﺲ رﻓﺖ و ﺳﭙﺲ ﻫﻤﻔﻜﺮان او ﻧﻴﺰ ﺑﻪ وي ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﮔﺮوﻫﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻮاﻓﻖ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم و در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ دﭼﺎر ﺗﺸﻨﺞ ﺷﺪ و زﻣﺰﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ‬ ‫و ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم از ﻧﻮ آﻏﺎز ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از‬ ‫اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﺨﻮﺧﻴﺖ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻮد‪ ،‬ﺟﻬﺖ آرام ﺳﺎﺧﺘﻦ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﺸﻮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻗﺮار‬‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﺻﻼح ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن ﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮدﻣﺎن آﺳﻴﺐ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬ ‫رﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﺮﻓﻪ ﺧﺎص ﺧﻮد ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر روﺣﺎﻧﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﻃﻮل ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ و ﺑﻴﭽﺎرﮔﻲ ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻧﺪاده اﻳﻢ‪ .‬در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺮﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ‬ ‫رﻓﺘﺎر ﻣﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ آﻧﻬﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﺣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻧﻴﺰ زﻳﺎده روي ﻫﺎ و زﻳﺎده ﻃﻠﺒﻲ ﻫﺎ و‬ ‫ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﻫﺎ و ﻓﺴﺎد و ﺗﺒﺎﻫﻲ اﻛﺜﺮ ﻣﺎ دﺧﻴﻞ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫اوﺿﺎع ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻴﻢ و از آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺷﻤﻨﺎن از ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﺮدم را‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در رأس ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬از ﺳﻜﻮت ﻛﻮﺗﺎه اﻳﻦ‬

‫‪٢٧١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺨﻨﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن‪ ،‬روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺒﺎر ز و ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن‬‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﺎﺿﺮ در ﺻﺤﻨﻪ‪.‬‬ ‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺸﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻛﺪام ﭘﺎﺳﺪار؟ ﻛﺪام ﺑﺴﻴﺠﻲ؟‬ ‫ﻛﺪام روﺣﺎﻧﻲ ﻣﺒﺎرز و ﻛﺪام ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﺎﺿﺮ در ﺻﺤﻨﻪ؟ ﻣﺜﻞ‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮت آﻗﺎ در اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ و از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﮔﺬرد ﺧﺒﺮ ﻧﺪارﻳﺪ‪ .‬آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰارش ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛﻞ ﺳﭙﺎه ﺣﺎﻛﻲ از آن‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮاﻳﺶ ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﻪ ﻣﺮدم روز ﺑﻪ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫دﺳﺖ ﻛﻤﻲ از ﭘﺎﺳﺪاران ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ را ﺗﺮك‬ ‫ﻛﺮده اﻧﺪ و اﻳﻦ ﻧﻬﺎد آﻣﻮزﺷﻲ ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﮔﺮدد‪ .‬ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ‬ ‫ﻣﺮدم ﻛﻪ از ﻫﻤﺎن اواﻳﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﺑﻌﺎدي ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﻛﻪ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺮﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻧﺎراﺿﻴﺎن ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺻﻨﻔﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي ﻣﺎ را از‬ ‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﺎزﻫﺎي ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻴﻨﺪازﻳﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﻲ و ﻧﻴﺮوﻫﺎي‬ ‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ و ﺗﺤﺒﻴﺐ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻛﺴﻲ ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺒﺎدي ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻧﺸﺎن دادن ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮﺗﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭼﻨﺎن‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻧﻈﻴﺮ آن در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادوار ﺗﺎرﻳﺦ و‬ ‫ﺣﺘﻲ در ﺗﻤﺎم دوران ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اوﺿﺎع‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﺣﺎل ﺳﻘﻮط را اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ؟ ﺗﺎزه ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫را ﻧﮕﻬﺪارﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﭘﻮﻟﻬﺎﻳﺘﺎن را در ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎي ﺧﺎرج اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ و ﻣﻠﻚ ﻣﺮدم را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺼﺎدره ﻛﻨﻴﺪ؟ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﻪ زن و دﺧﺘﺮ ﻣﺮدم‬ ‫ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ! ﺳﺮ ﻋﻘﻞ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ! ﻛﻤﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﺮدم ﺑﻴﭽﺎره ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺧﺎﺗﻤﺔ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد از ﺟﺎ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻦ را‬ ‫ﺗﺮك ﮔﻮﻳﺪ‪ .‬او ﭘﻴﺶ از ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺳﺎﻟﻦ رو ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ‬

‫‪٢٧٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻤﻚ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﻏﻴﺮه ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺣﻔﻆ ﻛﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﻦ رأي ﺧﻮدم را در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﻪ آﻗﺎي ‪ ...‬ﻣﻲ دﻫﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬از اﻣﺮوز از ﻫﻤﺔ ﭘﺴﺖ ﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻛﻨﺎره ﻣﻲ ﮔﻴﺮم و‬ ‫در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻤﺎ واﮔﺬار‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ را‬ ‫ﮔﻔﺖ و از در ﺧﺎرج ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺮوج اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﻪ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻘﺎم و‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﺘﺶ از ﻃﺮف ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﻜﻮﺗﻲ‬ ‫ﺗﻮأم ﺑﺎ ﺣﻴﺮت و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﺗﻤﺎم ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ و‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ را از ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺑﻴﺮون ﺑﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻮز دﻗﺎﻳﻘﻲ ﭼﻨﺪ از اﻳﻦ آﺷﻔﺘﻪ ﺑﺎزار ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي‬ ‫رﻫﺒﺮي ﻛﻪ از ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ دو ﺗﻦ از‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي زﻳﺮ ﺑﺎزواﻧﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وارد ﺳﺎﻟﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ورود وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ و‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﻲ اش را ﻣﺴﺌﻠﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎي ﺗﻜﻴﺪه و رﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪه و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﺟﺴﻤﻲ روي ﻣﺒﻠﻲ‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ و ﭘﺲ از ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻼم آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر آرام ﺧﻄﺎب ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻧﺎﺧﻮﺷﻲ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ام ﻛﻪ ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ در ﺟﺮﻳﺎن ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫ﻳﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻲ در ﺑﺎرة ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ و ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﺑﺮاز ﻛﻨﻢ‪ ،‬از ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﺪ و در ﺑﺎرة ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ دور از ﺗﻌﺼﺐ و ﺧﺎرج از‬ ‫اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺴﺄﻟﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺷﻔﺎف ﺑﻪ‬ ‫دﻓﺘﺮ ﻣﺎ اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪ .‬ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﻪ اي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻈﺮات آﻗﺎﻳﺎن را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ و‬ ‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻗﻄﻌﻲ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺿﻤﻦ اﻟﺘﻤﺎس دﻋﺎ از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫و ﺳﺎﻟﻦ را ﺗﺮك ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻋﻀﻮ ارﺷﺪ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺷﺮﻛﺖ‬

‫‪٢٧٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آﻗﺎﻳﺎن در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ دو ﺗﻦ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮي ﻛﻪ در دو ﺳﻤﺖ ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺟﻨﺎح ﻫﺎي ﻣﻮاﻓﻖ و ﻣﺨﺎﻟﻒ اداﻣﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﺌﻮل ﻧﺸﺴﺖ و ﻣﺸﻮرت و ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻈﺮات و‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ﮔﺮوه ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﺔ آﻳﻨﺪه ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار‬ ‫ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺟﻠﺴﻪ آن روز ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم و واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‪ ،‬ﺟﻨﺐ و‬ ‫ﺟﻮﺷﻲ ﻫﻢ در ﻣﻴﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ ارﺗﺶ‪ ،‬ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺴﻴﺞ و ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻃﻮر ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺮدم‬ ‫ارﺗﺒﺎط داﺷﺖ و ﻫﻢ ﺑﺎ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﻣﺮدم ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ واﻗﻌﻲ آن ﻧﻴﺰ ﺣﻮارﻳﻮن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد را از درون‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﺑﺎ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺷﺮوع ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﺗﺎ آن زﻣﺎن در اﻳﺮان‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﺎر اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻨﺒﺸﻲ‬ ‫را آﻏﺎز ﻛﺮدﻧﺪ و راه ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﻫﺮ‬ ‫ﭘﺴﺖ و ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺼﺒﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬از اﻳﻨﺮو ﻛﻞ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫در اﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻓﺮادي ﻛﻪ در ارﺗﺶ‪ ،‬ﺳﭙﺎه‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﺴﻴﺞ و ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ اﻣﺮ‬ ‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﺮان ﻗﻮم ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫»اﮔﺮ ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از درك و ﻓﻬﻢ و ﺷﻌﻮر رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫و ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﻣﺒﺎرزه ﭼﻘﺪر راﺣﺖ ﻣﻴﺘﻮان ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎي ﻓﺎﺳﺪ‬ ‫و ﺟﺒﺎر را ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻨﻬﻤﻪ ﻣﺪت دﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﺴﻮي اﻣﺎم زﻣﺎن دراز ﻧﻤﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر او ﻧﻤﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻴﺸﺪﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪٢٧٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻣﺎ اﻓﺴﻮس ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻨﺎن ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر و ﻣﺸﻴﺖ‬ ‫اﻟﻬﻲ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم از اﻳﻦ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺧﻮد ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﻠﻢ‪ ،‬ارﺗﺸﻴﺎن‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ و ﭼﻪ اﻓﺴﺮان ردة‬ ‫ﭘﺎﺋﻴﻦ و ﭼﻪ درﺟﻪ داران و ﺑﺨﺼﻮص ﺳﺮﺑﺎزان ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد‬ ‫و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اوﺿﺎع آﺷﻔﺘﻪ و‬ ‫ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎء ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﻧﮕﻴﺰة‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﮕﺰاري ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﺣﺮاﺳﺖ از اﺳﺘﻘﻼل ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮد ﻟﺒﺎس ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﭘﻮﺷﻴﺪه و ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن ﻧﻴﺰ آﻣﺎدﮔﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ اﺳﺘﻘﻼل ﻛﺸﻮر و‬ ‫ﺣﺮاﺳﺖ از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﺘﺸﺎن ﻓﺪاﻛﺎري و ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ اﻓﺮادي ﻣﺴﻠﻤﺎٌ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﭼﻨﻴﻦ اوﺿﺎﻋﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺟﺎري ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ارﺗﺶ وﻗﺘﻲ در ﺧﺎﻧﻮاده ﺧﻮد ﻣﻮرد ﺷﻤﺎﺗﺖ ﭘﺪر و ﻣﺎدر‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪ و ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادراﻧﺶ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ‬ ‫ﻟﺤﻦ ﺷﻤﺎﺗﺖ آﻣﻴﺰي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻧﺪارﻳﺪ! ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻏﻴﺮت ﻧﺪارﻳﺪ! ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﺷﺮف ﻧﺪارﻳﺪ!‬ ‫ﭼﺮا اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﻓﺎﺳﺪ و ﺟﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻇﻠﻢ و‬ ‫ﺳﺘﻢ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻣ‪‬ﺮده اﻳﺪ ﻛﻪ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ اﻳﻨﻄﻮر اﻣﻮال و‬ ‫اﻣﻼك ﻣﺮدم و ﺛﺮوﺗﻬﺎي ﻣﻠﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﻏﺎرت ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ؟‬ ‫ﭼﺮا اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﺮدم را اﻳﻦ ﻃﻮر ﺑﺎ ﺑﻲ رﺣﻤﻲ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮاﻗﻊ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﺮ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻳﺎ‬ ‫اﻧﺪﻛﻲ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ از آﻧﺎن ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎدﺷﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫ﻏﻴﺮت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ! ﻣﺮد ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﭘﺪران ﺷﻤﺎ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﺎ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ! ﺣﺎل ﻛﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ رﺳﻴﺪه‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻔﻘﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ و‬ ‫ذﻟﻴﻞ ﻣﺎﻧﺪه و ﺑﻲ ﻏﻴﺮت ﺷﺪه اﻳﺪ؟ ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮﺗﺎن! ﭼﺮا ﺷﻤﺎ اﻳﻨﻄﻮر ﺗﺮﺳﻮ و‬ ‫ﺑﺰدل و ﺑﻲ ﻋﺮﺿﻪ از آب در آﻣﺪه اﻳﺪ؟‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ دل و ﺟﺎن ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن را ﻧﻴﺎزارد و ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮش ﻧﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن از زﺑﺎن دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ‬

‫‪٢٧٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻮﺷﺸﺎن ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺨﻦ ﻋﺘﺎب آﻣﻴﺰ ﭘﺪر و ﻣﺎدر‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادر و‬ ‫ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎزه دوﺳﺘﺎن و آﺷﻨﺎﻳﺎن و ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﻧﻴﺰ در ﻫﺮ‬ ‫دﻳﺪاري ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻟﺤﻦ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﺮاز ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﺛﺮات ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرز و ﺷﻤﺎﺗﺖ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬آرام آرام ﺣﺲ ﻣﻴﻬﻦ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﻲ و ﻏﻴﺮت ﻧﻈﺎﻣﻴﮕﺮي آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺟﻮش اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﺳﺒﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ارﺗﺸﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺧﻮد ﻗﺪﻣﻲ‬ ‫ﺑﺮدارﻧﺪ و ﻛﺎري ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ در دﻳﺪارﻫﺎي آﺷﻜﺎر و ﭘﻨﻬﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺳﺮي ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ دﻳﺪارﻫﺎ و ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ زدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ وﺿﻮح‬ ‫ﻣﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭼﺎره ﺟﻮﻳﻲ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در دروس ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر در اوﺿﺎع ﻧﺎ ﺑﺴﺎﻣﺎن اواﺧﺮ ﺳﻠﺴﻠﺔ‬ ‫ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﻧﺎدري ﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﻛﺮد و ﻣﻤﻠﻜﺖ را از ﺧﻔﺖ و ذﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﻲ‬ ‫ﻟﻴﺎﻗﺖ اواﺧﺮ اﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ دﭼﺎرش ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت داد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ در اواﺧﺮ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻗﺎﺟﺎر‪ ،‬رﺿﺎ ﺧﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﺎ ﭘﻴﺶ ﮔﺬاﺷﺖ و اﻳﺮان‬ ‫ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪه را ﺑﻪ دوران ﻧﻮﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮد ﻛﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ارﺗﺸﻴﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﺎ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﺎل و ﻛﻮﭘﺎل ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺧﻮد ﻧﮕﺎه‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎ ﺧﻮدآﮔﺎه ﺑﻪ ﭼﻬﺮه ﻫﺎي آﻧﺎن ﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﺪام‬ ‫ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﺎدر زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﻛﺪام ﻳﻚ رﺿﺎ ﺧﺎن دوراﻧﺸﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺷﻚ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ارﺗﺶ ﻧﻴﺰ در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮﻳﺶ در اﻳﻦ‬ ‫آرزو ﻏﻮﻃﻪ ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ ﻛﻪ آن ﻧﺎدري ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم و ﻳﺎدش ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ‬ ‫درﺣﺎﻓﻈﺔ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن زﻧﺪه و ﺟﺎوﻳﺪ اﺳﺖ‪ .‬رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﺋﻨﻴﻦ وﻃﻦ ﻓﺮوش و آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺗﺒﻬﻜﺎر را از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻛﻮﺗﺎه ﻛﺮد و ﻧﺎم ﺧﻮد‬ ‫را در ردﻳﻒ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ اﻳﺮان ﻗﺮار داد‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﭼﻄﻮر؟‬

‫‪٢٧٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در ﮔﻮﺷﺔ دﻧﺞ ﻳﻚ رﺳﺘﻮران ﺧﻠﻮت و دور اﻓﺘﺎدة ﺗﻬﺮان ﺳﻪ ﺗﻦ از‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ در ﺟﻨﮓ اﻳﺮان و ﻋﺮاق در ﻳﻚ واﺣﺪ ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺿﻤﻦ ﺻﺮف ﻏﺬا ﺑﻪ آراﻣﻲ در ﺑﺎرة ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آن ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻓﺴﺎد و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬ ‫را ﺑﺮاي ﻫﻤﻘﻄﺎران ﺧﻮد ﺷﺮح ﻣﻲ داد و ﺑﺎ دﻟﺴﻮزي‪ ،‬ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺧﻮد را از آﺧﺮ و‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺑﺮاز ﻣﻲ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﺎن ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﻴ‪‬ﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﺎران دﻳﺮوز ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻣﺮدم اﻳﺮان ﭼﺸﻢ اﻣﻴﺪﺷﺎن را ﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫دوﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ارﺗﺶ در اﻳﻦ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﭼﻪ واﻛﻨﺸﻲ‬ ‫ﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ داد و ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻲ ﺑﺎزي ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺳﻪ ﺗﻦ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ رﺗﺒﻪ ﺑﺮ دو ﺗﻦ دﻳﮕﺮ ارﺷﺪﻳﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺄﺛﺮ و ﺗﺄﺳﻒ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺷﺮاﻓﺖ ﺳﺮﺑﺎزي ﻣﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺪم ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم ﺑﺮدارﻳﻢ‪ ،‬از ﺳﻤﺖ ﺧﻮد ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ و ﺷﺠﺎع ﺗﺮ از ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺎي ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ آﻧﺎن ﺑﺸﻮد ﺟﻠﻮي ﺳﻘﻮط ﻣﻤﻠﻜﺖ را از ﮔﺮداﺑﻲ ﻛﻪ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﻧﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫او ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺒﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺎﻳﺴﺘﺔ داﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺴﺖ و ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم ﻓﺨﺮ‬ ‫ﺑﻔﺮوﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻓﻼن واﺣﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ و در ﺟﻨﮓ ﻋﺮاق ﭼﻪ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺮدم ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﻧﺪارد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت از دﺳﺖ رژﻳﻤﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺗﺎ ﻟﺐ ﭘﺮﺗﮕﺎه ﺑﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺮوز ارﺗﺶ ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺗﻜﻠﻴﻒ رژﻳﻤﻲ را ﻛﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﺮان ﻧﺪارد‪ ،‬ﻛﻲ روﺷﻦ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﻓﺴﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ روزﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻦ ﺣﺘﻲ ﺟﻠﻮي زن و‬ ‫ﺑﭽﻪ ام‪ ،‬ﭘﺪر و ﻣﺎدرم و ﺣﺘﻲ دوﺳﺘﺎن و آﺷﻨﺎﻳﺎﻧﻢ اﺣﺴﺎس ﺷﺮم ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ آﻧﻬﺎ در ﻫﺮ ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻲ ﺑﺎ ﻃﻌﻨﻪ و ﻛﻨﺎﻳﻪ از ﻣﻦ در ﺑﺎره ﺣﻀﻮرم‬

‫‪٢٧٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ و ﻳﺎ ﺷﺮﻛﺘﻢ در زﻳﺎرت ﻣﺮﻗﺪ اﻣﺎم و ﻳﺎ دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪﻫﺎﻳﻢ ﺑﺎ ﻓﻼن‬ ‫آﻳﺖ اﷲ و ﺑﻬﻤﺎن ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﻛﻪ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﻨﺎﻳﻪ‬ ‫ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ .‬ﺣﻖ ﻫﻢ ﺑﺎ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از اﻳﻦ ﻛﻪ دم ﺑﻪ دم ﻣﺎ را ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ و اﻳﻦ دﻳﺪارﻫﺎي ﻧﻜﺒﺖ ﺑﺎر ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺣﻘﺎرت ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‬ ‫و از ﺧﻮد و از درﺟﻪ و ﺣﺮﻓﻪ ام ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﻛﺸﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ از اﻳﻦ ﻛﻪ آﻟﺖ دﺳﺖ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪه ﺷﺪه ام ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ارزﺷﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﻟﺒﺎس ﻣﻘﺪس ﺳﺮﺑﺎزي ﻣﺎ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻮدن ﺧﻮد ﻧﻴﺰ دﻟﺰده‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدن ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﻢ ﻫﺮﮔﺰ اﻳﻦ ﻣﻘﺎم را‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ و ﺣﺪاﻗﻞ ﺟﻠﻮي اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده و اﻓﺮاد واﺣﺪم اﻳﻨﻄﻮر ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪه‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻨﺪة دردﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك دو‬ ‫دوﺳﺖ دﻳﺮﻳﻨﺔ او و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻨﺎن در دل‬ ‫دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﭼﺸﻤﺎن ﻫﺮ دو ﭘﺮ از اﺷﻚ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﺘﺮﻳﻦ آن ﺳﻪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ از ﺷﺪت ﺧﺸﻢ ﻣﻲ ﻟﺮزﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﺗﻴﻤﺴﺎر‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺧﻴﺰﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻗﺪم ﺟﻠﻮ ﻧﻤﻲ‬‫ﮔﺬارﻳﺪ؟ ﺷﻤﺎ ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻫﻤﺔ اﻓﺴﺮان ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﻬﻦ ﭘﺮﺳﺘﻲ و ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺷﻤﺎ واﻗﻔﻨﺪ‪ .‬راه ﺑﻴﻔﺘﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫دﻧﺒﺎﻟﺘﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ و آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﻣﺎ اﻧﺘﻈﺎر دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻋﻤﻞ در آورﻳﻢ؟ ﺷﻤﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ در‬ ‫واﺣﺪي ﻛﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ دﻫﻬﺎ اﻓﺴﺮ ﺟﻮان دارم ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ راه ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫را ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﺮاي ارﺗﺶ دوﺧﺘﻪ اﻧﺪ‬ ‫و در اﻧﺘﻈﺎر دﻳﺪن ﻫﻤﺘﻲ از ﻃﺮف ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻓﺴﺮ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺪوه ﺳﺨﻨﺎن ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺧﻮد را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬از‬ ‫ﺳﻜﻮت دوﺳﺖ ﺟﻮان ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﭼﻨﺪي ﻗﺒﻞ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ ﺷﺎم ﻧﮕﺎﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ اﻓﺘﺎد و دﻳﺪم ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﺸﺎن ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻼﻗﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻏﻤﺰدﮔﻲ آﻧﺎن را ﭘﺮﺳﻴﺪم‪:‬‬

‫‪٢٧٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﺎزي دﺧﺘﺮ ﻧﻮزده ﺳﺎﻟﻪ ام ﺑﺎ ﺑﻐﻀﻲ ﻛﻪ در ﮔﻠﻮﻳﺶ ﮔﻴﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد و‬ ‫اﺷﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻞ از ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺳﺮازﻳﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺑﺎﺑﺎ! ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ اﻳﻦ ﻓﺠﺎﻳﻌﻲ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﻲ آورﻧﺪ؟ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم از ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮕﻲ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺑﻲ ﻟﻴﺎﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﺟﻠﻮي دوﺳﺘﺎﻧﻢ ﺧﺠﺎﻟﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺸﻢ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻃﻌﻨﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺪر ﺗﻮ ﻫﻢ دﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﺧﻮن‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان آﻟﻮده اﺳﺖ‪ .‬در دزدي و ﻓﺴﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺷﺮﻳﻚ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻏﻴﺮﺗﻲ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻴﺪ! ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ اﻳﺮان ﻫﺴﺘﻴﺪ!‬ ‫او ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﻦ اﻳﻦ ﺟﻤﻼت‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﺗﺎق را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاي‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣ‪‬ﺮده ﺷﻮرﺗﺎن ﺑﺒﺮد ﺑﺎ اﻳﻦ ﻳﺎل و ﻛﻮﭘﺎﻟﺘﺎن ﻓﻘﻂ ﺑﻪ درد دوﻻ و راﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪن ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﺪ!‬ ‫وي ﺑﺎ اﻓﺴﺮده ﺣﺎﻟﻲ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ درد‬ ‫ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت و ﺳﺎﻛﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻳﻢ و اﺟﺎزه داده اﻳﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ و ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮ رﺷﺘﻪ دار اﻣﻮر‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬دﺧﺘﺮم ﻧﺎزي راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪» ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ اﮔﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ و‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ روز ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﺼﺪر ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ«‪ .‬اﺷﻜﺎل ﻋﻤﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺎ ارﺗﺸﻴﺎن ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد آﮔﺎﻫﻲ‬ ‫ﻧﺪارﻳﻢ و ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﻮﺷﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ .‬در‬ ‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ را دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺿﺮﺑﺘﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮدان‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺳﺮدﻣﺪاران ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ و ﺷﺮﺷﺎن را از ﺳﺮ ﻣﺮدم و‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻛﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻻزم اﺳﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ دادن و ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻦ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ از ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺮوز دﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮدم ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ روﺣﺎﻧﻲ و ﺣﺎﻓﻈﺎن دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﺧﻮد ﻧﮕﺎه‬ ‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﮔﺬﺷﺘﻪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘﻲ از دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻫﻢ ﺳﺮ ﺧﻮرده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺗﺒﻬﻜﺎر و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺒﺎر آﻧﻬﺎ از‬

‫‪٢٧٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻣﺤﺮوم ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺧﺪا ﻫﻢ ﻗﺎدر‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫آري دوﺳﺘﺎن! ﻣﻦ ﻫﻢ درد ﺷﻤﺎ را دارم و ﺑﺴﻴﺎري دﻳﮕﺮ از ارﺗﺸﻴﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺎ را دارﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻳﺎري ﺑﻄﻠﺒﻴﻢ و ﺷﺮوع‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻴﺎﻫﻲ رﻧﮕﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﮔﻴﺮم ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪﻳﻢ و در اﻳﻦ راه ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺣﺘﻲ در آﻧﺼﻮرت ﻫﻢ ﻣﺎ ﺳﺮﻓﺮاز ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻣﺮدم ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮕﻲ و ﺑﻲ ﻏﻴﺮﺗﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از آن ﻋﺪه از اﻣﺮاي ارﺗﺶ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﺷﺮﻣﻲ ﮔﺮد‬ ‫ﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻋﻼﻣﻴﺔ ﻧﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﻲ ﻃﺮﻓﻲ ارﺗﺶ‪ ،‬راه را ﺑﺮاي ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎز ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺮت ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آﻧﻬﺎ دﭼﺎر ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﻳﻦ اﺑﺪي ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ارﺗﺶ ﺗﺮﻛﻴﻪ‬ ‫در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ وارد ﻣﻴﺪان ﺑﺸﻮﻳﻢ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را از دﺳﺖ ﻓﺎﺳﺪان و‬ ‫ﺗﺒﻬﻜﺎراﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ آورده اﻧﺪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ادارة ﻣﻤﻠﻜﺖ را دارﻧﺪ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ در اﻳﻦ ﺟﺎ‪ ،‬در ﺣﻀﻮر ﺷﻤﺎ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮب ﺧﻮد‪ ،‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﻢ و ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻲ ﺑﻨﺪم ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن در راه اﻳﻦ‬ ‫ﻫﺪف ﻣﻘﺪس ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺮاه و ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬در اﻳﻦ راه از ﻃﺮف دﻫﻬﺎ اﻓﺴﺮ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﻋﺘﻤﺎد دارﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺑﺎرﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎ ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن را ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ و اﮔﺮ ﺟﺮأت ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮج ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﻛﺜﺮ اﻓﺴﺮان و ﺑﺴﻴﺎري از درﺟﻪ داران و‬ ‫ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺳﺮﺑﺎزان از ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﻪ اﻓﺴﺮ ﺗﺎ ﭘﺎﺳﻲ از ﺷﺐ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ دﺳﺖ ﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﺮه زدﻧﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎي ﺟﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﺪف ﻣﻘﺪس ﺧﻮد ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ از ﭘﺎ‬ ‫ﻧﻨﺸﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﺠﺎد ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ آن اﺣﺘﻴﺎج دارد رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫*‬

‫‪٢٨٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫دو ﻧﻔﺮ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻟﺸﻜﺮ ﻗﺰوﻳﻦ در ﻣﺤﻮﻃﺔ ﺑﺰرگ ﻳﻜﻲ از ﭘﺎدﮔﺎﻧﻬﺎي‬ ‫آن ﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﺨﻦ را ﻧﺎﺻﺮ ﻳﻜﻲ از اﻓﺴﺮان ﺟﻮان‬ ‫ﻟﺸﻜﺮ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﭘﺮوﻳﺰ ﻛﻪ ﻣﻌﺎون ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻮد آﻏﺎز ﻛﺮد و‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫راﺳﺘﻲ ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﺎن‪ ،‬اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺗﻮ ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪ ﭼﻄﻮره؟ آﻳﺎ زن و ﺑﭽﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺗﻮ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ زن و ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ ﺳﺮت ﻧﻖ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ؟ اﻳﺮاد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ؟‬ ‫ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ وﺿﻊ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ اوﻣﺪم‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻛﻪ ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮﻧﻪ ام‪ ،‬ﻳﻚ روﻧﺪ زﻧﻢ ﻏﺮ ﻣﻲ زﻧﻪ و ﺷﻤﺎﺗﺘﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺎدرﺷﻮن ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﻣﺜﻞ ﺑﺎﺑﺎ ﺗﻴﻤﺴﺎر ﻳﺎ ﺣﺎج آﻗﺎ‬ ‫ﺗﻴﻤﺴﺎر ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﻳﺎدت ﻧﺮه! دﻳﺮ ﻧﺮﺳﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﺎزت ﻗﻀﺎ ﺑﺸﻪ! ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎش‬ ‫ﺟﻠﻮي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ راه ﻧﺮي ﻛﻪ ﮔﻨﺎه داره! ﻣﻮﻗﻊ ﺻﻠﻮات ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻧﺸﻮن ﺑﺪه ﻛﻪ‬ ‫از ﻫﻤﻪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺻﻠﻮات ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬ﺑﻼﺧﺮه ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺸﻮن ﺑﺪي ﻛﻪ ﺗﻴﻤﺴﺎري و ﺑﻪ‬ ‫درد ﻳﻚ ﻛﺎري ﻣﻲ ﺧﻮري و‪..‬‬ ‫آره ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﺎن‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻮﻧﻪ اﻳﻨﻘﺪر ﻣﺘﻠﻚ ﺑﺎرم ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺮم ﺗﻮ اﺗﺎﻗﻢ‬ ‫و از ﺧﺠﺎﻟﺖ درو رو ﺧﻮدم ﻣﻲ ﺑﻨﺪم و ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻴﺎم‪ .‬راﺳﺘﺸﻮ ﺑﺨﻮاي‪ ،‬وﻗﺘﻲ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻴﺸﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﺣﻖ ﺑﺎ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﺎ اﻓﺴﺮان ارﺗﺶ اﻳﺮوﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺮدم از ﻳﻚ ﻃﺮف ﻳﺎل و ﻛﻮﭘﺎل ﻣﺎرو ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﺎ را‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر ﺧﻮار و زﺑﻮن و ﺑﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺣﻖ دارﻧﺪ اﻳﻨﻄﻮر ﺑﺎ ﺣﻘﺎرت‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ روز ﭘﻴﺶ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﺮﻛﺸﻲ واﺣﺪم ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎدﮔﺎن‬ ‫رﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻓﺴﺮان ﺟﻮان ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺑﻮد‪ ،‬در ﺣﺎل ﮔﺸﺖ زﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﺛﺮ آﻣﻴﺰ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﺗﻴﻤﺴﺎر ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﺳﺖ رو دﺳﺖ ﺑﮕﺬارﻳﺪ و ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﺎﺷﻴﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ اﻣﻴﺪ ﻣﺮدم ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ ارﺗﺸﻴﺎن‬ ‫دوﺧﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﭘﺲ ﭼﺮا ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﭼﺮا راه ﻧﻤﻲ اﻓﺘﻴﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ‬ ‫دل ﭼﺮﻛﻴﻨﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ » رﺿﺎ ﺧﺎن ﻣﻴﺮ ﭘﻨﺞ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻮدﺗﺎ ﻛﺮد ﻗﺰاق ﻫﺎي او ﻳﻚ دﻫﻢ اﻓﺮاد‬‫واﺣﺪ ﻣﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﻼح ﻫﺎ و وﺳﺎﺋﻞ ﺟﻨﮕﻲ او ﻫﻢ از ﻳﻚ دﻫﻢ آﻧﭽﻪ ﻣﺎ دارﻳﻢ‬

‫‪٢٨١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻮض ﺟﺴﺎرت و ﺷﺠﺎﻋﺘﺶ ﺻﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﻄﻮر راه اﻓﺘﺎد و ﻣﻤﻠﻜﺖ را از ﻓﺮو ﭘﺎﺷﻲ و ﻣﺮدم را از ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﻛﺖ ﻧﺠﺎت‬ ‫داد‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺎ راه او را دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﻢ؟ ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻴﻢ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻛﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺟﻠﻮي زن و ﺑﭽﻪ و در و‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻪ ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮕﻲ و ﺑﻲ ﻟﻴﺎﻗﺘﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻧﺸﻮﻳﻢ؟‬ ‫ﭘﺮوﻳﺰ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺳﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن اﻓﺴﺮ زﻳﺮ دﺳﺖ ﺧﻮد ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﻓﺴﺮان ﻻﻳﻖ ﻟﺸﻜﺮ و دوﺳﺖ ﻫﻤﺮزﻣﺶ در ﺟﻨﮓ ﻋﺮاق‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺎن‪ ،‬ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪارم‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ‬‫ﻛﻨﻲ ﺧﻮد ﻣﻦ از ﺷﻤﺎﺗﺖ اﻳﻦ و آن و ﺣﺘﻲ زن و ﺑﭽﻪ ام در اﻣﺎﻧﻢ‪ .‬ﻧﻪ! ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺮا از ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺪي ﺑﺎز داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‬ ‫ﺑﺎ اﻓﺴﺮان واﺣﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ و دﻳﮕﺮي ﺣﻀﻮر ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ و آﺧﻮﻧﺪ زاده‬ ‫در ﻣﻴﺎن واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺎ و دﺧﺎﻟﺖ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﻣﻮرﻳﺎﻧﻪ در درون واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺎ ﻻﻧﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ‬ ‫و ﻣﻮاﻇﺐ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪي ﻗﺒﻞ ﻛﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از اﻓﺴﺮان ﻗﺪﻳﻤﻲ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدم‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﻓﺮﺻﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎري ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ راه اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﻲ ﺷﻚ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺻﺮ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن دوﺳﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ و در ﻣﻴﺎن واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺎ و در ﺷﻬﺮ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را ﺷﺒﺎﻧﻪ دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎزه ﻳﺎدت ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ دل ﺧﻮﺷﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺣﺮﻛﺘﻤﺎن را آﻏﺎز ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ و ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎ ﺳﻜﻮت ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺮوﻳﺰ ﺑﺎ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﺳﺨﻨﺎن ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﮕﺮان ﻧﺒﺎش! ﺳﻌﻲ ﻛﻦ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ‬ ‫اﻣﻜﺎن دارد‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻳﻚ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ ﻫﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﻨﻲ؛‬

‫‪٢٨٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺨﺼﻮص ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺗﻮ ﻻﻧﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت دارﻧﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺑﺴﻴﺎر اﻫﻤﻴﺖ دارد‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﻴﺶ از‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ و ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ ﺗﺎ اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬ ‫اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻔﻤﺎن ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﮔﺮوه روﺷﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫آن دو‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺿﻤﻦ ﮔﺸﺖ زﻧﻲ و ﺑﺎزدﻳﺪ از ﭘﺎدﮔﺎن در ﻫﻮاي آزاد‬ ‫ﺣﺮف زدﻧﺪ و در ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ دوﺳﺘﺎن‬ ‫دﻳﮕﺮﺷﺎن در ﺗﻬﺮان و ﭘﺎدﮔﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫*‬ ‫در ﻟﺸﻜﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻧﻴﺰ در ﻳﻜﻲ از ﺷﺐ ﻫﺎ دو ﺗﻦ ار اﻓﺴﺮان ﺑﻪ دور از‬ ‫ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش ﺧﺒﺮ ﭼﻴﻨﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﮕﻮ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻓﺴﺮ ﺟﻮاﻧﺘﺮ ﺑﻪ‬ ‫دوﺳﺖ ﺧﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻳﻜﻲ از واﺣﺪﻫﺎي رزﻣﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﮕﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﺤﻤﻮد‪ ،‬ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺑﺎ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬‫ﺑﺒﻴﻦ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم از ﭘﻴﺮ و ﺟﻮان‪ ،‬از زن و ﻣﺮد و از ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن از‬ ‫اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﮔﺸﺘﻪ اﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺎ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﺸﻢ اﻣﻴﺪ‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﻪ ارﺗﺶ دوﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ ارﺗﺶ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي‬ ‫ﺣﺮﻳﻒ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻧﺴﻨﺎس ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻴﻌﺖ اﺳﺘﻔﺎده و‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﻳﺎدت ﻫﺴﺖ‪ ،‬در درس ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮاﻧﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫اﺑﻮﻣﺴﻠﻢ و ﻃﺎﻫﺮ و ﻧﺎدر و ﺣﺘﻲ ﻗﻴﺎم ﻛﻠﻨﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﺧﺎن ﭘﺴﻴﺎن از ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺎ راه آﻧﻬﺎ را دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﻢ؟ اﮔﺮ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ واﺣﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻣﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺧﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ ﻛﻪ در ﺷﻴﺮاز ﺑﻮدم ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از اﻓﺴﺮان آﻧﺠﺎ ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ .‬اﻓﺴﺮاﻧﻲ ﻛﻪ از دﺳﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ داد و ﻓﻐﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺷﻤﺎ از ﻣﺸﻬﺪ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺎ از ﺷﻴﺮاز ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺧﺎﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﺮاز در ﻣﺮﻛﺰ و از ﭼﻬﺎر ﻃﺮف در ﻣﺤﺎﺻﺮة ﻗﺮار دارد و ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎدﮔﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﺮﻛﻮب ﺷﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻣﺸﻬﺪ دور از دﺳﺘﺮس اﺳﺖ و ﺑﻪ‬ ‫راﺣﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد ﻳﻮرش ﻋﻨﺎﺻﺮ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫‪٢٨٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﺮﻫﺎد در ﭘﺎﺳﺦ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز در ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و در‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ارﺗﺶ وارد ﺻﺤﻨﻪ ﺑﺸﻮد و ﺗﻜﻠﻴﻒ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻦ ﻛﻪ اﮔﺮ ارﺗﺶ در اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺪاران‬ ‫ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ارﮔﺎن ﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ وارد ﻋﻤﻞ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﺳﺖ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن واﺣﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ زودي ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫اﻓﺴﺮان وﻃﻦ ﭘﺮﺳﺖ واﺣﺪﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎن را دﻗﻴﻘﺎٌ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺑﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي‬ ‫ﻛﺎﻣﻼٌ ﺣﺴﺎب ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻈﺮ آﻧﺎن را در ﺑﺎرة ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ در‬ ‫ﺻﻮرت ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از وﺟﻮدﺷﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫*‬ ‫اﻳﻦ ﻧﻮع ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ در ﻣﻴﺎن ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﺣﺘﻲ ﻣﺎﻣﻮران‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻮد‪ .‬زﻳﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎء ﻋﺪة ﻣﻌﺪودي از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻧﻈﺎﻣﻲ و روﺳﺎي ارﮔﺎﻧﻬﺎي ﻏﻴﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺳﺮ ﺑﺮآﺳﺘﺎﻧﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﺪﻧﺔ اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و‬ ‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ از ﺑﻄﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﺮﻛﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد و ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﺮدﻣﺪاران آﻧﻬﺎ را ﻛﻪ ﻣﺜﻞ اﺧﺘﺎﭘﻮس‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎن و ﻣﺎل وﻧﺎﻣﻮس ﻣﺮدم اﻓﺘﺎده اﻧﺪ روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻮﻋﻮد ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺣﻜﻮﻣﺖ در روز‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺟﻠﺴﺎت ﭘﻴﺸﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﺧﻮد از ﺟﻤﻠﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﺸﻮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء‬ ‫ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ و دﻋﺎ ﺑﺮاي‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﻲ او‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺧﻮد ﺟﻠﺴﻪ را اﻓﺘﺘﺎح ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺪ و ﺛﻨﺎي ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ و دﻋﺎي آﻣﺮزش ﺑﺮاي اﻣﺎم راﺣﻞ‪،‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر آﻏﺎز ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫اوﺿﺎع ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺎ آن رو ﺑﻪ رو ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬اوﺿﺎﻋﻲ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎده ﺑﺎ آن ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮد‪ .‬از ﺑﺪو ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻲ رو ﺑﻪ رو ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻳﻢ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ در‬ ‫ﺟﻠﺴﺔ ﭘﻴﺶ از آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪي ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت اﺧﻴﺮ را‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺻﻼح ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺷﺮﻳﻌﺖ و در‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪة ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻨﻲ اﺳﺖ و‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺑﺪان واﻗﻒ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ اﻣﺮوز ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم راﺣﻞ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑﺨﺸﻲ از‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﺖ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ از ﻫﺮ ﻧﻮع آن‬ ‫ﻳﻚ روزي ﻋﻤﺮش ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﻛﻪ ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﭙﺮدازم‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻻزم ﻣﻴﺪاﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ اﺷﺎره ﻛﻨﻢ و رﺷﺘﺔ ﺳﺨﻦ را ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺴﭙﺎرم‪.‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ در ﺑﻘﺎي ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪه اي را اﻳﻔﺎء ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﻨﺎي ﻓﻜﺮي آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ زﻳﺮ ﺑﻨﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم‬ ‫و ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﭘﺎﻳﻪ رﻳﺰي ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺧﻮد اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ ﻋﻤﺪة‬ ‫ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدن ﻣﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﻣﺮدم‬ ‫ﺗﻮﻗﻌﺎﺗﻲ از ﻣﺎ داﺷﺘﻨﺪ و دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮآورد آﻧﻬﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ .‬دﻟﻴﻞ آن ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻣﺎ روﺷﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در‬ ‫اﻣﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﻧﺪاﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻪ اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﻧﻴﺰ ﻗﺪﻣﻲ در اﻳﻦ راه‬ ‫ﺑﺮﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ در ﻛﺘﺐ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ آﻣﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﺮ ﺗﺼﻮرات ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در اﻣﺮ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬرﻳﻢ از اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺧﻮد اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﺷﻴﻮة ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺒﻚ و روال ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﺟﻬﺎن ﻛﺎر آﻳﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻣﺨﻤﺼﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﻗﻌﻲ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﭘﻴﺶ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬

‫‪٢٨٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫داده ﺑﻮدﻳﻢ وﺟﻮد دارد‪ .‬آن روزﻫﺎ ﻣﺎ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ آﮔﺎﻫﻲ ﻳﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در‬ ‫اﻣﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ و اﻣﻴﺪي ﺑﻪ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ را ﻛﻪ ﻣﺮدم‬ ‫دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻋﺪه ﻣﻲ دادﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺗﺎزه ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮدن وﻋﺪه ﻫﺎي ﺧﻮد ﭘﻲ ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮد‬ ‫اﻣﺎم راﺣﻞ ﻛﻪ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬار اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﻤﺎم وﻋﺪه ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ‬ ‫در ﭘﺎرﻳﺲ داده ﺑﻮد‪ ،‬زﻳﺮ ﭘﺎ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺳﻮم ﻃﺮز رﻓﺘﺎر آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از آﻏﺎز ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻈﺎم‪ ،‬ﺣﻀﻮرﺷﺎن‬ ‫را در رأس ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺘﻲ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﺤﻜﻴﻢ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي رژﻳﻢ ﺑﻪ‬ ‫دﻧﺒﺎل ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﻲ و آﻧﻲ ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﻮردي ﻛﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﻬﻢ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﭘﻴﺶ آﻣﺪ و آن اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﻴﺶ از آﻧﭽﻪ ﺻﻼح و ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻓﺸﺎر آوردﻳﻢ و آﻧﻬﺎ را از ﺧﻮد و‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد رﻧﺠﺎﻧﺪه و ﺑﻴﺰار و ﻣﺘﻨﻔﺮ ﻛﺮده اﻳﻢ؛ ﻛﺎري ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻧﻈﺎم‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﭘﺎﻳﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را دارﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﺷﺎن ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﺣﻔﻆ ﺷﺌﻮﻧﺎت و ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﺎ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺧﻮد‪ ،‬ﺻﺪﻣﺎت زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ وارد ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ وﻗﺖ آن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻋﺎﺟﻠﻲ ﺑﺮاي آﻳﻨﺪة ﺧﻮد و اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻟﺠﺎﺟﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮج ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده ﺑﺎ ﺗﺼﻮرات واﻫﻲ اوﺿﺎع و اﺣﻮال را ﺑﺪﺗﺮ از اﻳﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺟﻠﺴﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺤﻮر ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺮآن ﻗﺮار داﺷﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻌﺮوف وﺑﺎل ﮔﺮدﻧﻤﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ روﺷﻦ‬ ‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬دو راه ﺣﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ‪ ،‬اول اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ دﺳﺖ از‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻳﻢ و آﻧﺮا ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ .‬راه دوم اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻧﮕﻪ دارﻳﻢ و اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﺗﺎ ﺣﺪودي در ﺑﺎرة ﻫﺮ دو‬ ‫راه ﺣﻞ و ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎﻳﺶ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻣﺮوز ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ در اداﻣﺔ ﻣﺒﺎﺣﺚ‬

‫‪٢٨٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻈﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻗﻄﻌﻲ اﺗﺨﺎذ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻟﺬا‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺶ دارم‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﺪاران ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮﺷﺎن را ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﮔﻮش ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﭘﻴﺮي ﻛﻪ ﺷﺪﻳﺪاٌ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮد و ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﮔﺮوه‬ ‫ﻃﺮﻓﺪاران اﻳﻦ ﻃﺮز ﻓﻜﺮ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺴﻢ اﷲ‬ ‫اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‪ ،‬آﻏﺎز ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ ﻣﺎ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از دﺳﺘﺎوردﻫﺎي اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ‬‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬در اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻫﻢ در ﺑﺎرة دو راه ﺣﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ‬ ‫ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﻫﺮ دو ﺣﺎل ﺷﺎﻧﺲ‬ ‫ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﺮاي ﻓﺮار از ﻋﻮاﻗﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻪ دﻫﻪ ﺧﻮد را ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻬﻠﻜﻪ اي ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ آن ﺑﺮاﻳﻤﺎن‬ ‫روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻳﻘﻴﻦ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﺘﺰﻟﺰل‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻳﻢ ﻛﻪ روز و روزﮔﺎري ﻧﺎﭼﺎر ﻫﺴﺘﻴﻢ دﺳﺖ از اﻳﻦ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻳﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي ﺣﺎﻛﻤﺎن آن اﺑﺪي‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﭘﻴﺶ ﻗﺪم ﺑﺸﻮﻳﻢ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮن دل و ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺰار و ﻳﻚ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻗﺎﺑﻞ رﻓﻊ و رﺟﻮع از‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻧﻪ ﻣﻨﻄﻘﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﻘﻼﻧﻲ و ﻧﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ در ﻃﻮل ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ روﺑﺮو ﺑﻮده اﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ را ﺳﺎﻗﻂ ﻛﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺎ دراﻳﺖ و ﻫﻮﺷﻴﺎري‪،‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﺣﻮادث در اﻣﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻴﻢ و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺎ ﺳﻮار‬ ‫ﺷﺪن ﺑﺮ ﻣﻮج ﺣﻮادث‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺣﻜﻮﻣﺘﻤﺎن ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ دﻟﻴﻠﻲ ﻧﺪارد‬ ‫ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻴﻢ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺮﻳﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ در روﻳﺎروﻳﻲ‬ ‫ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﻛﺜﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎ ﺣﻀﻮرش ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻧﻈﺎم‬ ‫ﻣﺎ را واژﮔﻮن ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻲ از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺪار ﻣﺎﻧﺪه اﻳﻢ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم ﺑﻲ آﻧﻜﻪ از ﺗﻪ و ﺗﻮي ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور رﺳﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺣﺎﻛﻤﺎن آن از ﭼﻨﺎن اﻗﺘﺪاري‬

‫‪٢٨٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺘﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻴﺰ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺻﺤﺒﺘﻲ‬ ‫ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺔ ﻗﺸﺮﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺣﺘﻲ روﺣﺎﻧﻴﺖ رواج دارد‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻦ اﻗﺘﺪار را ﭼﺮا از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ؟ ﭼﺮا ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺗﺮس و زﺑﻮﻧﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم آَﺷﻜﺎر ﻛﻨﻴﻢ و ﺧﻮد را رﺳﻮا ﺳﺎزﻳﻢ و ﻏﻨﻴﻤﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎﻳﻲ را ﻣﻔﺖ‬ ‫و ﻣﺴﻠﻢ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ؟‬ ‫اﮔﺮ ﻣﺮدم ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ زن و ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﻤﺎن ﻧﻴﺰ از اﻧﺘﻘﺎم آﻧﺎن در اﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ دارﻳﻢ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﺻﺒﺮ و ﺣﻮﺻﻠﻪ و ﻫﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﻮد و ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻧﮕﻪ ﺑﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻋﺠﻠﻪ ﻛﺎر ﺷﻴﻄﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﻤﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻓﺴﺎر ﻣﺮدم را‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن در دﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪارﻳﻢ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺮوزه ﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ و‬ ‫اﻣﻜﺎﻧﺎت وﺳﻴﻌﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﻢ‪ ،‬در وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ‪ !،‬ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار آﺧﻮﻧﺪ و ﻃﻠﺒﻪ در‬ ‫ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﻃﺮﻓﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺪاران اﻧﻘﻼب و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه را در‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن آﻧﺎن از واﺑﺴﺘﮕﺎن روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از ﻗﺒﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻮاﻳﻲ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺎ و ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎرﻣﺎن ﻗﺮار دارد‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﺮ دارﻳﻢ و اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﻢ؟‬ ‫آﻳﺖ اﷲ در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد اﻓﺰود ‪ :‬در ﻃﻮل اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﺎ ﺑﺎ دﻫﻬﺎ و‬ ‫ﺻﺪﻫﺎ روﺣﺎﻧﻲ و دوﻟﺘﻤﺮد و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دار ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺟﻮﻳﺎ‬ ‫ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ دﻟﻴﻞ اﻛﺜﺮ‬ ‫اﻳﻦ ﻋﺪه ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺎم و‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ درآﻣﺪ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬از ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻤﻨﺎﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ ﺧﻮد ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺮﺑﻪ اي اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻮع روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ ﺣﻮادث‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻗﺪام ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫او در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﺳﻘﻮط اﻳﻦ ﻧﻈﺎم و ﻳﺎ واﮔﺬاري آن ﺑﻪ ﻣﺮدم‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ در‬ ‫ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﻳﺎ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﻛﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺎرج از‬ ‫ﻛﺸﻮر ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬راه ﺑﺎز اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼش ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎي ﮔﺮاﻧﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ آﺳﺎﻧﻲ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن در اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮاي ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻘﺸﻲ داﺷﺘﻴﻢ و در آن ﺳﻬﻤﻲ دارﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا‬ ‫اﻳﻦ ﺣﻖ ﻣﺎﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺎرة آﻳﻨﺪة اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ را ﺑﺎ دوراﻧﺪﻳﺸﻲ و ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻓﺮدي ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻣﺎده اﻧﺪ در ﺻﻮرت ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي‬ ‫ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻗﺎﻳﺎن ﺟﺎﻳﺸﺎن را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻲ و ﻣﺎﻟﻲ آﻗﺎﻳﺎن‬ ‫را ﻫﻢ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﺻﺮﻳﺢ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪة آﻳﺖ اﷲ ﻛﻪ از ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﮔﺮوه ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ رژﻳﻢ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﻃﺮز ﻓﻜﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻣﺸﻜﻼت آن ﻏﻨﻴﻤﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﻤﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮان آن را ﻧﮕﻪ داﺷﺖ و از ﻣﺰاﻳﺎﻳﺶ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺎﺟﺮاي ﻛﻮﺑﻨﺪة ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬ ‫زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻲ ﺷﻚ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت دﻳﮕﺮ را ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در ﭘﻲ آن در ﺷﺮف وﻗﻮع ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ دل از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪﻧﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ اﻛﺜﺮ‬ ‫آﻧﻬﺎ از ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ از ﻣﺰاﻳﺎي اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎد آورده ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻛﻮب و اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و وﺣﺸﺖ‪ ،‬اﻓﺴﺎر ﻣﺮدم را ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﺴﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﻧﻮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و آﻧﻬﺎ را ﻣﺜﻞ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮد ﻛﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮدﺑﺎري ﺳﺨﻨﺎن آﻳﺖ اﷲ را ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺲ از‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي او‪ ،‬رو ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﻛﺮد و از آﻳﺖ اﷲ ﻣﺴﺌﻮل‬ ‫اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎن را ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ‪،‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر آﻏﺎز ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫ ﺳﺨﻨﺎن ﺳﻨﺠﻴﺪه و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ ﺣﺎج آﻗﺎ را ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﻣﻨﻄﻖ و اﺳﺘﺪﻻل‬‫اﻳﺸﺎن ﻣﺮا ﻫﻢ ﺳﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار داد و ﻳﻘﻴﻦ دارم آﻗﺎﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اﺣﺴﺎﺳﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻴﻒ اﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺧﻮن دل ﺧﻮردن روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻣﺎم راﺣﻞ ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ﮔﺬاري ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را‬ ‫ﻫﻢ ﻳﺎد آور ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز‪ ،‬ﻃﺮﻓﺪاران ﻃﺮز ﻓﻜﺮﺷﺎن آﻣﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫را اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ و ﻧﮕﺮان ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از آن ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ دﭼﺎر ﺑﺤﺮان ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﺎ آن رو ﺑﺮو ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺒﻮدﻳﻢ و ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻌﻀﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﭘﻴﺶ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮز ﻓﻜﺮي را ﻣﻲ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪم و‬ ‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ و ﭘﺎ ﺑﻪ ﭘﺎي اﻳﻦ دوﺳﺘﺎن ﻳﺎ ﻋﻠﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻢ و ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻳﻚ روزي ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ و اﻣﻴﺪي ﺑﻪ اﻣﺎم راﺣﻞ ﻳﺎ ﻋﻠﻲ ﮔﻔﺘﻢ و‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ راه اﻓﺘﺎدم‪ ،‬زﻧﺪان و ﺗﺒﻌﻴﺪ و ﻏﻴﺮه را ﻫﻢ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ در‬ ‫آن روزﮔﺎران ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺒﺎرزه ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻚ ﻫﺰارم‬ ‫اﻣﻜﺎﻧﺎت اﻣﺮوز را ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ اﻧﮕﻴﺰه و اﻳﻤﺎن و اﻣﻴﺪ و آرزو داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻛﻪ اﻣﺮوز در ﺻﻒ ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ ام‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺑﻘﻪ اي دارم‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻪ آدم ﺗﺮﺳﻮﻳﻲ ﻫﺴﺘﻢ و ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ و ﺷﺠﺎﻋﺘﻢ را از دﺳﺖ‬ ‫داده ام‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت وﺳﻴﻌﻲ ﻛﻪ در دﺳﺘﺮس ﻣﺎ ﻗﺮار دارد‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ آﮔﺎﻫﻢ‪ .‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ؛ ﭘﺲ ﭼﺮا ﻫﻤﺮاه ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ ﭼﻮب ﺧﻂ ﻣﺎ ﭘﺮ ﺷﺪه و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﺮدارﻳﻢ؟ دﻟﻴﻞ آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺑﺎور و اﻋﺘﻘﺎدات ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺧﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻴﻢ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ را ﺑﻪ رﻓﺎه و‬ ‫ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ و ﺧﻮد ﻧﻴﺰ از ﻣﺰاﻳﺎي ﭼﻨﺎن ﺣﺎﻛﻤﻴﺘﻲ‬

‫‪٢٩٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻤﻼٌ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ آﻧﭽﻪ در ﻣﺴﺠﺪ و‬ ‫ﻣﻨﺒﺮ ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا در آورﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ در ﻋﻤﻞ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ و ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺪن ﺑﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺎ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ آﺳﻴﺐ و زﻳﺎن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ روﺣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺧﻮد وارد ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ و‬ ‫اﻧﺪازه ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮدم را در ﺑﺎورﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ و در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺑﻲ اﻋﺘﻘﺎدي ﻛﺸﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬اﻣﺮوز دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ و ﻧﺒﻮدﻧﺶ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ دل ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻣﻦ‬ ‫و ﺑﺴﻴﺎري از ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻋﻤﻼٌ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎﻟﻤﻲ ﻛﻪ وﻋﺪه اش را ﺑﻪ ﻣﺮدم داده ﺑﻮدﻳﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺮوز ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن و آﻗﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮدن ﺑﺮ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز ﻛﻴﻨﻪ و‬ ‫ﻧﻔﺮﺗﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻓﺰوده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬آن ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎرش را‬ ‫داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬اﻣﺮوز ﺑﺮاي ﻣﻦ داﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺼﺐ در اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﮕﺮ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ارزﺷﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻣﺸﺎﻏﻞ و ﻣﻨﺎﺻﺐ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻣﻮرد ﺑﻲ اﺣﺘﺮاﻣﻲ و ﻧﻔﺮت ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻛﺎرﻧﺎﻣﺔ ﺳﻪ دﻫﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻃﻲ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ورق ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ دﻳﺪﮔﺎﻫﻤﺎن در ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﮔﻲ از اﻳﻦ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪ را ورق ﻣﻲ زﻧﻢ و ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺷﻔﺎف ﺟﻠﻮي دﻳﺪﮔﺎن آﻗﺎﻳﺎن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ آورد ﻣﺎ ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮده اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪ اي و ﭼﻨﻴﻦ اوراق ﺳﻴﺎﻫﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ دو ﻫﺪف را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬ ‫ﻫﺪف‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ و ﺳﺮوري روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد و ﻫﺪف‬ ‫ﺑﻌﺪي ﻛﺴﺐ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ دوي اﻳﻦ اﻫﺪاف دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻴﻢ و ﻛﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺪ‬

‫‪٢٩١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻓﺮﺟﺎﻣﻲ ﻧﻜﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﺮدن ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎ در اﻳﻦ راه‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﺮاي آن ﻫﻢ ﻛﺎﻣﻼٌ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدﻧﺶ ﺿﺮوري‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺳﻬﻤﻲ ﻣﻮﺛﺮ در اﻳﻦ اﻣﺮ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﻻزم‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺧﻮد رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫در ﻋﻤﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﺸﺪه و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﻮد و ﻣﺎ ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ وﺿﻌﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟ آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮت‬ ‫ﻣﺮدم اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮرت اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ؟ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺎ اوﺿﺎع ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻳﻦ ﺑﻪ‬ ‫وﺧﺎﻣﺖ ﻧﻜﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از ﺧﻮاب و ﺧﻴﺎل ﻫﺎي واﻫﻲ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ و ﻓﻜﺮ‬ ‫ﭼﺎره اي ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ در ﻣﻨﺠﻼب اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻏﻮﻃﻪ ﻧﺨﻮرﻳﻢ و از‬ ‫ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي آن ﻧﻴﺰ در اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺎ‪ ،‬ﻋﻘﻼﻧﻲ و ﻣﺘﻜﻲ ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺪف ﻣﻬﻢ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﺎﻓﺖ ‪:‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم را از ﻣﺼﻴﺒﺘﻲ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن‬ ‫ﻓﺮود آﻣﺪه‪ ،‬ﻧﺠﺎت ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ و ﺑﻪ ﻫﻤﺖ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪه اﺳﺖ از ورﻃﺔ ﺳﻘﻮط و ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻴﺮون‬ ‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﺳﻮم اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻛﻨﺎر ﻛﺸﻴﺪن ﺧﻮد از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﺔ‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ درﺟﺔ اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮد رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﻴﻢ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻴﺰ ﺟﺎن ﺧﻮد را از ﺷﺮ اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ ﻣﺮدم ﻣﺼﻴﺒﺖ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪه و داﻏﺪﻳﺪه ﻧﺠﺎت ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ اﻳﻦ راه را ﺑﺮ ﻧﮕﺰﻳﻨﻴﻢ و ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺮ ﻛﻨﺎري ﻣﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﻮﻧﺖ آﻣﻴﺰ ﺻﻮرت‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻧﻴﺰ از آﺳﻴﺐ آن در اﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺟﺎن ﻣﻦ و ﻓﻼن آﻳﺖ اﷲ و ﺑﻬﻤﺎن ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم‬ ‫ﻣﺼﺪر اﻣﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﻤﺎم آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ و ﺣﺘﻲ ﺧﺎﻧﻮاده و‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن درﻣﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﻘﻂ داﻣﺎن‬ ‫ﻣﻦ دﺳﺖ اﻧﺪر ﻛﺎر را ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﺧﻮب؛‬

‫‪٢٩٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﺮﺑﺰه ﺧﻮرده ام ﭘﺎي ﻟﺮزش ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻦ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺪارﻳﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ دﻳﮕﺮان و ﺑﺨﺼﻮص ﺧﺎﻧﻮاده و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻤﺎن ﺑﺎزي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺎ ﻳﻜﻲ و دو ﺗﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻪ دﻫﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﻨﺎن‬ ‫رﻓﺘﺎري ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻪ اﻋﺘﻤﺎدي ﺑﻪ ﻣﺎ دارﻧﺪ‬ ‫و ﻧﻪ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ و ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ دﻳﮕﺮي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ دل ﭼﺮﻛﻴﻨﻲ ﻣﺮدم را از ﺧﻮد دور ﻛﻨﻴﻢ و از ﻧﻮ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﺮدم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﺨﺘﺼﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺮض رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻔﻜﺮان ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از ﻣﺎل دﻧﻴﺎ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻛﻨﻴﻢ و از ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ و ﺑﻲ‬ ‫ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺣﺎﺻﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮدارﻳﻢ و ﺳﺮ ﺧﻮد و ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن را ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺒﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺣﺎج آﻗﺎ‪ ...‬ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ و ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻨﺘﻔﻊ ﺷﺪه اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺮاه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻧﻪ ﺑﻪ آن‬ ‫ﺗﻌﺪاد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮاﺑﺮ آن ﻋﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه و ﻋﻮاﻗﺐ وﺧﻴﻢ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﻣﺮدم‪ ،‬ﮔﺮﻳﺒﺎن آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ را رﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ را ﺑﺪون ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و ﻣﺼﺎﺋﺐ دﻳﮕﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮد‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد ﻻزم اﺳﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬ ‫دوﺳﺘﺎن ﻣﺎ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ اﻳﻦ واﮔﺬاري را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ اﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻲ و‬ ‫ﻣﺎﻟﻲ ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ آن را ﺑﺮاي ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در اﺧﺘﻴﺎر آﻗﺎﻳﺎن‬ ‫ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪ .‬ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻢ ‪:‬‬ ‫اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺪون ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪،‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن‬

‫‪٢٩٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫داده اﻳﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻣﺮدم ﮔﻨﺎﻫﺎن داﻧﺴﺘﻪ و ﻧﺎ داﻧﺴﺘﺔ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺪﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻣﺎ را ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ و در ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺳﻴﺎه ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ورق ﺳﻔﻴﺪ از ﻣﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ..‬واﻟﺴﻼم‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﮔﺮوه ﻃﺮﻓﺪار واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‪،‬‬ ‫اﻓﺮاد دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن را ﺑﻪ ﺳﻜﻮت دﻋﻮت ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ آﻧﻘﺪر زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد روزﻫﺎ و ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎ در‬ ‫ﺑﺎره اش ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺣﺴﺎس ﻛﻨﻮﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺪ اﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺸﺨﺼﻪ در ﺑﺎرة ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات آﻗﺎﻳﺎن‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮم‪ ،‬زﻳﺮا ﺧﻮدم را ﻳﻜﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬ ‫ﺧﺎص ﺻﺎﺣﺐ ﻳﻚ رأي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ آﻧﭽﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻗﺮار داد‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ دو راه ﺣﻞ را ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ‬ ‫و ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ راه ﺣﻞ ﺑﻴﺮون رﻓﺖ از اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺗﺎرﻳﺨﻲ را ﺑﺎ رأي ﮔﻴﺮي و ﺑﺎ ﻧﻈﺮ اﻛﺜﺮﻳﺖ اﻧﺠﺎم‬ ‫دﻫﻴﻢ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ رأي ﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺘﺒﻲ و ﻣﺨﻔﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺪون رو درﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﻈﺮﺷﺎن را اﻋﻼم ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻳﻬﺎ ﺧﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮان را ﻫﻢ دﺧﺎﻟﺖ دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺣﺮف آﺧﺮ را ﺧﻮدش ﻣﻲ زد‪ .‬اﻣﺎ اوﺿﺎع ﭼﻨﺎن ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻮد ﻛﻪ رﻫﺒﺮ رژﻳﻢ ﻫﻢ آﺷﻜﺎرا دﭼﺎر وﺣﺸﺖ ﺑﻮد و ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ در اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﮔﻴﺮي دﻳﮕﺮان را ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮل ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن رﻫﺒﺮ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻳﻜﻲ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ورﻗﻪ ﻫﺎي رأي ﮔﻴﺮي ﻛﻪ در آن در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم دو ﻛﻠﻤﺔ »آري«و»ﻧﻪ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻴﺎن‬ ‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﭘﺨﺶ ﻛﺮد و از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻮاﻓﻖ ﻳﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﺎ»آري ﻳﺎ ﻧﻪ«ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﻫﻤﺎن آﺧﻮﻧﺪ ﻋﻤﺎﻣﺔ ﺧﻮد را از‬ ‫ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺖ و آﻗﺎﻳﺎن آراي ﺧﻮد را ﺑﻪ درون ﻋﻤﺎﻣﻪ او رﻳﺨﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫آراي داده ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة دو ﺟﻨﺎح ﻗﺮاﺋﺖ ﺷﺪ و ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﺎﺳﺦ» آري«داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻔﺮ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻧﻈﺮي ﻧﺪارد و ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻪ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن آراء‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ از ﻧﻮ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫ رأي ﻣﻤﺘﻨﻊ ﻣﺎل ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ در اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي از ﺟﻨﺎح‬‫ﺧﺎﺻﻲ ﭘﻴﺮوي ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺗﺼﻮر ﺷﻮد ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻖ ﮔﺮوﻫﻲ و ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﭼﻮن ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ‬ ‫)و ﺷﺎورﻫﻢ ﻓﻲ اﻻﻣﺮ( ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي از آراي آﻗﺎﻳﺎن ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﺣﻤﺪاﷲ روﺷﻦ و ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻛﺜﺮﻳﺖ آﻗﺎﻳﺎن‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم و ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي از ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ وﺿﻌﻴﺖ را درك ﻛﺮده و راه ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ اي را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﭼﻘﺪر ﺑﻪ ﺟﺎ‬ ‫ﺑﻮده‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرم ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻌﻀﻲ از‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن اﻃﻼع ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﺷﺎره ﻛﻨﻢ ‪:‬‬ ‫در ﻋﺮض ﭼﻨﺪ روز ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻦ دو ﮔﺰارش ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ از ﺟﺎﻧﺐ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻛﻞ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ارﺗﺶ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ از ﻫﻢ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدم ﻛﻪ‬ ‫ﻫﺮ دو ﻧﻴﺰ از ﻃﺮف وزارت اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺄﺋﻴﺪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺰارﺷﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف‬ ‫اﻳﻦ دو ﻧﻬﺎد ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﺪه ﺣﺎﻛﻲ از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ ارﺗﺶ و‬ ‫اﻓﺮاد ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﻧﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﮕﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن آن دو ﻧﻬﺎد ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﺰارش آﻧﻬﺎ ﻫﺮ‬ ‫دو ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻓﺴﺮان ردة ﺑﺎﻻي اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﻓﺴﺮان ﺟﻮان ﻛﻪ در‬ ‫رده ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ از دﺳﺘﻮرات ﺻﺎدره‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداري ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﭼﻮن و ﭼﺮا ﻣﻲ ﭘﺮدازﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ و ﻣﻘﺮرات‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬ ‫ردة ﭘﺎﺋﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻧﻬﺎد ﻛﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﻜﺮﻳﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن رده ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﻛﻪ‬

‫‪٢٩٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﻮرد ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ و ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻲ‬ ‫اﺣﺘﺮاﻣﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺰارﺷﻲ از ﻃﺮف اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ و‬ ‫ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﺰارش وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻋﺘﺮاض ﻫﺎ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺳﺮاﻳﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﮔﺴﺘﺮش اﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮع اﻋﺘﺮاﺿﺎت داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺎ ﭼﻘﺪر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﷲ اﻋﻠﻢ‪.‬‬ ‫در ﻫﺮ ﺣﺎل اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺰودي ﺣﻤﺎﻳﺖ ارﺗﺶ و ﺳﭙﺎه‬ ‫ﭘﺎﺳﺪاران را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد‪ :‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﺔ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ دوﺳﺘﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬از ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻤﺔ آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺧﻮد را ﻣﻄﺮح و‬ ‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ از آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮاﻫﺶ دارم ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﻧﻴﺰ در‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺄﻟﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﺟﺎﻳﻲ و در ﻧﺰد ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻣﻄﺮح‬ ‫ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻴﺎن آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺮار‬ ‫ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ از‬ ‫ﻧﻮ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻃﺮح واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٦‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬

‫‪-5‬‬ ‫ﺟﻠﺴﺔ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬ ‫آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬رﻫﺒﺮ ﻧﻈﺎم در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺣﺎل ﻣﺰاﺟﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﺨﺼﺎٌ در ﺟﻠﺴﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﺑﻴﺎﻧﺎت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮح زﻳﺮ اﻳﺮاد ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬در ﺟﻠﺴﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮا‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮي درﺑﺎرة ﻣﻄﺎﻟﺒﺸﺎن ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬ ‫درﺳﺘﻲ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺪون ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ورﻗﺔ ﺳﻔﻴﺪ ﻛﺎرﻧﺎﻣﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻪ دﻫﻪ اي ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت اﻳﺸﺎن ﻻزم ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﻧﻴﺰ‬ ‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻗﻀﺎوت ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻴﺰ در‬ ‫ﺑﺎرة ﻣﺎ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬دﻟﻴﻞ آن ﻧﻴﺰ روﺷﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ واﮔﺬاري‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﺐ ﺻﻼﺣﻴﺖ از ﺧﻮد در اﻣﺮ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬ ‫ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاء ﻗﺼﺪ و ﻏﺮﺿﻤﺎن ﺧﺪﻣﺘﮕﺬاري ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ اﺣﺴﺎس‬ ‫ﻛﺮدﻳﻢ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻲ آن ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﻗﻴﺎم‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﺑﺸﻮد ﻣﺬﻫﺒﻤﺎن را ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ آﺳﻴﺐ ﺑﺴﻴﺎري دﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺠﺎت‬ ‫دﻫﻴﻢ و اﻋﺘﺒﺎر ﮔﺬﺷﺘﻪ اش را ﺑﻪ آن ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﻮﺗﺎه ﺧﻮاﻫﺶ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ و‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻣﻄﺮح ﮔﺮدد ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺧﻴﺮ را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫آﺧﻮﻧﺪي از ﻃﺮﻓﺪاران واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‪ ،‬دو راه ﺣﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﮔﺰﻳﻨﺶ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻃﺮح ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ آن ﮔﺰﻳﻨﺶ اراﺋﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از راه ﺣﻠﻬﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖ ادارة اﻣﻮر ﻛﺸﻮر را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ در ﻓﻀﺎي اﻣﻦ و اﻣﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم واﮔﺬار ﮔﺮدد‪ .‬راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻲ و‬ ‫آزادي اﺣﺰاب و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﻏﻴﺮه در ﻳﻚ اﻧﺘﺨﺎب آزاد‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬ ‫ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﺶ راه ﺣﻞ ﻧﺨﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬ ‫اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ در اﺳﺮع وﻗﺖ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬زﻳﺮا در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﻣﻤﻠﻜﺖ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ارﺗﺶ‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺎره وارد ﻋﻤﻞ ﻧﺸﻮد‪ ،‬اوﺿﺎع ﻛﺸﻮر ﺑﻠﺒﺸﻮ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ‪ ،‬اداره اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را در اﺑﺘﺪاء ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻈﺎرت آﻧﻬﺎ و ﺑﻪ دور از آﺷﻮب و ﻫﺮج و ﻣﺮج‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ‬ ‫واﮔﺬار ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺎرة راه ﺣﻞ دوم‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ آﻧﺮا ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ زﻣﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي در رأس اﻣﻮر‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﻓﻀﺎ را ﺑﺮاي واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﻣﺮدم آﻣﺎده ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺣﻀﻮر ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﻣﺎ در ﺻﺤﻨﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻼح ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺷﺎه ﺗﻜﺮار و ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺣﺎﺿﺮ در ﺟﻠﺴﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫‪ -‬اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ‬

‫‪٢٩٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاران واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ آﻣﺪه از ﺑﻄﻦ اﻧﻘﻼب ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎ را ﺑﻬﺘﺮ از ارﺗﺸﻴﺎن رﻋﺎﻳﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺳﺌﻮال ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻛﻪ از دﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻣﺪاران روﺣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺪ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ را از ﺑﺨﺸﻲ از آن‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﻪ ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮش ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ در ﻣﻮرد ارﺗﺶ وﺿﻊ ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ارﺗﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺑﻲ اﻟﺘﻔﺎﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻛﻪ از ﻣﺎ‬ ‫دور و ﺟﺪا ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ و اﺣﺘﺮام ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ ﻳﺎد آور ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاران‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ رﻓﺘﺎرﺷﺎن ﺑﺎ ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﺎدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻬﺎد اﻛﺜﺮاٌ آدﻣﻬﺎي ﺷﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت و ﺛﺮوت ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﻗﺎﻳﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ارﺗﺶ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫آﻳﺖ اﷲ در ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ آن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺳﭙﺮده ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ رواﻟﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬ارﺗﺶ‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﻴﺰ در اوﺿﺎع ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد و‬ ‫ﭘﺲ از اﻳﺠﺎد آراﻣﺶ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮي ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ دارد ﻛﻪ ﻣﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫اﺳﺖ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ از ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻏﺮض‬ ‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﻮن از ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺎر رﻓﺘﻦ ﺗﺪرﻳﺠﻲ‬ ‫آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺼﺪر اﻣﻮر‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﻳﺎ آﻗﺎزاده ﻫﺎي زﻣﺎﻣﺪاران ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ از ﺑﺴﺘﮕﺎن‬

‫‪٣٠٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫درﺟﺔ ﻳﻚ و دو و ﺳﺔ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻨﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻈﺮ و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺮدم‬ ‫را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﻣﺸﻜﻼت اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺮدم ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﻀﻮر اﻳﻦ اﻓﺮاد در ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻛﻠﻴﺪي ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﻼﻣﻲ و ﺑﺎ‬ ‫اﺣﻜﺎم ﻗﺮآﻧﻲ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻓﻘﻬﻲ اداره ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ را از آﻣﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺪا ﺳﺎزﻳﻢ و ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻌﻨﻮي اﻳﻦ ﻧﻬﺎد را ﺑﻪ‬ ‫آن ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺼﺪر اﻣﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ادﻋﺎي‬ ‫ﺑﻴﻀﻪ داري اﺳﻼم را داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ‪ :‬آﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻣﺜﺎل ﻣﻠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ‬ ‫اﺻﻼح ﻃﻠﺒﺎن و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺎﻃﺮ دارﻧﺪ‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ؟‬ ‫در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﺼﺪ رﻫﺎ ﻛﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬ ‫دارﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد را از ﮔﻮداﻟﻲ ﻛﻪ در آن اﻓﺘﺎده‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ادﻋﺎي ﻣﻠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﺻﻼح ﻃﻠﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﺘﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ اﺳﻼم ﺑﺪون‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﻮدن و ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﮔﺰﻳﻨﺶ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎ اﺣﻜﺎم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼم و‬ ‫ﻣﺬاﻫﺐ آن ﻣﻲ ﺷﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﺧﻮد ﻣﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻧﺎ ﺷﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﮔﺮوﻫﻬﺎ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺮدم را از ﭼﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻳﻢ و ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻳﻦ ﻛﺎر‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﺻﻼح ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺎ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻋﺮض ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎﻧﻲ ﻳﻚ اﻣﺮ ﺧﻴﺮ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ؛ اوﻻٌ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را از‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻴﺮون ﻧﮕﻬﺪارﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺳﺌﻮال دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ‪ :‬ﭼﺮا اﻳﻦ ﻗﺪر در ﺑﺎرة ﺟﺪاﻳﻲ دﻳﻦ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﺰرگ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟ از ﻛﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻣﺎ داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻳﻚ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬

‫‪٣٠١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﺮدم در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫در ﺟﻮاب اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺮدم را ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎي ﺻﻨﺪوق ﺑﻜﺸﻴﻢ و از آﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻮرد اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺎ‬ ‫ﻏﻴﺮ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدن آن ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ دارﻳﻢ‬ ‫و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ دﻫﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﻜﺎم ﻗﺮآن و ﻓﻘﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ! ﻣﺎ ﭘﺲ از ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻦ ﻧﻤﺎد ﺳﻠﻄﻨﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و‬ ‫وﺣﺸﺖ از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﺑﺎ وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ از ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ از ﻃﺮف‬ ‫دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺮدم را ﺑﺮ ﺳﺮ ﺻﻨﺪوق ﻫﺎ ﻛﺸﺎﻧﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ رأي دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ را از ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ ،‬ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪارد از ﻧﻮ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎزه؛ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺗﻀﻤﻴﻦ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ‪ ،‬ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده ﻣﺮدم ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮد اﺳﻼم ﻫﻢ ﻧﻪ ﻧﮕﻮﻳﻨﺪ؟ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن آﻧﭽﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ در واﻗﻊ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ در اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰﻳﻨﺸﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ رو داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫آن را ﭘﻴﺶ از ﺑﻪ اﺟﺮا ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع را ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻌﻀﻲ از ﻧﻜﺎت‬ ‫ﻣﺒﻬﻢ روﺷﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﻣﺎ از واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻٌ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺔ ﺧﻮد ﻛﻪ ﻧﺠﺎت از دﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎﺳﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺻﺪﻣﻪ اي را ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ‬ ‫دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم وارد ﺷﺪه اﺳﺖ ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺛﺎﻟﺜﺎٌ از ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﭘﻲ‬ ‫آﻣﺪ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ رژﻳﻢ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻣﺼﻮن ﺑﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻧﻬﺎﻳﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﺔ‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺧﻮد ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ اﻫﺪاف‬

‫‪٣٠٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ دو راه ﺣﻞ وﺟﻮد دارد‪ :‬ﻳﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺤﻠﻞ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آن را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﻣﺮدم ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬در‬ ‫ﻫﺮ دو راه ﺣﻞ ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺰﻧﺪي از ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺎ وارد‬ ‫ﻧﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ دﻳﮕﺮ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ زد ﻛﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﻛﺪام ﻳﻚ از اﻳﻦ دو راه ﺣﻞ را ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ؟ اﮔﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ روﺷﻦ ﺷﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﺑﺎرة راه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻬﺘﺮ و‬ ‫دﻗﻴﻘﺘﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻓﺪاران واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺎ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﺎ ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﺳﭙﺮدن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ ﻳﻜﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬ ‫ﺻﻼﺣﻴﺘﺪاري در داﺧﻞ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ اداره اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﺑﻪ ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬اﻫﺪاﻓﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﻫﺴﺘﻴﻢ‬ ‫ﺑﺮآورده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن در ﻫﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺑﺎز‬ ‫ﻫﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ وارد ﻣﻴﺪان ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ اﺳﻢ و رﺳﻤﻲ‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ روﻧﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﭼﺎره اي ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ و ﺑﺎ اﻳﺠﺎد آزادي ﻫﺎي ﻻزم‪ ،‬ﺑﺮاي‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫آﻳﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻧﻴﺰ اﺟﺎزه دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺣﺰﺑﻲ ﺑﻪ‬ ‫وﺟﻮد ﺑﻴﺎورﻧﺪ و در اﻳﻦ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﻣﺎ دوري ﮔﺮﻓﺘﻦ روﺣﺎﻧﻴﻮن از‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ اﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ را از ﻣﻀﺮات‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ دور ﺳﺎزﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ وارد ﺳﻴﺎﺳﺖ و دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده و ﺑﻪ‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﻴﻢ رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻳﺎد آور ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از‬

‫‪٣٠٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻠﺒﺲ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻓﻌﺎل ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﺟﺎزة ﺷﺮﻛﺖ در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ ﻣﻠﺒﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻋﻼﻗﻪ دارﻧﺪ ﻛﻪ در اﻣﻮر ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﻘﺸﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﻲ از ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻲ ﻫﻢ اﺟﺎزة ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ روﺣﺎﻧﻲ ﺑﻮدن ﺧﻮد ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از اﻓﺮاد ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺮوه ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬آﻳﺎ ﻧﻈﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻜﻮﻻر اداره ﺷﻮد؟‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ او اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ :‬آري‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﻣﺎ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻜﻮﻻر ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﻮه اداره‬ ‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬از دﺧﺎﻟﺖ در ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺣﺘﺮاز ﺟﻮﻳﻨﺪ و اﺣﺘﺮاﻣﺸﺎن ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻟﻮده ﻛﺮدن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﺑﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫رﺳﻴﺪه اﻳﻢ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻪ دﻫﻪ ﻛﻪ روﺣﺎﻧﻴﺖ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺼﺪر اﻣﻮر ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺷﺪ‪ ،‬دﻫﻬﺎ ﻫﺰار ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ از ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮﻳﺪه و ﺑﻪ ﻣﺬاﻫﺐ دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻮال اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي را از ﺗﻦ ﺑﻪ در ﻛﻨﻨﺪ و ﺟﺎﻣﺔ ﻛﺸﻴﺸﻲ‬ ‫و ﺧﺎﺧﺎﻣﻲ و ﻣﻮﺑﺪي ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﻀﻤﻴﻨﻲ‬ ‫وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ دﺳﺖ از‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ و اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺮود؟‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ اﻣﺮ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺒﻮده و اﻳﻦ اﺣﺘﻤﺎل‬ ‫را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ در اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در دورة‬ ‫ﻓﺘﺮت ﻣﻴﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺪي ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻓﺴﺮاﻧﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﻋﺘﻘﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫از آﻧﻬﺎ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ و‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ از ﻃﺮف ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻠﺖ‪ ،‬ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ‬

‫‪٣٠٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺪل ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ دﻳﺮ وﻗﺖ آن‬ ‫روز اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻠﺴﻪ را ﭘﺎﻳﺎن دادﻧﺪ ﺗﺎ روز ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﮕﻮ‬ ‫ﻫﺎي ﺧﻮد را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫روز ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺟﻠﺴﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﻀﺎي اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺮﺧﻼف روز ﭘﻴﺶ آرام و ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﻼﻳﻤﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ روز آﻏﺎز ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ از‬ ‫اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺷﺮﻛﺖ آﻗﺎﻳﺎن و اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻄﺮح‬ ‫ﺷﺪه در ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ اﮔﺮ ﻧﻜﺎت ﻣﺒﻬﻢ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻣﻄﺮح ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬اوﻟﻴﻦ‬ ‫ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮد ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ و از ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ‬‫ﻧﻈﺎم ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ و روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟ آﻳﺎ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ اﺟﺎزه‬ ‫دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻳﻨﺪه ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻲ ﺷﻚ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن را ﺗﺮك ﻛﺮده و در ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬ ‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺣﻖ دارﻧﺪ و آزادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ و در‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ آﻳﻨﺪة ﻛﺸﻮرﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﻘﻴﻢ ﺧﺎرج ﺑﺎ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ در ﺳﻪ دﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ داﺷﺘﻨﺪ و ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮآﻧﻬﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﻻﻳﻖ و ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﺣﺘﺮام ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻳﺮاﻧﻲ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻣﺮدم و دوﻟﺖ ﻫﺎي ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﺎن در‬ ‫آﻧﺠﺎ ﻣﻘﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻮﻳﮋه ﻓﺮزﻧﺪان آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪارس و‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ و اﻣﺮوزه از ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدي و ﻫﻨﺮي در اوج ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬

‫‪٣٠٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ و در ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ ﻛﺸﻮر ﺧﻮد ﻣﺜﻞ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺣﺎﺿﺮان ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ در ﺑﺎرة ﻧﻈﺎم آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ در درون و ﭼﻪ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣﺮدم ﺑﻪ دو‬ ‫ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ در ﺻﺪد اﺣﻴﺎي ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬ ‫ﺟﻤﻬﻮري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻪ راه ﺣﻠﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﺪ؟‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ :‬ﻧﻈﺎم ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻳﻨﺪة اﻳﺮان را ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﻮد ﻣﺮدم‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺪوداٌ ﺑﻴﺸﺘﺮ از دو ﻧﻮع ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﺮاي ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﺎﻟﻚ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻧﻴﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﻤﻬﻮري ﻳﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ اداره ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺧﻮد ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم در ﻳﻚ ﻓﻀﺎي آزاد‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻈﺎم آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاران‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﺟﻤﻬﻮري اﺟﺎزه داده ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻈﺮات و اﻫﺪاف و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد‬ ‫را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻈﺎم ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ آﻳﻨﺪة‬ ‫ﺧﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ‪ :‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ :‬ﭘﺲ از اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻲ و دادن ﻓﺮﺻﺖ‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﺶ ﻣﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ در اﻳﻦ ﻣﺪت اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﮔﺮدد و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت آزاد ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻳﻚ رﻓﺮاﻧﺪوم‬ ‫ﻛﺎﻣﻼٌ آزاد ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ و‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و ﺣﻀﻮر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي آزاد ﺟﻬﺎن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻈﺎرت‬ ‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي‬ ‫ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻣﻨﺸﻮر ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺗﻬﻴﻪ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ از ﻣﺮدم ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺳﻪ ﻣﺎه اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺳﺮاﺳﺮي ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺑﻌﺪي‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ﮔﺰﻳﻨﺶ دوﻟﺖ از ﻃﺮف ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ‪ ،‬دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪،‬‬

‫‪٣٠٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ واﮔﺬار ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻴﻮه اي ﻣﻲ ﺷﻮد از اﻓﺘﺎدن ﻛﺸﻮر ﭼﻪ ﺑﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ‬ ‫و ﭼﻪ ﺑﺎ ﺟﻤﻬﻮري ﺑﻪ دام دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬اﮔﺮ در ﻣﻤﻠﻜﺖ آزادي ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺮدم ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ و‬ ‫ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻣﺮاﻗﺐ اوﺿﺎع و اﺣﻮال رﻫﺒﺮان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد از دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻳﻜﻲ از راﻫﻬﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺟﻠﻮي دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري را ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺗﺪوﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ در ﻧﻈﺎم ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﭼﻪ در ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎده ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﻳﺎ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎد وﺣﺪت‬ ‫ﻣﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را دوﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد اداره ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬ارﺗﺶ و ﻫﻤﺔ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ در اﺧﺘﻴﺎر دوﻟﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ﻧﻪ ﭘﺎدﺷﺎه و ﻧﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟‬ ‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺎ ﺣﺪود ﺳﻪ دﻫﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﺮدن ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺘﻴﺠﺔ ﻣﺜﺒﺘﻲ از ﺗﻼش‬ ‫ﺧﻮد ﻧﮕﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ روز ﺑﻪ روز ﻫﻢ ﻣﺮدم از دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ دور ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻧﮕﺎﻫﻤﺎن را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺑﻜﻮﺷﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﺴﺎﻫﻞ و ﺗﺴﺎﻣﺢ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﻳﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺮدم رو ﺑﻪ رو ﮔﺮدﻳﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز رواج دارد‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ادارة اﻣﻮر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﻣﺮدم ﻧﺎ ﻛﺎر آﻣﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ روﻧﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻌﻨﻮي و روﺣﺎﻧﻲ اﻣﺮوزة ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﺮ و‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن دادن ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد را اﺻﻼح و ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ اﻣﺮوزي ﺟﻬﺎن ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬ ‫رﻫﺎ ﺷﺪن از ﭼﻨﺒﺮة ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬اﺻﻼح و اﻣﺮوزه ﻛﺮدن‬ ‫دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺒﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻼوه‬

‫‪٣٠٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺮ ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺣﻮزوي از داﻧﺶ اﻣﺮوز ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺰ آﮔﺎﻫﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻌﺎل ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻗﺪم را ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻛﺮدن اﻋﺘﻘﺎدات‬ ‫ﻣﺮدم ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬دﺳﺖ از ﺗﻈﺎﻫﺮ و ﻧﻤﺎﻳﺸﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻛﺎر ﺑﺮدي ﻫﻢ ﻧﺪارد ﺑﺮدارﻳﻢ‪.‬‬ ‫اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺰرگ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﺑﺎز ﺷﺪن‬ ‫دﺳﺘﻤﺎن در ﺟﻠﻮي ﭘﻴﺮوان ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ زﻳﺮ و روي دﻳﻦ‬ ‫اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪن ﻣﺎ از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺮﻳﺎن آﺷﻜﺎر و در ﻧﻈﺮ ﻫﻤﮕﺎن ﻋﻴﺎن ﮔﺮدد‪ .‬از ﻃﺮف‬ ‫دﻳﮕﺮ ورود ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﺔ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ و‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص روﺷﻨﻔﻜﺮان ﻣﻤﻨﻮع ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ وارد ﺷﺪن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﺔ ﺳﻴﺎﺳﺖ و‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎب ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮده ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و ﻛﻨﻜﺎش وﺳﻴﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد در ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﺮده و ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﻘﻂ در اﻧﺤﺼﺎر روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﺔ‬ ‫زﻳﺮ و ﺑﻢ اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﮕﺎن روﺷﻦ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪ؛ ﺗﺎزه ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻲ‬ ‫ﺷﻚ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت دﻳﮕﺮي رو ﺑﻪ رو ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آن‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر دﺷﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬و ﮔﻨﺎه ﻫﻤﺔ اﻳﻦ آﺳﻴﺒﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺌﻮال ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻗﻠﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺮد؟‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ‪ :‬در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﺳﻜﻮﻻر دﻳﮕﺮ اﻗﻠﻴﺖ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺬﻫﺐ از اﻣﻮر ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻓﺮاد ﻛﺸﻮر‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺬﻫﺐ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي ﺑﺎﺷﺪ و‬ ‫ﻣﺬاﻫﺐ دﻳﮕﺮ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻗﻠﻴﺖ ﻣﺤﺴﻮب و ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه در ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﭘﻴﺮوان ﻫﻤﺔ ﻣﺬاﻫﺐ‬

‫‪٣٠٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﻮده و ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪،‬‬ ‫وزﻳﺮ و ﺳﻔﻴﺮ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﻣﺠﻠﺲ و اﻣﻴﺮ ارﺗﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ زرﺗﺸﻲ و ﻳﻬﻮدي و‬ ‫ﻣﺴﻴﺤﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و ﻋﻘﻴﺪه و ﻣﺴﻠﻚ ﺧﻮد از ﺣﻘﻮق ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪة اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻧﻮع اﻗﻠﻴﺘﻲ ﭼﻪ‬ ‫از ﻧﻈﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﭼﻪ از ﺣﻴﺚ ﻗﻮﻣﻲ و ﻧﮋادي و ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺟﻨﺴﻲ و ﻏﻴﺮه‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن داراي ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻳﻜﺴﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ‬ ‫ﺳﻪ روز دﻳﮕﺮ ﺟﻠﺴﺎﺗﻲ ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ و ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺨﻬﺎ ﺑﺮاي‬ ‫روﺷﻦ ﺷﺪن ﻧﺤﻮة واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺳﭙﺮي ﺷﺪ‪ .‬در آﺧﺮﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ ﭼﻨﺪ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ ﻋﻨﻮان ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﺑﺎ ﺻﺤﺒﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﻫﻤﺔ ﺟﻮاﻧﺐ اﻣﺮ را‬‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺎرة ﻧﺤﻮة‬ ‫واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ اﻧﺪﻛﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮل ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻧﺨﺴﺖ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻏﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﺲ‬ ‫از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻮاﻓﻖ اﺻﻮﻟﻲ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺻﻼﺣﻴﺖ ادارة اﻣﻮر‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﻪ اﺻﻮل آزادي و دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﻃﻲ ﻳﻚ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ از آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ»ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ«ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬ ‫ارﺗﺶ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ آﻣﺎدة ﻫﻤﻜﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﺮﺣﻠﺔ دوم ﻃﻲ ﻳﻚ‬

‫‪٣٠٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي‪ ،‬ﻣﺮدم اﻳﺮان در ﺟﺮﻳﺎن اﻣﺮ ﻗﺮار‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬ ‫ارﺗﺶ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮاﺳﻢ رﺋﻴﺲ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﻛﻪ دوﻟﺖ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة او ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻌﻬﺪ ﻧﺎﻣﺔ ارﺗﺸﻴﺎن را ﺟﻬﺖ اﻃﻼع ﻣﺮدم ﻗﺮأت‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ و رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺗﻌﻬﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﭙﺮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺪت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ»ﺑﻪ ﺳﻮي‬ ‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ« ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬زﻣﺎم اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪة دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ‬ ‫ﻣﺮدم ﺑﮕﺬارد‪.‬‬ ‫دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮﻗﺮاري و اﺟﺮاي ﻫﻤﺔ‬ ‫آزادﻳﻬﺎي ﻣﺼﺮح در ﻣﻨﺸﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آزادﻳﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ و‬ ‫ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ و ﺗﺸﻜﻼت ﺳﻴﺎﺳﻲ و آزادي ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﻏﻴﺮه اﺳﺖ‪ ،‬از ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم رﻓﺮاﻧﺪم ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻈﺎم‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎن ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮر و‬ ‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎٌ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن دوﻟﺖ‬ ‫ﻣﺮدﻣﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻤﻜﺎري ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺒﻮر از اﻳﻦ ﮔﺬرﮔﺎه ﺗﺎرﻳﺨﻲ‪ ،‬ﺑﺪون ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮاﺳﺘﺔ آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬ ‫در آورد‪.‬‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬از ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﺔ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺮ دﻳﺪﮔﺎه ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﻲ دﻋﻮت ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ و در اﻳﺠﺎد دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‬ ‫ﺧﻮد ﻫﻤﺮاه و ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﺧﺒﺮ آزادي ﻫﻤﺔ زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺳﻴﺎﺳﻲ از‬ ‫زﻧﺪان ﻫﺎ را ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻗﻴﺪ و ﺷﺮﻃﻲ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺣﻀﺎر ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﮔﺮوﻫﻲ در ﺻﺪد‬ ‫اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ از ﺣﺎﻛﻤﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺮآﻳﻨﺪ؟‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﻴﺶ ﻗﺪم‬

‫‪٣١٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺷﺪه اﻳﻢ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل دارد ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺜﺒﺘﻲ از ﻧﺎﺣﻴﺔ ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﭼﻨﺪان ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ روﻧﺪ ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﻣﺠﺎزات دوﻟﺘﻤﺮدان ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻌﻬﺪ ﻧﻴﺰ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ﻣﺘﺨﻠﻔﻴﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻬﺪة دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻧﻪ وﻇﻴﻔﺔ دوﻟﺖ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺣﺎﺿﺮان ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ اش ﻧﮕﺮان وﺿﻊ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن‪،‬‬‫ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺟﺮم ﻗﺘﻞ ﻳﺎ ﻓﺴﺎد ﻣﺎﻟﻲ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻧﻜﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دارﻣﺎن ﻧﻜﺸﻨﺪ و ﻳﺎ در‬ ‫ﻣﻼء ﻋﺎم ﺳﻼﺧﻲ ﻧﻜﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬اوﻻٌ از دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻛﻪ در ﻃﻮل ﻣﺪت اﻧﺘﻘﺎل از اﻳﺠﺎد ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻲ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ ﻗﺒﻞ از‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﺔ واﮔﺬاري ﺑﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﮔﺮوه ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ‬ ‫داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از روي ﻛﺎر آﻣﺪن دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺟﺎن‬ ‫دوﻟﺘﻤﺮدان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از راه ﺣﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺎن ﻣﺎ و ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن را ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻟﻐﻮ ﺣﻜﻢ اﻋﺪام ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎده اي را در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ آﻳﻨﺪة‬ ‫اﻳﺮان ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺟﺎن ﻣﺎ ﺳﺒﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫در آﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺟﺮم ﻫﺎي واﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﺤﻜﻮم ﻧﮕﺮدد‪.‬‬ ‫ﻣﺎ اﻣﻴﺪ دارﻳﻢ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮاي‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺷﻴﻮة ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻜﺮاﻧﺔ اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻧﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد و اﮔﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ‬

‫‪٣١١‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﻨﻨﺪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﻧﻮ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮن و‬ ‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻧﮕﺮدد‪.‬‬ ‫در ﺟﻠﺴﺔ آن روز ﻛﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﺻﻞ ﻣﺴﺄﻟﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ رأي‬ ‫ﮔﻴﺮي ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﺔ رأي ﮔﻴﺮي اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬ ‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ و واﮔﺬاري آن ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از آن ﻫﻴﺄﺗﻲ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ آﻧﺮا ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارد‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ ﺗﻤﺎس و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎﻟﻬﺎي ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬ ‫ارﺗﺶ و ﺳﭙﺎه و ﻏﻴﺮه ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز ﻃﺮح اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺪ آزادي‬ ‫دو ﻫﻔﺘﺔ ﭘﻴﺶ از ﻓﺮا رﺳﻴﺪن ﺳﺎل ﻧﻮ و در روزﻫﺎي ﭘﺮ ﺷﻮر و ﺷﻌﻔﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺮﮔﺮم ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن وﺳﺎﺋﻞ ﺟﺸﻦ و ﺳﺮور ﻋﻴﺪ‬ ‫ﻧﻮروز ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از دﻓﺘﺮ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬رﻫﺒﺮ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان اﻋﻼﻣﻴﻪ اي‬ ‫ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در آﻏﺎز ﺳﺎل ﻧﻮ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺧﺒﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ را‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺟﺰ ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺪودي از‬ ‫ﺳﺮدﻣﺪاران ﺣﻜﻮﻣﺖ از ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ ﺧﺒﺮ اﻃﻼع ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮ‬ ‫ﭼﻨﺪان زﻳﺎدي از آن ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻫﻢ ﻛﻪ دل ﺧﻮﺷﻲ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺒﺮ‬ ‫را ﭼﻨﺪان ﺟﺪي و ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻣﺮﺗﺐ در ﺑﺎرة اﻳﻦ ﭘﻴﺎم و ﻫﺪﻳﺔ ﻧﻮروزي‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ داد ﺳﺨﻦ ﻣﻲ دادﻧﺪ و ﻧﻮروز آن ﺳﺎل را ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻮروزﻫﺎ و‬ ‫ﻫﺪﻳﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻫﺪاﻳﺎﻳﻲ وﺻﻒ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ‬ ‫اﻳﺮان ارزاﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﻣﺮدم ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﺔ‬ ‫رژﻳﻢ ﺳﺮﮔﺮم ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در اﻧﺘﻈﺎر آﻏﺎز ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر و رﺳﻴﺪن ﻋﻴﺪ ﻧﻮروز و‬

‫‪٣١٢‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻧﺪﻛﻲ ﺷﺎدي و ﺳﺮور ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﻓﺮا رﺳﻴﺪن ﻋﻴﺪ ﻧﻮروز ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺮاﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﻣﻲ آورد‪.‬‬ ‫آن ﺳﺎل ﺑﺮ ﺧﻼف ﺳﺎﻟﻬﺎي ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﭘﻴﺎم ﻧﻮروزي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ در دﻗﺎﻳﻖ‬ ‫اول ﺳﺎل ﺗﺤﻮﻳﻞ ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ روز ﻧﺨﺴﺖ ﺳﺎل ﻧﻮ ﻣﻮﻛﻮل ﺷﺪ‪ .‬در اوﻟﻴﻦ‬ ‫روز ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺎم ﻧﻮروزي رﻫﺒﺮ ﻛﺸﻮر در‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه اي در ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن و در ﺟﻤﻊ ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺮاد ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‪ ،‬از ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮري و ﻟﺸﻜﺮي و اﻧﺒﻮﻫﻲ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭼﻪ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ و ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ از ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان دﻋﻮت ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮاﺳﻢ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫روز اول ﺳﺎل‪ ،‬از ﺻﺒﺢ زود ﻣﺪﻋﻮﻳﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮔﺮد‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ در ﺑﺨﺸﻲ از ﻛﺎخ در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻪ ﺑﺎﻣﺪاد وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﺮوﻫﻲ از‬ ‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ و ﺟﻤﻌﻲ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻮﻃﺔ ﻛﺎخ‬ ‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﻣﺮاﺳﻢ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺎﻻر ﺑﺰرگ ﻛﺎخ ﻛﻪ دﻋﻮت ﺷﺪﮔﺎن‬ ‫در آن ﮔﺮد آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ وارد ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﺻﺪر ﻣﺠﻠﺲ رﻓﺖ و روي ﻣﺒﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎن روﺣﺎﻧﻲ او در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ در ﭼﻨﺪ روز ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻫﺎي ﺗﺎزه‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ وي ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻘﺎم و درﺟﺎﺗﺸﺎن‬ ‫اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬ ‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺖ و ﭘﺸﺖ ﻣﻴﻜﺮوﻓﻮن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و‬ ‫ﭘﺲ از ﺣﻤﺪ و ﺛﻨﺎي ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﻳﺮاد آﻏﺎز ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫ در ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺣﻮادﺛﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ﻛﻪ‬‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻈﻤﺖ و ارزش و اﻋﺘﺒﺎر آن‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ روزﮔﺎران در ﺣﺎﻓﻈﺔ ﺗﺎرﻳﺨﻲ‬ ‫آن ﻣﻠﺖ زﻧﺪه و ﺟﺎودان ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻛﺸﻮر و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺮ‬ ‫ﻓﺮاز و ﻧﺸﻴﺐ ﺧﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻮادﺛﻲ را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز ﻣﻦ در ﺣﻀﻮر‬

‫‪٣١٣‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان و در ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺣﻮادث ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﻴﺪوارم ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺛﻤﺮات ﭘﺮ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫ﻣﺎ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از ﺳﻜﻮت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬روﺣﺎﻧﻴﺖ اﻳﺮان ﻛﻪ‬ ‫در ﻃﻮل ﺣﻴﺎت ﺧﻮد ﻫﻤﻮاره در ﻛﻨﺎر ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ و در ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮدم‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد را ﺷﺮﻳﻚ و در ﺷﺎدي و ﻏﻢ آﻧﻬﺎ ﺧﻮد را ﺳﻬﻴﻢ‬ ‫ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از زﻣﺎن ﻫﺎي دور ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﻜﺎم دﻳﻦ اﺳﻼم و‬ ‫ﻓﻘﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻫﺪاﻳﺖ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻠﻤﺎ و ﺑﺰرﮔﺎن ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﻃﻲ رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ و ﻛﺘﺒﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫اﻣﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮي ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﺣﺮﻛﺖ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺳﺎل ‪ 57‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ اﻣﺎم راﺣﻞ اﻳﻦ آرزو ﺟﺎﻣﺔ‬ ‫ﻋﻤﻞ ﭘﻮﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺳﻪ دﻫﺔ ﺗﻤﺎم‪ ،‬ﺗﻼش و ﻛﻮﺷﺶ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺻﺮف ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﺎﻧﺪن‬ ‫اﻳﻦ آرزوﻫﺎ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺗﺄﺳﻒ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺮي ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ و‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺣﻜﺎم ﻗﺮآن و دﺳﺘﻮرات ﻓﻘﻬﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﺜﻞ اﻳﺮان را اداره‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬ﺣﺎﺻﻞ ﺳﻪ دﻫﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ آن ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن و‬ ‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺧﻮاﺳﺘﺎر آن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﻃﻲ ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﺔ اﺧﻴﺮ‬ ‫داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺮدم و ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ آﻧﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ‬ ‫اﺣﻜﺎم ﻋﺮﻓﻲ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺔ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ دﻧﻴﺎ ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺳﻜﻮت ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﺔ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻛﺸﻮر و ﻧﺎ ﻛﺎر آﻣﺪ ﺑﻮدن اﺣﻜﺎم ﺷﺮﻳﻌﺖ در اﻣﺮ‬ ‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم‪ ،‬اﻣﺮوز ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ و وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ را ﻣﻠﻐﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﻣﻮﻗﺘﺎٌ‬ ‫ﺑﻪ دﺳﺖ ارﺗﺶ اﻳﺮان ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﻣﻠﻲ و ﻣﻴﻬﻨﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫‪٣١٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫» ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ« ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺔ ﻗﻠﺒﻲ و آرزوي دﻳﺮﻳﻨﺔ ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻮار ﺳﺎزد و ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺳﭙﺮدن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ارﺗﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻٌ در ﻏﻴﺎب ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻓﻌﻠﻲ ﺗﺎ اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺑﺪون ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ارﺗﺶ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ اﻣﻨﻴﺖ و ﺣﺮاﺳﺖ از‬ ‫ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ادارة دوران اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ را ﻋﻬﺪه دار ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻮم اﻳﻨﻜﻪ اﻓﺮاد‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ ﺟﻮ و ﺑﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺧﻼﻟﻲ در اﻣﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﻣﺮدم‬ ‫ﺳﺎﻻري ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎورﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﺳﺎﻟﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﻣﺮدم ﺳﺎﻻري ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ رﺋﻮس اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت‬ ‫ﺑﺸﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ از اﻣﺮوز ﻛﻪ ﻋﻬﺪه دار ادارة‬‫اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺔ آزادﻳﻬﺎي ﻣﺼﺮح در ﻣﻨﺸﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫را در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺟﺎري ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻣﺪاﻓﻊ آزادﻳﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و‬ ‫ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر آزادي ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﻋﻘﻴﺪه و ﺑﻴﺎن و ﻗﻠﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در‬ ‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي آزاد و ﺳﺎﻟﻢ در اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻗﻴﺪ و ﺷﺮﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ در ﻛﻨﺎر ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ و در‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ ﻛﺸﻮرﺷﺎن در ﺣﺪ ﺗﻮان ﺧﻮد ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﺶ ﻣﺎه از‬‫ﺗﺎرﻳﺦ اﻣﺮوز‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﻳﻚ رﻓﺮاﻧﺪم ﺳﺮاﺳﺮي و ﻛﺎﻣﻼٌ آزاد ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي آزاد ﺟﻬﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزد ﺗﺎ در‬ ‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي آزاد ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻋﻮت از‬‫ﺣﻘﻮﻗﺪاﻧﺎن ﻣﺒﺮز و ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﻣﻌﻤﺮ و ﻣﺘﺮﺟﻤﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﺸﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻣﻜﺮات ﺟﻬﺎن اﻗﺪام ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎن‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺎﺳﻲ‬

‫‪٣١٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻣﻜﺮات ﺟﻬﺎن ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻪ ﻣﺎه ﭘﺲ از‬‫رﻓﺮاﻧﺪوم ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮر و ﺗﻬﻴﺔ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﺎن و ﺗﺼﻮﻳﺐ آن از ﻃﺮف ﻣﻠﺖ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ را ﺑﺮﮔﺰار ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﻠﺖ‪ ،‬دوﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب‬‫دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺴﭙﺎرد و ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻧﻈﺎﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎت‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬روﺣﺎﻧﻴﺖ از اﻳﻦ ﭘﺲ در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ‬ ‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﻫﻴﭻ روﺣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬ ‫ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ در ﻣﺸﺎﻏﻞ دوﻟﺘﻲ و ﺣﺘﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪاي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﺮدم در‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺎﻧﻮن ﮔﺬاري ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻜﺮد‪ .‬ﻏﺮض اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ‪،‬‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ آﺳﻴﺒﻲ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﻬﺎد ﻣﺬﻫﺐ و ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ وارد ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺟﻤﻼت ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ ‪ :‬ﻣﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ در‬ ‫ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ‬ ‫در ﻛﺎر ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﺎ ﻣﻮﻓﻖ و از ﻛﺎر اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر ﻣﻌﻨﻮي ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺮوز ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮش اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺳﻪ‬ ‫دﻫﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﻌﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﻧﻮ دﭼﺎر آﺷﻮب و ﻫﺮج و‬ ‫ﻣﺮج ﮔﺮدد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ از ﻧﻮ ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي در ﻛﺸﻮر ﺟﺎري ﺷﻮد‪ .‬اﻣﻴﺪوارﻳﻢ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺎﻧﺔ ﻣﺎ ﺟﺒﺮان ﺧﻄﺎﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻜﻨﺪ ﻛﻪ در ﺳﺎﻟﻬﺎي‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣١٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺳﺨﻨﺎن ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮة وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن و ﺗﻌﺠﺐ و‬ ‫ﺣﻴﺮت ﻣﺮدم ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن رو ﺑﻪ رو ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء از‬ ‫ﺷﻨﻴﺪن ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﮕﻔﺖ زده و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‬ ‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ‪ ،‬اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﻳﺎ ﭘﺎي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻛﻪ ﻣﺮاﺳﻢ‬ ‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻤﺎﺷﺎ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻳﺎ ﮔﻮش ﺧﻮد را ﺑﻪ رادﻳﻮﻫﺎ ﺳﭙﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﺷﺎدي و ﺳﺮور اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎدي و ﺳﺮور ﻣﺮدم از ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﺎت ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺷﺮوع‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺷﺎدﺑﺎش ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ‬ ‫از ﺳﻪ دﻫﻪ‪ ،‬آن ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺑﺎدي را ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺷﺮوع ﺳﺎل ﻧﻮ‬ ‫آرزوﻳﺶ را ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺳﺎل ﻧﻮ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن آورده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻲ‬ ‫دﻟﻴﻞ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ در دل ﺧﻮد روزﻫﺎي ﺧﻮش‬ ‫آزادي را ﺗﺠﺴﻢ ﻣﻲ ﻛﺮد و در ﭘﺮﺗﻮ اﻳﻦ آزادي ﻛﻪ ﻧﺴﻴﻢ ﺧﻮش آن ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻪ در آﻏﺎز ﺳﺎل ﺷﺮوع ﺑﻪ وزﻳﺪن ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬آﻳﻨﺪة دﻟﭙﺬﻳﺮي را ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﺧﻮد آرزو ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﻮش ﺑﻪ رادﻳﻮ ﺳﭙﺮده‬ ‫و ﻣﺮاﺳﻢ را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺗﺎزه اي در ﻛﺎر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي از ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮد ﻣﻨﺤﺮف ﮔﺮدد‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﺣﺎدﺛﻪ‬ ‫اي ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺨﻮرد‪.‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از اﻳﺮاد ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻓﺴﺮاﻧﻲ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر او‬ ‫اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺖ و ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻳﻚ آﻧﻬﺎ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺖ و آﻧﺎن را در‬ ‫آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻮﺳﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻃﺮف ارﺷﺪ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎرش اﻳﺴﺘﺎده‬ ‫ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬ ‫ﻣﺒﺎرك اﺳﺖ‪ .‬از ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﺮان ﻣﻮﻗﺘﺎٌ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻻزم اﺳﺖ آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان اﻋﻼم ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ادارة اﻣﻮر‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٣١٧‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ارﺷﺪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﭘﺸﺖ ﻣﻴﻜﺮوﻓﻮن ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺳﭙﺎس از ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي و درود ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﭼﻪ در‬ ‫داﺧﻞ و ﭼﻪ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ آﻏﺎز ﻛﺮد؟‬ ‫ﺑﺎ درود و ﺷﺎدﺑﺎش ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻋﺰﻳﺰ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن‪،‬‬ ‫ﻣﻦ و ﻫﻤﻘﻄﺎراﻧﻢ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ و ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎز‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺘﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ و‬ ‫ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم اﻳﺮان اﻳﻦ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ‪ ،‬آن ﻫﻢ در آﻏﺎز ﺳﺎل‬ ‫ﻧﻮ ﻣﺴﺮت اﻧﮕﻴﺰ و ﺷﺎدي آﻓﺮﻳﻦ اﺳﺖ و اﻣﻴﺪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ و ﺣﺴﺎس و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎز‬ ‫را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﭘﻴﺶ از ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ‪ ،‬در ﺣﻀﻮر رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺟﻤﻬﻮري‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺷﺮف ﺳﺮﺑﺎزي ﺧﻮد ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻛﺮده و ﺗﻌﻬﺪ ﺳﭙﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ در‬ ‫ﻃﻮل زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﻋﻬﺪه دار ادارة‬ ‫اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻢ آزادي ﻫﺎي ﻻزم ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي‬ ‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻴﻢ و ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺪار ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ و ﻫﻢ ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ آن‬ ‫دوﻟﺖ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻦ و ﻫﻤﻘﻄﺎراﻧﻢ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﺎ ﻳﻚ دوﻟﺖ‬ ‫ﻣﻮﻗﺖ و ﺑﺮاي دوران اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ارﺗﺶ و ﻣﺴﺌﻮل و‬ ‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﻮﮔﻨﺪي را ﻛﻪ در ﻧﺰد رﻫﺒﺮ ﭘﻴﺸﻴﻦ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ادا ﻛﺮده ام‪ ،‬در ﺣﻀﻮر ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان‬ ‫ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬آﻧﮕﺎه اﻳﻦ اﻓﺴﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﺮد ‪:‬‬ ‫‪ »-‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺌﻮل دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﻃﺮف‬

‫‪٣١٨‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻫﻤﻘﻄﺎراﻧﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻫﻤﻜﺎري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫اﻳﺮان ﺑﻪ ﺷﺮاﻓﺖ ﺳﺮﺑﺎزي ﺧﻮد ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻃﻮل زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي اﻳﻦ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎل درﺳﺘﻲ و ﭘﺎﻛﻲ و ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ و ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﺣﺐ و‬ ‫ﺑﻐﻀﻲ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ‬ ‫دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺑﻪ ﺷﻐﻞ ﻧﻈﺎﻣﻴﮕﺮي ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻳﻢ«‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻮل دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭘﺲ از ادا ﺳﻮﮔﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اداﻣﻪ داد‪:‬‬ ‫آرزوي ﻣﺎ اﻓﺴﺮان ارﺗﺶ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺔ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان داﺷﺘﻦ‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ آزاد و ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺗﻴﻚ و ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﺮﻓﻪ و ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬در راﺳﺘﺎي اﻳﻦ آرزوﻫﺎ ﻣﺎ ﭘﺎ ﺑﻪ ﭘﺎي ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻛﻮﺷﺶ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ‬ ‫در راه رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ اﻫﺪاف ﺑﺰرگ ﻫﻴﭻ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ در راﺳﺘﺎي اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه اش‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻋﻼم ﻣﻲ دارد ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ وﻗﻔﻪ اي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮاﻫﺪ‬‫داﺷﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻠﻴﺔ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﭘﺴﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ وزراء و ﻣﻘﺎﻣﺎت ارﺷﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ از اﻣﺮوز وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد را‬ ‫ﺑﻪ ارﺷﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻌﺎوﻧﻴﻦ ﺧﻮد واﮔﺬار ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺧﻮد ﻛﻨﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدد ‪.‬‬ ‫ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي دوﻟﺘﻲ ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬‫ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﻮد را ﺑﻪ ارﺷﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎم ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ آن ﺳﺎزﻣﺎن واﮔﺬار ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ ﻛﻠﻴﺔ آزادي ﻫﺎي ﻣﺼﻮﺑﻪ در ﻣﻨﺸﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ از اﻣﺮوز در‬‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺟﺎري ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺬﻛﺮ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻃﺒﻖ وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻬﺪه اش ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺌﻮل ﺣﻔﻆ اﻣﻨﻴﺖ و اﻳﺠﺎد ﻧﻈﻢ و‬ ‫آراﻣﺶ و ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم ﺑﺮاي دوران اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو اﻳﻦ‬ ‫دوﻟﺖ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه و ﻛﻼن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻟﺬا‬

‫‪٣١٩‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫از ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎري ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ آﻧﭽﻪ از ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از‬ ‫آزادﻳﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻣﺮوز ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻘﻮل و ﻣﻄﺎﺑﻖ روال ﻣﻠﺘﻬﺎي‬ ‫آزاد ﺟﻬﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ داﺷﺘﻦ آزادي ﻣﺨﻞ ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫و ﺳﻠﺐ آزادي دﻳﮕﺮان ﻧﺸﻮﻧﺪ و اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ دوران اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎ آراﻣﺶ ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺧﻮد را ﻃﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ از ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ ﻫﻴﺄﺗﻲ از ﻗﻀﺎت ﺑﺮاي رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ وﺿﻊ زﻧﺪاﻧﻴﺎن‬‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻻزم را ﺑﺮاي آزادي ﻛﻠﻴﻪ زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻴﭻ ﻓﺮدي را ﺑﻪ ﺟﺮم‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ دﺳﺘﮕﻴﺮ و زﻧﺪاﻧﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻓﻀﺎي آزادي ﺳﻮء‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و دﺳﺖ ﺑﻪ آﺷﻮب و ﻫﺮج و ﻣﺮج ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ در ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم را ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻋﺰﻳﺰﻣﺎن در‬‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻋﻘﻴﺪه ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻣﺴﻠﻜﻲ و‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ آزادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﺷﺮط و ﺷﺮوﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ و‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﺸﺎن در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر در اﻳﺠﺎد دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻓﺮودﮔﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮزﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ و آﺑﻲ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ روي آﻧﺎن ﺑﺎز اﺳﺖ‪ .‬در اوﻟﻴﻦ‬ ‫ﭘﺮواز اﻳﻦ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ در ﻣﻌﻴﺖ اﻋﻀﺎء دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ از‬ ‫آﻧﺎن در ﻓﺮودﮔﺎه اﺳﺘﻘﺒﺎل و دﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﮔﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮش آﻣﺪ ﺑﻪ ﺗﻚ ﺗﻚ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻫﺪﻳﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ از ﻫﻤﺔ اﺳﺘﺎدان داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ و از ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران و ﺣﻘﻮق داﻧﺎن و‬‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن دﻋﻮت ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در روﻧﺪ آﺷﻨﺎ ﺳﺎزي ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‪،‬‬ ‫ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎﻻﺗﻲ در ﻧﺸﺮﻳﺎت و ﭼﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ‬ ‫و رادﻳﻮﻳﻲ ﺑﺎ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻤﻜﺎري ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎ اﺻﻮل و‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﺖ آزادي آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻢ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻛﺎﻣﻞ در ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر در اﻳﻨﺠﺎ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺷﻮراي‬

‫‪٣٢٠‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻋﺎﻟﻲ ﻧﻈﺎﻣﻲ در ﻣﻘﺎم رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻳﺮاد ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﺎت او ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﻴﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن زﻣﺎﻣﺪار‬ ‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن را ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در ﭘﻲ آﻧﺎن دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ آﻧﺠﺎ‬ ‫را ﺗﺮك ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻻن دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ‬ ‫ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران ﺑﻪ ﻣﻘﺮ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ اوﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴﺔ دوﻟﺖ ﺧﻮد را‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ آﻣﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ‬ ‫ﺟﺎن ﺑﺒﺎزد و ﺑﺸﺎرت رﺳﺘﮕﺎري ﻳﻚ ﻣﻠﺖ را ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٣٢١‬‬

‫ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان و ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن‬ ‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﺔ‬ ‫دور اﻓﺘﺎدة ﻏﺮﺑﺖ و ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و در اوج ﻧﮕﺮاﻧﻲ از آﻳﻨﺪة ﻣﺒﻬﻢ ﻣﻴﻬﻨﻢ‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻴﺎل ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻦ از اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي آرﻣﺎن ﺧﻮاﻫﻲ ﺧﻮد ﺑﺪان ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ام‪ .‬آرزوي ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﺮان زﻣﻴﻦ اﻳﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻮادث ﺧﻴﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻊ و ﻳﻘﻴﻦ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ وﻗﻮع ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ و اﻟﮕﻮ و اﻳﺪه اي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ آن و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ راه ﮔﺸﺎﻳﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ و ﺑﻪ ﺻﻼح ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺮان اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻠﺖ رﻧﺞ دﻳﺪه و ﻣﺮدم ﺳﺘﻢ ﻛﺸﻴﺪة اﻳﺮان از‬ ‫ﻣﺨﻤﺼﺔ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﺳﻪ دﻫﺔ اﺧﻴﺮ ﺑﺪان ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ و دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ داﺷﺘﻦ آن را دارﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ و‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﻪ ﺻﻮر‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن ﻓﺮو رﻳﺨﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻌﻲ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻦ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ راﻫﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎه ﻣﻠﺖ‬ ‫اﻳﺮان اراﺋﻪ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ از ﻣﺴﻴﺮ اﻳﻦ ﺧﻴﺎﻟﭙﺮدازﻳﻬﺎ ﻛﻮره راﻫﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮي واﻗﻌﻴﺖ ﮔﺸﻮده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺑﺪاﻋﺎت‪ ،‬اﻛﺘﺸﺎﻓﺎت‪،‬‬ ‫اﺧﺘﺮاﻋﺎت و ﺣﺘﻲ ﺧﺪا ﺳﺎزي و دﻳﻦ ﺑﺎزي ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه در آﻏﺎز ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻟﭙﺮدازﻳﻬﺎي‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﻻﺑﻼي ﺳﻄﻮر اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﻛﻪ آﮔﺎﻫﻲ‬ ‫از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﻤﺎن ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ دارم ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻢ ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و‬ ‫ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻄﻮر ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻣﺒﻬﻢ و ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت آﺷﻜﺎر و ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد اﺳﻨﺎد و‬ ‫ﻣﺪارك ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﻣﻼ و ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻌﻀﻼت ﺟﺎﻣﻌﺔ‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻼﺟﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫ اﺻﻼٌ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ! ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ!‬‫زﻳﺮا از ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻞ و ﻣﻨﻄﻖ و ﺧﺮد ﻣﻬﻢ آﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﮔﺮ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ اﺗﻔﺎﻗﻲ‬ ‫ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﻮدي ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن دردﻫﺎي ﺑﻲ‬ ‫درﻣﺎن ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ درﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ!؟‬ ‫ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻠﺘﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺮاﻳﻤﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ‬ ‫ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ در دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺠﻲ‬ ‫ﻫﺎﻳﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻞ ﻫﻮﺷﻴﺎراﻧﻪ و آﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﻳﻲ از آﻧﺮا در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺷﺮح داده ام‪ ،‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫رﺳﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻨﺠﻲ در ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻨﺠﻲ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻲ در‬ ‫ﻣﻴﺎن ﺧﻮد آن ﻣﻠﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ وﻋﺪه ﻫﺎ ﺧﻴﺎﻟﻲ دل ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ و ﻫﻤﺔ آن ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ‬ ‫را ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻫﺪﻳﻪ ﺑﻴﺎورد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ و‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺎ راه آﻧﻬﺎ را دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﻢ؟‬ ‫اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﭼﺮا ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ دو ﻧﻜﺘﺔ اﺳﺎﺳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻮره راﻫﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻮي آزادي و دﻣﻜﺮاﺳﻲ و‬ ‫ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻛﻪ آرزوي دﻳﺮﻳﻨﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫دو ﻧﻜﺘﻪ از ﻧﻮ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎره ﺳﺎز‬ ‫ﺑﺮون رﻓﺖ از اوﺿﺎع ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﻢ ﻣﻔﻴﺪ و ﺛﻤﺮﺑﺨﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﻠﺖ ﻛﻬﻨﺴﺎل ﺧﻮد را از اﻳﻦ اوﺿﺎع‬ ‫واﻧﻔﺴﺎ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدن از راه و روﺷﻲ ﻏﻴﺮ از‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﭘﻴﻤﻮده اﻳﻢ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﻧﻜﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻗﺼﺔ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻣﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﻗﻮع‬ ‫ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -1‬ﺑﺮاي رﻫﺎ ﺷﺪن از دﺳﺖ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از‬ ‫او ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺷﺮﻋﺎٌ ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻬﺪة آﻧﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدﻣﺎن وارد ﻋﻤﻞ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر‬

‫‪٣٢٤‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻫﻢ ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪارد ﺗﻔﻨﮓ ﺑﺮدارﻳﻢ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﻪ روﻳﺎروﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻼٌ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻳﻦ‬ ‫دﻓﺘﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن آﻏﺎز ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن را ﻛﻪ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺷﺎﻏﻞ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وادارﻧﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ رژﻳﻢ از ﺧﻮد واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺼﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬ ‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﺎره اي ﺟﺰ رﻫﺎ ﻛﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ و واﮔﺬاري آن ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺪران‪ ،‬ﭘﺴﺮان‪ ،‬ﺑﺮادران‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮان ﻛﻪ ﭼﻤﺎق ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ رژﻳﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ آب و ﺧﺎك اﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮادة اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﻣﺮدان و زﻧﺎن ﺧﻮد را از ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮي ﻣﻨﻊ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ و از ﺧﺪﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎز دارﻧﺪ‪ ،‬رژﻳﻢ ﺣﺎﻛﻢ راﻫﻲ ﺟﺰ اﻃﺎﻋﺖ از ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫و ارادة ﻣﺮدم ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭼﻤﺎﻗﺪار آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﺗﻔﻨﮓ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و از ﺟﺎن و ﻣﺎل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﺑﺴﺘﮕﺎن آﻧﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ روي ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ آﺗﺶ ﻣﻲ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ؟ ﭼﻪ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻲ در زﻧﺪان ﻫﺎ از زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺑﺎزﺟﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و آﻧﺎن را ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻣﻲ‬ ‫دﻫﻨﺪ؟ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﭼﻪ اﻓﺮادي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﻖ و‬ ‫ﺣﻘﻮق ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻲ و ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮادة‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﭘﺪر و ﻣﺎدر و ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادر و ﭘﺴﺮ و دﺧﺘﺮ‬ ‫دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺎي آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻴﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫رژﻳﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﻲ ﻛﺮد و ﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر داﻧﺴﺘﻪ و ﻳﺎ ﻧﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ ﻣﺸﺘﻲ ﺗﺒﻬﻜﺎر ﺷﺪه و ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﭘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﻄﻮر از ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ آﻧﺎن ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ‬ ‫اﮔﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻦ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻔﺖ و ﺧﻮاري و ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ وﻃﻦ و ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‬

‫‪٣٢٥‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﺧﻮد ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ از ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﻳﺎري ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﺮ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﻬﻞ و ﺟﻨﻮن از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﺪون ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ و‬ ‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رژﻳﻢ ﻓﺎﺳﺪ و ﺗﺒﻬﻜﺎر آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارد و ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻓﺮزﻧﺪان ﻻﻳﻖ و ﺷﺎﻳﺴﺘﺔ ﺧﻮد ﺑﺴﭙﺎرد‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻧﻜﺘﺔ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﺪان اﺷﺎره ﺷﺪه‪ ،‬ﻫﺸﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ .‬ﭼﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﻻﺻﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﭼﻪ آﻧﺎﻧﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺗﺒﺎر ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ دارﻧﺪ و ﭼﻪ آن ﺗﻌﺪادي ﻛﻪ از اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ‬ ‫ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺴﻴﺎري‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﺪار ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ از ﺟﺎن و دل ﺧﻮد ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻲ رﺳﺎﻧﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻧﻔﺮ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﭘﻴﺮو آن‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﺮح اﻋﻤﺎل و رﻓﺘﺎري ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ از ﺟﺎﻧﺐ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺮدم‬ ‫رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﺪارد و ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻫﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﺷﺎن واﻗﻒ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮد و ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ آن‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﺨﻤﺼﺔ اﻳﻦ ﻣﻨﺠﻼﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﻧﺪ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه اي ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﺪان اﺷﺎره ﺷﺪه ﺑﺎ دوراﻧﺪﻳﺸﻲ و‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻴﻨﻲ‪ ،‬از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و آن را ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﺧﻮد و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ و ﻫﻢ آﺑﺮوي از دﺳﺖ رﻓﺘﺔ ﺟﺎﻣﻌﺔ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﻨﺪ و ﻫﻢ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را از اﻳﻦ ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري ﻛﻪ ﻣﺴﺒﺐ‬ ‫آن ﺑﻮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ را از اﻳﻦ اوﺿﺎع ﻧﺎ ﺑﺴﺎﻣﺎن‬ ‫ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻲ ﺷﻚ‪ ،‬دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﻣﺮدم اﻳﺮان اﻳﻦ رژﻳﻢ را ﺳﺎﻗﻂ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﻪ ﺧﻮد روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭘﻴﺶ ﻗﺪم ﺷﻮﻧﺪ و ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ واﻗﻌﻪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ و ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﺎﻓﻲ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ ﺛﺮوت اﻧﺪوزي‬

‫‪٣٢٦‬‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﻛﺮده اﻧﺪ و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻓﺰودن اﻧﺪوﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻘﻞ ﺳﻠﻴﻢ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎل دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم آن ﺑﺎزي ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﻣﺮدم اﻳﺮان زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و‪ ...‬ﺧﻮد را ﺑﺪون ﺣﻀﻮر و دﺧﺎﻟﺖ دﻳﻦ‬ ‫و ﻣﺬﻫﺐ و ﻣﺬﻫﺒﻤﺪاران ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ اداره ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ ﻳﻚ ﺧﺎﻃﺮة ﻧﻴﻚ از‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺧﺎﻃﺮه اي ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﻣﺮدم ﺣﻀﻮر‬ ‫آﻧﺎن را در آﻳﻨﺪة اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﭼﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻀﺮات‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﺑﻪ آن ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻨﺪ و ﺑﺎ دور اﻧﺪﻳﺸﻲ ﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن‬

‫‪٣٢٧‬‬

‫آﻳﻪ ﻫﺎي ﻋﻘﻼﻧﻲ ‪:‬‬ ‫اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه ﺑﻮد و در ﺻﺪ ﭼﺎپ آن ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻧﻤﺎد ﻋﻘﻞ در دروﻧﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﺑﺎ ﺗﻤﺎم دﺷﻤﻨﻲ اش ﺑﺎ ﺧﺪا‪ ،‬از ﺳﺮ دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ اوﺿﺎع و‬ ‫اﺣﻮال ﻛﻨﻮﻧﻲ او‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﻮل ﺧﺪاي ﭘﻴﺮ را ﺑﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﭘﻴﺎﻣﻲ )آﻳﺎﺗﻲ( ﻫﻢ از ﺟﺎﻧﺐ او ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﻨﻮﻳﺲ ‪:‬‬ ‫ ﺷﻤﺎ اي ﻣﻮﻣﻨﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺑﺎور دارﻳﺪ و او را در ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ اﻳﻤﺎن‬‫ﺧﻮد ﻗﺮار داده اﻳﺪ! ﭼﺮا ﺧﻼف ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﻛﺘﺎب ﻣﻘﺪس دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد‬ ‫»ﻗﺮآن«‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ‪ ،‬ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻮﺳﻞ ﻣﻴﺠﻮﺋﻴﺪ؟‬ ‫آﻳﺎ در ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﺪاي ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ اﻓﺘﺎده اﻳﺪ؟آﻳﺎ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اداره اﻣﻮر ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﻧﺪارد و ﻗﺎدر ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮآوردن ﻧﻴﺎزﻫﺎﻳﺸﺎن ﻧﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻛﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ ﺷﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻞ و ﺑﻪ او ﻣﺸﺮك ﺷﻮﻳﺪ؟ راﺳﺘﻲ! ﭼﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺪاي ﻗﺎدر ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن دارد؟ و اﮔﺮ اﻳﻨﻄﻮر اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﻳﻜﺼﺪ‬ ‫و ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺒﻲ ﻣﺒﻌﻮث ﻛﺮده؟ آﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺠﺎي اﻳﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺒﻲ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ اﻣﻮر ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را رو ﺑﺮاه ﻛﻨﺪ‬ ‫و اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎزي و دﻳﻦ ﺳﺎزي راه ﻧﻴﻨﺪازد؟‬ ‫ ﺷﻤﺎ اي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷﻴﻌﻪ! اﮔﺮ واﻗﻌﺎٌ ﺑﺎورﺗﺎن اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬‫ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮا دﺳﺖ از ﺳﺮ ﺧﺪا ﺑﺮ ﻧﻤﻴﺪارﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﺠﺎي»ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ«‪،‬‬ ‫»اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﺘﻲ« ﻧﻤﻴﻜﻨﻴﺪ!؟ اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺧﺪا‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ! ﭼﻮن ﻫﻤﺔ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ درد زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺨﻮرد‪ ،‬در‬ ‫دﺳﺖ اوﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ در دﺳﺖ ﺧﺪا! ﺧﺪا در دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻴﭙﺮدازد و ﻛﺎري ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﺪارد؟ اﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺔ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت اﻧﺴﺎن را در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ!؟‪.‬ﭘﺲ ﻣﻌﻄﻞ ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ﭼﺮا داﻣﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻤﻴﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻫﻢ در‬ ‫دﺳﺘﺮس ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻫﻴﭽﻴﻚ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺧﺪا دم دﺳﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ!‬

‫آﺛﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﺑﻘﻠﻢ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪:‬‬

‫‪----------------‬‬‫اﻟﻒ ‪ :‬ﻛﻤﺪي ﺧﺪاﻳﺎن در دو ﻛﺘﺎب ‪:‬‬ ‫‪ - 1‬ﺧﻴﺎم و آن دروغ دﻻوﻳﺰ! )ﺑﻬﺸﺖ(‬ ‫‪ - 2‬ﻫﻔﺖ ﺧﻮان آﺧﺮت )دوزخ(‬

‫ب ‪ :‬ﺧﺪا‬ ‫‪ -3‬آﻧﺴﻮي ﺳﺮاب‬ ‫‪ -4‬آﻳﺎ ﺧﺪا ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ؟!‬ ‫‪ -5‬ﺑﺸﺎرت‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﻪ زادﮔﺎﻫﺶ ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫پ ‪ :‬ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ‬ ‫‪ -6‬ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬ ‫‪ -7‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان ﺧﺮد در ﭘﻴﻜﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻫﺰاره ﻫﺎ‬

‫آﺛﺎر در دﺳﺖ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪:‬‬

‫==================‬

‫‪ -1‬وﺻﻴﺖ ﻧﺎﻣﺔ ﺧﺪا و ﻣﻦ‬ ‫‪ -2‬ﻓﻠﺴﻔﺔ اﻧﺴﺎن ﺧﺪاﻳﻲ‬ ‫‪ -3‬ﺗﺮاژدي اﻟﻬﻲ‬ ‫‪ -4‬ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻟﻬﻲ»ﻗﺼﻪ ﻗﺼﻪ ﻗﺼﻪ«‬ ‫‪ -5‬ﻗﺼﺔ ﻣﺮگ‬ ‫‪ -6‬ﺧﻮاب ﺑﻬﺸﺖ‪ ،‬راه ﺑﻬﺸﺖ و ﺑﺎغ ﺑﻬﺸﺖ‬

The story of the

Twelfth Imam and I

By Houshang Moinzade Moinzadeh