Resource 2 NL
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZETTEN
l
hl o cs
gene
@s
s@ n
ns o i t a r io gene r a t
o cho
Om een intergenerationeel project met leerlingen van 6 tot 12 jaar tijdens de Europese dag van solidariteit en samenwerking tussen de generaties op 29 april 2012 op te zetten, stellen wij voor de volgende methode te volgen.
Nadenken met de kinderen over de begrippen “opgroeien” en “ouder worden” Er zijn vaak “angsten” en vooroordelen van volwassenen met betrekking tot ouderdom terwijl kinderen helemaal niet bang zijn voor ouderdom of handicaps. De angsten die worden uitgesproken, zijn allereerst die van volwassenen ten opzichte van hun eigen angst om oud te worden en dat wat ze meegemaakt hebben.
Om rekening mee te houden Kinderen leggen soms een verband met hun eigen familie maar vele hebben geen echte band met hun voorouders: sommige kinderen op school leven gescheiden van hun familie, soms van hun ouders en vaak van hun grootouders. Sommige kinderen kunnen hun gemis en genegenheid uiten door de personen die ze ontmoet hebben.
• Nadenken over identiteit: ik weet waar ik vandaan kom (bijv. een stamboom opmaken, de familie tekenen of onderzoek doen naar voorouders) (optioneel).
• Nadenken over de toekomst: ik weet waar ik naar toe ga; de leerling noteert of zet op een levenslijn belangrijke gebeurtenissen in zijn leven, vanaf zijn geboorte tot aan de huidige leeftijd van de leerling, en stelt zich vervolgens belangrijke gebeurtenissen in de toekomst voor: studie, gebeurtenissen in de familie, hobby’s, de maximale leeftijd van zijn eigen levensduur (optioneel). • Nadenken over gezamenlijke activiteiten: wat zou men samen kunnen doen? (bijv. een gesprek over de grootouders van de kinderen of over oudere mensen die de leerlingen kennen. Het gesprek kan gaan over wat ze graag van ouderen zouden willen leren en wat ze samen zouden willen doen) (optioneel). • Nadenken over zichzelf en over de andere: leren zichzelf voor te stellen vóór het bezoek van de ouderen (optioneel). • De uitgenodigde personen leren kennen: wat wil ik graag weten over ouderen die de klas bezoeken? (bijv. een vragenlijst opstellen om ouderen te leren kennen, wat ze graag doen, hun hobby’s, hun vroegere beroep, de school vroeger, de school tegenwoordig, hun familie...) (aanbevolen).
1/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
Denkactiviteiten voorafgaand aan het bezoek van ouderen
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZET TEN
gene
Ouderen kiezen voor het generations@school project De leraren kunnen hun generations@school project opzetten samen met oudereninstellingen, ouderenverenigingen, alleenstaande ouderen maar ook met de grootouders van de leerlingen… De keuze hangt af van de activiteiten die men wil gaan organiseren.
ra tio
n
ch s@s
o ol
Als gekozen wordt voor een oudereninstelling, een woonzorgcentrum, een verzorgingshuis of een ouderensociëteit, dan moet deze niet te ver van de school afliggen. Men neemt contact op met de directeur of de activiteitenleider om samen met hem/haar workshops te organiseren tijdens het bezoek van de ouderen aan de klas. Als men een beroep doet op een vereniging of op alleenstaande ouderen, dan moet men zich eerst goed informeren over hun activiteiten en er zeker van zijn dat ze het geplande project kunnen begeleiden.
Klasactiviteit: een uitnodiging aan ouderen schrijven Doel Zorgen dat ze komen
Gericht aan Ouderen
Vorm Uitnodigingskaarten
Eerste stap: projectopmaak • Het generations@school project en de uitnodigingsdag voor ouderen worden aan de leerlingen gepresenteerd. • De leerlingen worden gevraagd om ideeën voor de te maken uitnodigingen voor te stellen, eventueel door ze op uitnodigingen te wijzen die ze al eens eerder hebben gezien (ouders, verjaardagen...). • De leraar noteert vervolgens alle voorstellen die geopperd zijn om de uitnodiging te maken en de leerlingen kiezen welke ideeën in aanmerking komen.
Tweede stap: tekstopmaak • De leraar wijst nog eens op de ideeën die in de uitnodiging komen te staan. De leerlingen kiezen op basis van deze ideeën voor geschikte illustraties uit de afbeeldingen die de leraar geeft. • Er wordt geprobeerd een paginaopmaak te maken in groepjes van drie. De verschillende paginaopmaken worden aan de hele klas gepresenteerd en besproken; de criteria voor een geslaagde paginaopmaak worden uitgelegd.
Derde stap: paginaopmaak
2/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
• De kinderen bepalen de volgorde van de informatie die in de uitnodiging komt te staan en stellen een mogelijke paginaopmaak voor de tekst en de afbeeldingen voor. • Deze activiteit kan schriftelijk of tijdens een computer-workshop worden uitgevoerd.
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZET TEN
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Voorbeeldbrief geschreven door de leerlingen
Amsterdam, 10 april 2012
Marijke Steen, klassenlerares, Tel. Geachte leden van de ouderenvereniging
,
We zijn op onze school met een project bezig dat generations@school heet. Het is een Europees project dat ons de mogelijkheid biedt met andere scholen in contact te komen en dat wat we in de klas doen met elkaar te delen. Zou u ons willen helpen bij de uitvoering van dit project? Het project bestaat uit een gesprek in de klas met ouderen en wij dachten dat u het misschien leuk zou vinden om naar onze school te komen en met ons te praten. Wij hebben een lijst voorbereid met vragen die we aan u willen stellen en u kunt ook van uw kant een vragenlijst voor het gesprek voorbereiden. Wij willen graag weten wat voor u ouder worden inhoudt maar ook wat uw hobby’s zijn, wat u leuk vindt om te doen… We willen ook graag meer weten over uw kindertijd en over uw leven vroeger en tegenwoordig. Als u bijvoorbeeld foto’s hebt van toen u klein was, speelgoed of andere voorwerpen waar u aan gehecht bent, spelletjes of liedjes die uw leven vertellen en ons veel leren over uw verleden, dan zouden we het leuk vinden als u die mee wilt brengen. Hierdoor kunnen we een tijd leren kennen die anders is dan de tijd waarin wij leven. Als u meer informatie wenst en het leuk vindt om te komen, dan kunt u contact opnemen met onze lerares/school om een dag en tijdstip af te spreken die u het meest schikt. Als u het leuk vindt om te komen, dan kunnen we bijvoorbeeld rond theetijd afspreken.
Hartelijk bedankt! Met vriendelijke groet, LDe klas 5B School
, 3/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
Komt de week van 23 t/m 27 april u uit?
De ouderen voorbereiden op hun bezoek aan de klas Tijdens het contact met de ouderen dient de leraar de aard van de klasgesprekken uit te leggen: vrije discussies waarin de uitwisseling op zich centraal staat. De persoon die voor het generations@school project is uitgenodigd, moet bereid zijn om over zijn leven vroeger en nu op een informele en ontspannen wijze te praten. De leraar moet altijd aanwezig zijn om het gesprek te begeleiden. In eerste instantie legt de leraar aan de oudere het verloop van de sessie uit, wat van zijn deelname wordt verwacht en het onderwerp waar het gesprek over gaat: Wat betekent ouder worden? Wat kunnen we van elkaar leren? Wat kunnen we samen doen? De leraren kunnen aan de in de klas uitgenodigde ouderen vragen om foto’s van hen als kind of van hun school
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Om rekening mee te houden Naambordjes voor de leerlingen maken zodat de communicatie tussen de aanwezigen gemakkelijker verloopt.
mee te nemen maar ook recente foto’s van hun hobby’s, hun werk en beroep, van dingen die ze lekker vinden om te eten, van hun vrije tijd of van dingen in hun huidige leven waarover ze met de leerlingen willen praten. Dit materiaal dient om de gesprekken tussen leerlingen en ouderen in gang te zetten.
Carole Gadet, expert in intergenerationele projekten: Hoofd van de vereniging “Ensemble Demain” (www.ensembledemain.com), en Project Manager voor “Intergenerational Approaches”, Académie de Paris en Studies Officer bij het Nationale Ministerie van Onderwijs - Frankrijk.
4/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZET TEN
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZETTEN
l
hl o cs
gene
@s
s@ n
ns o i t a r io gene r a t
o cho
Om een intergenerationeel project met leerlingen van 6 tot 12 jaar tijdens de Europese dag van solidariteit en samenwerking tussen de generaties op 29 april 2012 op te zetten, stellen wij voor de volgende methode te volgen.
Nadenken met de kinderen over de begrippen “opgroeien” en “ouder worden” Er zijn vaak “angsten” en vooroordelen van volwassenen met betrekking tot ouderdom terwijl kinderen helemaal niet bang zijn voor ouderdom of handicaps. De angsten die worden uitgesproken, zijn allereerst die van volwassenen ten opzichte van hun eigen angst om oud te worden en dat wat ze meegemaakt hebben.
Om rekening mee te houden Kinderen leggen soms een verband met hun eigen familie maar vele hebben geen echte band met hun voorouders: sommige kinderen op school leven gescheiden van hun familie, soms van hun ouders en vaak van hun grootouders. Sommige kinderen kunnen hun gemis en genegenheid uiten door de personen die ze ontmoet hebben.
• Nadenken over identiteit: ik weet waar ik vandaan kom (bijv. een stamboom opmaken, de familie tekenen of onderzoek doen naar voorouders) (optioneel).
• Nadenken over de toekomst: ik weet waar ik naar toe ga; de leerling noteert of zet op een levenslijn belangrijke gebeurtenissen in zijn leven, vanaf zijn geboorte tot aan de huidige leeftijd van de leerling, en stelt zich vervolgens belangrijke gebeurtenissen in de toekomst voor: studie, gebeurtenissen in de familie, hobby’s, de maximale leeftijd van zijn eigen levensduur (optioneel). • Nadenken over gezamenlijke activiteiten: wat zou men samen kunnen doen? (bijv. een gesprek over de grootouders van de kinderen of over oudere mensen die de leerlingen kennen. Het gesprek kan gaan over wat ze graag van ouderen zouden willen leren en wat ze samen zouden willen doen) (optioneel). • Nadenken over zichzelf en over de andere: leren zichzelf voor te stellen vóór het bezoek van de ouderen (optioneel). • De uitgenodigde personen leren kennen: wat wil ik graag weten over ouderen die de klas bezoeken? (bijv. een vragenlijst opstellen om ouderen te leren kennen, wat ze graag doen, hun hobby’s, hun vroegere beroep, de school vroeger, de school tegenwoordig, hun familie...) (aanbevolen).
1/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
Denkactiviteiten voorafgaand aan het bezoek van ouderen
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZET TEN
gene
Ouderen kiezen voor het generations@school project De leraren kunnen hun generations@school project opzetten samen met oudereninstellingen, ouderenverenigingen, alleenstaande ouderen maar ook met de grootouders van de leerlingen… De keuze hangt af van de activiteiten die men wil gaan organiseren.
ra tio
n
ch s@s
o ol
Als gekozen wordt voor een oudereninstelling, een woonzorgcentrum, een verzorgingshuis of een ouderensociëteit, dan moet deze niet te ver van de school afliggen. Men neemt contact op met de directeur of de activiteitenleider om samen met hem/haar workshops te organiseren tijdens het bezoek van de ouderen aan de klas. Als men een beroep doet op een vereniging of op alleenstaande ouderen, dan moet men zich eerst goed informeren over hun activiteiten en er zeker van zijn dat ze het geplande project kunnen begeleiden.
Klasactiviteit: een uitnodiging aan ouderen schrijven Doel Zorgen dat ze komen
Gericht aan Ouderen
Vorm Uitnodigingskaarten
Eerste stap: projectopmaak • Het generations@school project en de uitnodigingsdag voor ouderen worden aan de leerlingen gepresenteerd. • De leerlingen worden gevraagd om ideeën voor de te maken uitnodigingen voor te stellen, eventueel door ze op uitnodigingen te wijzen die ze al eens eerder hebben gezien (ouders, verjaardagen...). • De leraar noteert vervolgens alle voorstellen die geopperd zijn om de uitnodiging te maken en de leerlingen kiezen welke ideeën in aanmerking komen.
Tweede stap: tekstopmaak • De leraar wijst nog eens op de ideeën die in de uitnodiging komen te staan. De leerlingen kiezen op basis van deze ideeën voor geschikte illustraties uit de afbeeldingen die de leraar geeft. • Er wordt geprobeerd een paginaopmaak te maken in groepjes van drie. De verschillende paginaopmaken worden aan de hele klas gepresenteerd en besproken; de criteria voor een geslaagde paginaopmaak worden uitgelegd.
Derde stap: paginaopmaak
2/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
• De kinderen bepalen de volgorde van de informatie die in de uitnodiging komt te staan en stellen een mogelijke paginaopmaak voor de tekst en de afbeeldingen voor. • Deze activiteit kan schriftelijk of tijdens een computer-workshop worden uitgevoerd.
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZET TEN
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Voorbeeldbrief geschreven door de leerlingen
Amsterdam, 10 april 2012
Marijke Steen, klassenlerares, Tel. Geachte leden van de ouderenvereniging
,
We zijn op onze school met een project bezig dat generations@school heet. Het is een Europees project dat ons de mogelijkheid biedt met andere scholen in contact te komen en dat wat we in de klas doen met elkaar te delen. Zou u ons willen helpen bij de uitvoering van dit project? Het project bestaat uit een gesprek in de klas met ouderen en wij dachten dat u het misschien leuk zou vinden om naar onze school te komen en met ons te praten. Wij hebben een lijst voorbereid met vragen die we aan u willen stellen en u kunt ook van uw kant een vragenlijst voor het gesprek voorbereiden. Wij willen graag weten wat voor u ouder worden inhoudt maar ook wat uw hobby’s zijn, wat u leuk vindt om te doen… We willen ook graag meer weten over uw kindertijd en over uw leven vroeger en tegenwoordig. Als u bijvoorbeeld foto’s hebt van toen u klein was, speelgoed of andere voorwerpen waar u aan gehecht bent, spelletjes of liedjes die uw leven vertellen en ons veel leren over uw verleden, dan zouden we het leuk vinden als u die mee wilt brengen. Hierdoor kunnen we een tijd leren kennen die anders is dan de tijd waarin wij leven. Als u meer informatie wenst en het leuk vindt om te komen, dan kunt u contact opnemen met onze lerares/school om een dag en tijdstip af te spreken die u het meest schikt. Als u het leuk vindt om te komen, dan kunnen we bijvoorbeeld rond theetijd afspreken.
Hartelijk bedankt! Met vriendelijke groet, LDe klas 5B School
, 3/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
Komt de week van 23 t/m 27 april u uit?
De ouderen voorbereiden op hun bezoek aan de klas Tijdens het contact met de ouderen dient de leraar de aard van de klasgesprekken uit te leggen: vrije discussies waarin de uitwisseling op zich centraal staat. De persoon die voor het generations@school project is uitgenodigd, moet bereid zijn om over zijn leven vroeger en nu op een informele en ontspannen wijze te praten. De leraar moet altijd aanwezig zijn om het gesprek te begeleiden. In eerste instantie legt de leraar aan de oudere het verloop van de sessie uit, wat van zijn deelname wordt verwacht en het onderwerp waar het gesprek over gaat: Wat betekent ouder worden? Wat kunnen we van elkaar leren? Wat kunnen we samen doen? De leraren kunnen aan de in de klas uitgenodigde ouderen vragen om foto’s van hen als kind of van hun school
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Om rekening mee te houden Naambordjes voor de leerlingen maken zodat de communicatie tussen de aanwezigen gemakkelijker verloopt.
mee te nemen maar ook recente foto’s van hun hobby’s, hun werk en beroep, van dingen die ze lekker vinden om te eten, van hun vrije tijd of van dingen in hun huidige leven waarover ze met de leerlingen willen praten. Dit materiaal dient om de gesprekken tussen leerlingen en ouderen in gang te zetten.
Carole Gadet, expert in intergenerationele projekten: Hoofd van de vereniging “Ensemble Demain” (www.ensembledemain.com), en Project Manager voor “Intergenerational Approaches”, Académie de Paris en Studies Officer bij het Nationale Ministerie van Onderwijs - Frankrijk.
4/4
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
2
EEN INTERGENERATIONEEL PROJECT OPZET TEN
