3
EEN INTERGENERATIONELE KLASSESSIE ORGANISEREN
l
hl o cs
gene
@s
s@ n
ns o i t a r io gene r a t
o cho
Er kunnen intergenerationele banden worden opgebouwd door activiteiten te organiseren waarin leerlingen en ouderen in één ruimte kunnen leren en hun ervaringen kunnen uitwisselen.
Het bezoek van één uur van ouderen aan de klas
Algemene doelen Het opnemen van de intergenerationele benadering in uw leeractiviteit biedt de mogelijkheid om op meerdere kennis- en vaardigheidsgebieden te werken:
Doelen van de ontmoeting in generations@school
© P.A.U. Education / Col.legi Miró, Barcelona
De leraar dient een duidelijke planning te maken voor de komst van de ouderen in de klas, met specifieke leerdoelen voor het één uur durende gesprek en, als het project groter is opgezet en meer omvat dan alleen het bezoek van ouderen op de Europese dag, vervolgactiviteiten en een evaluatie van elk van de activiteiten die worden uitgevoerd.
• Sociale en burgerlijke vaardigheden: de solidariteit tussen de generaties versterken en asociaal gedrag en geweld op school bestrijden door burgerlijke betrokkenheid. • Communicatie- en informatievaardigheden: reële, nieuwe en bijzondere communicatiemogelijkheden bieden voor buitenschoolse gesprekspartners (ouderen). Verschillende middelen (foto’s) en ITCmedia (website van het project voor het uitwisselen van de resultaten) gebruiken. Samenwerkingsprojecten met andere landen. • De ontwikkeling van de humanistische cultuur: door de ontmoeting, op school of in de stad, met andere generaties, door de vergelijking van huidige ervaringen en ervaringen in het verleden, leert de leerling zich in de tijd te plaatsen. Door andere plaatsen en andere ruimten te ontdekken, ontdekt hij/zij zijn/haar eigen omgeving en past hij/zij zich hieraan aan. • Acties met een kunstzinnige, esthetische of expressieve functie uitvoeren: de leerling leert workshops en exposities te organiseren en uit te voeren in samenwerking met andere partners.
Vergeet niet om foto’s van de ontmoeting te maken. Het gemaakte materiaal (tekeningen, vragenlijsten, albums…) is niet alleen een manier om deze intergenerationele dialoog in documenten vast te leggen maar ook een middel om met andere Europese scholen een uitwisseling te kunnen aangaan over wat er op uw school is gedaan, én om aan de generations@school wedstrijd te kunnen deelnemen.
1/5
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
Om rekening mee te houden
3
EEN INTERGENERATIONELE KLASSESSIE ORGANISEREN
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Specifieke doelen 1 Leren om een persoonlijke ervaring en sociale waarnemingen mondeling en schriftelijk te verwoorden. 2 Leren om in groepsverband te werken. 3 De geschiedenis als een levend en permanent proces te leren. 4 Leren om de resultaten van de uitwisseling tussen de generaties uit te werken en te documenteren. 5 Gedachtenwisseling (op een spontane en aangename wijze) over de begrippen actief ouder worden en solidariteit tussen de generaties. 6 De voorstellingen die leerlingen over ouderen en ouderen over kinderen hebben te uiten. 7 Een opdracht (tekening/tekst) uitwerken waarin het belang van de intergenerationele band wordt aangegeven om samen aan een maatschappij te werken waarin de onderlinge verhoudingen tussen de generaties beter zal zijn.
Praktische modaliteiten
2/5
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
• Als u 1 à 5 ouderen ontvangt: een sessie voorbereiden waarin de ouderen vóór het bord, in gemakkelijke stoelen, tegenover de leerlingen zitten. • Als u een groep van 6 à 12 ouderen ontvangt: algemene presentatie van de ouderen en vervolgens werken in groepjes waarvan de grootte afhangt van het aantal leerlingen in uw klas.
3
EEN INTERGENERATIONELE KLASSESSIE ORGANISEREN
gene
ra tio
n
ch s@s
Verloop van de sessie
o ol
(1 uur)
Inleiding
(10 min)
• De sessie kan worden geopend met een liedje, een aftelrijmpje of een welkomstgedicht van de leerlingen. • De leerlingen en de ouderen stellen zich één voor één voor met hun voornaam, achternaam en leeftijd om met elkaar kennis te maken. • Als de oudere deel uitmaakt van de familie van een van de leerlingen in de klas, kan deze leerling hem/haar voorstellen. • De leraar leidt het onderwerp in en vraagt de leerlingen groepjes te vormen waar de ouderen deel van uitmaken.
Gesprekken in groepjes
(30 min)
U kunt de hieronder voorgestelde activiteiten in werkgroepjes van 4 à 5 leerlingen en één of meerdere ouderen met een bepaalde tijdsduur plannen; alle ouderen nemen aan de verschillende groepen deel. Zelfs als het over vroeger gaat, is het belangrijk dat de dagelijkse dingen bekend zijn en dat gezamenlijk projecten tussen ouderen en jongeren worden uitgewerkt om de actieve deelname van de ouderen en de toenadering tussen de generaties te stimuleren. Het gesprek kan worden gehouden op basis van een vragenlijst die de leerlingen vooraf hebben opgesteld (zie Hulpmiddel 2). De ouderen kunnen ook hun fotoalbum over opgroeien en ouder worden, en hun vragenlijsten gebruiken en deze om beurten aan de klas voorlezen. Op deze manier kan een discussie worden begonnen. Wij stellen de volgende vragen voor om het gesprek tussen de leerlingen en ouderen te stimuleren:
De begrippen opgroeien en ouder worden aansnijden
© P.A.U. Education / Col.legi Miró, Barcelona
• Wat is het verschil tussen een kind en een volwassene? • Hoe herken je iemand die jong is? Hoe herken je een oudere? (praten over het gezicht, het lichaam dat verandert...). • Wat vinden kinderen leuk om te doen? En ouderen? Wat kunnen ze samen doen? • Wat zijn “dingen” die ouderen heel goed kunnen? • Welke activiteiten vindt iedereen leuk? Hun lievelingsgerechten? Wat ze niet lekker vinden? Kleuren en spelletjes die ze het leukst vinden? enz. voor de ouderen: vroeger en nu met elkaar vergelijken. • Wat hadden de ouderen graag willen worden toen ze klein waren? Wat willen kinderen graag worden als ze groot zijn?
• Hoe leven ouderen en kinderen in hun dagelijkse leven? Welke mogelijkheden en moeilijkheden ondervinden ze? Zijn er vreugden en problemen die op elkaar lijken? • Wat kun je als oudere en wat kun je niet als kind doen? • Wat kan er gebeuren met iemand die heel oud is? • Hoe kun je een oudere op straat helpen? • Hoe kunnen ouderen kinderen helpen? • Welke dingen zou je graag met ouderen willen doen?
3/5
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
De volgende begrippen aansnijden: respect, zelfstandigheid, handicap, ziekte, wederzijdse hulp, solidariteit
3
EEN INTERGENERATIONELE KLASSESSIE ORGANISEREN
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Het begrip levenslijn aansnijden Leraren kunnen een tijdbalk maken voor de komst van de ouderen en een opdracht laten maken over de tijd die geschiedenis wordt, afhankelijk van de geboortedata van de ouderen waarbij onderscheid tussen verleden, heden en toekomst wordt gemaakt. • Toen de ouderen kind waren, was het toen op school hetzelfde? Bespreek communicatiemiddelen, vervoer, vrije tijd, school, woonomgeving, waarden... • De leerlingen kunnen praten over de opdracht die ze over hun levenslijn (zie Hulpmiddel 2) hebben gemaakt, in het bijzonder over wat ze over hun eigen toekomst denken. Door met de ouderen te praten over hoe leerlingen zich belangrijke evenementen in hun toekomst (studie, familiegebeurtenissen, hobby’s, maximale leeftijd van hun eigen levensduur) voorstellen, kunnen ze veel leren.
Gezamenlijke bespreking
(10 min)
De leerlingen maken een samenvatting van datgene waar ze het met de ouderen over hebben gehad en ordenen hun conclusies.
Conclusie
(10 min)
Aan de hand van de conclusies die uit de gesprekken in de klas tijdens het generations@school project voortkomen, kan: 1 Een bemoedigende visie over de fasen van het toekomstige leven benadrukken. 2 Bijdragen aan een positief beeld over ouder worden bij de leerlingen. 3 Het idee versterken dat solidariteit tussen de generaties noodzakelijk is. Op basis van de gekozen gespreksthema’s en de beschikbare tijd, kan de sessie worden besloten met een gemeenschappelijke activiteit: een tussendoortje om 16.00 uur, een gezelschapsspelletje, handenarbeid (activiteit naar keuze samen met de ouderen). Voorbeelden van zinnen die samen (leerlingen – ouderen) worden afgemaakt als afsluitende activiteit: Ik ben te klein om... / Ik ben groot genoeg om... / Ik ben te groot om... / Ik ben te oud om... / Ik ben te jong om... De sessie moet worden afgesloten met een woord van dank aan de ouderen voor hun deelname.
uc ation / Co
l.legi Miró,
Barcelona
© P. A .U.
Educ a t
ion
e gi / C ol.l
Mir ó
, Ba
r ce
lon
a
4/5
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
© P.A .U. Ed
3
EEN INTERGENERATIONELE KLASSESSIE ORGANISEREN
gene
ra tio
n
ch s@s
o ol
Eindopdracht: resultaten van het generations@school project De leerlingen maken een tekening of schrijven een tekst waarin ze hun indrukken geven over de oudere met wie ze hebben gesproken. Dit, en ook de volgende stap, kan samen met de ouderen worden gedaan of in de klas na het gesprek. De afbeeldingen en foto’s van de ontmoeting worden gedeeld met andere Europese scholen op de generations@school Panoramio-groep. Bekijk het hulpmiddel “Meedoen met de generations@school Panoramio-groep” waar u geholpen wordt met het uitwisselen van uw resultaten. Door uw conclusies uit te wisselen neemt uw school deel aan de generations@school wedstrijd en kan een prijs winnen voor het beste initiatief voor een intergenerationele dialoog in uw land. .
Om wat verder te gaan: vervolgactiviteit na de ontmoeting
• Vertel over het bezoek van de ouderen aan de klas. • Teken een kind, een jonge volwassene, een volwassene die ouder wordt, een oudere en geef de leeftijd aan van de mensen die je hebt getekend. • Maak een tekening van wat je geleerd hebt in de gesprekken met ouderen...
• Maak de volgende zinnen af: – Opgroeien is..., Ouder worden is... – Tot welke leeftijd kun je aan sport doen? De computer gebruiken? Trouwen? Het ABN Amrotennistoernooi winnen? Je met politiek bezig houden? ... • Er kunnen teken-, dicht-, strip- en verhalenwedstrijden worden voorgesteld in een school na het bezoek van de ouderen over thema’s die tijdens het gesprek zijn aangeroerd.
Carole Gadet, expert in intergenerationele projekten: Hoofd van de vereniging “Ensemble Demain” (www.ensembledemain.com), en Project Manager voor “Intergenerational Approaches”, Académie de Paris en Studies Officer bij het Nationale Ministerie van Onderwijs - Frankrijk.
5/5
http://europa.eu/active-ageing-2012
© European Commission, 2012.
Als u wat verder mocht willen gaan, zijn hier enkele voorbeelden van activiteiten die u kunt doen: